Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Willemsfonds: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
Regel 24: Regel 24:


=== Vroeger en nu ===
=== Vroeger en nu ===
Het fonds verdedigde de taal door het [[De Vlaamse Leeuw|Vlaamse volkslied]] aan te moedigen en taalwedstrijden te organiseren, betaalbare Nederlandstalige boeken uit te geven en algemene bibliotheken op te richten. In de begindagen zijn zowel katholieken als liberalen lid. Ze ondersteunen én het Vlaams - zowel taal als cultuur - én pleitten voor een sterk, nationaal België. Tegenwoordig is het Willemsfonds van [[liberalisme|liberaal]]-[[vrijzinnigheid|vrijzinnige]] signatuur en onderscheidt zich zo van het socialistische [[Vermeylenfonds]], het katholieke [[Davidsfonds]], het in oorsprong [[Communistische|communistische]] [[Masereelfonds]] en het  [[Rodenbachfonds]]. Het fonds is een culturele ontmoetingsplaats waar vrijwilligers en medewerkers van gedachten kunnen wisselen, een eigen mening kunnen vormen en activiteiten organiseren.
Het fonds verdedigde de taal door het [[De Vlaamse Leeuw|Vlaamse volkslied]] aan te moedigen en taalwedstrijden te organiseren, betaalbare Nederlandstalige boeken uit te geven en algemene bibliotheken op te richten. In de begindagen zijn zowel katholieken als liberalen lid. Ze ondersteunen én het Vlaams – zowel taal als cultuur – én pleitten voor een sterk, nationaal België. Tegenwoordig is het Willemsfonds van [[liberalisme|liberaal]]-[[vrijzinnigheid|vrijzinnige]] signatuur en onderscheidt zich zo van het socialistische [[Vermeylenfonds]], het katholieke [[Davidsfonds]], het in oorsprong [[Communistische|communistische]] [[Masereelfonds]] en het  [[Rodenbachfonds]]. Het fonds is een culturele ontmoetingsplaats waar vrijwilligers en medewerkers van gedachten kunnen wisselen, een eigen mening kunnen vormen en activiteiten organiseren.


=== Gentse wortels ===
=== Gentse wortels ===
In de vroege negentiende eeuw is Gent de enige industriestad in Vlaanderen. 7 Brusselaars en 31 Gentenaars - vooral behorend tot de nieuwe, (industrialiserende) middenklasse - stichtten in 1851 de vereniging. De eerste [[voorzitter]] was baron [[Jules de Saint-Genois]] tot 1855. Daarna volgden de Gentenaren [[Ferdinand Augustijn Snellaert]] en [[Julius Vuylsteke]]. Vuylsteke stelde dat de clerus de arbeiders onmondig en onwetend hield en vanaf 1862 volgde hij een [[antiklerikalisme|antiklerikale]] koers. Gematigde leden zoals kanunnik [[Jan Baptist David]] (1801 - 1866) verlieten daarop het Willemsfonds. Het leidde in 1875 tot de oprichting van het [[Davidsfonds]] en de [[verzuiling]] van het sociaal-cultureel werk. Tot 1976 waren alle voorzitters Gentenaren. Sinds 1868 is het hoofdkwartier gevestigd in het Lakenmetershuis op de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]].  
In de vroege negentiende eeuw is Gent de enige industriestad in Vlaanderen. 7 Brusselaars en 31 Gentenaars – vooral behorend tot de nieuwe, (industrialiserende) middenklasse – stichtten in 1851 de vereniging. De eerste [[voorzitter]] was baron [[Jules de Saint-Genois]] tot 1855. Daarna volgden de Gentenaren [[Ferdinand Augustijn Snellaert]] en [[Julius Vuylsteke]]. Vuylsteke stelde dat de clerus de arbeiders onmondig en onwetend hield en vanaf 1862 volgde hij een [[antiklerikalisme|antiklerikale]] koers. Gematigde leden zoals kanunnik [[Jan Baptist David]] (1801 – 1866) verlieten daarop het Willemsfonds. Het leidde in 1875 tot de oprichting van het [[Davidsfonds]] en de [[verzuiling]] van het sociaal-cultureel werk. Tot 1976 waren alle voorzitters Gentenaren. Sinds 1868 is het hoofdkwartier gevestigd in het Lakenmetershuis op de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]].  


