Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
John Newton: verschil tussen versies
(nieuw) |
(toevoegen) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''John Henry Newton''' ([[Londen]], [[24 juli]] [[1725]] – Olney (Buckinghamshire), [[21 december]] [[1807]]) was de kapitein van een Engels slavenschip. | '''John Henry Newton''' ([[Londen]], [[24 juli]] [[1725]] – Olney (Buckinghamshire), [[21 december]] [[1807]]) was de kapitein van een Engels slavenschip. Hierover had hij de rest van zijn leven wroeging. Hij werd predikant en schreef meerdere christelijke liederen, waarvan ''[[Amazing Grace]]'' het bekendste is. | ||
== Biografie == | == Biografie == | ||
Newton werd geboren te [[Wapping]]. Zijn jeugd werd gekenmerkt door onzekerheden in het geloof en onbeheerst gedrag. Newton had vervolgens meerdere ervaringen waarbij hij oog in oog stond met de dood. Zo miste hij eens de [[Tender (boot)|boot]] die hem en zijn vrienden naar een oorlogsschip moest brengen; vanaf de oever zag hij de boot kantelen en de volledige bemanning verdrinken. Toch bleef hij het geloof afwijzen en raadde hij het ook andere mensen af. | Newton werd geboren te [[Wapping]]. Zijn jeugd werd gekenmerkt door onzekerheden in het geloof en onbeheerst gedrag. Newton had vervolgens meerdere ervaringen waarbij hij oog in oog stond met de dood. Zo miste hij eens de [[Tender (boot)|boot]] die hem en zijn vrienden naar een oorlogsschip moest brengen; vanaf de oever zag hij de boot kantelen en de volledige bemanning verdrinken. Toch bleef hij het geloof afwijzen en raadde hij het ook andere mensen af. | ||
Tot 1742 werkte hij met zijn vader op een schip, tot hij in februari 1744 onder dwang | Tot 1742 werkte hij met zijn vader op een schip, tot hij in februari 1744 onder dwang werd gerecruteerd door de [[Royal Navy]]. Op het oorlogsschip ''Harwich'' maakte hij in september 1744 de kaping mee van het Franse schip ''Solide''. Toen hij wou deserteren, kreeg hij | ||
Later werkte hij onder andere op het slavenschip ''Levant'' als steward en leerde de gruwelen kennen van de slavenhandel. Na een ernstige ziekte (waarschijnlijk [[malaria]]) vestigde hij zich een tijdland in Sierra Leone, waar hij volgens zijn memoires een zondig leven leidde. | |||
Hoewel hij het geloof niet wilde aannemen, las Newton ''[[De Imitatione Christi]]'' van [[Thomas à Kempis]]. | Hoewel hij het geloof niet wilde aannemen, las Newton ''[[De Imitatione Christi]]'' van [[Thomas à Kempis]]. | ||
In 1748 reisde hij met het handelsschip ''The Greyhound'' terug naar Engeland. Het schip kwam onderweg in hevige stormen terecht en zonk bijna. Nadat Newton het dek had verlaten, sloegen de zeelui die zijn plek daar hadden ingenomen, overboord. Hijzelf overleefde de storm, maar besefte, zo vertelde hij later, dat hij hulpeloos was en dat alleen God hem kon redden. Voor ze Engeland bereikten, nam Newton de geloofsleer van het evangelisch christendom aan. Hij noteerde 10 maart 1748 als de dag van zijn bekering. Van toen af vermeed hij lasterlijk taalgebruik, gokken en drinken. | |||
Toch werkte hij nog een tijd op de slavenschepen, en promoveerde hij van scheepsmaat tot kapitein. Hij ontwikkelde medegevoel voor de slaven en had de rest van zijn leven wroeging over zijn werk in de slavenhandel. Later beoordeelde hij zichzelf in die periode niet meer als een gelovige in de volledige betekenis van het woord kon zien en dat hij pas geruime tijd later werkelijk gelovig was.<ref>I cannot consider myself to have been a believer in the full sense of the word, until a considerable time afterwards. in: {{Aut|John Newton}}, ''Out of the Depths'', Ed. Dennis Hillman. Grand Rapids: Kregel, 2003. p. 84.</ref> | |||
In 1750 trouwde hij met Mary Catlett, in St. Margaret's Church, Rochester (Engeland).<ref>{{en}}[http://www.parishofrochester.co.uk/Our%20Parish.htm Parish of Rochester]</ref> | |||
Hij werd een tegenstander van de slavenhandel en stelde zijn memoires ter beschikking van de anti-slavernijbeweging. In 1780 werd hij anglicaans pastoor van de St. Mary Woolchurch in London. Hier had had hij veel invloed op mensen, waaronder [[William Wilberforce]], die zich heel zijn leven inzette voor de afschaffing van de slavernij. Hoewel Newton blind werd, bleef hij tot zijn dood preken. | |||
==Schrijver en dichter== | |||
In 1767 verhuisde de dichter [[William Cowper]] naar Olney. Samen met Newton schreef hij christelijke liederen, die in 1779 uitgegeven werden als de ''[[Olney Hymns]]''. Dit werk had een grote invloed op de Engelse [[hymnologie]]. Het bevatte Newtons liederen ''„Glorious Things of Thee are Spoken”, „How Sweet the Name of Jesus Sounds!”, „Let Us Love, and Sing, and Wonder”, „Come, My Soul, Thy Suit Prepare”, „Approach, My Soul, the Mercy-seat”, en „Faith’s Review and Expectation”, dat bekend werd met de openingswoorden „[[Amazing Grace]]”. Vele van Newtons en Cowpers liederen werden opgenomen in de bundel ''[[Sacred Harp]]''. | |||
Hij schreef ook traktaten in de serie ''[[Cheap Repository Tracts]]'', en een anonieme autobiografie: ''An Authentic Narrative of Some Remarkable And Interesting Particulars in the Life of ———— Communicated, in a Series of Letters, to the Reverend T. Haweiss.'' | |||
{{Appendix|2= | {{Appendix|2= | ||
{{Wikiquote}} | |||
{{wikisource|en|Newton,_John_(1725-1807)_(DNB00)|Dictionary of National Biography: Newton, John, (1725-1807)}} | |||
{{Wikisource|en|Author:John Newton|John Newton}} | |||
;Voetnoten | |||
<References/> | <References/> | ||
}} | }} | ||
Versie van 8 mei 2013 20:53
John Henry Newton (Londen, 24 juli 1725 – Olney (Buckinghamshire), 21 december 1807) was de kapitein van een Engels slavenschip. Hierover had hij de rest van zijn leven wroeging. Hij werd predikant en schreef meerdere christelijke liederen, waarvan Amazing Grace het bekendste is.
