Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Evergem

Uit Wikisage
Versie door Gentenaar (overleg | bijdragen) op 12 jun 2018 om 16:17 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Evergem&oldid=51615308)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Evergem
Gemeente in België
Vlag van Evergem Wapen van Evergem
Evergem
Evergem
Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen
Arrondissement Gent
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
75,04 km² (2009)
75,23%
11,86%
12,91%
Coördinaten 51° 7' NB, 3° 42' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
33.112 (01/01/2010)
49,15%
50,85%
441 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0–17 jaar
18–64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2008)
20,22%
61,40%
18,38%
Buitenlanders 1,49% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester Joeri De Maertelaere
(N-VA)
Bestuur N-VA, CD&V
Zetels
N-VA
CD&V
sp.a
Open Vld
Groen
Vlaams Belang
31
12
10
3
2
2
2
Economie
Gemiddeld inkomen 16.126 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad 4,73% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode
9940
9940
9940
9940
Deelgemeente
Evergem
Ertvelde
Sleidinge
Kluizen
Zonenummer 09
NIS-code 44019
Politiezone Assenede - Evergem
Website www.evergem.be
Detailkaart
Bestand:GemEvergemLocation.png
ligging binnen het arrondissement Gent
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België
rel=nofollow
rel=nofollow

Evergem is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente ligt net ten noordwesten van Gent, in het Gentse Houtland, grenzend aan het uiterste zuidoosten van het Meetjesland, een streek met typische natuurkenmerken die zich uitstrekt tussen Gent en Brugge. De gemeente telt bijna 35.000 inwoners, waarvan ongeveer de helft in Evergem zelf woont. De inwoners worden Evergemnaars genoemd.[1] De plaats Evergem ligt in het uiterste zuiden van de fusiegemeente.

Evergem grenst aan de industrie-as Gent-Zelzate langs het belangrijke zeekanaal Gent-Terneuzen. Het werd in 1547 onder de regering van Keizer Karel V gegraven als de Sassevaart en verbond de haven van Gent met de Westerschelde. Onder Koning Willem I werd in 1825 het kanaal doorgetrokken naar Terneuzen. Vandaag is het een enorme waterweg van 32 km lengte en 200 m breedte die toegang verleent aan schepen van 125.000 ton. Het sluizencomplex van Evergem telt sinds 2008 de grootste sluis voor de binnenscheepvaart in België.

De vestiging van een elektrische centrale in Langerbrugge in 1911 betekende een aanvang van de industrialisatie van de westoever van het kanaal en een intrede van de grootindustrie in Evergem.

Geschiedenis

Prehistorie

Vanaf het Epipaleolithicum (ca. 11.000-8000 v. Chr.) en het Mesolithicum (ca. 8000-4000 v. Chr.) vinden we de eerste teken van bewoning. Grafmonumenten en sporen van voorhistorische en Romeinse nederzettingen werden teruggevonden. Ook zijn er grote circulaire structuren, vermoedelijk kringgreppels van afgevlakte grafheuvels of tumuli ontdekt uit de bronstijd. Vrij recent werd een Gallo-Romeinse nederzetting opgegraven.

Vroege Middeleeuwen

Evergem maakte deel uit van het Merovingische kroondomein, de fiscus Marca. In de 7e eeuw schenkt koning Dagobert I de fiscus Marca aan de pas gestichte Sint-Baafsabdij. De benaming Evergem komt voor het eerst voor in 966 als ‘Evergehem’ in de bezitsoorkonde van koning Lotharius van Frankrijk, waarin hij op verzoek van de Sint-Baafsabdij haar rechten bevestigt en de binnen zijn rijk gelegen bezittingen opsomt. De naam van de gemeente is dan al veranderd van "Everingahaim" naar "Evergehem" en dit is alleen van toepassing op het binnenste gedeelte van het oude centrum. Na de invallen van de Noormannen werden de heren van Dendermonde als voogden van Evergem aangesteld. Midden de 12de eeuw deelden zij hun macht als heren van Evergem met de heren van Gavere.

