Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Nationaal Platform Open Science

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
NPOS-logo
Open-accesslogo

Het Nationaal Platform Open Science (NPOS) is een samenwerkingsverband van zeventien Nederlandse organisaties in het hoger onderwijs en de wetenschap, die een overgang naar open wetenschap willen realiseren.[1][2][3] Het platform werd opgericht na publicatie van het Nationaal Plan Open Science in februari 2017, door instellingen die het plan ondertekend of onderschreven hebben.

Achtergrond

Het streven naar 'open access' in de wetenschappelijke wereld is niet nieuw: het Budapest Open Access Initiative dateert al uit 2001 en in 2003 werd deze gevolgd door de Bethesda Open Access Verklaring. In 2013 stond de toegankelijkheid van wetenschappelijke publicaties op de agenda van OCW en de staatssecretaris liet in november 2013 – kort na de Verklaring van Berlijn over vrije toegang tot kennis in de wetenschappen en geesteswetenschappen – de Tweede Kamer in een brief weten, dat open access in 2024 de standaard moet zijn in de Nederlandse wetenschap.[4] Hoewel Open Science in meerdere Europese landen aandacht heeft, hebben alleen Nederland en Finland een nationaal initiatief opgezet.[5]

Plan

Begin 2016 organiseerde Nederland tijdens haar EU-voorzitterschap een Open Science Conference, op basis waarvan het rapport Amsterdam Call for Action on Open Science verscheen. Najaar 2016 gaf de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Sander Dekker, de opdracht tot het schrijven van een Nationaal Plan Open Science, die door de directeur van de Universiteitsbibliotheek Delft werd uitgevoerd. Op 9 februari 2017 werd dit plan daadwerkelijk opgeleverd[6][7] en het platform opgericht.[8] Het Kabinet-Rutte III heeft open wetenschap tot prioriteit verklaard[1] en wil dat Nederland op dit terrein internationaal een leidende rol inneemt.

UNESCO mist in het het debat over open science aandacht voor artikel 27 van de universele verklaring van de rechten van de mens en ziet hierin belangrijke ondersteuning voor open science.[9]

Doelen en organisatie

De organisatie wil vrije toegang tot wetenschappelijke publicaties en hergebruik van onderzoeksdata bevorderen.[1][10][11] Verder heeft zij het streven de wijze waarop wetenschappers beoordeeld worden, te hervormen op een wijze die open wetenschap stimuleert.[11] In februari 2018 werd Karel Luyben aangesteld als nationale coördinator.[12][13][14][15]

Deelnemende instellingen

Bij de oprichting van het samenwerkingsverband waren de volgende zeventien organisaties aangesloten: VSNU, KNAW,[16] NWO, Vereniging Hogescholen,[17] Promovendi Netwerk Nederland, KB, SURF, Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), ZonMw, Global Open Findable, Accessible, Interoperable, Reusable (GO FAIR), Data Archiving and Networked Services (DANS), De Jonge Akademie, Dutch Techcentre for Life Sciences (DTL), Landelijk Coördinatiepunt Research Data Management (LCRDM), Netherlands eScience Center (NLeSc), 4TU.Centre for Research Data en Universiteitsbibliotheken en Koninklijke Bibliotheek (UKB). Het is niet bekend of sindsdien andere organisaties zich bij het platform hebben aangesloten.

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. 1,0 1,1 1,2 Kamerbrief met reactie op vragen over uitwerking investeringen in wetenschap en onderzoek (p. 6-7), rijksoverheid.nl, geraadpleegd 19 juni 2018.
  2. º (en) van Wezenbeek, W.J.S.M., Touwen, H.J.J., Versteeg, A.M.C., van Wesenbeeck, Astrid (2017). Nationaal plan open science . DOI: 10.4233/uuid:9e9fa82e-06c1-4d0d-9e20-5620259a6c65.
  3. º (nl) Open wetenschap voor iedereen - ScienceGuide. ScienceGuide (2017-02-10) Geraadpleegd op 2018-07-15
  4. º Dekker, Sander. Kamerbrief over open access van publicaties PDF-document. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (15 november 2013) Geraadpleegd op 11 juni 2018[[:Bestand:Nuvola mimetypes pdf.png|]]. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (15 november 2013). Geraadpleegd op 11 juni 2018.
  5. º (en) Ana Correia; René von Schomberg, Irmela Brach, MLE on Open Science - Altmetrics and Rewards - Final Report, Europese Commissie
  6. º (nl) The Netherlands Publishes National Plan for Open Science | Neth-ER. www.neth-er.eu (10 februari 2017) Geraadpleegd op 2018-06-26
  7. º Rijksoverheid.nl. Wetenschappelijk onderzoek volledig toegankelijk Geraadpleegd op 11 juni 2018
  8. º (en) Iryna Kuchma. February open access and open science policy news | Newsletter items. OpenAIRE (27 February 2017) Geraadpleegd op 2018-06-26
  9. º (nl) ‘Mensenrechten zijn normstellend voor de wetenschap’. Unesco (2018-06-26) Geraadpleegd op 2018-07-15
  10. º (en) Edelman, Pieter. Delftse rector wordt eerste Nationaal Coördinator Open Science - Bits&Chips. bits-chips.nl Geraadpleegd op 2018-06-30
  11. 11,0 11,1 Karel Luyben is nationaal coördinator Open Science, Computable, 9 februari 2018.
  12. º Luyben maakt wetenschap toegangelijk, Trouw, 10 februari 2018
  13. º Toegang tot Wetenschap, Karel Luyben benoemd tot Nationaal Coördinator Open Science, Elsevier Weekblad, 24 februari 2018
  14. º Nieuwe functie voor Karel Luyben, Algemeen Dagblad, 11 februari 2018.
  15. º 'Amsterdam Call for Action on Open Science', (2016).
  16. º (nl) KNAW, Big Data in wetenschappelijk onderzoek met gegevens over personen
  17. º Han krijgt Surf HBOAward voor inzet rondom open science - Nieuws - Engineersonline.nl. www.engineersonline.nl Geraadpleegd op 2018-07-22
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow