Het huwelijk van Willem Frederik, graaf van Nassau, en Henriette d'Oultremont de Wégimont

Op 17 februari 1841 huwden te Berlijn Willem I der Nederlanden en Henriette d'Oultremont de Wégimont met elkaar. Hun huwelijk was met veel discussie omgeven, toen en ook in de navolgende eeuw.

Het volgende was namelijk het geval. Al in de tijd dat de koning zijn voornemen voor een tweede huwelijk kenbaar maakte, waren er geruchten in de media over "het onzedelijk gedrag van de gravin". De biograaf Louis Roppe vermoedde met anderen dat deze werden uitgedacht om het imago van de gravin te beschadigen. De geruchten hadden betrekking op een zogenaamde voorechtelijke affaire van de koning met de gravin, maar ook op haar gedrag. Alles werd uit de kast gehaald om het huwelijk te stoppen. De oudste bronnen over onzedelijk gedrag dateren uit 1839.

In 1950 dook de zaak weer op. De genealoog Julius Schatt (1896-1959) meldde dat zijn grootvader Peter Heinrich Fitten (ca. 1836-1889) en diens zuster Elisabeth Ludovica Albertina Fitten (1808-1889) buitenechtelijke kinderen zouden zijn van de koning en de gravin. Schatt kon dit echter nooit met serieuze argumenten staven en de bronnen die hij noemde maken geen gewag van het bestaan van buitenechtelijke kinderen, zoals Schatt beweerde. Mogelijk heeft Schatt de formulering "kinderen die uit het huwelijk zouden geboren worden" verward met "kinderen die reeds zouden geboren zijn". Ook zouden de kinderen in het testament van Willem I genoemd zijn in doorgehaalde passages, maar die blijken over een ander onderwerp te handelen. Ook de vijf andere argumenten van Schatt kon Roppe weerleggen. De Nijmeegse hoogleraar geschiedenis Lodewijk Rogier, die met Schatt sprak, stelde dat "men voor het geval stond van iemand die van een idee-fixe bezeten was, iemand wiens beweringen men niet ernstig kon opvatten".

Nog in 2005 schreef de journalist Crijnen in Trouw over de situatie in de media in 1840: "Er werd zelfs het uit de lucht gegrepen gerucht verspreid dat Willem (67) drie bastaardkinderen bij Henriëtte (47) had. Ruim een eeuw later, in 1950, kreeg deze bewering onverwachts actualiteitswaarde toen een zekere Julius Schatt zich erop beriep dat hij afstamde van een van die kinderen. Het 'bewijs' dat hij aanvoerde stond echter zo haaks op de feiten dat niemand de kwestie serieus nam."

De zaak rondom Julius Schatt zou volgens Roppe te vergelijken zijn geweest met die van Karl Wilhelm Naundorff, die (valselijk, bleek later) beweerde Lodewijk XVII van Frankrijk te zijn. Schatt, een overtuigd nationaalsocialist, blijkt achteraf al in de periode 1930-1934 aan de journalist Ernst Michel brieven te hebben geschreven over zijn vermeende koninklijke afstamming. Pas in 1950 kwam hij daar in bredere kring mee naar buiten.

Nadien bleven de beweringen over de beide kinderen echter opduiken. Met name in overzichten van buitenechtelijke kinderen van de Oranjes passeren ze nog al eens de revue, echter zonder inhoudelijke argumenten en een toelichting op het ontstaan van dit gerucht.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: