Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Bobbejaan Schoepen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bobbejaan_Schoepen&oldid=51436570)
Geen bewerkingssamenvatting
 
(5 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox artiest
{{Infobox artiest
| naam              = Bobbejaan Schoepen
| naam              = Bobbejaan Schoepen
| afbeelding        = Bobbejaan Schoepen guitarist.jpg
| afbeelding        =  
| onderschrift      = Bobbejaan Schoepen rond 1943
| onderschrift      =  
| volledige naam    = "Bobbejaan" Modest Hyppoliet Joanna Schoepen
| volledige naam    = ’Bobbejaan’ Modest Hyppoliet Joanna Schoepen
| jaren-actief      = [[1935]]-[[2010]]
| jaren-actief      = [[1935]]-[[2010]]
| geboren          = [[Boom (gemeente)|Boom]], [[16 mei]] [[1925]]
| geboren          = [[Boom (gemeente)|Boom]], [[16 mei]] [[1925]]
Regel 14: Regel 14:
| allmusic          = p1157443
| allmusic          = p1157443
}}
}}
'''Bobbejaan Modest Hyppoliet Joanna Schoepen''' ([[Boom (gemeente)|Boom]], [[16 mei]] [[1925]] - [[Turnhout]], [[17 mei]] [[2010]]) was in België en Nederland beter bekend als '''Bobbejaan Schoepen'''. Deze artiestennaam nam hij aan in 1945 en is afgeleid van het Zuid-Afrikaanse liedje ''"Bobbejaan klim die berg"''.<ref>Aan het eind van zijn leven liet Bobbejaan zijn artiestennaam aan zijn officiële naam toevoegen. Hij is geboren als Modest Hyppoliet Joanna Schoepen.</ref>
'''Bobbejaan Schoepen''' (officiële naam: '''Modest Hyp[p]oliet Joanna Schoepen'''; Boom, [[16 mei]] [[1925]] Turnhout, [[17 mei]] [[2010]]) was een Vlaams zanger, gitarist, acteur en kunstfluiter en tevens de oprichter van het pretpark Bobbejaanland.


Bobbejaan Schoepen was een [[Vlaanderen|Vlaams]] zanger, gitarist, ''entertainer'', acteur en kunstfluiter. Hij was een ondernemend en veelzijdig artiest met gevoel voor de markt en gericht op amusement. Hij doste zich vaak uit als een cowboy en bezong volkse thema's, veelal in een aan de [[Countrymuziek|country-and-western]]-traditie ontleende stijl. In de jaren vijftig en zestig was hij bekend in Vlaanderen en genoot hij ook internationaal bekendheid. In de decennia daarna gold hij vooral als oprichter van en ''entertainer'' in het naar hem vernoemde pretpark [[Bobbejaanland]].
==Leven==
Bobbejaan Schoepen werd in 1926 geboren in Boom en kreeg de naam Modest. Hij groeide op met vijf broers en zussen. Zijn vader was smid en kreeg al vrij jong gezondheidsproblemen. Op twaalfjarige leeftijd begon Modest het vak te leren in de smidse van zijn vader. Hij zong tijdens het werk graag liedjes. Eind jaren 30 bracht hij in de omliggende dorpen met zijn halfzus Lisa (Liesje) volksvariété en werd plaatselijk bekend. In 1943 kreeg hij onderricht van gitarist [[Frans De Groodt]] (1892–1990).


== Beknopte levensloop ==
===Debuut===
Schoepen groeide op als zoon van een smid in Boom. Op 18 mei 1961 trad hij in het huwelijk met Josephina (Josée) Jongen, een Nederlandse die gestudeerd had voor [[opera (muziek)|operazangeres]] en werkte als fotomodel. Ze kregen samen vijf kinderen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 21 november 1943, trad hij voor het eerst op, in de concertzaal Ancienne Belgique, Antwerpen. Hij zong er het [[Zuid-Afrika]]anse liedje ''„Mamma, ’k wil ’n man hê”''. Vanwege de zin: „Nee mamma, nee, ’n Duitseman, die wil ek nie. Want Schweinefleisch dat lus ek nie” werd het liedje werd als anti-Duits opgevat. Schoepen werd gearresteerd en de Ancienne Belgique werd drie weken gesloten. Omdat Lisa kon aantonen dat het lied in een liederenboek stond dat door de bezetter was goedgekeurd, werd Schoepen vrijgelaten. Maar toen werd hij ''opgeëist'' om in Duitsland te gaan werken. Hij kon het zo regelen dat hij mocht zingen voor de Vlaamse arbeiders in de werkkampen. In 1944 werd hij daarom drie maanden opgesloten in de Dossinkazerne in Mechelen, op beschuldiging van collaboratie, tot de Engelsen hem vrijlieten.


