Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Godschalk Rosemond: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
==Leven== | ==Leven== | ||
Hij studeerde filosofie en theologie | Hij studeerde in Leuven filosofie in de pedagogie De Valk en later theologie. In 1516 doctoreerde hij. Later was hij zelf hoogleraar filosofie en vervolgens theologie in Leuven. In 1520 werd hij universiteitsrector en in die functie kon hij keizer [[Karel V van het Heilig Roomse Rijk|Karel V]] welkom heten toen deze in 1521 Leuven bezocht. | ||
In 1524 wewrd hij aangesteld als de eerste president van het college van paus [[Adrianus VI|Adriaan]], dat was gesticht ten gevolge van het testament van de paus op 4 september 1523. | In 1524 wewrd hij aangesteld als de eerste president van het college van paus [[Adrianus VI|Adriaan]], dat was gesticht ten gevolge van het testament van de paus op 4 september 1523. | ||
| Regel 8: | Regel 8: | ||
In 1525 waren hij, [[Ruard Tapper]] en [[Nicolaas Coppin]] de drie hoogleraars die naar [[Den Haag]] gestuurd werden om gesprekken te voeren met de van ketterij beschuldigde [[Jan de Bakker]] (Joannes Pistorius) uit Woerden en diens medegevangenen. Jan de Bakker was de eerste Noord-Nederlandse martelaar van de Hervorming. | In 1525 waren hij, [[Ruard Tapper]] en [[Nicolaas Coppin]] de drie hoogleraars die naar [[Den Haag]] gestuurd werden om gesprekken te voeren met de van ketterij beschuldigde [[Jan de Bakker]] (Joannes Pistorius) uit Woerden en diens medegevangenen. Jan de Bakker was de eerste Noord-Nederlandse martelaar van de Hervorming. | ||
Hoewel Rosemond door zijn geloofsgenoten werd geprezen voor zijn geleerdheid, zou hij volgens biografen niet bestand geweest | Hoewel Rosemond door zijn geloofsgenoten werd geprezen voor zijn geleerdheid, zou hij volgens biografen niet bestand zijn geweest tegen de kennis van Jan de Bakker. | ||
Rosemond volgde als inquisiteur niet de hardste lijn maar probeerde zich goedmoedig op te stellen. Omdat ook [[Erasmus van Rotterdam|Erasmus]] regelmatig aangevallen werd door de Leuvense theologen, vooral door [[Nicolaas Baechem van Egmond]] ( | Rosemond volgde als inquisiteur niet de hardste lijn maar probeerde zich goedmoedig en vredelievend op te stellen. Omdat ook [[Erasmus van Rotterdam|Erasmus]] regelmatig aangevallen werd door de Leuvense theologen, vooral door [[Nicolaas Baechem van Egmond]] (Egmondanus), die hem op de kansel wel eens van lutheranisme had beschuldigd, beriep Erasmus zich in verschillende brieven op rector Rosemond, maar zonder resultaat. | ||
Nadat Rosemond vrij jong was overleden, schreef Erasmus over | Nadat Rosemond vrij jong was overleden, schreef Erasmus over hem aan [[Johannes a Lasco]]: „Hij was een beter mens dan de gewone soort theologen.”<ref>„Fuit vir melior quam vulgare sorte theologorum.”</ref> | ||
==Werken (selectie)== | ==Werken (selectie)== | ||
* Een korte | Hij schreef de meeste van zijn werken in het Nederlands, wat hij, zqals de gezoonte was in die tijd, ’Duytsch’ noemde. | ||
* ''Dit boecxken is wt gegheuen bi den eerwaerdigen heere den Commissarius meester Godtschalc Rosemondt, Licentiaet inder godheyt. Ende leert ons hoe dat wij ons vierichlijck sullen oefenen in die seuen bloetstortinghen ons heren ende in die seuen sonderlinghe droefheden van maria ende noch anders'', Antwerpen, 1516. | |||
* ''Een seer goede leeringhe vanden Pater noster, een cort beduytsel ghemaect van meester Godschalc Rosemont van Eyndouen Doctoer inder godheyt'', Antwerpen, 1517. (Een korte bespreking van het [[Onzevader]].) | |||
* ''Een gheestelijc Auontmael. Hoe alle deuote herten (om deuocie, gherusticheit ende vrolicheyt der herten te crighen), Een vrolijcke kermisse ende een bly geestelic auontmael bereiden ende houden sullen met christo ihesu dye weert ende huysheere uan thuys onser herten. Van welc auontmael ghescreuen staet Apocal. iij ende Johannis xij'', Antwerpen, z.j. | |||
* {{la}} ''Confessionale'', Antwerpen, 1518. {Overd de [[biecht]] en de zeven doodzonden. Bevat een zinsnede die later door paus [[Benedictus XIV]] in zijn werk ''de Synodo, Lib. VII C. 44 N. 5'' weerlegd wordt. | * {{la}} ''Confessionale'', Antwerpen, 1518. {Overd de [[biecht]] en de zeven doodzonden. Bevat een zinsnede die later door paus [[Benedictus XIV]] in zijn werk ''de Synodo, Lib. VII C. 44 N. 5'' weerlegd wordt. | ||
* ''Een sier profytelyk boecxken van der Biechten en van dye seven Dootsonden'', Antwerpen, 1518. (Nederlandstalige versie van he bovenstaande werk in het Latijn.) | * ''Een sier profytelyk boecxken van der Biechten en van dye seven Dootsonden'', Antwerpen, 1518. (Nederlandstalige versie van he bovenstaande werk in het Latijn.) | ||
Versie van 13 apr 2024 01:31
Godschalk Rosemond (ook geschreven als Godschalc of Godschalck Rosemont, Roesmont en Rosemondt of de Rougemont; Eindhoven, ca. 1480 – Leuven, 5 december 1526) was een Nederlands katholiek theoloog en inquisiteur.