== Structuur ==
== Structuur ==
Regel 37: Regel 37:
! Tijdspanne !! Voorzitter
! Tijdspanne !! Voorzitter
|-
|-
| 1851 - 1855 || [[Jules de Saint-Genois]]<ref>[http://www.liberaalarchief.be/Inventaris_Willemsfonds_deel1_1851-1975.pdf Willemsfonds Algemeen Bestuur: Inventaris van het archief (1851 - 1975)] (p.142); [[Liberaal Archief]]</ref>
| 1851 – 1855 || [[Jules de Saint-Genois]]<ref>[http://www.liberaalarchief.be/Inventaris_Willemsfonds_deel1_1851-1975.pdf Willemsfonds Algemeen Bestuur: Inventaris van het archief (1851 – 1975)] (p. 142); [[Liberaal Archief]]</ref>
|-
|-
| 1855 - 1862 || [[Ferdinand Augustijn Snellaert]]
| 1855 – 1862 || [[Ferdinand Augustijn Snellaert]]
|-
|-
| 1862 - 1874 || [[Frans Rens]]
| 1862 – 1874 || [[Frans Rens]]
|-
|-
| 1875 || [[L. Van Aelbroeck]]
| 1875 || [[L. Van Aelbroeck]]
|-
|-
| 1876 - 1882 || [[Jacob Heremans]]
| 1876 – 1882 || [[Jacob Heremans]]
|-
|-
| 1883 - 1896|| [[Julius Vuylsteke]]
| 1883 – 1896|| [[Julius Vuylsteke]]
|-
|-
| 1896 - 1919 || [[Gillis Désiré Minnaert]]
| 1896 – 1919 || [[Gillis Désiré Minnaert]]
|-
|-
| 1919 - 1937 || [[Jozef Vercoullie]]
| 1919 – 1937 || [[Jozef Vercoullie]]
|-
|-
| 1937 - 1951 || [[Oscar Van Hauwaert]]
| 1937 – 1951 || [[Oscar Van Hauwaert]]
|-
|-
| 1951 - 1962 || [[Hans Van Werveke]]
| 1951 – 1962 || [[Hans Van Werveke]]
|-
|-
| 1962 - 1965 || [[Pieter Lambrechts]]
| 1962 – 1965 || [[Pieter Lambrechts]]
|-
|-
| 1965 - 1984 || [[Adriaan Verhulst]]
| 1965 – 1984 || [[Adriaan Verhulst]]
|-
|-
| 1984 - 1992 || [[Ernest van Buynder]]  
| 1984 – 1992 || [[Ernest van Buynder]]  
|-
|-
| 1992 - 2003 || [[Leo Ponteur]]
| 1992 – 2003 || [[Leo Ponteur]]
|-
|-
| 2003 - 2012 || [[Sylvain Peeters]]
| 2003 – 2012 || [[Sylvain Peeters]]
|-
|-
| 2012 - 2014 || [[Livia De Gryse]]
| 2012 – 2014 || [[Livia De Gryse]]
|-
|-
| 2014 - heden || [[Laurent Rens]]
| 2014 – heden || [[Laurent Rens]]
|}
|}
| valign="top" |
| valign="top" |
Regel 119: Regel 119:
* HARRY VAN VELTHOVEN. ''Tussen opportunisme en radicalisme. Het Willemsfonds en de Vlaamse kwestie in 171 petities (1860-1913)'', Gent, Academia Press & Liberaal Archief, 2008.
* HARRY VAN VELTHOVEN. ''Tussen opportunisme en radicalisme. Het Willemsfonds en de Vlaamse kwestie in 171 petities (1860-1913)'', Gent, Academia Press & Liberaal Archief, 2008.
'''Externe links'''
'''Externe links'''
* MARCEL BOTS & GEORGES DECLERCQ; [http://theater.ua.ac.be/nevb/html/Willemsfonds.html Fiche Willemsfonds]; [[Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging]]; [[Lannoo (uitgeverij)|Lannoo]], Tielt, 1998
* MARCEL BOTS & GEORGES DECLERCQ; {{NEVB|Willemsfonds}}
* [http://www.liberaalarchief.be/Inventaris_Willemsfonds_deel1_1851-1975.pdf Historiek en inventaris van het archief van het Willemsfonds] in het [[Liberaal Archief]]
* [http://www.liberaalarchief.be/Inventaris_Willemsfonds_deel1_1851-1975.pdf Historiek en inventaris van het archief van het Willemsfonds] in het [[Liberaal Archief]]
* [http://www.canonsociaalwerk.eu/be_scw/details.php?cps=2&canon_id=322 Canon Sociaal Werk]
* [http://www.canonsociaalwerk.eu/be_scw/details.php?cps=2&canon_id=322 Canon Sociaal Werk]
Regel 128: Regel 128:
'''Zie ook'''
'''Zie ook'''
* [[Volksverheffing]]
* [[Volksverheffing]]
 
