Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Joosje Asser: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(de niet uitgeklede versie) |
(Update en uitgebreid) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Joosje Asser''' ([[Den Haag]], [[13 juli]] [[1947]]<ref name=":6">{{Citeer boek |titel=Verlies niet de moed |achternaam=Jonge |voornaam=Hella de |url=https://freekdejonge.nl/wp-content/uploads/2021/07/De-Jonge-Verlies-niet-de-moed-_-druk3_schoon_01.pdf |uitgever=De Bezige Bij |datum=2015 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20230424142443/https://freekdejonge.nl/wp-content/uploads/2021/07/De-Jonge-Verlies-niet-de-moed-_-druk3_schoon_01.pdf |archiefdatum=2023-04-24}}</ref>) is met haar broer [[David Asser]] beheerder van het [[oeuvre]] van haar vader, de Nederlandse tekst- en liedjesschrijver [[Eli Asser]], een overlevende van de [[holocaust]]. | '''Joosje Asser''' ([[Den Haag]], [[13 juli]] [[1947]]<ref name=":6">{{Citeer boek |titel=Verlies niet de moed |achternaam=Jonge |voornaam=Hella de |url=https://freekdejonge.nl/wp-content/uploads/2021/07/De-Jonge-Verlies-niet-de-moed-_-druk3_schoon_01.pdf |uitgever=De Bezige Bij |datum=2015 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20230424142443/https://freekdejonge.nl/wp-content/uploads/2021/07/De-Jonge-Verlies-niet-de-moed-_-druk3_schoon_01.pdf |archiefdatum=2023-04-24}}</ref>) is een [[Nederland|Nederlandse]] [[choreograaf]]. Ze is met haar broer [[David Asser]] beheerder van het [[oeuvre]] van haar vader, de Nederlandse tekst- en liedjesschrijver [[Eli Asser]], een overlevende van de [[holocaust]].<ref name=":4">{{Citeer web |url=https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/het-drama-van-de-deportaties-uit-het-apeldoornsche-bosch-moet-steeds-opnieuw-worden-verteld~b52e15bd/ |titel=‘Het drama van de deportaties uit het Apeldoornsche Bosch moet steeds opnieuw worden verteld’ |achternaam=Henquet |voornaam=Joris |datum=2 september 2021 |bezochtdatum= |werk=De Volkskrant}}</ref> | ||
== Biografie == | == Biografie == | ||
Joosje Asser is het eerste kind uit het huwelijk van Eli Asser en Eefje | Joosje Asser is het eerste kind uit het huwelijk van [[Eli Asser]] en Eva Croiset.<ref>{{Aut|auteur=Botje, Harm Ede; Cohen, Mischa}}, ‘Ik voel een grote gêne over het feit dat ik nog leef’ in ''[https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2016/03/WOII-2018mei-Harm-Ede-Botje-Mischa-Cohen.pdf Verraad en verzet - Vrij Nederland en de oorlog]'', ebook van Vrij Nederland, 2018. Citaat van Eli Asser: "Onze families waren vermoord en Eefje en ik begonnen helemaal opnieuw, als Adam en Eva." [Ze kregen drie kinderen.] "Helemaal niet slecht, als je bij nul moet beginnen. Wij begonnen dus een nieuwe Joodse familie. In 1947 werd mijn dochter Joosje geboren, twee jaar later volgde Hella."</ref> Na haar volgde een zus, [[Hella de Jonge|Hella]] (1949), en een broer, [[David Asser|David]] (1961).<ref name="VN">{{Citeer web |url=https://www.vn.nl/eli-asser-het-interview-met-vrij-nederland/ |titel=Eli Asser (1922-2019): 'Ik voel een grote gêne over het feit dat ik een goed leven heb geleid' |achternaam=Botje, Harm Ede; Cohen, Mischa |datum=2019-01-27 |bezochtdatum= |werk=Vrij Nederland |taal=}}</ref> Ze trouwde in 1971 met een zoon van architect [[Marius Duintjer]].<ref>{{Citeer nieuws |titel=Eli Asser bij huwelijk van dochter |url=https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22Joosje+Asser%22&coll=ddd&sortfield=date&identifier=ddd:011198198:mpeg21:a0573&resultsidentifier=ddd:011198198:mpeg21:a0573&rowid=2 |werk=De Telegraaf |datum=13 februari 1971}}</ref><ref>[https://archief.amsterdam/beeldbank/detail/8a4a7a90-7edd-3794-b6e4-b451ef714118 Eli Asser feliciteert Joosje en schoonzoon met hun huwelijk] (12 februari 1971), ''Amsterdams archief'' </ref> [[De Volkskrant]] meldde in de tweede helft van de jaren tachtig dat ze als [[Bewegingsdocent|bewegingsdocente]] was aangetrokken in het toen net gevormde Academie Filmcasting en Presentatie.<ref>{{Citeer nieuws |titel=Opleiding voor vermoeide filmacteurs |url=https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22Joosje+Asser%22&coll=ddd&sortfield=date&identifier=ABCDDD:010878717:mpeg21:a0279&resultsidentifier=ABCDDD:010878717:mpeg21:a0279&rowid=4 |werk=De Volkskrant |datum=2 mei 1986}}</ref>{{Refn|Academie Filmcasting en Presentatie was in 1986 een nieuwe opleiding.<ref>{{Citeer nieuws |achternaam=Ambtsman |voornaam=Gerrit den |titel=Een academie voor het ragfijne spel |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:003042022:mpeg21:a00016 |werk=Algemeen Dagblad |datum=1986-06-26 |bezochtdatum=}}</ref>|group=kleine-letter}} | ||
Asser is te zien in de [[Evangelische Omroep|EO]]-documentaire ''Echo's van een oorlog, het geslacht Asser-Croiset'' uit 2016 van [[In-Soo Radstake]]. Deze film is een vervolg op een eerdere [[documentaire]], ''Verlies niet de moed'' (2015), gemaakt door haar zus | Asser is te zien in de [[Evangelische Omroep|EO]]-documentaire ''Echo's van een oorlog, het geslacht Asser-Croiset'' uit 2016 van [[In-Soo Radstake]]. Deze film is een vervolg op een eerdere [[documentaire]], ''Verlies niet de moed'' (2015), gemaakt door haar zus. Beide documentaires gaan over de geschiedenis van de familie van Asser en de repercussie van de Holocaust op het geslacht Asser-Croiset. Door zijn inhoud en reactie op de eerdere documentaire legt ''Echo's van een oorlog'' een [[Vete|familievete]] bloot<ref name=":0">{{Citeer nieuws |achternaam=Beerekamp |voornaam=Hans |titel=Echo’s van een Oorlog: bittere familiestrijd tweede generatie |url=https://www.nrc.nl/nieuws/2016/12/15/echos-van-een-oorlog-bittere-familiestrijd-tweede-generatie-a1536732 |werk=NRC Handelsblad |datum=15 december 2016}}</ref><ref name=":101">{{Citeer nieuws |achternaam=Takken |voornaam=Wilfred |titel=Hella de Jonge ongelukkig door film over haar familie |url=https://www.nrc.nl/nieuws/2016/12/13/hella-de-jonge-ongelukkig-door-film-over-haar-familie-5761249-a1536382 |werk=NRC |datum=2016-12-13 |bezochtdatum= |taal= |formaat=inclusief 'Update 14 december' - zie eind artikel}}</ref> en zouden de sporen getoond worden die oorlog nalaat bij [[Tweedegeneratieslachtoffer|tweedegeneratieslachtoffers]].<ref name=":100">{{Citeer web |url=https://www.crescas.nl/columns/webcolumncitroen/ka4oz/Familieruzie/ |titel=Familieruzie |achternaam=Citroen |voornaam=Renée |datum=23 december 2016 |bezochtdatum= |werk=Crescas |taal=nl}}</ref>{{Refn|[[Hella de Jonge]] maakte in 2015 een documentaire, ''Verlies Niet de Moed,'' waarin ze moeilijke gesprekken hield met haar vader, [[Eli Asser]], over diens zwijgen na de oorlog, terwijl haar broer en zus in die film nagenoeg niet genoemd werden. In ''Echo's van een Oorlog'' geven Joosje en haar broer [[David Asser]] hun visie aan interviewer [[Frénk van der Linden]]<ref name=":101" />, met name over hoe hun zus alle aandacht naar zich toe getrokken zou hebben en zonder hun toestemming het familiearchief tentoonstelde in [[Herinneringscentrum Kamp Westerbork|herinneringscentrum kamp Westerbork]]. In de film betrekt Asser in haar verwijten naar haar zus ook [[Freek de Jonge (cabaretier)|Hella's echtgenoot]].<ref name=":0" /><ref>{{Citeer nieuws |achternaam=Waals |voornaam=Frank |titel=Familie opent aanval op Freek de Jonge |url=https://www.telegraaf.nl/entertainment/1139088244/familie-opent-aanval-op-freek-de-jonge |werk=De Telegraaf |datum=7 april 2021}}</ref> | ||
