Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zevendedagsadventisten: verschil tussen versies
(+eredienst en gebruiken / hersorteren vegetarisme en citaat Time magazine) |
(formulering / toevoeging (oecumene enz)) |
||
| Regel 16: | Regel 16: | ||
===Sabbatsrust=== | ===Sabbatsrust=== | ||
De wekelijkse [[rustdag]] van God ([[sabbat (christendom)|sabbat]]) wordt gevierd op de zevende dag van de week ([[zaterdag]]<ref name=dagindeling />) en niet, zoals door de meeste andere christenen | De wekelijkse [[rustdag]] van God ([[sabbat (christendom)|sabbat]]) wordt gevierd op de zevende dag van de week ([[zaterdag]]<ref name=dagindeling />) en niet, zoals door de meeste andere christenen op de eerste dag ([[zondag]]). Het vierde van de ’[[dekaloog|Tien Geboden]]’, waarin de ''sabbat'' als rustdag wordt genoemd, ligt hieraan ten grondslag. ({{Bijbel|Exodus|20|8|NBG}}; {{Bijbel|Deuteronomium|5|12|NBG}}) | ||
===Voeding en gezondheid=== | ===Voeding en gezondheid=== | ||
| Regel 28: | Regel 28: | ||
Een [[huwelijk]] tussen een [[Man (geslacht)|man]] en een [[vrouw]] wordt beschouwd als het enige instituut waarbinnen seksuele [[intimiteit]] mag plaatsvinden. Een [[buitenechtelijke relatie]] van de partner is een geldige reden voor het aanvragen van een [[echtscheiding]]. Binnen de zevendedagsadventisten zijn [[homohuwelijk]]en niet mogelijk<ref name="Huwelijk">Bron: [http://www.adventist.org/beliefs/statements/main-stat46.html Seventh-day Adventist Position Statement on Homosexuality (www.adventist.org)], visie van de zevendedagsadventisten op [[homoseksualiteit]], document opgesteld in 1999</ref><ref name="Huwelijk2">Bron: [http://www.adventist.org/beliefs/statements/main-stat53.html Seventh-day Adventist Response to Same-Sex Unions—A Reaffirmation of Christian Marriage (www.adventist.org)], visie van de zevendedagsadventisten op het christelijk huwelijk, document opgesteld in 2004</ref>. Om het geestelijke, emotionele, sociale en fysieke welzijn van homo- en [[Biseksualiteit|biseksuele]] en transgenderistische zevendedagsadventisten te ondersteunen, werd in 1976 de internationale organisatie [[Zevende-dags Adventisten Kinship Internationaal]] (ZDA Kinship) opgericht.<ref name="Kinship">Bron: [http://www.sdakinship.org/en/europe/netherlands.html SDA Kinship, Regio Nederland]</ref> | Een [[huwelijk]] tussen een [[Man (geslacht)|man]] en een [[vrouw]] wordt beschouwd als het enige instituut waarbinnen seksuele [[intimiteit]] mag plaatsvinden. Een [[buitenechtelijke relatie]] van de partner is een geldige reden voor het aanvragen van een [[echtscheiding]]. Binnen de zevendedagsadventisten zijn [[homohuwelijk]]en niet mogelijk<ref name="Huwelijk">Bron: [http://www.adventist.org/beliefs/statements/main-stat46.html Seventh-day Adventist Position Statement on Homosexuality (www.adventist.org)], visie van de zevendedagsadventisten op [[homoseksualiteit]], document opgesteld in 1999</ref><ref name="Huwelijk2">Bron: [http://www.adventist.org/beliefs/statements/main-stat53.html Seventh-day Adventist Response to Same-Sex Unions—A Reaffirmation of Christian Marriage (www.adventist.org)], visie van de zevendedagsadventisten op het christelijk huwelijk, document opgesteld in 2004</ref>. Om het geestelijke, emotionele, sociale en fysieke welzijn van homo- en [[Biseksualiteit|biseksuele]] en transgenderistische zevendedagsadventisten te ondersteunen, werd in 1976 de internationale organisatie [[Zevende-dags Adventisten Kinship Internationaal]] (ZDA Kinship) opgericht.<ref name="Kinship">Bron: [http://www.sdakinship.org/en/europe/netherlands.html SDA Kinship, Regio Nederland]</ref> | ||
