Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Johan Piccardt: verschil tussen versies
(OverlD) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Johan Piccardt''' (ook wel '''Picardt''') ( | '''Johan Piccardt''' (ook wel '''Picardt''') ({{GebP|Bad Bentheim}}, {{GebD|5 februari|1600}} – {{OverlP|Coevorden}}, {{OverlD|21 mei|1670}}) was een [[Duitsland|Duits]]-[[Nederland]]s [[historicus]]. Daarnaast was hij [[arts]] en ontginner alsmede [[predikant]]. Hij behoorde tot de [[luthers]]-[[gereformeerd]]e stroming. | ||
==Biografie== | ==Biografie== | ||
Picardt begon na zijn studie voor predikant in 1623 als predikant te [[Egmond aan Zee]]. | Picardt begon na zijn studie voor predikant in 1623 als predikant te [[Egmond aan Zee]]. Omdat hij ook in de medicijnen gepromoveerd was, werkte hij tevens als arts. Dit zorgde echter voor ophef, want van de provinciale synode mocht een dominee niet tegelijk dokter zijn.<ref>Bouwman, W., ''Dominee klust bij als dokter'', 27-07-2009 in Nederlands Dagblad, p. 3.</ref> In 1644 werd hij predikant in [[Rolde]]. Daar kwam hij in conflict met de kerkgangers omdat hij de gewoonte had slechts over ongebruikelijke [[Bijbel (christendom)|Bijbelteksten]] te prediken. Picardt was ook sterk geïnteresseerd in de [[apocrief]]e Bijbelboeken. | ||
Picardt stond positief tegenover de slavernij van [[neger]] | Vanaf 1648 bekleedde hij het predikantschap te Coevorden en hij heeft ook te [[Rhee]] gewoond.<ref>Picardt-hoeve te Rhee </ref> | ||
Picardt stond positief tegenover de slavernij van ’[[neger]]s’ omdat hij de opvatting was toegedaan dat zij bijbels gezien van [[Cham (persoon)|Cham]] zouden afstammen en Chams nakomelingen vervloekt zouden zijn. | |||
==Eerste Drentse geschiedschrijver== | ==Eerste Drentse geschiedschrijver== | ||
Daar Picardt het laatste grote deel van zijn leven in [[Drenthe]] heeft gewoond en ook de eerste was die een geschiedenisboek over deze [[regio]] heeft geschreven (de ''Antiquiteiten'' of de ''Annales Drenthiae'') wordt hij wel beschouwd als ''de vader van de Drentse geschiedschrijving'' | Daar Picardt het laatste grote deel van zijn leven in [[Drenthe]] heeft gewoond en ook de eerste was die een geschiedenisboek over deze [[regio]] heeft geschreven (de ''Antiquiteiten'' of de ''Annales Drenthiae'') wordt hij wel beschouwd als ''de vader van de Drentse geschiedschrijving''. | ||
Hij | Veel van de inhoud van zijn geschiedenis ervan is later onjuist gebleken. | ||
Hij nam in zijn ’geschiedenis’ verhalen op over [[spook|spoken]], [[heks (persoon)|heksen]] en [[duivel]]verschijningen. Megalithische steenhopen brengt hij in verband met ''huynen'' oftewel ''[[reus (figuur)|reuzen]]''. Hiervan is de huidige benaming [[hunebed]] afgeleid. [[Witte wieven]] wordt ook wel vertaald als ''wijze vrouwen'', ze worden ook in verband gebracht met de [[volva (mythologie)|Völva]].<ref>[http://www.verhalenbank.nl/items/show/44655 Witte wijven; ''Korte Beschryvinge van eenige vergetene en verborgene Antiquiteten der provincien en landen gelegen tusschen de Noord-Zee, de Yssel, Emse en Lippe. Waer by gevoeght zijn Annales Drenthiae'', [Johan Picardt (1660)]</ref> | |||
;Passage | ;Passage | ||