Late Middeleeuwen

De eerste paar eeuwen van haar bestaan Evergem was niet meer dan enkele gehuchten in de Kalevallei: Westbeke, Overdam, het stadscentrum en Langerbrugge. Misschien werden de grote velden van de Asschoutkouter al gebruikt voor landbouw, maar daar is geen hard bewijs voor. Hetzelfde geldt voor de gronden aan beide zijden van de Burggrave waar bijvoorbeeld Wippelgem en Kerkbrugge ontstaan zijn. Ertvelde met Kluizen maakte deel uit van 'het Ambacht Assenede'. Het westelijke deel, Belzele, was een onderdeel van de Vinderhoute-Merendree heerlijkheid terwijl Doornzele, de oostelijke zijde, behoorde tot de vrijheid van Desteldonk.

In de late Middeleeuwen sprak men van 'het Graafschap Evergem'. Dit bestond bijna helemaal uit de vroegere deelgemeente Evergem, Wondelgem en belangrijke gedeelten van Sleidinge. In 1282 werd het graafschap verkocht aan de Sint-Baafsabdij. Het eerste Kasteel van Evergem werd in de 12e eeuw gebouwd en deed dienst als buitenverblijf van de abten. Bij de oprichting van het bisdom Gent in 1560 werden de bisschoppen eigenaars van het kasteel. Na de Franse Revolutie werd het privébezit.

Bestand:Evergem.jpg
Evergem in de eerste helft van de 17e eeuw (afbeelding uit Flandria illustrata, 1641)

Op slechts 10 km van Gent, betekende dat veel welgestelde burgers uit Gent kozen voor Evergem als buitenverblijf. Daar was onvermijdelijk een boerderij aan verbonden die werd verzorgd door een pachter. Op die manier werden er door de eeuwen heen verscheidene pachtgoeden verspreid over het Evergemse landschap.

Nieuwe tijd

Tot de eerste helft van de 18de eeuw werd Evergem regelmatig geplaagd door vandalisme bij de belegering van Gent en eveneens door de "Geuzen". Gelukkig was er tijdens de Tachtigjarige Oorlog geen catastrofische leegloop door de Sas van Gent en het kanaal Brugge-Gent, die duidelijk verdedigingslinies vormden.

Industriële Revolutie

Na vele jaren van terreur door de Fransen aan het einde van de 17de eeuw kwam een periode van vrede en welvaart. Dit betekende ook een grote bevolkingstoename en minder ruimte tussen de gehuchten. Bijgevolg werden de grote pachtgoeden vaak in tweeën verdeeld waarbij de rendabiliteit daalde. De Industriële Revolutie bracht rond 1825 de oplossing met de huisnijverheid van linnen, een brouwerij, een jeneverdistilleerderij en een bleekmiddel-fabriek. Evergem werd sterk afhankelijk van de textielindustrie en de crisis van 1830 betekende hongersnood en verschrikkelijke armoede en ellende.

Met de industrialisering van Gent meer dan 30 jaar later komt voor Evergem de ommekeer. De wegen worden verhard, spoorwegen gebouwd en grote fabrieken worden opgestart. In 1927 werden de economisch interessante terreinen rondom het verbrede Kanaal Gent-Terneuzen aangehecht aan de stad Gent. Wanneer de "Ringvaart" die Gent omsluit, werd aangelegd ten zuiden van Evergem werd veel van de resterende vruchtbare grond verkaveld werd voor residentiële woonwijken, terwijl de noordoostelijke deel van Evergem zijn landelijke karakter grotendeels heeft weten te behouden.

Toponymie en etymologie

  • Evergem: Evergehem komt van "Ever-ingahaim" wat verwijst naar de Frankische krijgsheer Ever die zich kwam vestigen in de streek rond de Kale, een bijrivier van de Schelde. "Inga" betekent afstammelingen en "haim" staat voor woonplaats van Ever.
  • Ertvelde: Hiervan is de oorsprong nog steeds onduidelijk. Men weet wel dat het komt van "arte-velde" maar de term "arte" is nog steeds een onopgelost taalkundig raadsel.
  • Sleidinge: De oorsprong van Sleidinge doet enige discussie opwaaien. De ene zegt dat het zou komen van "Se-Leidinge" ofte zeeleiding. Volgens bronnen zou eeuwen geleden de zee tot aan deze gemeente gekomen hebben. Anderen zoeken de verklaring bij het Keltische woord "Sclydinga" wat zou staan voor "slibberige weide".
  • Wippelgem: komt van "Wipula-Ingahaim" wat zou neerkomen op woongebied (heem) van de Frankische krijger Wipo of Wippa, Wipula zou vermoedelijk een verkleinwoord geweest zijn.
  • Kluizen: In 1115 kreeg de abdij van Ename een stuk woeste grond (het huidige Kluizen) cadeau van graaf Boudewijn VII van Vlaanderen, dit om er voor de monniken een zogenaamde "clusa" ofte kluis op te bouwen.
Bestand:EvergemKerk.JPG
Sint-Kristoffelkerk (18e eeuw; restauratie na W.O. I)