Schoepen verloor zijn fluitcapaciteiten door een chirurgische ingreep, en onderging in [[1986]] een zware hartoperatie. In [[1999]] werd [[darmkanker]] vastgesteld, een ziekte die hij in eerste instantie overwon.
In 1945 begon hij de artiestennaam ''Bobbejaan'' te gebruiken, uit het Afrikaanse liedje „Bobbejaan, klim die berg”. Na de oorlogsellende koos hij van in het begin voor vrolijke liedjes.<ref group="noot">’Bobbejaan’ is het Afrikaanse woord voor ’baviaan’. Tegen het einde van zijn leven liet hij zijn artiestennaam officieel toevoegen aan zijn officiële burgerlijke naam. Zijn oudste zoon kreeg de naam ’Bob’.</ref>


Schoepen overleed in 2010 aan een [[hartstilstand]] in het Sint-Elisabethziekenhuis in Turnhout. Zijn vrouw overleed op 13 september 2013.
===Verdere loopbaan===
In 1948 kon hij zijn eerste plaat opnemen, ''De jodelende fluiter'', met in het orkest [[Django Reinhardt]]. Dit leverde hem optredens op in diverse radio-uitzendingen. In 1948 speelde hij voor het Amerikaanse leger tijdens de [[processen van Neurenberg]]. In 1949 ging Bobbejaan met het Nederlandse leger op concerttournee naar Indonesië, en toerde later met [[Josephine Baker]], [[Caterina Valente]], [[Gilbert Bécaud]] en [[Toots Thielemans]], die in 1951 gitaar speelde in zijn orkest. In 1953 brachten verdere tournees hem naar de VS, waar hij een van de eerste Europeanen was die optrad in de Grand Ole Opry. In 1954 trad hij op in Scandinavië en IJsland. In januari 1955 speelde [[Jacques Brel]] een week lang zijn openingsact in de [[Ancienne Belgique (gebouw)|Ancienne Belgique]] te Brussel, en in september 1955 toerde Bobbejaan door verschillende steden in Duitsland en, vanaf oktober van datzelfde jaar, door [[Congo]]. Van 1958 tot 1961 trad Bobbejaan met zijn eigen show op in een circustent in België. Hij speelde tussen 1950 en 1967 mee in vijf films. In 1957 brachten tournees hem weer naar de VS, waar hij onder meer optrad in de Ed Sullivan Show. In datzelfde jaar was hij de eerste Vlaamse vertegenwoordiger op het Eurovisie Songfestival. Met zijn ’Straatdeuntje’ eindigde hij samen met Zwitserland op de achtste plaats. In 1948 was Bobbejaan Schoepen de eerste Belgische zanger die internationaal doorbrak.


== De jaren veertig ==
In 1958 trad hij op tijdens de ’Royal Variety Show’ van de Britse [[Elizabeth Bowes-Lyon|Koningin-Moeder]].
Eind jaren 30 bracht hij met zijn halfzus Liesje volksvariété in de omliggende dorpen.  Hij kreeg in [[1943]] onderricht van gitarist Frans De Groodt (1892-1990). Zijn eerste auditie vond plaats in [[1944]], voor de radio in [[Brussel (stad)|Brussel]].


====Debuut bestraft door Gestapo====
Op 18 mei 1961 trouwde Bobbejaan Schoepen met voormalig operazangeres en fotomodel Josée Jongen. Ze kregen vijf kinderen: Robert (’Bob jr., 1962), Myriam (1963), Jacky (1964), Peggy (1968) en Thomas (’Tom’, 1970).
Hij debuteerde in 1943 tijdens de Tweede Wereldoorlog met een optreden in de Antwerpse concertzaal [[Ancienne Belgique (gebouw)|Ancienne Belgique]], waar hij het [[Zuid-Afrika]]anse liedje ''"Mamma,'k wil 'n man hê"'' ten gehore bracht. Het liedje werd als anti-Duits opgevat, waarop hij door de Duitse bezetter werd gearresteerd. Kort nadien werd hij opgeëist om in Duitsland te werken. Als alternatief verkoos hij te zingen voor de Vlaamse arbeiders die ''verplicht'' tewerkgesteld waren. In oktober 1944 - na de bevrijding - werd hij hiervoor voortvarend, zonder onderzoek of proces, drie maanden opgesloten in de Dossinkazerne in [[Mechelen (stad)|Mechelen]].<ref name=autogenerated4>”Bobbejaan, de Vlaamse troubadour die de wereld veroverde” (Johan Roggen, Uitgeverij het Volk, 1980 - D/1980/2345/10).</ref>
Vanaf 1947 ontstond 17 jaar lang een trouwe en intense samenwerking met Schoepen zijn [[Joden|Joodse]] manager [[Jacques Kluger]] (World Music Company).


In 1945 vormde hij met zijn dorpsgenoot [[Kees Brug]] het duo 'Two Boys and Two Guitars'. Ze traden op met imitaties, gedichten, Zuid-Afrikaanse liedjes en countrymuziek.  
Op 31 december dat jaar richtte hij in Lichtaart Bobbejaanland op, het latere pretpark, dat toen bestond uit een theaterzaal met 1200 zitplaatsen, en een zwemvijver met 2,2 km strand.


In [[1947]] en [[1948]] trad hij op voor de Amerikaanse en Canadese troepen in [[Frankfurt am Main]] en in [[Berlijn]] ten tijde van de [[Processen van Neurenberg]]. In Berlijn werd zijn optreden ook bijgewoond door de Amerikaanse generaal [[Lucius D. Clay]]. De militair gouverneur van de Amerikaanse zone in Duitsland vroeg hem terug voor twee extra voorstellingen.
In 1999 werd bij hem darmkanker vastgesteld. Hij herstelde en ging weer musiceren.
Hij overleed in 2010 aan een [[hartstilstand]] in het Sint-Elisabethziekenhuis in Turnhout. Op 13 september 2013 overleed zijn echtgenote Josée.