{{authrotiy control|TYPE=o|ISAAR=ar:anet:O.3731|Wikidata=Q654185}}
[[Categorie:Willemsfonds]]
[[Categorie:Willemsfonds]]
[[Categorie:Culturele organisatie]]
[[Categorie:Culturele organisatie]]

Huidige versie van 13 feb 2024 om 12:43

Willemsfonds
Geschiedenis
Opgericht 23 februari 1851
Structuur
Voorzitter Laurent Rens
Werkgebied Vlaanderen
Brussel
Hoofdkantoor Vrijdagmarkt 24
9000 Gent
Type sociaalcultureel
Media
Website http://www.willemsfonds.be
rel=nofollow

Het Willemsfonds is een Vlaamse vrijzinnige socioculturele organisatie.

Geschiedenis

Oprichting

Het fonds werd in Gent opgericht op 23 februari 1851 ter verdediging van de Nederlandse taal en werd genoemd naar de toen pas overleden schrijver Jan Frans Willems. De stichting van het Willemsfonds wordt in Vlaanderen doorgaans gezien als het startpunt van de geschiedenis van het sociaal-cultureel werk. [1]

Vroeger en nu

Het fonds verdedigde de taal door het Vlaamse volkslied aan te moedigen en taalwedstrijden te organiseren, betaalbare Nederlandstalige boeken uit te geven en algemene bibliotheken op te richten. In de begindagen zijn zowel katholieken als liberalen lid. Ze ondersteunen én het Vlaams – zowel taal als cultuur – én pleitten voor een sterk, nationaal België. Tegenwoordig is het Willemsfonds van liberaal-vrijzinnige signatuur en onderscheidt zich zo van het socialistische Vermeylenfonds, het katholieke Davidsfonds, het in oorsprong communistische Masereelfonds en het Rodenbachfonds. Het fonds is een culturele ontmoetingsplaats waar vrijwilligers en medewerkers van gedachten kunnen wisselen, een eigen mening kunnen vormen en activiteiten organiseren.

Gentse wortels

In de vroege negentiende eeuw is Gent de enige industriestad in Vlaanderen. 7 Brusselaars en 31 Gentenaars – vooral behorend tot de nieuwe, (industrialiserende) middenklasse – stichtten in 1851 de vereniging. De eerste voorzitter was baron Jules de Saint-Genois tot 1855. Daarna volgden de Gentenaren Ferdinand Augustijn Snellaert en Julius Vuylsteke. Vuylsteke stelde dat de clerus de arbeiders onmondig en onwetend hield en vanaf 1862 volgde hij een antiklerikale koers. Gematigde leden zoals kanunnik Jan Baptist David (1801 – 1866) verlieten daarop het Willemsfonds. Het leidde in 1875 tot de oprichting van het Davidsfonds en de verzuiling van het sociaal-cultureel werk. Tot 1976 waren alle voorzitters Gentenaren. Sinds 1868 is het hoofdkwartier gevestigd in het Lakenmetershuis op de Vrijdagmarkt.