Biografie
Newton werd geboren te Wapping. Zijn jeugd werd gekenmerkt door onzekerheden in het geloof en onbeheerst gedrag. Newton had vervolgens meerdere ervaringen waarbij hij oog in oog stond met de dood. Zo miste hij eens de boot die hem en zijn vrienden naar een oorlogsschip moest brengen; vanaf de oever zag hij de boot kantelen en de volledige bemanning verdrinken. Toch bleef hij het geloof afwijzen en raadde hij het ook andere mensen af.
Tot 1742 werkte hij met zijn vader op een schip, tot hij in februari 1744 onder dwang werd gerecruteerd door de Royal Navy. Op het oorlogsschip Harwich maakte hij in september 1744 de kaping mee van het Franse schip Solide. Toen hij wou deserteren, kreeg hij
Later werkte hij onder andere op het slavenschip Levant als steward en leerde de gruwelen kennen van de slavenhandel. Na een ernstige ziekte (waarschijnlijk malaria) vestigde hij zich een tijdland in Sierra Leone, waar hij volgens zijn memoires een zondig leven leidde.
Hoewel hij het geloof niet wilde aannemen, las Newton De Imitatione Christi van Thomas à Kempis.
In 1748 reisde hij met het handelsschip The Greyhound terug naar Engeland. Het schip kwam onderweg in hevige stormen terecht en zonk bijna. Nadat Newton het dek had verlaten, sloegen de zeelui die zijn plek daar hadden ingenomen, overboord. Hijzelf overleefde de storm, maar besefte, zo vertelde hij later, dat hij hulpeloos was en dat alleen God hem kon redden. Voor ze Engeland bereikten, nam Newton de geloofsleer van het evangelisch christendom aan. Hij noteerde 10 maart 1748 als de dag van zijn bekering. Van toen af vermeed hij lasterlijk taalgebruik, gokken en drinken.
Toch werkte hij nog een tijd op de slavenschepen, en promoveerde hij van scheepsmaat tot kapitein. Hij ontwikkelde medegevoel voor de slaven en had de rest van zijn leven wroeging over zijn werk in de slavenhandel. Later beoordeelde hij zichzelf in die periode niet meer als een gelovige in de volledige betekenis van het woord kon zien en dat hij pas geruime tijd later werkelijk gelovig was.[1]
In 1750 trouwde hij met Mary Catlett, in St. Margaret's Church, Rochester (Engeland).[2]
Hij werd een tegenstander van de slavenhandel en stelde zijn memoires ter beschikking van de anti-slavernijbeweging. In 1780 werd hij anglicaans pastoor van de St. Mary Woolchurch in London. Hier had had hij veel invloed op mensen, waaronder William Wilberforce, die zich heel zijn leven inzette voor de afschaffing van de slavernij. Hoewel Newton blind werd, bleef hij tot zijn dood preken.
Schrijver en dichter
In 1767 verhuisde de dichter William Cowper naar Olney. Samen met Newton schreef hij christelijke liederen, die in 1779 uitgegeven werden als de Olney Hymns. Dit werk had een grote invloed op de Engelse hymnologie. Het bevatte Newtons liederen „Glorious Things of Thee are Spoken”, „How Sweet the Name of Jesus Sounds!”, „Let Us Love, and Sing, and Wonder”, „Come, My Soul, Thy Suit Prepare”, „Approach, My Soul, the Mercy-seat”, en „Faith’s Review and Expectation”, dat bekend werd met de openingswoorden „Amazing Grace”. Vele van Newtons en Cowpers liederen werden opgenomen in de bundel Sacred Harp.
Hij schreef ook traktaten in de serie Cheap Repository Tracts, en een anonieme autobiografie: An Authentic Narrative of Some Remarkable And Interesting Particulars in the Life of ———— Communicated, in a Series of Letters, to the Reverend T. Haweiss.
| Bronnen, noten en/of referenties
|
