Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Arnold Schwarzenegger

Uit Wikisage
Versie door Mdd (overleg | bijdragen) op 8 nov 2019 om 10:09 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Arnold_Schwarzenegger&oldid=55011756)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow
rel=nofollow

Arnold Alois Schwarzenegger (Thal (Stiermarken), 30 juli 1947) is een Oostenrijks-Amerikaans acteur, filmproducent, ondernemer, ex-bodybuilder en oud-politicus van de Republikeinse Partij. Schwarzenegger was de gouverneur van Californië van 2003 tot 2011.

Levensloop

Arnold Schwarzenegger werd geboren in Thal, vlak bij de Oostenrijkse stad Graz. Zijn vader Gustav, een voormalig lid van de Sturmabteilung, was het hoofd van de plaatselijke politie en overleed op 1 december 1972. Zijn moeder Aurelia overleed op 2 augustus 1998. Arnold had een oudere broer Meinhard, geboren op 17 juli 1946 en gestorven bij een auto-ongeluk op 20 mei 1971. Arnold heeft als dienstplichtig militair in 1965 een jaar gediend in het Oostenrijkse leger als tankchauffeur. Hij werd Amerikaans staatsburger in 1983 en haalde een bachelorgraad aan de Universiteit van Wisconsin in International Marketing en Business Administration.

In 1997 werd het voetbalstadion in Graz omgedoopt in Arnold Schwarzenegger Stadion. In december 2005 werd Schwarzeneggers naam echter van de ene dag op de andere verwijderd. Politici uit Graz hadden laten weten dat ze het ongepast vonden om een stadion te noemen naar een voorvechter van de doodstraf. Schwarzenegger reageerde door de toestemming om zijn naam te gebruiken met onmiddellijke ingang in te trekken.

Arnold Schwarzenegger trouwde in 1986 met ex-NBC-televisiejournalist Maria Shriver, een dochter van Sargent Shriver, running mate van democraat George McGovern tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 1972, en Eunice Kennedy Shriver. Zij kregen samen vier kinderen. Schwarzenegger gaf op 16 mei 2011 toe dat hij al tien jaar ook een buitenechtelijk kind heeft met zijn huishoudster.[1] Na zijn gouverneurschap heeft hij zijn vrouw hierover ingelicht, wat ertoe leidde dat de twee uit elkaar gingen.[2] In februari 2011 maakte Schwarzenegger bekend dat hij terug zou keren naar Hollywood, hoewel hij een aantal jaren daarvoor zei geen grote rollen in films meer te ambiëren.[3]

In oktober 2012 bracht Schwarzenegger een autobiografie uit met de titel Total Recall, het grootste gedeelte van het boek gaan over zijn successen in het leven als bodybuilder, acteur en gouverneur.[4]

Bodybuilder

Bestand:Arnoldandson.jpg
Schwarzenegger en zijn zoon

Als bodybuilder won Schwarzenegger vele prijzen:

  • 1964 · Jr. Mr. Austria
  • 1965 · Mr. Styria
  • 1965 · Jr. Mr. Europe
  • 1966 · Mr. Europe Amateur
  • 1966 · Best Built Man of Europe
  • 1967 · NABBA Mr. Universe Amateur
  • 1968 · NABBA Mr. Universe Professional
  • 1968 · IFBB Mr. Universe
  • 1968 · IFBB Mr. International
  • 1969 · IFBB Mr. Universe Pro
  • 1969 · NABBA Mr. Universe Pro
  • 1969 · Mr. Europe Professional
  • 1970 · NABBA Mr. Universe Professional
  • 1970 · AAU Mr. World Professional
  • 1970 · IFBB Mr. Olympia
  • 1971 · IFBB Mr. Olympia
  • 1972 · IFBB Mr. Olympia
  • 1973 · IFBB Mr. Olympia
  • 1974 · IFBB Mr. Olympia
  • 1975 · IFBB Mr. Olympia
  • 1980 · IFBB Mr. Olympia

Tijdens zijn carrière als bodybuilder gebruikte Schwarzenegger anabole steroïden, naar eigen zeggen om zijn spiermassa te helpen herstellen na intensieve training.[5] Anderen stellen echter dat hij anabolen ook gebruikte om spiermassa te kweken -- een subtiel verschil. In 1990 werd het gebruik van anabolen strafbaar gesteld, en sindsdien zou hij ze niet meer hebben gebruikt.

Arnolds sportfestival

De 'Arnold Classic' is een fitness- en bodybuildingwedstrijd, vernoemd naar Schwarzenegger, alsmede de 'Arnold Strongman Classic', waar de sterkste mannen ter wereld tegen elkaar strijden. Žydrūnas Savickas uit Litouwen won zes maal achtereen de Arnold Strongman Classic (2003–2008) en vervolgens twee titels in 2014 en een in 2016. Op 7 maart 2017 werd de eerste Arnold Classic Disabled Strongman Competition gehouden, voor mensen met een beperking, handicap of ernstige ziekte. Een terminaal zieke vrouw van 45 zette meteen wereldrecord van 125 kg neer bij de deadlift. Op 3 en 4 maart 2017 was de Strongman Classic, waar Sterkste Man van de Wereld 2016 Brian Shaw er met de titel vandoor ging. Schwarzenegger is bijna altijd aanwezig bij alle competities die naar hem vernoemd zijn en moedigt mensen aan, ook in zijn tijd als gouverneur, waar hij als enthousiaste 'fan' in het publiek zat.

