Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oudejaarsavond: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oudejaarsavond&oldid=55350592) |
|||
| Regel 62: | Regel 62: | ||
* 11.00 uur in [[Kiribati]]: [[Kiritimati]] en de andere [[Line-eilanden]] | * 11.00 uur in [[Kiribati]]: [[Kiritimati]] en de andere [[Line-eilanden]] | ||
* 12.00 uur in [[Nieuw-Zeeland]] | * 12.00 uur in [[Nieuw-Zeeland]] | ||
* 13.00 uur in [[Wallis en Futuna]], de [[Fiji|Fiji-eilanden]] en [[Kamtsjatka (schiereiland)|Kamtsjatka]] in [[ | * 13.00 uur in [[Wallis en Futuna]], de [[Fiji|Fiji-eilanden]] en [[Kamtsjatka (schiereiland)|Kamtsjatka]] in [[Rusland]] | ||
* 14.00 uur in Oost-[[Australië (land)|Australië]] (onder andere [[Sydney (hoofdbetekenis)|Sydney]], [[ | * 14.00 uur in Oost-[[Australië (land)|Australië]] (onder andere [[Sydney (hoofdbetekenis)|Sydney]], [[Melbourne]], [[Canberra]] en [[Tasmanië]]) | ||
* 14.30 uur in Australië: [[Zuid-Australië]] | * 14.30 uur in Australië: [[Zuid-Australië]] | ||
* 15.00 uur in [[ | * 15.00 uur in [[Rusland]]: [[Vladivostok]] en Australië: [[Queensland]] | ||
* 15.30 uur in Australië: [[Noordelijk Territorium]] | * 15.30 uur in Australië: [[Noordelijk Territorium]] | ||
* 16.00 uur in [[ | * 16.00 uur in [[Japan]], [[Zuid-Korea]] en [[West-Australië]] | ||
* 17.00 uur in [[ | * 17.00 uur in [[China]], [[Hongkong (hoofdbetekenis)|Hongkong]], [[Macau (hoofdbetekenis)|Macau]], [[Maleisië]], [[Singapore]] en [[Taiwan (hoofdbetekenis)|Taiwan]] | ||
* 18.00 uur in West-[[Indonesië]] en [[Thailand]] | * 18.00 uur in West-[[Indonesië]] en [[Thailand]] | ||
* 19.30 uur in [[India]] en [[Sri Lanka]] | * 19.30 uur in [[India]] en [[Sri Lanka]] | ||
* 20.00 uur in Rusland: [[Perm (stad)|Perm]] en [[Jekaterinenburg]] | * 20.00 uur in Rusland: [[Perm (stad)|Perm]] en [[Jekaterinenburg]] | ||
* 20.30 uur in [[Afghanistan]] | * 20.30 uur in [[Afghanistan]] | ||
* 21.00 uur in de [[Verenigde Arabische Emiraten]], [[Mauritius (land)|Mauritius]], [[ | * 21.00 uur in de [[Verenigde Arabische Emiraten]], [[Mauritius (land)|Mauritius]], [[Oman]], Rusland: [[Samara (stad)|Samara]] en [[Iran]] | ||
* 22.00 uur in West-Rusland (onder andere [[ | * 22.00 uur in West-Rusland (onder andere [[Moskou]] en [[Sint-Petersburg]]) | ||
* 23.00 uur in [[Griekenland]], [[Zuid-Afrika]], [[Egypte (land)|Egypte]], [[Syrië]], [[ | * 23.00 uur in [[Griekenland]], [[Zuid-Afrika]], [[Egypte (land)|Egypte]], [[Syrië]], [[Cyprus]], [[Estland]], [[Letland]], [[Litouwen]], [[Finland]] en [[Turkije]] | ||
* 00.00 uur in [[ | * 00.00 uur in [[België]], [[Nederland]], [[Luxemburg]], [[Duitsland]], [[Frankrijk]], [[Albanië]], [[Italië]] , [[Oostenrijk]], [[Zwitserland]], [[Polen]], [[Tsjechië]], [[Denemarken]], [[Zweden]], [[Noorwegen]], [[Slowakije]], [[Hongarije]], [[Slovenië]], [[Spanje]] en [[Malta (land)|Malta]] | ||
* 01.00 uur in [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]], [[Portugal]], [[Ierland (land)|Ierland]], [[IJsland]] en [[ | * 01.00 uur in [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]], [[Portugal]], [[Ierland (land)|Ierland]], [[IJsland]] en [[Marokko]] | ||