Hella de Jonge maakte in 2015 een documentaire, ''Verlies Niet de Moed,'' waarin ze moeilijke gesprekken hield met haar vader, [[Eli Asser]], over diens zwijgen na de oorlog, terwijl haar broer en zus in die film nagenoeg niet genoemd werden. In ''Echo's van een Oorlog'' geven | |||
In het [[NRC (krant)|''NRC'']] vraagt [[Hans Beerekamp]] in zijn [[recensie]] zich af welk publiek | In het [[NRC (krant)|''NRC'']] vraagt [[Hans Beerekamp]] in zijn [[recensie]] zich af welk publiek met deze vete gediend kan zijn, afgezien van het besef dat dit soort beschadiging nooit meer goed zou komen.<ref name=":0" /> De auteur Renée Citroen meent daarentegen dat de film uit 2016 op ongekende wijze de sporen toont die de oorlog nalaat bij de naoorlogse generatie - in die zin ookwel [[Tweedegeneratieslachtoffer|tweedegeneratieslachtoffers]] genoemd, zoals verscheurde families, waarin iedereen op eigen wijze mee omgaat.<ref name=":100" />|group=kleine-letter}} | ||
Ze was als adviseur betrokken bij de theateruitvoering van Eli Assers boek ''Aan de vooravond'' (2000), een [[autobiografisch]] verhaal over de ontruiming van de joods-psychiatrische instelling [[het Apeldoornsche Bosch]].<ref name=":5" /> De regisseur Jori Hermsen van het Apeldoornse Theater Orpheus probeerde van het verhaal een ‘brug naar het nu’ te maken en bewerkte daarvoor de tekst in overleg met Joosje Asser. Het stuk werd in 2021 onder haar kritische doch goedkeurende oog uitgevoerd.<ref>{{Citeer nieuws |achternaam=Rutgers |voornaam=Johannes |titel=Theater over oorlogsdrama eindelijk op een Apeldoorns podium: ‘Het grijpt je echt’ |url=https://www.destentor.nl/apeldoorn/theater-over-oorlogsdrama-eindelijk-op-een-apeldoorns-podium-het-grijpt-je-echt~ab41011a/ |werk=De Stentor |datum=11 juli 2021}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.theaterkrant.nl/recensie/aan-de-vooravond/jori-hermsen-productions-theater-orpheus/ |titel=Aangrijpend toneel over een verschrikkelijk moeilijke beslissing |achternaam=Drost |voornaam=Henri |datum=12 juli 2021 |bezochtdatum= |werk=Theaterkrant |taal= |formaat=recensie}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.75jaarvrijheid.nl/artikel/2417836/toneelstuk-eli-asser-over-apeldoornsche-bosch-in-orpheus-en-niet-in-eerbeek |titel=Toneelstuk Eli Asser over Apeldoornsche Bosch in Orpheus en niet in Eerbeek |achternaam=Bleekman |voornaam=Boudewijn |bezochtdatum=2023-09-19 |werk=75 Jaar Vrijheid |taal=nl-nl}}</ref><ref name=":4" /> | |||
Asser stond als [[creatief directeur]] de [[Filmproducent|producent]] [[San Fu Maltha]] bij voor een serie over de [[Joodse Raad]]. Dit project moest op last van de [[Evangelische Omroep|EO]] om onduidelijke redenen overgedragen worden aan een andere producent.<ref name=":1" />{{Refn|[[De Joodse Raad (televisieserie)|De Joodse Raad, een televisieserie]] over de Amsterdamse organisatie die op last van de [[Nazi-Duitsland|nazi's]] in de [[Tweede Wereldoorlog]] de communicatie moest verzorgen tussen de Duitsers en de Joodse bevolking, is in 2024 geproduceerd door [[Alain de Levita]].<ref name=":1">{{Citeer web |url=https://www.ad.nl/show/producent-boos-over-afgenomen-serie-het-is-vriendjespolitiek-bij-de-publieke-omroep~ac627da9/ |titel=Producent boos over ‘afgenomen serie’: ‘Het is vriendjespolitiek bij de publieke omroep’ |achternaam=Jansen |voornaam=Dennis |datum=3 mei 2023 |bezochtdatum= |werk=Algemeen Dagblad}}</ref>|group=kleine-letter}} | |||