====Nederland en Nederlands-Indië====
<!--{{meebezig}}-->
Schoepen zong aanvankelijk niet in het Nederlands. De muziekuitgever en manager [[Jacques Kluger]] haalde hem over om een plaat in het Vlaams op te nemen. Het lied ''"[[De Jodelende Fluiter]]"'' ([[1948]]) werd zijn eerste hit. Dat jaar nam ook zijn bekendheid in Nederland toe. Hij werd soms gevraagd als gast, onder andere bij het radioprogramma [['De Bonte Dinsdagavondtrein']], gepresenteerd door [[Frans Muriloff]]. Die zag in hem de aangewezen man om te werken voor de Nederlandse Welfare, een legerdienst die belast was met de welzijnsverzorging van de Nederlandse troepen in [[Nederlands-Indië]], het huidige [[Indonesië]]. In [[1949]] ging Bobbejaan daar op tournee voor de Nederlandse strijdkrachten en hij gaf er 127 shows binnen drie maanden tijd. Omdat hij ook voor de afgelegen troepen wilde optreden, kreeg hij van de Nederlandse overheid een onderscheiding voor moed en zelfopoffering.  
==Noten==
<references group="noot"/>
== Weblinks ==
* [http://www.bobbejaanschoepen.be Officiële website van Bobbejaan Schoepen]
* [http://www.muziekarchief.be/identitydetails.php?ID=132382 Muziekarchief – discografie]
{{Link IMDb naam|id=0774484}}


Vijf dagen na zijn thuiskomst begon een tournee in [[België]] die 220 dagen duurde.
{{authority control|TYPE=p |Wikidata=Q710695 |IMDb=0774484 |VIAF=64218030 |LCCN=n/20/09033496 |ISNI=0000 0000 7824 9544 |GND=134999665 |BNF=cb142252994 |MusicBrainz=0f272089-81c4-4b83-8c93-a90ac88cf81a |Wikidata=Q710695 }}
 
== De jaren vijftig ==
[[Bestand:Bobbejaan schoepen grand ole opry 1953.jpg|thumb|250px|Bobbejaan Schoepen in de Grand Ole Opry in Nashville, 1953]]
Schoepen trad in de jaren 50 veel in het buitenland op. Hij speelde er samen met onder andere [[Josephine Baker]], [[Caterina Valente]] (eenmalig) [[Gilbert Bécaud]] en ook [[Toots Thielemans]], die in 1951 als gitarist in zijn band speelde. Hij heeft opgetreden in [[Nashville (Tennessee)|Nashville]], een belangrijk centrum van de countrymuziek in de [[Verenigde Staten|VS]]. In 1953 trad hij er drie keer op, onder andere met [[Roy Acuff]] (1903-1992). Er kwam ook een optreden met countryzanger [[Red Foley]] (1910-1968) in Springfield, Missouri.
 
In 1954 volgde er een Europese tournee van drie maanden door Duitsland, [[IJsland]] en [[Denemarken]], die afgesloten werd met optredens in de [[Folies Bergère (Brussel)|Folies Bergère]] in Brussel. In Denemarken en IJsland was [[Syd Fox]] zijn manager. In januari [[1955]] verzorgde [[Jacques Brel]] een week lang Schoepens voorprogramma in de Brusselse Ancienne Belgique. Hij werd in 1955 door de omroep [[NIR]] (de toenmalige [[Vlaamse Radio- en Televisieomroep|VRT]]) verkozen tot beste Vlaamse zanger en ontving daarvoor de Grote Prijs van de Vlaamse Grammofoonplaat.
 
Hij trad ook drie maanden op in [[Belgisch-Kongo|Congo]]. Maar in 1957 trok hij weer naar [[New York (stad)|New York]], waar hij gevraagd werd in de televisieshow van de bekende presentator [[Ed Sullivan]]. Hij nam er grammofoonplaten op met [[Steve Sholes]] van RCA-records. Sholes bood hem een contract aan. Schoepen besloot zijn Amerikaanse activiteiten niet voort te zetten.
 
In 1957 vertegenwoordigde hij België op het tweede [[Eurovisiesongfestival]]. De keuze viel op ''"[[Straatdeuntje]]"''. Van de tien deelnemers eindigde België op een gedeelde achtste plaats, samen met [[Zwitserland]].
 
Een jaar later (1958) trad Schoepen op in de 'Royal Variety Show', een jaarlijks evenement voor de ''Queen Mum'' van Engeland ([[Elizabeth Bowes-Lyon]]). Hij hoorde er het nummer ''"A pub with No Beer"'' van [[Slim Dusty]] en besloot een coverversie te maken in zowel het Nederlands, Duits als Engels. De Vlaamse versie ''"[[Café zonder bier]]"'' werd in 1959 nummer één in de hitparade. In 1960 werd de Duitstalige versie ''"Ich steh an der Bar und ich habe kein Geld"'' een hit in Duitsland en Oostenrijk.
 