Kernen

In de gemeente Evergem liggen negen kernen, namelijk Belzele, Doornzele, Ertvelde, Evergem zelf, Kerkbrugge-Langerbrugge, Kluizen, Rieme, Sleidinge en Wippelgem. De fusiegemeente Evergem is samengesteld uit de deelgemeenten Evergem, Ertvelde, Sleidinge en Kluizen (dat weliswaar van 1965 tot 1977 deel uitmaakte van Ertvelde maar volgens de bepalingen van de Eenheidswet echter wel een deelgemeente is).

Tabel

# Naam Oppervlakte
(km²)
Bevolking
(01/01/2006)
I
 
(V)
(VI)
(VII)
(VIII)
Evergem
-Evergem
-Wippelgem
-Doornzele
-Kerkbrugge-Langerbrugge
-Belzele
30,89
 
 
   
 
 
15.436
 
 
   
 
 
II
 
(IX)
Ertvelde
-Ertvelde
-Rieme
23,41 (*)
 
 
10.167 (*)
 
 
III Sleidinge 20,74 6.790
IV Kluizen

(*) met inbegrip van Kluizen

Bron:Gemeente Evergem

De gemeente Evergem grenst aan volgende deelgemeenten:

Kaart

Kaart van Evergem

Demografische evolutie

<timeline> Colors=

id:a value:gray(0.9)
id:b value:gray(0.7)
id:c value:rgb(1,1,1)
id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
id:e value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:750 height:373 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:36000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:b increment:4500 start:0 ScaleMinor = gridcolor:a increment:900 start:0 BackgroundColors = canvas:c

BarData=

bar:1806 text:1806
bar:1816 text:1816
bar:1830 text:1830
bar:1846 text:1846
bar:1856 text:1856
bar:1866 text:1866
bar:1876 text:1876
bar:1880 text:1880
bar:1890 text:1890
bar:1900 text:1900
bar:1910 text:1910
bar:1920 text:1920
bar:1930 text:1930
bar:1947 text:1947
bar:1961 text:1961
bar:1970 text:1970
bar:1977 text:1977
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2002 text:2002
bar:2006 text:2006

PlotData=

color:d width:20 align:left
bar:1806 from:0 till: 6988
bar:1816 from:0 till: 7183
bar:1830 from:0 till: 7790
bar:1846 from:0 till: 7467
bar:1856 from:0 till: 6611
bar:1866 from:0 till: 6483
bar:1876 from:0 till: 6523
bar:1880 from:0 till: 6524
bar:1890 from:0 till: 6948
bar:1900 from:0 till: 7675
bar:1910 from:0 till: 8682
bar:1920 from:0 till: 8696
bar:1930 from:0 till: 8835
bar:1947 from:0 till: 10476
bar:1961 from:0 till: 11332
bar:1970 from:0 till: 12886
bar:1977 from:0 till: 13497
bar:1981 from:0 till: 13897
bar:1991 from:0 till: 14476
bar:2002 from:0 till: 15251
bar:2006 from:0 till: 15436
color:e width:20 align:left
bar:1977 from:13497 till: 27846
bar:1981 from:13897 till: 28915
bar:1991 from:14476 till: 29374
bar:2002 from:15251 till: 32068
bar:2006 from:15436 till: 32231

PlotData=

bar:1806 at: 6988 fontsize:s text: 6.988 shift:(-10,5)
bar:1816 at: 7183 fontsize:S text: 7.183 shift:(-10,5)
bar:1830 at: 7790 fontsize:S text: 7.790 shift:(-10,5)
bar:1846 at: 7467 fontsize:S text: 7.467 shift:(-10,5)
bar:1856 at: 6611 fontsize:S text: 6.611 shift:(-10,5)
bar:1866 at: 6483 fontsize:S text: 6.483 shift:(-10,5)
bar:1876 at: 6523 fontsize:S text: 6.523 shift:(-10,5)
bar:1880 at: 6524 fontsize:S text: 6.524 shift:(-10,5)
bar:1890 at: 6948 fontsize:S text: 6.948 shift:(-10,5)
bar:1900 at: 7675 fontsize:S text: 7.675 shift:(-10,5)
bar:1910 at: 8682 fontsize:S text: 8.682 shift:(-10,5)
bar:1920 at: 8696 fontsize:S text: 8.696 shift:(-10,5)
bar:1930 at: 8835 fontsize:S text: 8.835 shift:(-10,5)
bar:1947 at: 10476 fontsize:S text: 10.476 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 11332 fontsize:S text: 11.332 shift:(-10,5)
bar:1970 at: 12886 fontsize:S text: 12.886 shift:(-10,5)
bar:1977 at: 13497 fontsize:S text: 13.497 shift:(-10,5)
bar:1977 at: 27846 fontsize:S text: 27.846 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 13897 fontsize:S text: 13.897 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 28915 fontsize:S text: 28.915 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 14476 fontsize:S text: 14.476 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 29374 fontsize:S text: 29.374 shift:(-10,5)
bar:2002 at: 15251 fontsize:S text: 15.251 shift:(-10,5)
bar:2002 at: 32068 fontsize:S text: 32.068 shift:(-10,5)
bar:2006 at: 15436 fontsize:S text: 15.436 shift:(-10,5)
bar:2006 at: 32231 fontsize:S text: 32.231 shift:(-10,5)

</timeline>

  • Bronnen:NIS, www.meetjesland.be en gemeente Evergem - Opm:1806 t/m 1991=volkstellingen;1977, 2002 en 2006=inwonertal op 1 januari
  • 1977: aanhechting van Ertvelde en Sleidinge

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. <timeline> Colors=

id:a value:gray(0.9)
id:b value:gray(0.7)
id:c value:rgb(1,1,1)
id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
id:e value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:800 height:373 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:36000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:b increment:3000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:a increment:1500 start:0 BackgroundColors = canvas:c

BarData=

bar:1806 text:1806
bar:1816 text:1816
bar:1830 text:1830
bar:1846 text:1846
bar:1856 text:1856
bar:1866 text:1866
bar:1876 text:1876
bar:1880 text:1880
bar:1890 text:1890
bar:1900 text:1900
bar:1910 text:1910
bar:1920 text:1920
bar:1930 text:1930
bar:1947 text:1947
bar:1961 text:1961
bar:1970 text:1970
bar:1981 text:1981
bar:1990 text:1990
bar:2000 text:2000
bar:2010 text:2010
bar:2017 text:2017

PlotData=

color:d width:20 align:left
bar:1806 from:0 till: 0
bar:1816 from:0 till: 0
bar:1830 from:0 till: 0
bar:1846 from:0 till: 17914
bar:1856 from:0 till: 0
bar:1866 from:0 till: 15703
bar:1876 from:0 till: 0
bar:1880 from:0 till: 15953
bar:1890 from:0 till: 16703
bar:1900 from:0 till: 17864
bar:1910 from:0 till: 19323
bar:1920 from:0 till: 19116
bar:1930 from:0 till: 19636
bar:1947 from:0 till: 21951
bar:1961 from:0 till: 23549
bar:1970 from:0 till: 26002
bar:1981 from:0 till: 28974
bar:1990 from:0 till: 29407
bar:2000 from:0 till: 31155
bar:2010 from:0 till: 33112
bar:2017 from:0 till: 34999