Acteur

De eerste film waarin hij speelde, onder de naam Arnold Strong, was Hercules in New York uit 1970. Hij brak pas in 1982 door met Conan the Barbarian. Schwarzenegger speelt over het algemeen in grote actiefilms als The Terminator, Predator, Eraser en True Lies.

Filmografie

Filmografie als acteur
Jaar Titel Rol Opmerkingen
Televisie
1974 Happy Anniversary and Goodbye Rico televisiefilm
1977 The Streets of San Francisco Josef Schmidt aflevering "Dead Lift"
1977 The San Pedro Beach Bums Muscleman aflevering "Lifting Is My Life"
1980 The Jayne Mansfield Story Mickey Hargitay televisiefilm
1990 Tales from the Crypt X-Con aflevering "The Switch"
1992 Christmas in Connecticut man op stoel televisiefilm
1992 Lincoln John George Nicolay televisiefilm, stemrol
2002-03 Liberty's Kids Friedrich Wilhelm von Steuben twee afleveringen, stemrol
2014-16 Years of Living Dangerously zichzelf 17 afleveringen
2015 Two and a Half Men L.t. Wagner aflevering "Of Course He's Dead: Part 1 & 2"
2017 The Apprentice zichzelf aflevering "In Here You Call Me Governor"
2019 Chad Goes Deep zichzelf 2 afleveringen
Film
1969 Hercules in New York Hercules als Arnold Strong "Mr. Universe"
1973 The Long Goodbye Hood in Augustine's Office
1976 Stay Hungry Joe Santo
1977 Pumping Iron zichzelf documentaire
1979 The Villain Handsome Stranger
1979 Scavenger Hunt Lars
1980 The Comeback zichzelf documentaire
1982 Conan the Barbarian Conan
1984 Conan the Destroyer Conan
1984 The Terminator T-800 "Model 101"
1985 Red Sonja Lord Kalidor
1985 Commando kolonel John Matrix
1986 Raw Deal sheriff Mark Kaminsky / Joseph P. Brenner
1987 Predator majoor Alan "Dutch" Schaefer re-release in 2013 in 3D
1987 The Running Man Benjamin "Ben" A. Richards
1988 Red Heat kapitein Ivan Danko
1988 Twins Julius Benedict
1990 Total Recall Douglas "Doug" Quaid / Carl Hauser
1990 Kindergarten Cop detective John Kimble
1991 Terminator 2: Judgment Day T-800 "Model 101" re-release in 2017 in 3D
1993 Dave zichzelf
1993 Last Action Hero Jack Slater / zichzelf
1994 Beretta's Island zichzelf direct-naar-video
1994 True Lies Harry Tasker / Harry Renquist
1994 Junior dr. Alexander "Alex" Hesse
1996 Eraser U.S. Marshal John Kruger
1996 Jingle All the Way Howard Langston
1997 Batman & Robin Dr. Victor Fries / Mr. Freeze
1999 End of Days Jericho Cane
2000 The 6th Day Adam Gibson / Adam Gibson Clone ook producent
2002 Collateral Damage kapitein Gordon "Gordy" Brewer
2003 Terminator 3: Rise of the Machines T-800 "Model 101"
2003 The Rundown Bar Patron
2004 Around the World in 80 Days prins Hapi
2005 The Kid & I zichzelf
2010 The Expendables Trent "Trench" Mauser
2012 The Expendables 2 Trent "Trench" Mauser
2013 The Last Stand sheriff Ray Owens
2013 Escape Plan Emil Rottmayer / Victor X. Mannheim
2014 Sabotage John "Breacher" Wharton
2014 The Expendables 3 Trent "Trench" Mauser
2015 Maggie Wade Vogel ook producent
2015 Terminator Genisys T-800 "Model 101" / Guardian
2017 Aftermath Roman Melnyk ook producent
2017 Killing Gunther Robert "Gunther" Bendik ook producent
2017 Wonders of the Sea verteller documentaire
2018 The Game Changers documentaire
2019 Viy 2: Journey to China James Hook
2019 Terminator: Dark Fate T-800 "Model 101" / Carl

Politicus

Bestand:Schwarzenegger Bush.jpg
Schwarzenegger en president George W. Bush in 2003
Bestand:Arnold-Cheney.jpg
Schwarzenegger en vicepresident Dick Cheney in 2003

Schwarzenegger is Republikein, wat in de Amerikaanse filmindustrie ongebruikelijk is. Hij steunde president Ronald Reagan, de vroegere gouverneur van Californië.

