Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Herman Cornelis Voorhoeve

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Hermanus Cornelis Voorhoeve Jzn. (Rotterdam, 9 februari 1837Dillenburg (Duitsland), 21 augustus 1901)[1] was een uitgever uit Den Haag. Hij werd een invloedrijk persoon in de ’broederbeweging’ (’Plymouth brethren’) of ’Vergadering van gelovigen’.

Familie

Hermanus Cornelis Voorhoeve stamde uit een patriciërsfamilie. Zijn vader Jacob werkte in de financiële wereld. Hermanus Cornelis werd geboren als de oudste van zeven kinderen. Een broer en een zus van hem huwden later met een dochter en een zoon van de Duitse uitgever Carl Brockhaus uit Elberfeld: Lena (1850-1901) trouwde in 1873 met Ernst Brockhaus (1848-1915), en Nicolaas Anthony Johannes Voorhoeve (1854-1922), een homeopathisch arts, huwde in 1881 met Emilie Brockhaus.

Hoewel zijn vader had gehoopt dat Herman Cornelis theologie zou gaan studeren, was dit voor de jonge Herman nog niet het juiste moment en ging hij na zijn schooltijd bij zijn vader werken.

Contact met de ’broederbeweging’

Een oom van H. C. Voorhoeve, Hendrik Willem Adrianus (’Hein’) (1822-1864), reisde in 1854 wegens tbc naar Pau in Zuid-Frankrijk. Pau ontwikkelde zich in die periode tot het centrum van de ’broederbeweging’ in Frankrijk, vooral door Pierre Schlumberger, die een persoonlijke vriend was van John Nelson Darby. Door Schlumberger kwamen Hein Voorhoeve en zijn echtgenote, Henriette Margaretha van Oordt (1829-1893),[2][3] in contact met deze beweging. In 1856 bezochten zij hun familie in Rotterdam. Toen Darby dat jaar en het jaar daarop op doorreis was, kwam hij er ook op bezoek. Darby hield een aantal bijbellezingen in Rotterdam. Hein en Henriette Margaretha Voorhoeve hielden met Darby het Avondmaal in hun huis aan de Hoogstraat. Ook Herman Cornelis, die toen twintig was, en zijn moeder, Anna Dooremans (’Nans’), namen deel. Herman las gretig alles wat hij van de beweging in handen kreeg. Door zijn toedoen begon de ’Vergadering’ in Rotterdam te groeien.

Bijbelvertaler

Nadat graaf Julius Anton von Poseck (1816–1896) een aantal Bijbelboeken, brieven van de apostelen, naar het Duits vertaald had, motiveerde dit John Nelson Darby om vanaf 1854 aan een volledige Bijbelvertaling in het Duits te werken. In 1855 werd het Nieuwe Testament uitgegeven.

H. C. Voorhoeve werkte later (1869-1870) mee aan de vertaling van het Oude Testament.[4]

De volledige Duitse Bijbelvertaling werd in 1871 uitgegeven als de Elberfelder-bijbel.

Later was H. C. Voorhoeve de hoofdmedewerker aan een Nederlandse Bijbelvertaling van het Nieuwe Testament. Deze werd uitgegeven in 1877 in de uitgeverij van de familie Voorhoeve in Den Haag en kreeg de titel: „De boeken, genaamd HET NIEUWE TESTAMENT — Nieuwe Vertaling” (de Voorhoevevertaling of in recentere herzieningen: de Telosvertaling).

In 1858, toen hij 21 jaar was, begon hij met het tijdschrift Bode des Heils in Christus, dat 150 jaar lang verscheen. Hij bleef de hoofdredacteur van dit tijdschrift tot aan zijn overlijden.

Hetzelfde jaar reisde hij voor het eerst naar Elberfeld in Duitsland om daar Carl Brockhaus en zijn geloofsgenoten te ontmoeten. Hij werd er aangespoord om verder te reizen naar Silezië (Schlesien), waar hij goede reacties kreeg op zijn toespraken. De volgende jaren reisde hij naar honderden plaatsen in Nederland, Zwitserland, Duitsland, België, Frankrijk en Engeland. Heel wat mensen gingen geloof stellen in wat hij predikte.