== Oeuvre == | == Oeuvre == | ||
=== | |||
* ''Anatevka'' (1966-1968), Nederlandse versie van de [[musical]] ''[[Fiddler on the Roof|Fiddler on the roof]]'' | === Theater === | ||
* ''Anatevka'' (1966-1968), Nederlandse versie van de [[musical]] ''[[Fiddler on the Roof|Fiddler on the roof]]'', met Asser in de rol van Sima.<ref>{{Citeer web |url=https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Anatevka_-_Petraq_Produkties_N.V._-_1966-12-21 |titel=Anatevka |datum=2022-12-27 |bezochtdatum= |werk=Theater Encyclopedie |taal=nl}}</ref> | |||
* ''Rembrandt was mijn buurman'' (1995/1996), met bijdrage van Asser.<ref>{{Citeer nieuws |achternaam=Bergh |voornaam=Hans van den |titel=Lutz magistraal in stuk Eli Asser |url=https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22Joosje+Asser%22&coll=ddd&sortfield=date&identifier=ABCDDD:010841829:mpeg21:a0137&resultsidentifier=ABCDDD:010841829:mpeg21:a0137&rowid=5 |werk=Het Parool |datum=30 oktober 1995}}</ref> | |||
* ''Aan de vooravond'' (2021), met Asser als adviseur en rechthebbende: De rechten van Eli Assers boek ''Aan de vooravond'' (2000) liggen sinds zijn dood bij zijn kinderen. Het Apeldoornse Theater Orpheus mocht het verhaal op de planken brengen.<ref name=":4" /> | |||
=== Publicaties === | === Publicaties === | ||
* ''Ontsnapt uit het Apeldoornsche Bosch'' (2021), bundel | * ''Ontsnapt uit het Apeldoornsche Bosch. De joods psychiatrische inrichting die in 1943 door de nazi's werd ontruimd'' (2021), bundel met daarin verwerkt Eli Assers [[Autobiografie|autobiografische]] [[Roman (literatuur)|roman]] ''Wie maakt me los'', door Joosje en David Asser samengesteld met enkele tot dan toe ongepubliceerde verhalen over de oorlog en de levenslange gevolgen daarvan.<ref>{{Citeer web |url=https://joodswelzijn.nl/benjamin/voorjaarsboeken/ |titel=Voorjaarsboeken |datum=13 april 2022 |bezochtdatum= |werk=JMW |taal=}}</ref><ref name=":5">{{Citeer web |url=https://www.israelnieuws.nl/post/nieuwe-uitgave-aan-de-vooravond-van-eli-asser |titel=Nieuwe uitgave 'Aan de Vooravond' van Eli Asser |achternaam=Soesan |voornaam=Joop |datum=2021-09-09 |bezochtdatum= |werk=Israël Nieuws |taal=}}</ref> | ||
* ''Vaselientje, dagboek van een baby'' (2023), een heruitgave van Eli Assers gelijknamige bundel. Deze proza werd begin jaren 1950 gepubliceerd in ''[[Vrij Nederland]],'' waarin Eli Asser over zijn ervaringen schreef met de toenmalige baby Joosje Asser, in de publicaties geduid met de [[pseudoniem|alias]] Vaselientje. De artikelen werden gebundeld en in 1951 als boek gepubliceerd. De heruitgave is aangevuld met | * ''Vaselientje, dagboek van een baby'' (2023), een heruitgave in eigen beheer van Eli Assers gelijknamige bundel. Deze proza werd begin jaren 1950 gepubliceerd in ''[[Vrij Nederland]],'' waarin Eli Asser over zijn ervaringen schreef met de toenmalige baby Joosje Asser, in de publicaties geduid met de [[pseudoniem|alias]] Vaselientje. De artikelen werden gebundeld en in 1951 als boek gepubliceerd. De heruitgave is door Joosje aangevuld met een nieuw voorwoord en een toelichting vanuit het perspectief van Vaselientje ruim zeventig jaar later.<ref name=":3">{{Citeer web |url=https://jonet.nl/dagboek-van-een-baby-van-eli-asser-is-terug-in-een-hernieuwd-jasje/ |titel='Dagboek van een baby' van Eli Asser is terug, in een hernieuwd jasje |achternaam=|datum=2023-06-08 |bezochtdatum= |werk=Jonet.nl |taal=}}</ref><ref name=":2">{{Citeer web |url=https://www.crescas.nl/nieuws/8bgoooz/Boek-Vaselientje-dagboek-van-een-baby/ |titel=Boek: Vaselientje, dagboek van een baby |datum=15 juni 2023 |bezochtdatum= |werk=Crescas |taal=}}</ref> | ||