In 2003 besloot Schwarzenegger een poging te doen om gouverneur van Californië te worden. Daartoe moest hij echter eerst de juist verkozen zittende gouverneur Gray Davis (een Democraat) verslaan in een zogenaamde recall election. Een dergelijke verkiezing kan volgens de wetten van Californië worden gehouden als 12% van het aantal stemmers dat aan de voorgaande verkiezingen had deelgenomen een petitie tekent om een recall election te houden. Schwarzenegger verweet Gray een gebrek aan leiderschap en stelde de deplorabele staat van de Californische economie aan de orde. Vanwege zijn grote bekendheid en populariteit lukte het Schwarzenegger inderdaad het benodigde aantal handtekeningen bij elkaar te krijgen. Hij stelde zich kandidaat voor de gouverneursverkiezingen in Californië op 7 oktober. Schwarzenegger werd gesteund door een campagneteam met onder anderen de Amerikaanse oud-minister van Buitenlandse Zaken George Shultz. Enkele dagen voor de verkiezingen raakte hij in opspraak door beschuldigingen van vroeger seksueel misbruik en van sympathieën voor Adolf Hitler, maar desondanks versloeg hij zittend gouverneur Davis.

Op 7 november 2006 werd Schwarzenegger herkozen voor een tweede ambtstermijn als gouverneur van de staat Californië. Hij was gouverneur tot 3 januari 2011, toen hij werd opgevolgd door Jerry Brown. Schwarzenegger mocht zich na twee termijnen niet opnieuw verkiesbaar stellen. Zijn aanhang onder het electoraat was in december 2010 trouwens geslonken tot 23%.[6] Van zijn verkiezingsbeloftes was niets terechtgekomen. Het overheidstekort was tijdens zijn termijnen opgelopen van 4,5 miljard euro tot 19 miljard euro. Gevangenen werden vrijgelaten bij gebrek aan cellen en ook de scholen waren overvol. De "governator" zat jarenlang klem tussen de Democraten die niet verder wilden bezuinigen en de Republikeinen die de belastingen niet wilden verhogen. Wel oogstte hij lof voor zijn progressieve milieubeleid.

Trivia

  • Schwarzenegger was reeds op zijn 22e miljonair, als gevolg van een serie succesvolle ondernemingen. Zo startte hij samen met een partner in 1968 een stratenmakersbedrijf en een postorderbedrijf voor bodybuildersbenodigdheden.
  • Hij was mede-eigenaar van de keten van Planet Hollywood-restaurants (samen met Demi Moore, Bruce Willis en Sylvester Stallone). Hij stootte zijn belangen in de keten in 2000 af.[7][8] Zijn vermogen wordt geschat op 100 tot 200 miljoen dollar.
  • Schwarzenegger kocht in 1992 de eerste voor civiel gebruik bestemde Hummer, een voertuig dat tijdens de eerste Golfoorlog in Irak onder George H.W. Bush regelmatig op de televisie was. De Hummer is impopulair onder milieugroeperingen vanwege zijn enorme omvang en dito benzineverbruik. Later, in 2004, liet Schwarzenegger een van zijn Hummers ombouwen zodat deze op waterstof zou kunnen rijden.[9]
  • Schwarzenegger heeft in zijn filmcarrière veel oneliners gebruikt. Een van zijn bekendste is "I'll be back", een uitspraak van de door hem gespeelde Terminator (achteraf bleek dat Schwarzenegger geen voorstander van deze uitspraak was en zijn voorkeur uitging naar "I will be back", regisseur James Cameron stond er echter op dat hij de originele versie gebruikte). Een andere uitspraak, eveneens van de Terminator, is "Hasta la vista, baby".
  • De loopkeversoort Agra schwarzeneggeri uit Costa Rica is door de ontdekker, entomoloog Terry Erwin, naar Schwarzenegger vernoemd.

Externe links


Sjabloon:Navigatie gouverneurs Californië

Voorganger:
Gray Davis
Gouverneur van Californië
2003–2011
Opvolger:
Jerry Brown

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Arnold Schwarzenegger op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Schwarzenegger heeft kind bij zijn huishoudster. Algemeen Dagblad (17 mei 2011)
  2. º (en) Mark Z. Barabak; Victoria Kim. Schwarzenegger fathered a child with longtime member of household staff. LA Times (17 mei 2011)
  3. º (de) Schwarzenegger: "Ich lese gerade drei Drehbücher". Kronen Zeitung (16 januari 2011)
  4. º (en) Miriam Hernandez. Arnold Schwarzenegger talks scandal, new book with '60 Minutes'. ABC (28 september 2008)
  5. º (en) Tom Farrey. Conan the Politician. ESPN Gearchiveerd van het origineel op 29 maart 2008
  6. º (en) George Bao. Schwarzenegger leaves office with huge state deficit. Xinhuae (4 januari 2011)
  7. º (en) Arnie's Planet Hollywood split. BBC News (26 januari 2000)
  8. º (en) It's Hasta la Vista, Planet Hollywood. LA Times (26 januari 2000)
  9. º (en) Nina Easton. The Governator's green agenda. Fortune (23 maart 2007)
rel=nofollow
rel=nofollow