====Het paard van Zorro====
In 1958 schafte Schoepen een grote circustent aan om in eigen land efficiënter te kunnen toeren. Dat maakte hem onafhankelijk van zaaleigenaars die een steeds hogere huurprijs vroegen en die niet altijd de geschikte ruimte hadden voor zijn programma. Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling [['Expo 58']] kwam er een Amerikaans stuntteam naar [[Brussel (stad)|Brussel]]. Het team ging failliet en verkocht daarop onder andere het paard 'Midnight' aan Bobbejaan Schoepen, dat dienst had gedaan in de televisieserie [[Zorro]]. Schoepen gebruikte het paard een tijdlang voor stuntjes in zijn shows en als trekpleister tijdens de [[kavalkade]]s, maar het dier trapte op een blootliggende elektriciteitskabel en stierf.<ref>De Standaard - 15 mei 2004</ref>
 
== De jaren zestig en zeventig ==
In de jaren 60 en 70 bezochten Bobbejaan en zijn vrouw geregeld de [[Verenigde Staten]], waar ze contacten onderhielden met de acteur [[Roy Rogers]] en [[Western Swing|swing country]]-pionier [[Tex Williams]]. Het viertal trad af en toe op in lokale clubs in [[Los Angeles]].<ref>''30 jaar Bobbejaan'' - TV-show, [[Vlaamse Radio- en Televisieomroep|BRT]], 1978.</ref>
 
====Kostuums en limousines====
[[cult (cultuur)|Cult]]-[[mode]]ontwerper [[Nudie Cohn]] en zijn schoonzoon [[Manuel Cuevas]] - die de kostuums van de Beatles vormgaf bij het album [[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]) - ontwierpen de zwarte pakken van [[Johnny Cash]] en de soms nogal extravagante kostuums van [[Elvis Presley]], [[Gram Parsons]] maar ook de kleding van Bobbejaan Schoepen. <ref> http://www.nudiesrodeotailor.com/ </ref>
 
Van Nudie Cohn kocht hij ook twee exemplaren van de Amerikaanse witte [['Pontiac Bonneville']], die Cohn had gedecoreerd met authentieke zilveren [[Amerikaanse dollar|dollars]], kogels, handgemaakte siergeweren, en een stierhoren op de neus. Schoepen maakte ze in de jaren 70 tot zijn handelsmerk. In april 2008 werd een van de wagens nog gebruikt voor de clip [[Le temps des cerises]], een duet van Bobbejaan met [[Geike Arnaert]] (ex-[[Hooverphonic]]).<ref>[http://www.nytimes.com/2005/09/04/automobiles/04AUTO.html?_r=1&pagewanted=2&8dpc&oref=slogin ''A Rhinestone Cowboy Who Grabbed Cars by the Horns''] [[New York Times]], september 4, 2005.</ref><ref>''In het spoor van Johnny Cash'' [[De Standaard]], 27 mei 2006.</ref>
 
==Zijn liedjes door anderen gezongen==
Buitenlandse artiesten brachten covers uit van de liedjes van Bobbejaan Schoepen. De Duitse versies van ''"Hutje op de heide"'' en ''"Kili watch"'' (oorspronkelijk: ''"[[The Cousins]]"'') werden behoorlijk verkocht en zijn onder andere te zien in de Duitse film 'Davon träumen alle Mädchen', [[1961]]).
''"Ik heb eerbied voor jouw grijze haren"'' werd onder andere uitgevoerd door [[Gert Timmerman (zanger)|Gert Timmerman]], [[Camillo Felgen]], [[Heino (zanger)|Heino]] en [[James Last]] (''"Ich hab Ehrfurcht vor Schneeweissen Haaren"''). In 1961 zong de Duits-Italiaanse [[Caterina Valente]] ''"Schaduw van de mijn"'', vertaald onder de titel ''"Amici miei"''. In 1965 zong [[Richard Anthony]] een Franse en een Spaanse versie van ''"Ik heb me dikwijls afgevraagd"''. De Amerikaanse countryzanger [[Tex Williams]], grondlegger van de [[swing country]], zou later in de VS de cover ''"Fire and Blisters"'' uitbrengen ([[1974]]).
 
==Film en televisie==
[[Bestand:Ordonnans.Bobbejaan.Schoepen.jpg|thumb|250px|Bobbejaan Schoepen in "At the drop of a Head", 1962]]
Tussen 1950 en 1967 speelde Schoepen in vijf (muzikale) filmproducties: twee Belgische, twee Duitse en één Duits-Tsjechische. In 1962 had hij de hoofdrol in de absurdistische film[[komedie]] [['At the Drop of a Head']] (ook wel genoemd [['De Ordonnans']]/'Café zonder bier'), met onder andere [[Ann Petersen]], [[Yvonne Lex]], [[Denise De Weerdt (actrice)|Denise De Weerdt]], [[Nand Buyl]], en [[Tony Bell]]. Op de set werd tegelijk een Nederlandse en Engelse versie gedraaid. Schoepen was niet te spreken over dit filmavontuur. De Belgische rock-band [[Dead Man Ray]] toerde in [[1999]] met de film door België en Nederland.
 
In 1967 maakte de Duitse televisiezender [[ZDF]] een muzikale televisiefilm rond Bobbejaan Schoepen, waarin hij een reeks van zijn hits ten gehore brengt. De film is gedeeltelijk opgenomen in de Barrandov-filmstudio’s in [[Praag]], in de [[Kempen (gebied)|Kempen]] en in een toen nog attractieloos Bobbejaanland.<ref>[http://www.bobbejaanschoepen.be/index.php?pagina=projecten&mode=beschrijving&id=74 "Bobbejaanland" filmproduction ZDF — Regie: Vladimir Sis, 1967.]</ref>
 
== Bobbejaanland ==
[[Bestand:Bobbejaan_josee_schoepen.jpg|thumb|250px|"Uit met Bobbejaan" televisieshow [[Vlaamse Radio- en Televisieomroep|BRT]] vanuit Bobbejaanland, 1969]]
 
Na bijna vijftien jaar aanhoudend toeren wilde Schoepen graag een vaste stek. In 1959 kocht hij in [[Lichtaart|Lichtaart-Kasterlee]] het Abroek, een moerassig domein van 30 hectare. Dat werd de plek voor [[Bobbejaanland]] en hij bouwde er een theaterzaal met 1200 plaatsen en legde er 2,2 kilometer strand aan. De naam Bobbejaanland werd bedacht door zijn manager [[Jacques Kluger]].<ref name=autogenerated4 />
 
Op 31 december 1961 werd Bobbejaanland officieel geopend en de jaren 60 stonden vervolgens in het teken van de opbouw van het park. Dit deed Schoepen samen met zijn vrouw Josée en haar zus Louise.
 