== Externe links == | == Externe links == | ||
Versie van 21 mrt 2024 08:40
Joosje Asser (Den Haag, 13 juli 1947[1]) is een Nederlandse choreograaf. Ze is met haar broer David Asser beheerder van het oeuvre van haar vader, de Nederlandse tekst- en liedjesschrijver Eli Asser, een overlevende van de holocaust.[2]
Biografie
Joosje Asser is het eerste kind uit het huwelijk van Eli Asser en Eva Croiset.[3] Na haar volgde een zus, Hella (1949), en een broer, David (1961).[4] Ze trouwde in 1971 met een zoon van architect Marius Duintjer.[5][6] De Volkskrant meldde in de tweede helft van de jaren tachtig dat ze als bewegingsdocente was aangetrokken in het toen net gevormde Academie Filmcasting en Presentatie.[7][kleine-letter 1]
Asser is te zien in de EO-documentaire Echo's van een oorlog, het geslacht Asser-Croiset uit 2016 van In-Soo Radstake. Deze film is een vervolg op een eerdere documentaire, Verlies niet de moed (2015), gemaakt door haar zus. Beide documentaires gaan over de geschiedenis van de familie van Asser en de repercussie van de Holocaust op het geslacht Asser-Croiset. Door zijn inhoud en reactie op de eerdere documentaire legt Echo's van een oorlog een familievete bloot[9][10] en zouden de sporen getoond worden die oorlog nalaat bij tweedegeneratieslachtoffers.[11][kleine-letter 2]
Ze was als adviseur betrokken bij de theateruitvoering van Eli Assers boek Aan de vooravond (2000), een autobiografisch verhaal over de ontruiming van de joods-psychiatrische instelling het Apeldoornsche Bosch.[13] De regisseur Jori Hermsen van het Apeldoornse Theater Orpheus probeerde van het verhaal een ‘brug naar het nu’ te maken en bewerkte daarvoor de tekst in overleg met Joosje Asser. Het stuk werd in 2021 onder haar kritische doch goedkeurende oog uitgevoerd.[14][15][16][2]
Asser stond als creatief directeur de producent San Fu Maltha bij voor een serie over de Joodse Raad. Dit project moest op last van de EO om onduidelijke redenen overgedragen worden aan een andere producent.[17][kleine-letter 3]
Oeuvre
Theater
- Anatevka (1966-1968), Nederlandse versie van de musical Fiddler on the roof, met Asser in de rol van Sima.[18]
- Rembrandt was mijn buurman (1995/1996), met bijdrage van Asser.[19]
- Aan de vooravond (2021), met Asser als adviseur en rechthebbende: De rechten van Eli Assers boek Aan de vooravond (2000) liggen sinds zijn dood bij zijn kinderen. Het Apeldoornse Theater Orpheus mocht het verhaal op de planken brengen.[2]
Publicaties
- Ontsnapt uit het Apeldoornsche Bosch. De joods psychiatrische inrichting die in 1943 door de nazi's werd ontruimd (2021), bundel met daarin verwerkt Eli Assers autobiografische roman Wie maakt me los, door Joosje en David Asser samengesteld met enkele tot dan toe ongepubliceerde verhalen over de oorlog en de levenslange gevolgen daarvan.[20][13]
- Vaselientje, dagboek van een baby (2023), een heruitgave in eigen beheer van Eli Assers gelijknamige bundel. Deze proza werd begin jaren 1950 gepubliceerd in Vrij Nederland, waarin Eli Asser over zijn ervaringen schreef met de toenmalige baby Joosje Asser, in de publicaties geduid met de alias Vaselientje. De artikelen werden gebundeld en in 1951 als boek gepubliceerd. De heruitgave is door Joosje aangevuld met een nieuw voorwoord en een toelichting vanuit het perspectief van Vaselientje ruim zeventig jaar later.[21][22]
Externe links
- In-Soo Radstake, Echo's van een oorlog, het geslacht Asser-Croiset, EO-documentaire (2016)
- Klein, Dirk de. Mijn gesprek met Vaselientje alias Joosje Asser (video). History of Sorts (26 augustus 2022)
|