* 02:00 uur op de [[Azoren]] | * 02:00 uur op de [[Azoren]] | ||
* 03.00 uur in [[Argentinië]] en oostelijk deel [[Brazilië]] (onder andere [[Rio de Janeiro (stad)|Rio de Janeiro]] en [[São Paulo (stad)|São Paulo]]) | * 03.00 uur in [[Argentinië]] en oostelijk deel [[Brazilië]] (onder andere [[Rio de Janeiro (stad)|Rio de Janeiro]] en [[São Paulo (stad)|São Paulo]]) | ||
* 04.00 uur in [[ | * 04.00 uur in [[Suriname]] en [[Chili]] | ||
* 04.30 uur in [[ | * 04.30 uur in [[Canada]]: [[Newfoundland]] | ||
* 05.00 uur in [[ | * 05.00 uur in [[Canada]]: Oostkust ([[New Brunswick]], [[Prins Edwardeiland (Canada)|Prince Edward Island]], [[Nova Scotia]], Labrador), de [[Dominicaanse Republiek]], [[Aruba]], [[Curaçao]], [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]] en [[Nederland]]: [[Caribisch Nederland|BES-eilanden]] | ||
* 06.00 uur in Canada: [[ | * 06.00 uur in Canada: [[Ontario]] (onder andere [[Ottawa (stad)|Ottawa]] en [[Toronto]]) en [[Quebec (stad)|Quebec]] ([[Montreal (Canada)|Montreal]]) en [[Verenigde Staten]]: (Oostkust: onder andere [[New York (stad)|New York]], [[Miami]], [[Atlanta]], [[Boston]], [[Detroit (Michigan)|Detroit]], [[Indianapolis]], [[Philadelphia (Pennsylvania)|Philadelphia]] en [[Washington D.C.|Washington D.C]].) | ||
* 07.00 uur in Canada: [[Winnipeg]] en VS: [[ | * 07.00 uur in Canada: [[Winnipeg]] en VS: [[Chicago]], [[Houston]], [[Minneapolis]], [[New Orleans (stad)|New Orleans]] en [[Mexico (land)|Mexico]]: [[Mexico-Stad]]. | ||
* 08.00 uur in Canada: [[Calgary]] en [[ | * 08.00 uur in Canada: [[Calgary]] en [[Edmonton]] en VS: [[Phoenix (Arizona)|Phoenix]], [[Salt Lake City]] en [[Denver]]. | ||
* 09.00 uur in Canada: [[Victoria (Brits-Columbia)|Victoria]] en [[ | * 09.00 uur in Canada: [[Victoria (Brits-Columbia)|Victoria]] en [[Vancouver]] en VS: [[Los Angeles]], [[San Francisco]], [[San Diego (Californië)|San Diego]], [[Seattle]] en [[Las Vegas (Nevada)|Las Vegas]]. | ||
* 10.00 uur in VS: [[ | * 10.00 uur in VS: [[Alaska]] | ||
* 11.00 uur in VS: [[ | * 11.00 uur in VS: [[Hawaï]] | ||
{{Navigatie jaarwisseling}} | {{Navigatie jaarwisseling}} | ||
| Regel 94: | Regel 94: | ||
{{Wikt}} | {{Wikt}} | ||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
[[Categorie:Feestdag]] | [[Categorie:Feestdag]] | ||
[[Categorie:Oud en nieuw]] | [[Categorie:Oud en nieuw]] | ||
[[Categorie:December]] | [[Categorie:December]] | ||
Versie van 31 dec 2019 10:45
| Oudejaarsavond | ||
| Bestand:Vuurwerkvoorconsumenten.JPG | ||
| Andere namen | Silvesteravond Oud en nieuw | |
| Gevierd door | heel de wereld | |
| Datum | 31 december | |
| Verwant met | Nieuwjaarsdag | |
Oudejaarsavond (ook wel: Silvester of silvesteravond, vernoemd naar de heilige paus Silvester) wordt jaarlijks gevierd op de laatste dag van het jaar, 31 december. Het vormt samen met de daarop volgende nieuwjaarsdag oud en nieuw. Het is de vooravond van de oorspronkelijk christelijke dag om het nieuwe jaar in te luiden volgens de christelijke kalender.
