Stainz 2

Stainz
De Stainz 2 rond 1900.
Aantal	4
Fabrikant	Krauss/Linz
In dienst	1892
Asindeling	B-h2t
Spoorwijdte	760 mm
Massa locomotief	13.000 kg
Lengte over buffers	5,3 meter.
Maximumsnelheid	35 km/h
Vermogen	90 kW

De Stanz 2 is een van de vier bijna identieke stoomlocomotieven die rond 1890 zijn gebouwd om dienst te doen op twee nieuwe smalspoorbanen in de Oostenrijkse deelstaat Stiermarken aangelegd door de Steiermärkische Landesbahnen (StmLB). Van deze vier locomotieven is de Stanz 2 veruit de bekendste omdat deze vanaf 1968 door LGB in vele uitvoeringen als modelspoorlocomotief wordt geproduceerd .

Historie

De Gonobitz/Konjice 3 in het spoorwegmuseum van Ljubljana

De locomotieven, Meran 1, Stainz 2, Gonobitz 3 en Heiligengeist 4 hadden een spoorwijdte van 760 mm (Bosnische spoorwijdte) en zijn gebouwd door de firma Krauss te Linz. De Meran 1 was vernoemd naar het adelijke geslacht Meran waartoe Johann van Oostenrijk, aartshertog van Oostenrijk, behoorde. Locomotief 1 en 2 deden dienst op de Stainzerbahn Preding - Wieseldorf - Stainz en locomotief 3 en 4 hebben dienst gedaan op de lijn Pöltschach - Gonobitz. Na de eerste wereldoorlog werd in het Verdrag van Saint-Germain (1913) bepaald dat het zuidelijke deel van Stiermarken deel ging uitmaken van het nieuwe Slovenië waardoor de laatstgenoemde spoorlijn in Slovenië kwam te liggen. De plaatsnamen veranderde hierdoor in Poljčane en Konjice. Ook de naam van de locomotief Gonobitz 3 werd veranderd in Konjice 3.

De Stainz 2 in Murau, Stiermark, 2006.

Van de locomotieven zijn er twee bewaard gebleven, de Stanz 2 en de Konjice 3. De laatste locomotief is behouden gebleven doordat hij vanaf 1930 gebruikt is voor intern transport bij de Jesenice ijzerwerken te Stara Sava, tegenwoordig een deel van de stad Jesenice en bevind zich in het Železnički spoorwegmuseum te Ljubljana.
De Stanz 2 is in de jaren vijftig buiten bedrijf gesteld en is daarna in reserve gehouden. Vanaf 1969 tot 2000 is de locomotief gebruikt om op de Murtalbahn voor toeristische doeleinden. Tot 2008 is de Locomotief nog bij sommige gelegenheden ingezet. Vanwege de kosten is de locomotief hierna niet meer rijvaardig gehouden maar nog wel te bezichtigen.

SKGLB 1-2

De SKGLB 2 op de Weißenbach-brug tijdens de constructie van de Salzkammergut-Lokalbahn in 1890.

Er zijn voor de Salzkammergut-Lokalbahn (SKGLB) twee locomotieven van dezelfde serie gebouwd. Locomotief 1 is tijdens de eerste wereldoorlog ingezet voor militaire doeleinde en is uiteindelijk in Roemenië terechtgekomen. Locomotief 2 is tot 1953 in gebruik geweest bij de SKGLB. Beide locomotieven zijn gesloopt.

Modeltreinen

De Stanz 2 heeft model gestaan voor de volgende merken waarvan die van LGB de bekendste is.

LGB

Op de Neurenbergse speelgoedbeurs van 1968 werden de treinen van Lehmann GroßBahn (LGB) voor het eerst aan het publiek getoond. Het waren modeltreinen voor buitengebruik met een spoorbreedte van 45 mm, gebouwd in de door LGB ontwikkelde schaal"G" (1:22,5) De eerste en de bekendste locomotief van LGB is de Stanz die in vele uitvoeringen is geproduceerd. Het model is nog steeds in productie.

Fleischmann Magic Train

De Fleischmann Magic Trainis is van 1992 tot 2009 is geproduceerd. De schaal van de Stanz-locomotief was O (1:45) maar de locomotief reed op H0-rails (16,5mm).

Minitrains

De schaal van de Stanz-locomotief van Mintrains is HOe (1:87) en de locomotief rijdt op 9mm rails (gelijk aan spoor N).

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

Noten

• http://www.burger.si/MuzejiInGalerije/ZelezniskiMuzej/Lokomotive/ENGLokomotiva_K3.htm
• http://www.stlb.at/bahn/fahrzeuge/landesbahn-unzmarkt-tamsweg/