====Artiesten in Bobbejaanland====
Schoepen gaf er tijdens het hoogseizoen dagelijks twee tot vijf optredens. Zijn vrouw zong ook in zijn shows. Daarnaast traden er andere artiesten op uit de [[variété]]-wereld, soms samen met Schoepen. De bekendste uit België zijn [[Louis Neefs]], [[Rocco Granata]], [[Staf Wesenbeek]] (vader van [[Lynn Wesenbeek|Lynn]]), [[Leo Martin]], [[Will Ferdy]], [[Jan Theys]], [[Will Tura]], [[Staf Permentier]] en [[Liliane Saint-Pierre]], die hierdoor het besluit nam tot een muzikale ''comeback''.
 
Uit het buitenland trad hier onder meer op [[Jimmy Ross]] (alias Mel Turner, die in 1981 in Engeland een nummer 1-hit scoorde met ''"First True Love Affair"''). Ross kwam oorspronkelijk uit [[Trinidad (eiland)|Trinidad]] en woonde lange tijd in het park. Hij  nam rond 1970 met Schoepen een aantal platen op onder het label "[[Bobbejaan Records]]". Uit Duitsland traden op de actrice en zangeres [[Ilse Werner]], [[Rex Gildo]] en [[Michael Holm (zanger)|Michael Holm]]. De bekendste orkesten waren die van [[Bobby Setter]], [[Lou Roman]] en [[Claude Rabitsky]]. De Nederlandse showmaster [[Rudi Carrell]] werd voor enkele jaren Schoepens buur.
 
====Van muziek naar attractiepark====
Vanaf 1975 evolueerde Bobbejaanland naar een attractiepark, waardoor de muzikale carrière van Schoepen langzaam op de achtergrond kwam. Rond het midden van de jaren 80 werden de shows gaandeweg routineus afgestemd op een steeds internationaler publiek. Het attractiepark ging op die manier domineren over de variété, en de zakenman over de artiest.
 
[[Bestand:Bobbejaanland 1988 tom schoepen.jpg|thumb|250px|Bobbejaanland, 1988]]
De beslissing om het park te verkopen viel in april 2004. Bobbejaanland gaf op dat moment aan 400 mensen werk en werd overgenomen door [[Parques Reunidos]], een Spaans-Amerikaanse pretparkengroep. Met de verkoop verdween in België het laatste familiebedrijf in de sector van de pretparken. Bobbejaan Schoepen en zijn vrouw bleven wel op het domein wonen.
 
==Stripalbum en biografie==
Het succesverhaal van Bobbejaan Schoepen werd in de stijl van [[Suske en Wiske]] in beeld gebracht in een stripalbum genaamd 'De Bobbejaanstory', getekend door [[Jeff Broeckx]]. Het verscheen in 1977 en kwam tot stand met de medewerking van Bobbejaan en zijn vrouw Josée Schoepen, Kees Brug - zijn compaan uit de jaren 40 - en Ronny Van Riet en Jacques Bakker.
 
In 1980 verscheen een biografie over Bobbejaan Schoepen door Johan Roggen: 'Bobbejaan: de Vlaamse troubadour die de wereld veroverde'.<ref> Johan Roggen, 'Bobbejaan: de Vlaamse troubadour die de wereld veroverde', Gent: Het Volk, 1980</ref>
 
== Laatste jaren ==
Schoepen herstelde aanvankelijk van de darmkanker die bij hem in 1999 was ontdekt en ging weer musiceren. In 2005 gaf hij een viertal korte optredens op het literaire festival [[Saint-Amour]], waar hij onder andere ''"[[De lichtjes van de Schelde]]"''(1952) speelde.
 
Bobbejaan Schoepen kreeg op 13 februari [[2007]] in de Brusselse [[Ancienne Belgique (gebouw)|Ancienne Belgique]] een [[ZAMU Award|Lifetime Achievement Award]] voor zijn carrière als zanger-muzikant en voor zijn pionierschap in de Belgische muziekgeschiedenis.
 
Op 19 mei 2008 werd het muziekalbum 'Bobbejaan' in België uitgebracht ([[PIAS]]), met als gastvocalisten [[Geike Arnaert]] (van [[Hooverphonic]]), [[Axelle Red]], [[Nathalie Delcroix]] ([[Laïs]]) en [[Daan Stuyven]], die tevens de hoes ontwierp. In de media ging veel aandacht naar ''"[[Le temps des cerises]]"'', het duet met [[Geike Arnaert]] en naar het slotlied ''"[[Verankerd]]"'', waarin de artiest zijn strijd tegen kanker en het ouder worden bezingt.<ref>http://www.demorgen.be/dm/nl/1343/Muziek/article/detail/292042/2008/05/28/Bobbejaan-Schoepen---Bobbejaan.dhtml (De Morgen, 28/5/2008)</ref>
 
In juli 2008 werd Schoepen door de Amerikaanse International Whistlers Convention als eerste Europeaan opgenomen in de 'Whistlers Hall of Fame', een internationale eregalerij voor kunstfluiters.<ref>[https://web.archive.org/web/20140201232405/http://www.whistlingiwc.com/hall-of-fame-awards.html Awards] (''International Whistlers Convention'').</ref>
 
Op 2 oktober 2009 werd Schoepen de eerste ereburger van zijn geboortestad [[Boom (gemeente)|Boom]]. En op instigatie van [[Albert II van België|Koning Albert II]] ontving hij op 6 juli 2009 het ereteken van Officier in de [[Kroonorde (België)|Kroonorde]].
 
Eind december 2009 verscheen 'The World of Bobbejaan - Songbook', een drievoudige cd met 76 songs die tussen 1948 en 2008 zijn opgenomen.<ref>[http://www.muziekcentrum.be/carrier.php?ID=73653 ''The world of Bobbejaan-songbook'' (1948-2009) - Muziekcentrum Vlaanderen]</ref>
 
===Postuum===
 
Een jaar na het overlijden van Bobbejaan in 2010 verscheen het boek 'Bobbejaan Schoepen' van Tom Schoepen, de jongste zoon van Bobbejaan. Het boek is een "ultiem eerbetoon" aan zijn vader, dat door Bobbejaanbewonderaar Michiel Leen gekarakteriseerd werd als een "werk van liefde", een fraai uitgegeven "koffietafelboek" en "een heiligenprentje".<ref>[http://www.knack.be/nieuws/boeken/non-fictie/bobbejaan-schoepen-leven-en-werken-van-een-kempense-cowboy/article-normal-22921.html 'Bobbejaan Schoepen: leven en werken van een Kempense cowboy'], Knack.be (18 mei 2011) (geraadpleegd 29 augustus 2013).</ref>
 
In 2016 verscheen de documentaire "Bobbejaan" waarin zoon Tom Schoepen het laatste levensjaar van zijn vader in 2010 heeft gefilmd, tot de laatste dag. Ook de laatste woorden die Bobbejaan tegen Tom heeft gezegd, lovende woorden over zijn vrouw, zijn hierop vastgelegd.
 
== Prijzen, onderscheidingen en nominaties ==
* 1949: ''Oorkonde voor moed en zelfopoffering'' voor de muzikale ondersteuning van Nederlandse frontstrijders in [[Indonesië]], uitgereikt door Generaal Baay, opperbevelhebber van de Nederlandse troepen in [[Oost-Java]], 1949
* 1955: Bobbejaan Schoepen, verkozen tot beste Vlaamse zanger, ontvangt de "Grote Prijs van de Vlaamse Grammofoonplaat" ([[N.I.R]] i.s.m. Studio Gent, 15 maart 1955)
* 1965: "Education Artistique, diplôme de Croix d'Honneur de Chevalier. Op 30 juni 1965 uitgereikt door "Académie Nationale Artistique Littéraire et Scientifque, Paris" (no 5177)", voor het lied "[[Je me suis souvent demandé]]".
* 1978: Platina plaat voor 30 jaar Vlaamse hits, Telstar 1978
* (algemeen) 25 gouden platen
* 1968: [[Ridder in de Kroonorde]] (België), 9 april 1986, uitgereikt door het [[Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap]]
* 1992: Bobbejaan en Josée Schoepen ontvangt van [[IAAPA]] in [[Dallas (Texas)|Dallas]] (VS) de "Brass Ring Award": 1e prijs voor beste publiciteitsbruchure.
* 1993: Medaille van [[SABAM]] - Belgische Artistieke Promotie, 19 januari 1993
* 1995: Medaille van [[SABAM]] - Belgische Artistieke Promotie, 26 september 1995
* 1995: Oorkonde België, [[Orde van Leopold II]]: [[Officier in de Orde van Leopold II]], 26 september 1995, uitgereikt door het [[Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap]]
* 2000: Ereplaats in de [[Radio2]] Eregalerij, 2000
* 2000: "[[Ik heb eerbied voor jouw grijze haren]]" (nominatie door Radio2 Eregalerij, 2000)
* 2005: "[[De lichtjes van de Schelde]]" (nominatie door Radio2 Eregalerij november 2005)
* 2006: "[[De lichtjes van de Schelde]]" (winnend lied in de Eregalerij, november 2006)
* 2007: "[[Lifetime Achievement Award]]", [[ZAMU]] Award 2006 (13 februari 2007)
* 2008: "Whistlers Hall of Fame" (International Whistlers Convention ([[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|USA]]), 21 juli 2008 uitgereikt in Tokio)
* 2009: [[Officier in de Kroonorde]], uitgereikt door het [[Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap]] (6 juli 2009)
* 2009: Eerste ereburger van [[Boom (gemeente)|Boom]], naar aanleiding van het 700-jarig bestaan van deze gemeente (2 oktober 2009)
 
== Grootste hits ==
=== Internationaal ===
* Ich hab Ehrfurcht vor Schneeweißen Haaren (muziek, +3 miljoen ex.)
* Je me suis souvent demandé (muziek)
* Ich steh an der Bar und habe kein Geld (+400.000 ex., cover)
* Ich weine in mein bier (+120.000 ex. Duitsland en Oostenrijk)
* Ein Hauschen auf der Heide (cover)
* Kili Watch (cover)
 