Gebruiken wereldwijd
Nederland
 Zie ook vuurwerkbeleid in Nederland |
In Nederland is het traditie om oudejaarsavond met familie en vrienden te vieren. Vaak gebeurt dit in huiselijke kring, waarbij na de avondmaaltijd oliebollen en/of appelbeignets en (hartige) hapjes worden gegeten en tevens gedronken wordt.
Inmiddels is de oudejaarsconference, in navolging op de Wim Kan-conference, die eerst op de radio en later op de televisie werd uitgezonden, ook een Nederlandse traditie geworden.
Om klokslag twaalf uur wordt er, de laatste jaren[wanneer?], champagne, of zoals vroeger een jonge of oude borrel, een biertje of een glaasje wijn, gedronken en wenst men elkaar bijvoorbeeld een goed en gezond nieuw jaar. Daarna gaat men vaak naar buiten om buren geluk toe te wensen en vuurwerk af te steken. Tevens zullen tussendoor veel kerken hun klokken laten luiden – en vroeger bliezen de schepen in de havens hun scheepshoorns – om het nieuwe jaar te verwelkomen.
Er is, in de meeste gevallen, geen openbaar vervoer tussen 20.00 en 01.00 uur.[1]
Na middernacht, wanneer het nieuwe jaar is begonnen, wordt vuurwerk afgestoken. De Chinezen, die hun eigen oud- en nieuwviering hebben, geloofden dat ze met vuurwerk de geesten zouden wegjagen.
Een alternatief voor vuurwerk is carbid; het carbidschieten met behulp van oude melkbussen is vooral in het noorden en oosten van Nederland in gebruik. Dit gebeurt meestal overdag.
In onder meer de Kempen, de Achterhoek en delen van Zeeland gaan de kinderen op pad om te Nieuwjaarszingen. Op oudjaarsdag gaan kinderen rommelpotten/koenckelpotten. Hierbij trekken ze, met hun muziekinstrument: een conservenblik met varkensblaas, van deur tot deur om geld of iets lekkers te verdienen. Ze zingen hierbij een lied en halen een stokje op- en neer in hun rommelpot/koenckelpot.[2]
In sommige protestantse kerken wordt er aan het begin van de avond een kerkdienst gehouden, waarin ook de overledenen van het afgelopen jaar herdacht worden. In gereformeerde families wordt voor middernacht psalm 90 gelezen, al is deze traditie aan het verdwijnen.
België
In België wordt oudejaarsavond meestal gevierd met familie of vrienden, en er wordt een uitgebreid maal geserveerd, dat eindigt met koffie in de kleine uurtjes. Rond middernacht wordt meestal luidop meegeteld en om middernacht staat iedereen rechtop om elkaar drie kussen te geven en een gelukkig nieuwjaar te wensen. Vaak worden dan ook de goede voornemens uitgesproken. Meestal gaat iedereen dan naar buiten om vuurwerk af te steken of te bekijken. Ook is het in net als in Nederland gebruikelijk dat veel kerken het nieuwe jaar verwelkomen door de klokken te laten luiden.
In gezinnen waarin gedoopt wordt, wordt net na middernacht het woord gegeven aan de kinderen, die traditioneel hun nieuwjaarsbrief voorlezen, waarin ze hun ouders en doopmeter en -peter de beste wensen geven. Nadien krijgen ze hun geschenk. Ook in België is Nieuwjaarszingen (in sommige regio's ook wel Koekenzingen) een fenomeen, dat vooral voorkomt in de Antwerpse Kempen en het Hageland.
In tegenstelling tot in Nederland rijden er in België wel bussen, teneinde het aantal verkeersslachtoffers door rijden onder invloed te reduceren.
Duitsland
In Duitsland en enkele andere landen is de sketch Dinner for One een traditioneel onderdeel van de televisieprogrammering op deze avond. Ook in Duitsland is het Bleigießen (loodgieten) populair, waarbij heet lood in een pot water wordt gegoten en uit de resulterende vormen de toekomst wordt gelezen. Ook vindt Rummelpottlaufen plaats in Noord-Duitsland en Denemarken.