Een passage uit de ''Annales Drenthiae'' uit 1660:<br> | Een passage uit de ''Annales Drenthiae'' uit 1660:<br> | ||
'' | ''Voorts zijn in deze landen geëerd Lahra, Welda (…) [[Freya|Freja]], [[Wodan]]: een schoon gezelschap. Hoe moet de [[Satan]] in zijn vuist gelachen hebben, als hij dit vuile, snode gespuis hier en in de omliggende landen heeft ingedrongen om als hemelse goden en godinnen met aanbiddinge, offeranden en eerbiedigheid geëerd te worden. Velda is geweest die vermaarde kol, die zich met wichelarij, waarzeggen en duivelsbezweren en andere zwarte kunsten een grote naam gemaakt heeft.''<ref>in gemoderniseerde spelling. [https://books.google.com/books?id=FBhbAAAAQAAJ&pg=PA66 p. 66]</ref> | ||
;Bourtanger Moor | ;Bourtanger Moor | ||
| Regel 19: | Regel 21: | ||
==Publicatie== | ==Publicatie== | ||
'''''Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene''' Antiquiteiten Der Provintien en Landen gelegen tusschen de Noord-Zee, de Yssel, Emse en Lippe.'' Met twaalf etsen van [[Gerrit van Goedesbergh]]. Amsterdam 1660<ref>In een oplage van 125 stuks.</ref> | '''''Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene''' Antiquiteiten Der Provintien en Landen gelegen tusschen de Noord-Zee, de Yssel, Emse en Lippe.'' Met twaalf etsen van [[Gerrit van Goedesbergh]]. Amsterdam 1660,<ref>In een oplage van 125 stuks.</ref> heruitgaven in 1731 (zonder de etsen) en in 1971 (als relatiegeschenk). In 2008 verscheen het boek opnieuw, ditmaal met een inleiding over het boek en de auteur. | ||
;Google ebook | ;Google ebook | ||
* Johan Piccardt: '''''Korte beschryvinge van eenige vergetene en verborgene''' antiquiteten der provintien en landen gelegen tusschen de Noord-zee, de Yssel, Emse en Lippe. Waer by gevoeght zijn '''Annales Drenthiae''''', | * Johan Piccardt: '''''Korte beschryvinge van eenige vergetene en verborgene''' antiquiteten der provintien en landen gelegen tusschen de Noord-zee, de Yssel, Emse en Lippe. Waer by gevoeght zijn '''Annales Drenthiae''''', … Mitsgaders een korte beschrijvinge der stadt, des casteels, en der heerlickheyt Covorden. gedruckt by Tymon Houthaak, voor Gerrit Van Goedesbergh, 1660 [http://books.google.com/books?id=FBhbAAAAQAAJ eboek 1][http://books.google.com/books?id=80pbAAAAQAAJ eboek 2] | ||
;Verhalenbank | ;Verhalenbank | ||
*[http://www.verhalenbank.nl/ | *[http://www.verhalenbank.nl/solr-search?q=picardt 58 verhalen van Johan Picardt] | ||
== Over Johan Piccardt == | == Over Johan Piccardt == | ||
*[http://books.google.com/books?id=5B9SAAAACAAJ&dq=Johan+Picardt M. A. W. Gerding 1997 Johan Picardt (1600-1670): Drenthe's Eerste Geschiedsschrijver] Van Gorcum, 1997 - 103 pagina's ISBN 9023233190, 9789023233190 | |||
*[http://books.google. | |||
== Linken == | == Linken == | ||
*[http://www.sidestone.nl/picardt2.php Over ''Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene''] | *[http://www.sidestone.nl/picardt2.php Over ''Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene''] | ||
*[http://books.google. | *[http://books.google.com/books?id=WJatn3eVxT4C&pg=PA107&dq=Johan+Picardt Grenzen van genezing: gezondheid, ziekte en genezen in Nederland, zestiende tot begin twintigste eeuw] | ||
