Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Roede (oppervlaktemaat): verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
k (gelijke significantie --dAb +>) |
(navi) |
||
| (3 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''roede''' (ook: ''roe'') is een oude [[oppervlakte]]maat en een oude [[lengte (meetkundig)|lengtemaat]] (zie [[roede (lengtemaat)|roede]]), die van plaats tot plaats | {{Zie Maatdam}} | ||
De '''roede''' (ook: ''roe'') is een oude [[oppervlakte]]maat en een oude [[lengte (meetkundig)|lengtemaat]] (zie [[roede (lengtemaat)|roede]]), die van plaats tot plaats verschilde. Een vierkante roede is de oppervlakte van een vierkant waarvan de zijden een strekkende roede lang zijn. | |||
Over het algemeen vormden 600 roeden 1 [[Morgen (oppervlaktemaat)| morgen]], maar in sommige gebieden in Nederland bestond een morgen uit minder (150) of meer (900) roeden. | Over het algemeen vormden 600 roeden 1 [[Morgen (oppervlaktemaat)| morgen]], maar in sommige gebieden in Nederland bestond een morgen uit minder (150) of meer (900) roeden. | ||
| Regel 5: | Regel 6: | ||
==Voorbeelden== | ==Voorbeelden== | ||
;In Nederland | |||
{| class="wikitable" | |||
|width="210"| Rijnlandse roede | |||
|width="100"| 14,19 m² | |||
|- | |||
|[[Amsterdam|Amsterdamse]] roede || 13,52 m² | |||
|- | |||
|[['s-Hertogenbosch (stad)|Bossche]] roede || 33,1 m² | |||
|- | |||
|[[Breda|Bredase]] roede || 32,26 m² | |||
|- | |||
|[[Groningen (stad)|Groningse]] roede || 16,72 m² | |||
|- | |||
|[[Hondsbossche Zeewering|Hondsbosse]] roede || 11,71 m² | |||
|} | |||
=== | ; In Vlaanderen | ||
{| class="wikitable" | |||
|width="210"|[[Brugge|Brugse]] roede | |||
|width="100"| 14,7456 m² | |||
|- | |||
| ''Brugse [[lijn (oppervlaktemaat)|lijn]] (100 roeden)'' || ''1474 m²'' | |||
|- | |||
| [[Kortrijk]]se roede || 8,8565 m² | |||
|- | |||
| ''Kortrijkse lijn (ook 100 ’lands’ genoemd)'' || ''885 m²'' | |||
|- | |||
| [[Ieper]]se roede || 14,5985 m² | |||
|- | |||
| ''Ieperse lijn'' || ''1460 m²'' | |||
|- | |||
| [[Veurne|Veurnse]] roede<ref name=Vademecum>{{Aut|J. Mertens, P. Vandewalle}}, ''Metrologisch Vademecum voor Vlaanderen'', Brugge, 2003, p. 73-74.</ref> || 15,147664 m² | |||
|- | |||
| ''Veurnse lijn'' || ''1514,76 m²'' | |||
|- | |||
| In kasselrij Oudburg en [[Waasland|Land van Waas]] || 14,854858 m² | |||
|- | |||
| [[Dendermonde|Dendermondse]] roede || 33,4894 m² | |||
|- | |||
| [[Aalst (Oost-Vlaanderen)|Aalsterse]] roede || 30,3075 m² | |||
|} | |||
300 roeden (of 3 [[Lijn (oppervlaktemaat)|lijnen]]) vormden één [[gemet]]. Alléén in Kortrijk was één gemet 500 roeden. | |||
==Nederlands metriek stelsel== | ==Nederlands metriek stelsel== | ||
In het in 1816 ingevoerde [[Nederlands metriek stelsel]] gebruikte men | In het in 1816 ingevoerde [[Nederlands metriek stelsel]] gebruikte men de naam ''vierkante roede'' voor de [[are]]. In 1937 werd de roede definitief afgeschaft. Echter, in de bloembollenteelt wordt de Rijnlandse Roede (RR²) nog steeds als oppervlaktemaat gebruikt. Wel rekent men daar voor het gemak vaak 700 roede op een ''[[bunder]]'', waarbij bunder voor een [[hectare]] staat. | ||
{{Appendix}} | |||
{{Navigatie oude maateenheden}} | |||
[[Categorie:Niet-SI-eenheid]] | [[Categorie:Niet-SI-eenheid]] | ||
[[Categorie:Oppervlaktemaat]] | [[Categorie:Oppervlaktemaat]] | ||
Huidige versie van 17 aug 2012 om 20:03
De roede (ook: roe) is een oude oppervlaktemaat en een oude lengtemaat (zie roede), die van plaats tot plaats verschilde. Een vierkante roede is de oppervlakte van een vierkant waarvan de zijden een strekkende roede lang zijn.
Over het algemeen vormden 600 roeden 1 morgen, maar in sommige gebieden in Nederland bestond een morgen uit minder (150) of meer (900) roeden. De Rijnlandse roede werd het meest gebruikt.
Voorbeelden
- In Nederland
| Rijnlandse roede | 14,19 m² |
| Amsterdamse roede | 13,52 m² |
| Bossche roede | 33,1 m² |
| Bredase roede | 32,26 m² |
| Groningse roede | 16,72 m² |
| Hondsbosse roede | 11,71 m² |
- In Vlaanderen
| Brugse roede | 14,7456 m² |
| Brugse lijn (100 roeden) | 1474 m² |
| Kortrijkse roede | 8,8565 m² |
| Kortrijkse lijn (ook 100 ’lands’ genoemd) | 885 m² |
| Ieperse roede | 14,5985 m² |
| Ieperse lijn | 1460 m² |
| Veurnse roede[1] | 15,147664 m² |
| Veurnse lijn | 1514,76 m² |
| In kasselrij Oudburg en Land van Waas | 14,854858 m² |
| Dendermondse roede | 33,4894 m² |
| Aalsterse roede | 30,3075 m² |
300 roeden (of 3 lijnen) vormden één gemet. Alléén in Kortrijk was één gemet 500 roeden.
Nederlands metriek stelsel
In het in 1816 ingevoerde Nederlands metriek stelsel gebruikte men de naam vierkante roede voor de are. In 1937 werd de roede definitief afgeschaft. Echter, in de bloembollenteelt wordt de Rijnlandse Roede (RR²) nog steeds als oppervlaktemaat gebruikt. Wel rekent men daar voor het gemak vaak 700 roede op een bunder, waarbij bunder voor een hectare staat.
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Oude maateenheden in België en Nederland |  |
|---|
|
(In Nederland in 1816 vervangen door het Nederlands metriek stelsel)
|