=== Vlaanderen en Nederland ===
* [[Ik heb eerbied voor jouw grijze haren]] (tekst en muziek)
* [['k Zie zo gere m'n duivenkot]] (muziek)
* [[De lichtjes van de Schelde]] (muziek)
* [[A pub with no beer|Café zonder bier]] (cover)
* Hutje op de heide (cover)
* In de schaduw van de mijn (tekst en muziek)
* Als het vriest in Madagaskar (tekst en muziek)
 
=== Hitnoteringen ===
{{Tabel Vlaamse Ultratop 50 Singles}}
|-
|align="left"|''Davy Crockett''||1956||01-08-1956||18||8||
|-
|align="left"|''Jef en Roza''||1956||01-10-1956||7||16||
|-
|align="left"|''Rosse Marie''||1957||01-02-1957||2||24||
|-
|align="left"|''Marianne''||1957||01-05-1957||2||24||
|-
|align="left"|''Oh-la-la''||1957||01-06-1957||13||12||
|-
|align="left"|''Ik sta op wacht''||1957||01-08-1957||1(3wk)||40||
|-
|align="left"|''Théo (Bananenboer)''||1957||01-10-1957||15||8||
|-
|align="left"|''De lachende vagebond''||1958||01-02-1958||8||16||
|-
|align="left"|''Kom binnen duivinne''||1958||01-09-1958||10||16||
|-
|align="left"|''Café zonder bier''||1959||01-04-1959||3||40||
|-
|align="left"|''Boerenbruiloft''||1959||01-09-1959||15||12||
|-
|align="left"|''Een hutje op de heide''||1960||01-01-1960||1(1wk)||40||
|-
|align="left"|''Ik ben boos op de maan''||1960||01-04-1960||14||16||
|-
|align="left"|''Vivan de soldatentijd''||1960||01-09-1960||14||12||
|-
|align="left"|''Grijze haren''||1960||01-12-1960||10||12||
|-
|align="left"|''Violetta''||1962||01-01-1962||7||20||
|-
|align="left"|''Weer een café!''||1963||01-11-1963||7||8||
|}
 
{{Tabel Vlaamse Ultratop 50 Albums}}
|-
|align="left"|''Bobbejaan''||2008||24-05-2008||10||11||
|-
|align="left"|''The world of Bobbejaan - songbook''||2010||29-05-2010||22||11||
|-
|align="left"|''Duivels in de hel - home and field recordings''||2016||04-06-2016||16||13*||
|}
 
== Filmografie ==
* 'Ah! 't Is zo fijn in België te leven' (Speelfilm 1950, België)
* 'Televisite' (televisieserie 1955, België)
* The Eurovision Song Contest (1957)
* 'At the Drop of a Head' ('De Ordonnans' / 'Café zonder bier') (Speelfilm 1962, België)
* 'O sole mio' (muzikale film 1960, Duitsland)
* 'Davon träumen alle Mädchen' (muzikale film 1961, Duitsland)
* 'Bobbejaanland', filmproductie ZDF-Duitsland — Regie: Vladimir Sis, 1967, Studio Barrandov Praag (Televisiefilm 1967).
* 'Der Goldene Schuß' — TV Episode (als Bobbejaan) (Musical, 1969)
* 'Uit met Bobbejaan' (BRT 1969)
* '30 jaar Bobbejaan' (BRT 1978)
*  Merlina - De Merlinapo's (BRT 1986)
* 'Bobbejaan 70' (BRTN 1995)
 
== Artiestennaam ==
* België en Nederland: Bobbejaan Schoepen en Bobbejaan
* Duitsland en Oostenrijk: Bobby Jaan, Bobbejaan
* Denemarken, IJsland, Engeland: Bobby Jaan
* Frankrijk: Bobby Jaan, Bobby Jann, Bobbi-Jean
* Verenigde Staten: Bobby John
 
== Zie ook ==
* [[Lijst van bestverkopende Belgische muziekartiesten]]
 
== Externe links ==
* [http://www.bobbejaan.be Officiële website van Bobbejaan Schoepen]
* [http://www.muziekarchief.be/identitydetails.php?ID=132382 Muziekarchief - discografie]
* {{Link IMDb naam|id=0774484}}
 
{{Appendix|1=Bronnen|2=
* Johan Roggen, 'Bobbejaan: de Vlaamse troubadour die de wereld veroverde', Gent: Het Volk, 1980
* Bobbejaan Schoepen, een Vlaams entertainer — Histories documentaire, 4 januari 2001 (Canvas)
* [http://houbi.com/belpop/groepen/schoepen.htm Bobbejaan Schoepen — Het Belgisch Pop & Rock Archief (Dirk Houbrechts en Muziekcentrum Vlaanderen, 2001)]
{{References}}
}}
{{Wikiquote|Bobbejaan Schoepen}}
{{Navigatie deelnemers België aan het Eurovisiesongfestival}}
 
{{DEFAULTSORT:Schoepen, Bobbejaan}}
[[Categorie:Belgisch filmacteur]]
[[Categorie:Belgisch filmacteur]]
[[Categorie:Kleinkunstenaar]]
[[Categorie:Kleinkunstenaar]]
[[Categorie:Kunstfluiter]]
[[Categorie:Pseudoniem]]
[[Categorie:Pseudoniem]]
[[Categorie:Vlaams acteur]]
[[Categorie:Vlaams acteur]]
[[Categorie:Vlaams cabaretier]]
[[Categorie: Geboren in Boom]]
[[Categorie:Vlaams gitarist]]
[[Categorie: Overleden in Turnhout]]
[[Categorie:Belgisch singer-songwriter]]
[[Categorie:Vlaamse volksmuziek]]
[[Categorie:Belgisch volkszanger]]
[[Categorie:Jodelen]]
[[Categorie:Bobbejaanland]]
[[Categorie:Deelnemer aan het Eurovisiesongfestival 1957]]
[[Categorie:Belgisch deelnemer aan het Eurovisiesongfestival]]

Huidige versie van 18 jun 2022 om 09:23

rel=nofollow

Bobbejaan Schoepen (officiële naam: Modest Hyp[p]oliet Joanna Schoepen; Boom, 16 mei 1925 – Turnhout, 17 mei 2010) was een Vlaams zanger, gitarist, acteur en kunstfluiter en tevens de oprichter van het pretpark Bobbejaanland.

Leven

Bobbejaan Schoepen werd in 1926 geboren in Boom en kreeg de naam Modest. Hij groeide op met vijf broers en zussen. Zijn vader was smid en kreeg al vrij jong gezondheidsproblemen. Op twaalfjarige leeftijd begon Modest het vak te leren in de smidse van zijn vader. Hij zong tijdens het werk graag liedjes. Eind jaren 30 bracht hij in de omliggende dorpen met zijn halfzus Lisa (Liesje) volksvariété en werd plaatselijk bekend. In 1943 kreeg hij onderricht van gitarist Frans De Groodt (1892–1990).

Debuut

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 21 november 1943, trad hij voor het eerst op, in de concertzaal Ancienne Belgique, Antwerpen. Hij zong er het Zuid-Afrikaanse liedje „Mamma, ’k wil ’n man hê”. Vanwege de zin: „Nee mamma, nee, ’n Duitseman, die wil ek nie. Want Schweinefleisch dat lus ek nie” werd het liedje werd als anti-Duits opgevat. Schoepen werd gearresteerd en de Ancienne Belgique werd drie weken gesloten. Omdat Lisa kon aantonen dat het lied in een liederenboek stond dat door de bezetter was goedgekeurd, werd Schoepen vrijgelaten. Maar toen werd hij opgeëist om in Duitsland te gaan werken. Hij kon het zo regelen dat hij mocht zingen voor de Vlaamse arbeiders in de werkkampen. In 1944 werd hij daarom drie maanden opgesloten in de Dossinkazerne in Mechelen, op beschuldiging van collaboratie, tot de Engelsen hem vrijlieten.

In 1945 begon hij de artiestennaam Bobbejaan te gebruiken, uit het Afrikaanse liedje „Bobbejaan, klim die berg”. Na de oorlogsellende koos hij van in het begin voor vrolijke liedjes.[noot 1]

Verdere loopbaan

In 1948 kon hij zijn eerste plaat opnemen, De jodelende fluiter, met in het orkest Django Reinhardt. Dit leverde hem optredens op in diverse radio-uitzendingen. In 1948 speelde hij voor het Amerikaanse leger tijdens de processen van Neurenberg. In 1949 ging Bobbejaan met het Nederlandse leger op concerttournee naar Indonesië, en toerde later met Josephine Baker, Caterina Valente, Gilbert Bécaud en Toots Thielemans, die in 1951 gitaar speelde in zijn orkest. In 1953 brachten verdere tournees hem naar de VS, waar hij een van de eerste Europeanen was die optrad in de Grand Ole Opry. In 1954 trad hij op in Scandinavië en IJsland. In januari 1955 speelde Jacques Brel een week lang zijn openingsact in de Ancienne Belgique te Brussel, en in september 1955 toerde Bobbejaan door verschillende steden in Duitsland en, vanaf oktober van datzelfde jaar, door Congo. Van 1958 tot 1961 trad Bobbejaan met zijn eigen show op in een circustent in België. Hij speelde tussen 1950 en 1967 mee in vijf films. In 1957 brachten tournees hem weer naar de VS, waar hij onder meer optrad in de Ed Sullivan Show. In datzelfde jaar was hij de eerste Vlaamse vertegenwoordiger op het Eurovisie Songfestival. Met zijn ’Straatdeuntje’ eindigde hij samen met Zwitserland op de achtste plaats. In 1948 was Bobbejaan Schoepen de eerste Belgische zanger die internationaal doorbrak.

In 1958 trad hij op tijdens de ’Royal Variety Show’ van de Britse Koningin-Moeder.

Op 18 mei 1961 trouwde Bobbejaan Schoepen met voormalig operazangeres en fotomodel Josée Jongen. Ze kregen vijf kinderen: Robert (’Bob jr.’, 1962), Myriam (1963), Jacky (1964), Peggy (1968) en Thomas (’Tom’, 1970).

Op 31 december dat jaar richtte hij in Lichtaart Bobbejaanland op, het latere pretpark, dat toen bestond uit een theaterzaal met 1200 zitplaatsen, en een zwemvijver met 2,2 km strand.

In 1999 werd bij hem darmkanker vastgesteld. Hij herstelde en ging weer musiceren. Hij overleed in 2010 aan een hartstilstand in het Sint-Elisabethziekenhuis in Turnhout. Op 13 september 2013 overleed zijn echtgenote Josée.

Noten

  1. º ’Bobbejaan’ is het Afrikaanse woord voor ’baviaan’. Tegen het einde van zijn leven liet hij zijn artiestennaam officieel toevoegen aan zijn officiële burgerlijke naam. Zijn oudste zoon kreeg de naam ’Bob’.

Weblinks

icon=  Bobbejaan Schoepen in de Internet Movie Database  (en)


rel=nofollow