Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Al Qaida

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Al-Qaida)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Al Qaida, vaak ook getranscribeerd als Al-Kaida of Al Qaeda (القاعدة in het Arabisch (al-Qā‘idah), letterlijk de basis), is een moslimfundamentalistische paramilitaire beweging die door velen wordt beschouwd als een terroristische organisatie. Al Qaida opereert meer als een netwerk dan als een organisatie. De organisatie voert zelf terroristische aanslagen uit, maar verleent ook diensten (zoals logistieke ondersteuning en training) aan andere terreurorganisaties.

Sinds de aanslagen op 11 september 2001 in onder andere New York wordt de organisatie door de Verenigde Naties,[8] de Europese Unie,[3] de Verenigde Staten, Israël, Australië, Brazilië, Canada, India, Japan, NAVO, Rusland en Zuid-Korea als terroristische organisatie bestempeld.

Doel

Het ultieme doel van Al Qaida is het stichten van een verenigd volk naar het model van het voormalige kalifaat.[2] Al Qaida richt zich daarbij naar eigen zeggen in eerste instantie op islamitische landen die in de ogen van Al Qaida onvoldoende volgens de regels van de islam geleid worden. In deze landen wil Al Qaida het regime vervangen door een op moslimfundamentalisme gebaseerd regime, wat onder andere de invoering van de sharia inhoudt. De organisatie ziet de invloed van het Westen, vooral de Verenigde Staten en Israël, als strijdig met dit doel; Al Qaida wil daarom alle westerse invloed uit moslimlanden verbannen. In een fatwa uit 1998 roept Al Qaida elke moslim op om Amerikanen en hun bondgenoten te doden, volgens de fatwa is dat de wil van Allah en een individuele plicht van elke moslim. Volgens Al Qaida worden moslims onderdrukt door het Westen, de aanstichters van die onderdrukking zijn in de ogen van Al Qaida zionisten die gesteund worden door het Westen. Daarmee hebben Israël en het Westen de oorlog verklaard aan Allah en alle moslims, aldus de fatwa. De fatwa is ondertekend door Osama bin Laden, de ex-leider van Al Qaida, en door Ayman al-Zawahiri, de toenmalige leider van de Egyptische Islamitische Jihad en tegenwoordig de tweede man van Al Qaida en andere islamitische terreurorganisaties.[2][9]

Omdat over Al Qaida veel onbekend is, is ook niet iedereen het eens over de reikwijdte van het doel van de beweging.

Ontstaan

De groep werd in 1988 opgericht door Osama bin Laden. De groep is fundamentalistisch-islamitisch van aard en verzet zich vooral tegen de invloed van de westerse wereld, in het bijzonder de Verenigde Staten, in de islamitische wereld. Aanhangers van de beweging stellen dat het geen terroristische organisatie is, maar dat deze handelt in overeenstemming met de islamitische wet. Deze niet-geestelijken passen echter die islamitische wetten toe zonder de islamitische leermeesters te consulteren. Zij erkennen de tafsir die in de loop van de eeuwen door islamitische juristen werden gemaakt, niet.[10]

Al Qaida is ontstaan uit een verzetsgroep tijdens de Afghaanse Oorlog (1979-1989). In die tijd verenigden alle islamitisch-fundamentalistische groeperingen in Afghanistan zich tot de "moedjahedien" wat "strijders" betekent. De Verenigde Staten steunden hen financieel via de Inter-Services Intelligence (ISI), de veiligheidsdienst van Pakistan. Het betreffende programma van de CIA heette Operatie Cyclone.

De moedjahedien hadden tijdens deze oorlog als gemeenschappelijk doel de Sovjettroepen en de communistische regering te verdrijven. Toch verschilden deze groeperingen sterk van elkaar. Ze baseerden zich op de Koran en Hadith maar in hun interpretatie zaten grote verschillen. Toen de oorlog eindigde begonnen deze groeperingen elkaar te bestrijden. De overwinning in Afghanistan van de moedjahedien op de Sovjet-Unie in 1989 gaf Osama Bin Laden de inspiratie tot de oprichting van Al Qaida omdat grote westerse landen blijkbaar overwonnen konden worden.[11] Daardoor werden ze gemotiveerd om de Verenigde Staten en het Westen zelf aan te vallen, dit mede omdat deze gewenste/verplichte strijd (zie het werk Mijlpalen van Said Qutb) door de islamitische landen en leiders uitbleef.

De situatie in Afghanistan bleef onrustig tot 1994. Toen grepen de Taliban de macht in Afghanistan. Zij boden een veilige haven voor Al Qaida. Osama bin Laden had vanaf 2005 al niets meer van zich laten horen toen hij op 2 mei 2011 werd gedood tijdens een gerichte Amerikaanse actie. Zijn dood betekende niet het einde, maar toch een pijnlijke nederlaag voor Al Qaida.

Al Qaida als organisatie

Sommigen stellen dat er geen sprake is van een centraal geleide organisatie, maar meer van een netwerk van onafhankelijke groepen met min of meer dezelfde islamitische ideologie. Deze groepen hebben mogelijk wel onderling contact en kunnen in voorkomende gevallen met elkaar samenwerken. In deze situatie valt er geen organisatie op te rollen omdat de terreur blijkbaar voortkomt uit de opvattingen binnen (delen van) de gehele gemeenschap van fundamentalistische moslims zoals wordt verwoord in de oproep tot de verplichte jihad in het in die kringen invloedrijke werk van de islamist Said Qutb zoals zijn bekendste boek Mijlpalen.