Zij staan sceptisch tegenover het dragen van [[sieraad|sieraden]], [[cosmetica]], tegenover [[dans]]en, [[Speelkaart|kaartenspelen]], [[Film (cinematografie)|bioscoop-]] en [[Theater (kunstvorm)|theaterbezoek]].<ref name="Time"> | Zij staan sceptisch tegenover het dragen van [[sieraad|sieraden]], [[cosmetica]], tegenover [[dans]]en, [[Speelkaart|kaartenspelen]], [[Film (cinematografie)|bioscoop-]] en [[Theater (kunstvorm)|theaterbezoek]].<ref name="Time">[[Time (tijdschrift)|Time]] magazine'', vrijdag 10 augustus 1962, [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,873714,00.html ''“Advancing Adventists”''].</ref> | ||
===Wederkomst van Christus=== | ===Wederkomst van Christus=== | ||
| Regel 34: | Regel 34: | ||
==Eredienst en gebruiken== | ==Eredienst en gebruiken== | ||
Om de drie maanden vieren de zevendedagsadventisten het [[avondmaal]] ter nagedachtenis van het offer van [[Jezus Christus|Christus]]. Zij gebruiken hierbij [[matse|ongedesemd brood]] en alcoholvrij druivensap. De viering wordt voorafgegaan door een ceremoniële [[voetwassing]]. De gemeente komt elke sabbat (ca. zaterdag<ref name=dagindeling) samen voor studie en aanbidding. | Om de drie maanden vieren de zevendedagsadventisten het [[avondmaal]] ter nagedachtenis van het offer van [[Jezus Christus|Christus]]. Zij gebruiken hierbij [[matse|ongedesemd brood]] en alcoholvrij druivensap. De viering wordt voorafgegaan door een ceremoniële [[voetwassing]]. De gemeente komt elke sabbat (ca. zaterdag<ref name=dagindeling />) samen voor studie en aanbidding. | ||
De traditionele kerkelijke feesten worden over het algemeen niet gevierd. | De traditionele kerkelijke feesten worden over het algemeen niet gevierd. | ||
| Regel 41: | Regel 41: | ||
== Zienswijzen vanuit de gevestigde kerken == | == Zienswijzen vanuit de gevestigde kerken == | ||
Kritiek vanuit de gevestigde kerken is er vooral op het strikt naleven van de joodse wetten. De vraag of dat | Kritiek vanuit de gevestigde kerken is er vooral op het strikt naleven van de joodse wetten. De vraag of dat al dan niet noodzakelijk is, werd reeds opgeworpen onder de eerste christenen. In de gemeente [[Antiochië]] rees er een meningsverschil over de [[briet mila|besnijding]]. De vraag werd uiteindelijk bijgelegd werd op het [[Apostelconvent]] in Jeruzalem, waar de apostelen en oudere mannen besloten dat de christenen niet meer gebonden waren aan de meeste joodse geboden, op enkele uitzonderingen na (zie verder in het boek {{Bijbel|Handelingen|15}}). | ||
De kerk krijgt ook kritiek vanwege haar sterke antivakbondshouding, die teruggaat op de stelling van Ellen White dat een echte christen niet aangesloten kan zijn bij een [[vakbond]]. Een bekend geval dat de pers haalde, was het rechtsgeding in 1998, toen Ukiah Valley Medical Centre, eigendom van de Adventkerk, een uitzondering van de federale arbeidswetgeving omtrent syndicalisering vroeg. Het hospitaal vond dat het wettelijk verplichte toestaan van het personeel om een vakbond te vormen, een inbreuk vormde op zijn godsdienstvrijheid.<ref>{{en}}[http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/1998/10/29/BU76787.DTL Church Hospital Challenges Labor Law]</ref> | De kerk krijgt ook kritiek vanwege haar sterke antivakbondshouding, die teruggaat op de stelling van Ellen White dat een echte christen niet aangesloten kan zijn bij een [[vakbond]]. Een bekend geval dat de pers haalde, was het rechtsgeding in 1998, toen Ukiah Valley Medical Centre, eigendom van de Adventkerk, een uitzondering van de federale arbeidswetgeving omtrent syndicalisering vroeg. Het hospitaal vond dat het wettelijk verplichte toestaan van het personeel om een vakbond te vormen, een inbreuk vormde op zijn godsdienstvrijheid.<ref>{{en}}[http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/1998/10/29/BU76787.DTL Church Hospital Challenges Labor Law]</ref> | ||
De adventisten ondervonden ook veel kritiek wegens de zienswijze dat Ellen White geïnspireerd zou zijn geweest zoals de oudtestamentische profeten. Hoewel de waardering voor Ellen White doorgaans sterk is, zijn de meningen onder adventisten | De adventisten ondervonden ook veel kritiek wegens de zienswijze dat Ellen White geïnspireerd zou zijn geweest ''zoals'' de oudtestamentische profeten. Hoewel de waardering voor Ellen White doorgaans sterk is, zijn de meningen hierover onder adventisten in Europa vaak wat terughoudender dan in de Verenigde Staten.<ref>{{Aut|dr. Reinder Bruinsma}}, ''Het zevende-dags adventisme'', Kampen, 1999.</ref> | ||
==Oecumene en evangelische beweging == | |||
Het Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten is geïnteresseerd in [[oecumene|oecumenisme]], maar is geen lid van de [[Wereldraad van Kerken]] (WRK). | |||
In 2006 en 2007 zochten de zevendedagsadventisten en de WEA (World Evangelical Alliance, een koepelorganisatie van verschillende [[Evangelicaal christendom|evangelische]] kerken en organisaties, zoals de Nederlandse en Vlaamse [[Evangelische Alliantie]]) toenadering. In een gemeenschappelijke persverklaring, naar aanleiding van deze bijeenkomsten, meldden beide partijen dat de grote [[theologie|theologische]] overeenstemming ruimte biedt voor een samenwerkingsverband. Tevens verklaarden zij geen formeel samengaan, dan wel lidmaatschap van de Zevendedagsadventisten, te hebben besproken.<ref>{{en}}[http://www.worldevangelicalalliance.com/news/WEAAdventistDialogue20070809d.pdf Joint Statement of the World Evangelical Alliance and the Seventh-day Adventist Church]</ref> Rolf Hille, een WEA-theoloog zei in 2007 dat de Zevendedagsadventisten op weg waren een ’gewoon’ evangelisch kerkgenootschap te worden, waardoor ze lid van de Evangelische Wereldalliantie zouden kunnen worden.<ref>[http://weeswaakzaam.punt.nl/index.php?id=410834&r=1&tbl_archief=& Adventisten worden ’gewoon evangelisch’], [[Nederlands Dagblad]], 30 augustus 2007</ref> | In 2006 en 2007 zochten de zevendedagsadventisten en de WEA (World Evangelical Alliance, een koepelorganisatie van verschillende [[Evangelicaal christendom|evangelische]] kerken en organisaties, zoals de Nederlandse en Vlaamse [[Evangelische Alliantie]]) toenadering. In een gemeenschappelijke persverklaring, naar aanleiding van deze bijeenkomsten, meldden beide partijen dat de grote [[theologie|theologische]] overeenstemming ruimte biedt voor een samenwerkingsverband. Tevens verklaarden zij geen formeel samengaan, dan wel lidmaatschap van de Zevendedagsadventisten, te hebben besproken.<ref>{{en}}[http://www.worldevangelicalalliance.com/news/WEAAdventistDialogue20070809d.pdf Joint Statement of the World Evangelical Alliance and the Seventh-day Adventist Church]</ref> Rolf Hille, een WEA-theoloog zei in 2007 dat de Zevendedagsadventisten op weg waren een ’gewoon’ evangelisch kerkgenootschap te worden, waardoor ze lid van de Evangelische Wereldalliantie zouden kunnen worden.<ref>[http://weeswaakzaam.punt.nl/index.php?id=410834&r=1&tbl_archief=& Adventisten worden ’gewoon evangelisch’], [[Nederlands Dagblad]], 30 augustus 2007</ref> | ||
Versie van 10 mrt 2012 19:16
De Zevende-dags Adventisten (ook: zevendedagsadventisten) zijn wereldwijd de grootste adventistische denominatie. In 2008 telde Nederland 55 adventistische gemeenten.[1] Over de hele wereld zijn er ongeveer 16,9 miljoen gedoopte leden,[2] waarvan ca. 5.000 leden in Nederland. Zij zien uit naar de spoedige wederkomst van Jezus en houden de sabbat. In Nederlands staan zij geregistreerd als het Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten, in België: Kerk der Zevendedags Adentisten.
Geschiedenis
Het Kerkgenootschap van de Zevende-dags Adventisten ontstond in de negentiende eeuw uit een adventistenbeweging in de Verenigde Staten. Deze beweging was met name in de jaren veertig van de negentiende eeuw dieper gericht op de profetische teksten in de bijbel over de wederkomst van Jezus. Deze interesse werd vooral veroorzaakt door William Miller, die voorspelde dat Jezus op 22 oktober 1844 terug zou komen op aarde.[3] Een sleutelfiguur in het kerkgenootschap is Ellen White (1827-1915), die enige tijd later een visioen kreeg dat op 22 oktober 1844 een nieuw tijdperk begonnen zou zijn waarin Jezus het levensbericht van alle belijdende gelovigen (eerst van de doden, vervolgens van de levenden) onderzoekt om te bepalen of zij eeuwig leven verdienen. Deze tijdsperiode wordt „het onderzoekend oordeel” genoemd. Door toedoen van zevendedagsbaptisten, met name Rachel Oakes uit New Hampshire, aanvaardden een aantal vroege adventisten de argumenten dat volgens de Bijbel de sabbat op zaterdag[4] (de Zevende Dag) gevierd moet worden. Het kerkgenootschap werd in 1860 gesticht in Washington[5], de formele oprichting volgde drie jaar later (1863).[6] Door een krachtige zendingsactiviteit vanuit het hart van de organisatie in de Verenigde Staten, wist het kerkgenootschap binnen ruim een eeuw uit te groeien tot een groepering met enkele miljoenen aanhangers.[6] De eerste adventistische zendelingen trokken in 1874 naar Europa, en wisten nog voor het begin van de twintigste eeuw kleine groepen adventisten verspreid over vele Europese landen te creëren. Enkele decennia later zouden ook andere werelddelen volgen.
In Nederland ontstond de beweging in 1887 en bestond uit leden uit een kleine groep zevendedagsbaptisten in Oost-Groningen.[6] In België werd de beweging tien jaar later opgericht.[7]
Principes
De belangrijkste verschillen tussen de gevestigde kerken en de zevendedagsadventisten omvatten de visie op de blijvende geldigheid van de wetten van God in het Oude Testament die voor de Israëlieten golden (en nog steeds voor hedendaagse orthodoxe joden) en het in acht nemen van de „Wederkomst van Jezus”.
De wetten van God uit het Oude Testament, met name de Tien geboden, zijn door Jezus nooit afgeschaft, maar gelden nog steeds voor alle mensen die geloven in God, behalve wanneer deze wetten wijzen op het offer van Christus Jezus (Dagelijks offer, grote verzoendag, et cetera). De uitwerkingen hiervan hebben betrekking op velerlei gebied, zoals ethiek, seksualiteit en gezondheid. Als onderbouwing voor het zich houden aan deze voorschriften, wordt onder meer verwezen naar 1 Korintiërs 6:19-20. Daarin wordt beschreven dat het lichaam een tempel is van de Heilige Geest, dat God eigenaar is van dit lichaam en dat mensen God met dit lichaam eer moeten bewijzen. Waar dit door veel andere kerken vooral op geestelijk en seksueel gebied geïnterpreteerd wordt (ook met inachtneming van de verzen 12-18 uit hetzelfde hoofdstuk), streven de adventisten ernaar om deze tempel ook wat betreft voeding zo zuiver mogelijk te houden en zo de Schepper te verhogen.
Sabbatsrust
De wekelijkse rustdag van God (sabbat) wordt gevierd op de zevende dag van de week (zaterdag[4]) en niet, zoals door de meeste andere christenen op de eerste dag (zondag). Het vierde van de ’Tien Geboden’, waarin de sabbat als rustdag wordt genoemd, ligt hieraan ten grondslag. (Exodus 20:8 (NBG); Deuteronomium 5:12 (NBG))
Voeding en gezondheid
Ellen White zou in een visioen allerlei adviezen voor een goede gezondheid ontvangen hebben die een belangrijke rol in het kerkgenootschap zouden gaan spelen. De zevendedagsadventisten houden zich aan de spijswetten zoals die beschreven staan in het bijbelboek Leviticus 11. Dit houdt onder andere in dat zij geen paarden- en varkensvlees, geen garnalen en geen ongeschubde vis eten. Dit vertoont grote gelijkenis met kosjer eten. Het is niet verplicht zich vegetarisch te voeden, maar dit wordt sterk aanbevolen. Een grote meerderheid van de adventisten is vegetariër.
Daarnaast gebruiken zevendedagsadventisten ook geen alcoholische drank, stimulerende dranken als koffie en thee, tabak en drugs.[8] De cornflakes, die door de zevendedagsadventist John Harvey Kellogg (1852-1943) op de markt werden gebracht, werden over de hele wereld bekend en pasten in de gerichtheid op gezonde voeding. Kellogg was ook de eigenaar was van een adventistisch sanatorium.
Ethiek en seksualiteit
De officiële leer van de kerk met betrekking tot abortus is dat het niet is toegestaan om abortus te plegen ten behoeve van geboortebeperking, vanwege het geslacht van het kind, of uit gemakzucht. In de uitzonderingsgevallen waarbij morele of medische dilemma’s een rol spelen, zoals een levensbedreigende situatie voor de aanstaande moeder, of zwangerschap ten gevolge van verkrachting of incest, wordt iedere situatie individueel begeleid om een keuze te kunnen maken.[9]
Een huwelijk tussen een man en een vrouw wordt beschouwd als het enige instituut waarbinnen seksuele intimiteit mag plaatsvinden. Een buitenechtelijke relatie van de partner is een geldige reden voor het aanvragen van een echtscheiding. Binnen de zevendedagsadventisten zijn homohuwelijken niet mogelijk[10][11]. Om het geestelijke, emotionele, sociale en fysieke welzijn van homo- en biseksuele en transgenderistische zevendedagsadventisten te ondersteunen, werd in 1976 de internationale organisatie Zevende-dags Adventisten Kinship Internationaal (ZDA Kinship) opgericht.[12]
Zij staan sceptisch tegenover het dragen van sieraden, cosmetica, tegenover dansen, kaartenspelen, bioscoop- en theaterbezoek.[13]
Wederkomst van Christus
Naast het streven de Bijbelse wetten strikt na te leven, ligt de nadruk van het kerkgenootschap ook meer op de zogeheten „wederkomst” (de profetie dat Jezus Christus elk moment terug kan komen naar de aarde) dan bij de gevestigde kerken het geval is. Profetieën, met name uit de Bijbelboeken Daniël en Openbaring, vormen voor zevendedagsadventisten een sleutel om te weten dat het huidige tijdperk de eindgeschiedenis zou inluiden van het menselijk leven op aarde.