Huwelijk en latere leven

Op 26 november 1863 trouwde H. C. Voorhoeve met Sophia Katharina Hermine Linde uit Aschaffenburg, die in het jaar 1861 door zijn prediking tot geloof was gekomen. Ze hadden twaalf kinderen: zes zonen en zes dochters. De oudste zoon, dr. Jacob Voorhoeve, werd een homeopathisch arts in Dillenburg. De vierde zoon, Johannes Nicolaas Voorhoeve (1873–1948), trad in Nederland in de voetsporen van zijn vader en werd zijn opvolger in de uitgeverij.

In 1874 richtte hij een eigen uitgeverij in op de zolder van het huis in de Dunne Bierkade 17 in Den Haag. Twee jaar later verhuisde het gezin naar deze woning. Achter het huis werd later een vergaderplaats gebouwd waar de ’broeders’ samenkwamen.

Vanaf 1895 publiceerde hij samen met christenen van andere kerkelijke strekkingen het Geïllustreerd weekblad Timotheüs. Hij bleef hiervan hoofdredacteur tot hij in 1901 overleed.

In de zomer van 1901 overleed H. C. Voorhoeves echtgenote, die al langer gezondheidsproblemen had. Enkele dagen na de begrafenis besloot Herman Cornelis zijn zoon, de homeopathische arts, in Dillenburg te gaan bezoeken om wat tot rust te komen. Na een aanvankelijke verbetering ging zijn gezondheidstoestand snel achteruit. Op 21 augustus 1901 overleed hij op 64-jarige leeftijd in Dillenburg, drie weken na zijn echtgenote.

Publicaties (selectie)

  • De persoonlijke tegenwoordigheid des H. Geestes, Rotterdam, 1862
  • Gedachten over het avondmaal des Heeren, Rotterdam, 1863
  • De evangelische zending op Oost-Java, ’s-Gravenhage, 1864
  • Een woord ter waarschuwing tegen de Irvingianen en de z.g.n. apostolische zending, Rotterdam, 1864
  • Open brief aan een vriend over het ’Woord van wederlegging’ van den heer F. Schwartz, Rotterdam 1864
  • De toekomst onzes Heeren Jezus Christus en de daarmede in verband staande gebeurtenissen, Rotterdam, 1869
  • Wat is heiligmaking volgens de Schrift?, Rotterdam, 1875
  • De leer der uitverkiezing volgens de Schrift, naar aanl. van Ds. Huet’s brochure ’Niet om te twisten, maar uit gewetensdrang’, ’s-Gravenhage, 1877
  • Het huisgezin te Bethanie; Particuliere of algemeene genade?, ’s-Gravenhage, 1881
  • Uit een rijken bloemhof. Gedachten van A. Vinet, ’s-Gravenhage, 1881
  • Brieven over het congres tegen de prostitutie, ’s-Gravenhage, 1883
  • Beschouwing over de Openbaring, ’s-Gravenhage, 1885
  • De Heer der heerlijkheid. Beschouwingen over het Evangelie naar Johannes, ’s-Gravenhage, 1937

Links

Verwijzingen

  1. º Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme
  2. º Haags gemeentearchief
  3. º https://www.genealogieonline.nl/stamboom-dullemen/I68228.php verwijst naar Hanno de Iongh, Oranje Bastaarden, een vademecum, uitgeverij Aspekt, 2001
  4. º (de) 2.1.1 Wer hat die Elberfelder Bibel übersetzt?; 2.1.3 Wie ging es bei der Übersetzungsarbeit zu? op Bibelbund.de. Verwijst naar het werk van Weremchuk over de geschiedenis van de ’broeder’-beweging (Duitse uitgave)
rel=nofollow