De BBC-documentairereeks The Power of Nightmares is sterk gericht op deze twijfel.

Na de oorlogen in Afghanistan zijn er verschillende ondertakken van Al Qaida:

Leden en vermeende leden

Omdat er twijfel is over de mate van centrale leiding van Al Qaida, kan men moeilijk over "leden" spreken. Het nieuws over de "strijd tegen terrorisme" duidt echter veel met elkaar samenwerkende personen als zodanig aan. Dat betreft onder meer:

  1. Osama bin Laden (2 mei 2011 in Abbottabad, Pakistan, gedood door een speciale eenheid van de Amerikaanse strijdkrachten[12])
  2. Ayman al-Zawahiri, huidige leider van Al Qaida
  3. Khalid Sheikh Mohammed, gedetineerd in Guantanamo Bay
  4. Abu Hamza Rabia (3 december 2005 in Noord-Waziristan gedood bij een helikopteraanval door Pakistaanse strijdkrachten)
  5. Abu Faraj al-Libi (2 mei 2005 gearresteerd door de Pakistaanse geheime dienst ISI)
  6. Amjad Farooqi (25 september 2004 omgekomen tijdens een vuurgevecht met Pakistaanse veiligheidstroepen in Nawabshah, Pakistan)
  7. Abu Musab al-Zarqawi (7 juni 2006 gedood bij een luchtaanval in Irak)
  8. Mustafa Setmariam Nasar
  9. Mustafa Abu al-Yazid (in mei 2010 gedood bij raketaanval in Pakistan;[13] hij beheerde de Al Qaida-fondsen bij de Bayt al-Mal-bank in Jani Khel[14])
  10. Abu Hamza al-Muhajir (18 april 2010 gedood door Amerikaanse en Iraakse troepen in de buurt van Tikrit)
  11. Anwar al-Awlaki (30 september 2011, gedood door Amerikaanse MQ-1 Predator-drones[15])

De Jemenitische president Abd Rabbuh Mansur Al-Hadi verklaarde dat 70% van alle Al Qaidastrijders in Jemen uit andere landen komt. Hij noemde hierbij Nederland, Brazilië, Australië en Frankrijk. De Nederlandse minister Plasterk van Binnenlandse Zaken kon niet zeggen om hoeveel jihadstrijders het ging.

Terroristische acties

Deze zijn vaak (gelijktijdige) zelfmoordaanslagen met bommen, die niet veel geld maar wel een precieze organisatie vergen. Acties die door Al Qaida zijn opgeëist of door anderen aan de groepering worden toegeschreven zijn onder meer:

1992-2000

2001-

Bestand:September 17 2001 Ground Zero 01.jpg
Foto van na de aanslagen op 11 september
Terroristische aanslagen van Al Qaida in de wereld

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Al Qaeda, location/area of Operation, Global Security Org.
  2. 2,0 2,1 2,2 CRS Report for Congress, Foreign Terrorist Organizations, Rapport Congres VS, 2004, pagina 83
  3. 3,0 3,1 https://web.archive.org/web/20150402125351/http://www.hdcentre.org/uploads/tx_news/141TerroristdesignationintheEuropeanUnion.pdf
  4. º CRS Report for Congress, Foreign Terrorist Organizations, Rapport Congres VS, 2004, pagina 85
  5. º Al Qaeda Finances and Funding to Affiliated Groups, Centre for Comtemporary Conflict, Strategic Insights, Volume IV, Issue 1, januari 2005
  6. º Funding in Afghanistan, Global Security Org
  7. º CRS Report for Congress, Foreign Terrorist Organizations, Rapport Congres VS, 2004, pagina 86
  8. º United Nations designated terrorist groups and targeted sanctions
  9. º Tekst van Al-Qaeda's second fatwa, 23 february 1998
  10. º De Arabische cultuur leren kennen en begrijpen, Margaret K. (Omar) Nydell, Uitgeverij Delta, 2001, ISBN 90-243-8253-X
  11. º "In naam van Osama bin Laden" geschreven vóór 9/11/2001, Roland Jacquard, Hoofdstuk 4, pag. 53, uitg. Van Gennep 2002 - Amsterdam, ISBN 90-5515-325-7
  12. º 'Amerika liquideert Osama Bin Laden' NOS, 1 mei 2011
  13. º 'Topman al-Qaida gedood door raket' NOS, 1 juni 2010
  14. º Ronald Sandee, The case of the German-Pakistani Aleem Nasir june 2009, pag.3
  15. º E. Solomon & M. Ghobari, 'CIA drone kills U.S.-born al Qaeda cleric in Yemen', Reuters 30 september 2011, laatst geraadpleegd op 27 juni 2013.
  16. º ISGeschiedenis
  17. º (en) Phillips, James. 'Somalia and al-Qaeda: Implications for the War on Terrorism. heritage.org (5 april 2002)
  18. º historycommons.org
  19. º :https://www.cia.gov/news-information/speeches-testimony/2002/dci_testimony_10172002.html
  20. º "In naam van Osama Bin Laden" Roland Jacquard, Hoofdstuk 1, pag. 15, uitg. Van Gennep 2002 - Amsterdam, ISBN 90-5515-325-7
rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Al-Qaeda op Wikimedia Commons.

rel=nofollow