Structuur

Voorzitters

Tijdspanne Voorzitter
1851 – 1855 Jules de Saint-Genois[2]
1855 – 1862 Ferdinand Augustijn Snellaert
1862 – 1874 Frans Rens
1875 L. Van Aelbroeck
1876 – 1882 Jacob Heremans
1883 – 1896 Julius Vuylsteke
1896 – 1919 Gillis Désiré Minnaert
1919 – 1937 Jozef Vercoullie
1937 – 1951 Oscar Van Hauwaert
1951 – 1962 Hans Van Werveke
1962 – 1965 Pieter Lambrechts
1965 – 1984 Adriaan Verhulst
1984 – 1992 Ernest van Buynder
1992 – 2003 Leo Ponteur
2003 – 2012 Sylvain Peeters
2012 – 2014 Livia De Gryse
2014 – heden Laurent Rens
Tijdspanne Secretaris
1851 - 1855 Edouard Degerickx
1855 - 1862 Karel Van Acker
1862 - 1866 Julius Vuylsteke
1866 - 1867 Emiel De Clercq
1867 - 1880 Julius Vuylsteke
1880 - 1891 August Gondry
1891 - 1919 Jozef Vercoullie
1919 - 1951 Adriaan Hegmans
1951 - 1957 Marcel Bots
1957 - 1965 Adriaan Verhulst
1965 - 1979 Walter Prevenier
...
1981 - 1985 Leo Ponteur

Trivia

  • In 1974 telde de vereniging 6000 leden, verspreid over ongeveer 70 afdelingen.
  • Het Willemsfonds was medestichter van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen. Het verliet het OVV in de jaren 1990 omdat het meende dat de federalisering 'verworven' was. In 2011 werd het wederom lid omwille van de overtuiging dat er nog noodzakelijke stappen te zetten zijn naar meer Vlaamse autonomie.
  • Het fonds organiseert elk jaar het literair festival Het Betere Boek, waar De Bronzen Uil wordt uitgereikt.

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

  • LUC DE DROOGH. 'Sporen naar het verleden, wissel voor de toekomst?', in: Wissels. Handboek sociaal-cultureel werken met volwassenen, Socius, Brussel, 2011.
  • MARCEL BOTS, HARRY VAN VELTHOVEN e.a. Het Willemsfonds van 1851 tot 1914. Gent, Provinciebestuur Oost-Vlaanderen & Liberaal Archief, 1993.
  • PETER LAROY. Aan de wieg van de Vlaamsche Beweging... De geschiedenis van het Willemsfonds in Eeklo en het Meetjesland, Gent, Liberaal Archief, 1993.
  • HARRY VAN VELTHOVEN en JEFFRY TYSSENS. Vlaamsch van taal, van kunst en zin. 150 jaar Willemsfonds, Gent, Willemsfonds & Liberaal Archief, 2001.
  • HARRY VAN VELTHOVEN. Tussen opportunisme en radicalisme. Het Willemsfonds en de Vlaamse kwestie in 171 petities (1860-1913), Gent, Academia Press & Liberaal Archief, 2008.

Externe links

  1. º LUC DE DROOGH. 'Sporen naar het verleden, wissel voor de toekomst?', in: Wissels. Handboek sociaal-cultureel werken met volwassenen, Socius, Brussel, 2011, p. 99.
  2. º Willemsfonds Algemeen Bestuur: Inventaris van het archief (1851 – 1975) (p. 142); Liberaal Archief
rel=nofollow
rel=nofollow

Zie ook

Sjabloon:Authrotiy control

Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Willemsfonds&oldid=359085"