PlotData=

bar:1806 at: 0 fontsize:s text: 
bar:1816 at: 0 fontsize:S text: 
bar:1830 at: 0 fontsize:S text: 
bar:1846 at: 17914 fontsize:S text: 17.914 shift:(-10,5)
bar:1856 at: 0 fontsize:S text: 
bar:1866 at: 15703 fontsize:S text: 15.703 shift:(-10,5)
bar:1876 at: 0 fontsize:S text: 
bar:1880 at: 15953 fontsize:S text: 15.953 shift:(-10,5)
bar:1890 at: 16703 fontsize:S text: 16.703 shift:(-10,5)
bar:1900 at: 17864 fontsize:S text: 17.864 shift:(-10,5)
bar:1910 at: 19323 fontsize:S text: 19.323 shift:(-10,5)
bar:1920 at: 19116 fontsize:S text: 19.116 shift:(-10,5)
bar:1930 at: 19636 fontsize:S text: 19.636 shift:(-10,5)
bar:1947 at: 21951 fontsize:S text: 21.951 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 23549 fontsize:S text: 23.549 shift:(-10,5)
bar:1970 at: 26002 fontsize:S text: 26.002 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 28794 fontsize:S text: 28.794 shift:(-10,5)
bar:1990 at: 29407 fontsize:S text: 29.407 shift:(-10,5)
bar:2000 at: 31155 fontsize:S text: 31.155 shift:(-10,5)
bar:2010 at: 33112 fontsize:S text: 33.112 shift:(-10,5)
bar:2017 at: 34999 fontsize:S text: 34.999 shift:(-10,5)

</timeline>

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

Politiek

College van Burgemeester en schepen

Zie lijst van burgemeesters van Evergem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Sinds 2013 is Joeri De Maertelaere burgemeester(N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en CD&V. Samen vormen ze een meerderheid van 22 op 31 zetels.

Samenstelling

Functie Naam Bevoegdheden
Burgemeester Joeri De Maertelaere (N-VA) Politie en brandweer, sport
Eerste schepen Erik De Wispelaere (CD&V) landbouw, verkeer en mobiliteit
Schepen Kathleen Depoorter (N-VA) financiën en begroting, volksgezondheid, middenstand
Schepen Arsène Acke (CD&V) Burgerlijke stand en bevolking
Schepen Patrick Huyghe (N-VA) Ruimtelijke ordening en stedenbouw, milieu, huisvesting
Schepen Martine Willems (CD&V) cultuur, jeugd, toerisme
Schepen Filip Lehoucq (CD&V) Onderwijs, kinderopvang, erfgoed

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij 10-10-1976[2] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[3] 14-10-2012[4]
Stemmen / Zetels % 29 % 29 % 29 % 29 % 31 % 31 % 31
CVP1/CD&V2 51,791 17 42,581 14 35,481 12 33,741 12 32,291 11 - 27,622 10
CD&V+N-VA - - - - - 34,13 12 -
N-VA - - - - - - 33,59 12
VU 20,01 6 30,34 10 29,15 9 - - - -
PVV1/VLD2/Open Vld3 1,831 0 10,361 2 12,211 3 10,672 3 17,772 6 17,812 6 9,83 2
VIVANT - - - - 1,37 0 - -
AGALEV1/Groen2 - 5,521 1 8,221 2 8,331 2 10,131 2 8,74 2 9,472 2
PVDA 0,79 0 0,5 0 0,39 0 1,02 0 - - -
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 - - - - 11,761 3 15,912 5 8,872 2
SP/sp.a 9,89 2 10,7 2 10,73 3 7,65 1 - - 10,65 3
PVG-SP - - - - 26,69 9 - -
PVG-Sp.a - - - - - 19,14 6 -
PVG - - - 32,28 11 - - -
GB 15,69 4 - - - - - -
GEMBEL - - 3,82 0 - - - -
FORUM - - - 3,64 0 - - -
VGLK - - - 2,67 0 - - -
L.E.O. - - - - - 4,28 0 -
Totaal stemmen 18914 20653 21315 21789 22712 23866 24128
Opkomst % 94,66 93,21 92,51 93,82 90,32
Blanco en ongeldig % 4,43 4,34 4,32 5,3 4,59 4,41 3,18

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt

Bekende Evergemnaren

Bekende evenementen

Stedenband

Weetjes

  • Evergem is het oudste bedevaartsoord van de heilige Christoffel in Vlaanderen. Er is al sprake van verering van deze heilige sinds het jaar 1330.
  • De Lieve werd gegraven in 1251 als waterweg voor de scheepvaart, maar veranderde in een afwateringskanaal wegens het verminderd nut (verzanding van het Zwin). Vroeger dachten de kinderen van de buurt dat het er zelfs spookte.

Zie ook

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Evergem op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
rel=nofollow


rel=nofollow
51°6′32″N, 3°42′28″E