Eredienst en gebruiken
Om de drie maanden vieren de zevendedagsadventisten het avondmaal ter nagedachtenis van het offer van Christus. Zij gebruiken hierbij ongedesemd brood en alcoholvrij druivensap. De viering wordt voorafgegaan door een ceremoniële voetwassing. De gemeente komt elke sabbat (ca. zaterdag[4]) samen voor studie en aanbidding.
De traditionele kerkelijke feesten worden over het algemeen niet gevierd.
De doop door onderdompeling wordt volstrekt aan volwassenen.
Zienswijzen vanuit de gevestigde kerken
Kritiek vanuit de gevestigde kerken is er vooral op het strikt naleven van de joodse wetten. De vraag of dat al dan niet noodzakelijk is, werd reeds opgeworpen onder de eerste christenen. In de gemeente Antiochië rees er een meningsverschil over de besnijding. De vraag werd uiteindelijk bijgelegd werd op het Apostelconvent in Jeruzalem, waar de apostelen en oudere mannen besloten dat de christenen niet meer gebonden waren aan de meeste joodse geboden, op enkele uitzonderingen na (zie verder in het boek Handelingen 15). De kerk krijgt ook kritiek vanwege haar sterke antivakbondshouding, die teruggaat op de stelling van Ellen White dat een echte christen niet aangesloten kan zijn bij een vakbond. Een bekend geval dat de pers haalde, was het rechtsgeding in 1998, toen Ukiah Valley Medical Centre, eigendom van de Adventkerk, een uitzondering van de federale arbeidswetgeving omtrent syndicalisering vroeg. Het hospitaal vond dat het wettelijk verplichte toestaan van het personeel om een vakbond te vormen, een inbreuk vormde op zijn godsdienstvrijheid.[14] De adventisten ondervonden ook veel kritiek wegens de zienswijze dat Ellen White geïnspireerd zou zijn geweest zoals de oudtestamentische profeten. Hoewel de waardering voor Ellen White doorgaans sterk is, zijn de meningen hierover onder adventisten in Europa vaak wat terughoudender dan in de Verenigde Staten.[15]
Oecumene en evangelische beweging
Het Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten is geïnteresseerd in oecumenisme, maar is geen lid van de Wereldraad van Kerken (WRK).
In 2006 en 2007 zochten de zevendedagsadventisten en de WEA (World Evangelical Alliance, een koepelorganisatie van verschillende evangelische kerken en organisaties, zoals de Nederlandse en Vlaamse Evangelische Alliantie) toenadering. In een gemeenschappelijke persverklaring, naar aanleiding van deze bijeenkomsten, meldden beide partijen dat de grote theologische overeenstemming ruimte biedt voor een samenwerkingsverband. Tevens verklaarden zij geen formeel samengaan, dan wel lidmaatschap van de Zevendedagsadventisten, te hebben besproken.[16] Rolf Hille, een WEA-theoloog zei in 2007 dat de Zevendedagsadventisten op weg waren een ’gewoon’ evangelisch kerkgenootschap te worden, waardoor ze lid van de Evangelische Wereldalliantie zouden kunnen worden.[17]
Namen
|
Zie ook
Externe links
- Website van het kerkgenootschap in Nederland
- Website van de kerk in België en Luxemburg (’Belgisch-Luxemburgse Federatie’)
- Internationale website
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Protestantisme |
|---|
|
Geloofsrichtingen:
Adventisme • Anabaptisme • Anglicanisme • Baptisme • Calvinisme • Congregationalisme • Doopsgezinden • Episcopalisme • Evangelischen • Gereformeerden • Genootschap der Vrienden (Quakers) • Nederlandse Hervormde Kerk • Lutheranisme • Methodisme • Pinksterbeweging • Presbyterianisme • Vergadering van gelovigen • Vrijzinnig protestantisme • Zevendedagsadventisten
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Seventh-day Adventist Church op Wikimedia Commons.