Leven
Hij studeerde in Leuven filosofie in de pedagogie De Valk en later theologie. In 1516 doctoreerde hij. Later was hij zelf hoogleraar filosofie en vervolgens theologie in Leuven. In 1520 werd hij universiteitsrector en in die functie kon hij keizer Karel V welkom heten toen deze in 1521 Leuven bezocht.
In 1524 wewrd hij aangesteld als de eerste president van het college van paus Adriaan, dat was gesticht ten gevolge van het testament van de paus op 4 september 1523.
In 1525 waren hij, Ruard Tapper en Nicolaas Coppin de drie hoogleraars die naar Den Haag gestuurd werden om gesprekken te voeren met de van ketterij beschuldigde Jan de Bakker (Joannes Pistorius) uit Woerden en diens medegevangenen. Jan de Bakker was de eerste Noord-Nederlandse martelaar van de Hervorming.
Hoewel Rosemond door zijn geloofsgenoten werd geprezen voor zijn geleerdheid, zou hij volgens biografen niet bestand zijn geweest tegen de kennis van Jan de Bakker. Rosemond volgde als inquisiteur niet de hardste lijn maar probeerde zich goedmoedig en vredelievend op te stellen. Omdat ook Erasmus regelmatig aangevallen werd door de Leuvense theologen, vooral door Nicolaas Baechem van Egmond (Egmondanus), die hem op de kansel wel eens van lutheranisme had beschuldigd, beriep Erasmus zich in verschillende brieven op rector Rosemond, maar zonder resultaat.
Nadat Rosemond vrij jong was overleden, schreef Erasmus over hem aan Johannes a Lasco: „Hij was een beter mens dan de gewone soort theologen.”[1]
Werken (selectie)
Hij schreef de meeste van zijn werken in het Nederlands, wat hij, zqals de gezoonte was in die tijd, ’Duytsch’ noemde.
- Dit boecxken is wt gegheuen bi den eerwaerdigen heere den Commissarius meester Godtschalc Rosemondt, Licentiaet inder godheyt. Ende leert ons hoe dat wij ons vierichlijck sullen oefenen in die seuen bloetstortinghen ons heren ende in die seuen sonderlinghe droefheden van maria ende noch anders, Antwerpen, 1516.
- Een seer goede leeringhe vanden Pater noster, een cort beduytsel ghemaect van meester Godschalc Rosemont van Eyndouen Doctoer inder godheyt, Antwerpen, 1517. (Een korte bespreking van het Onzevader.)
- Een gheestelijc Auontmael. Hoe alle deuote herten (om deuocie, gherusticheit ende vrolicheyt der herten te crighen), Een vrolijcke kermisse ende een bly geestelic auontmael bereiden ende houden sullen met christo ihesu dye weert ende huysheere uan thuys onser herten. Van welc auontmael ghescreuen staet Apocal. iij ende Johannis xij, Antwerpen, z.j.
- (la) Confessionale, Antwerpen, 1518. {Overd de biecht en de zeven doodzonden. Bevat een zinsnede die later door paus Benedictus XIV in zijn werk de Synodo, Lib. VII C. 44 N. 5 weerlegd wordt.
- Een sier profytelyk boecxken van der Biechten en van dye seven Dootsonden, Antwerpen, 1518. (Nederlandstalige versie van he bovenstaande werk in het Latijn.)
- Een gheestelic Avontmael, Antwerpen.
- Een seer goet ende devuoet boecxken voer eene yegeliken kersten mensche, hoe men den berch van Calvariën opclimmen sal ende helpen onsen Here syn swaer cruys draghen,... Antwerpen.
- Den berch van Calvariën, een seer devoit hant-boecxken voor een yegelyke kristen mensche, Leiden, P. Janzoon, z.j. Antwerpen.
Verwijzingen
- º „Fuit vir melior quam vulgare sorte theologorum.”
Weblinks