Suriname
In Suriname wordt owru yari uitgebreid gevierd, verspreid over een langere periode, gezamenlijk aangeduid als Surifesta. Hierin worden de laatste weken van het oude jaar uitgevierd en de eerste dagen van het nieuwe jaar ingeluid. De eerste activiteiten beginnen al voor Kerst en wordt voor een deel op straat gevierd waar bars staan opgesteld. Naast een groot aantal muziekevenementen, waaronder het Kawina Festival, zijn er allerlei culturele, spirituele en sportevenementen, waaronder de hardloopwedstrijd Bigi Broki Waka die over de Jules Wijdenboschbrug voert. Op oudjaarsdag wordt er op verschillende momenten gedurende de dag vuurwerk afgestoken, vaak ook door bedrijven. Onder grote belangstelling worden Pagara Estafettes uitgerold en ontstoken en afgeteld naar het nieuwe jaar.[3][4]
Brazilië
In Brazilië vieren veel mensen deze avond op het strand, meestal geheel gekleed in wit om hun goede intenties voor het nieuwe jaar uit te drukken. Velen gooien rozen en andere bloemen in de golven als offer aan de Afro-Braziliaanse zeegodin Iemanjá.
Andere landen
- In Spanje en Argentinië eet men om middernacht op de slagen van de klok twaalf druiven.
- In veel Engelstalige landen is het traditie om rond middernacht Auld Lang Syne te zingen.
- In de Verenigde Staten laat men vlak voor middernacht de Times Square Ball zakken.
- Hongaren kennen de traditie om waar ook ter wereld om klokslag 00:00 het volkslied uit volle borst te zingen.
Tijdszones
Door het tijdsverschil is het in Azië eerder oudejaarsavond dan in Europa, en in Amerika later. Hieronder volgt een willekeurig keuze van de landen en steden in de betreffende tijdzone en wanneer men viert, in de Midden-Europese Tijd (UTC+1):
- 11.00 uur in Kiribati: Kiritimati en de andere Line-eilanden
- 12.00 uur in Nieuw-Zeeland
- 13.00 uur in Wallis en Futuna, de Fiji-eilanden en Kamtsjatka in Rusland
- 14.00 uur in Oost-Australië (onder andere Sydney, Melbourne, Canberra en Tasmanië)
- 14.30 uur in Australië: Zuid-Australië
- 15.00 uur in Rusland: Vladivostok en Australië: Queensland
- 15.30 uur in Australië: Noordelijk Territorium
- 16.00 uur in Japan, Zuid-Korea en West-Australië
- 17.00 uur in China, Hongkong, Macau, Maleisië, Singapore en Taiwan
- 18.00 uur in West-Indonesië en Thailand
- 19.30 uur in India en Sri Lanka
- 20.00 uur in Rusland: Perm en Jekaterinenburg
- 20.30 uur in Afghanistan
- 21.00 uur in de Verenigde Arabische Emiraten, Mauritius, Oman, Rusland: Samara en Iran
- 22.00 uur in West-Rusland (onder andere Moskou en Sint-Petersburg)
- 23.00 uur in Griekenland, Zuid-Afrika, Egypte, Syrië, Cyprus, Estland, Letland, Litouwen, Finland en Turkije
- 00.00 uur in België, Nederland, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Albanië, Italië , Oostenrijk, Zwitserland, Polen, Tsjechië, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Slowakije, Hongarije, Slovenië, Spanje en Malta
- 01.00 uur in Groot-Brittannië, Portugal, Ierland, IJsland en Marokko
- 02:00 uur op de Azoren
- 03.00 uur in Argentinië en oostelijk deel Brazilië (onder andere Rio de Janeiro en São Paulo)
- 04.00 uur in Suriname en Chili
- 04.30 uur in Canada: Newfoundland
- 05.00 uur in Canada: Oostkust (New Brunswick, Prince Edward Island, Nova Scotia, Labrador), de Dominicaanse Republiek, Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Nederland: BES-eilanden
- 06.00 uur in Canada: Ontario (onder andere Ottawa en Toronto) en Quebec (Montreal) en Verenigde Staten: (Oostkust: onder andere New York, Miami, Atlanta, Boston, Detroit, Indianapolis, Philadelphia en Washington D.C.)
- 07.00 uur in Canada: Winnipeg en VS: Chicago, Houston, Minneapolis, New Orleans en Mexico: Mexico-Stad.
- 08.00 uur in Canada: Calgary en Edmonton en VS: Phoenix, Salt Lake City en Denver.
- 09.00 uur in Canada: Victoria en Vancouver en VS: Los Angeles, San Francisco, San Diego, Seattle en Las Vegas.
- 10.00 uur in VS: Alaska
- 11.00 uur in VS: Hawaï
Sjabloon:Navigatie jaarwisseling
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met New Year celebrations op Wikimedia Commons.
|
Zoek oudejaarsavond op in het WikiWoordenboek. |
Bronnen, noten en/of referenties
|