* Encyclopedie Drenthe Online [http://www.encyclopediedrenthe.nl/Picardt,%20Johan Johan Piccardt] | * Encyclopedie Drenthe Online [http://www.encyclopediedrenthe.nl/Picardt,%20Johan Johan Piccardt] | ||
{{commonscat|Johan Picardt}} | {{commonscat|Johan Picardt}} | ||
| Regel 43: | Regel 44: | ||
[[Categorie:Nederlands historicus]] | [[Categorie:Nederlands historicus]] | ||
[[Categorie:17e-eeuws historicus]] | [[Categorie:17e-eeuws historicus]] | ||
[[Categorie:Volkskundige]] | |||
[[Categorie:Nederlands medicus]] | [[Categorie:Nederlands medicus]] | ||
[[Categorie:Nederlands predikant]] | [[Categorie:Nederlands predikant]] | ||
[[Categorie:Geschiedenis van Drenthe]] | [[Categorie:Geschiedenis van Drenthe]] | ||
Versie van 17 jun 2016 17:12
Johan Piccardt (ook wel Picardt) (Bad Bentheim, 5 februari 1600 – Coevorden, 21 mei 1670) was een Duits-Nederlands historicus. Daarnaast was hij arts en ontginner alsmede predikant. Hij behoorde tot de luthers-gereformeerde stroming.
Biografie
Picardt begon na zijn studie voor predikant in 1623 als predikant te Egmond aan Zee. Omdat hij ook in de medicijnen gepromoveerd was, werkte hij tevens als arts. Dit zorgde echter voor ophef, want van de provinciale synode mocht een dominee niet tegelijk dokter zijn.[1] In 1644 werd hij predikant in Rolde. Daar kwam hij in conflict met de kerkgangers omdat hij de gewoonte had slechts over ongebruikelijke Bijbelteksten te prediken. Picardt was ook sterk geïnteresseerd in de apocriefe Bijbelboeken.
Vanaf 1648 bekleedde hij het predikantschap te Coevorden en hij heeft ook te Rhee gewoond.[2]
Picardt stond positief tegenover de slavernij van ’negers’ omdat hij de opvatting was toegedaan dat zij bijbels gezien van Cham zouden afstammen en Chams nakomelingen vervloekt zouden zijn.
Eerste Drentse geschiedschrijver
Daar Picardt het laatste grote deel van zijn leven in Drenthe heeft gewoond en ook de eerste was die een geschiedenisboek over deze regio heeft geschreven (de Antiquiteiten of de Annales Drenthiae) wordt hij wel beschouwd als de vader van de Drentse geschiedschrijving.
Veel van de inhoud van zijn geschiedenis ervan is later onjuist gebleken. Hij nam in zijn ’geschiedenis’ verhalen op over spoken, heksen en duivelverschijningen. Megalithische steenhopen brengt hij in verband met huynen oftewel reuzen. Hiervan is de huidige benaming hunebed afgeleid. Witte wieven wordt ook wel vertaald als wijze vrouwen, ze worden ook in verband gebracht met de Völva.[3]
- Passage
Een passage uit de Annales Drenthiae uit 1660:
Voorts zijn in deze landen geëerd Lahra, Welda (…) Freja, Wodan: een schoon gezelschap. Hoe moet de Satan in zijn vuist gelachen hebben, als hij dit vuile, snode gespuis hier en in de omliggende landen heeft ingedrongen om als hemelse goden en godinnen met aanbiddinge, offeranden en eerbiedigheid geëerd te worden. Velda is geweest die vermaarde kol, die zich met wichelarij, waarzeggen en duivelsbezweren en andere zwarte kunsten een grote naam gemaakt heeft.[4]
- Bourtanger Moor
Johan Picardt meende dat het grootste aaneengesloten moeras van Europa, het Bourtanger Moor met zijn verraderlijk hoogveen, was ontstaan door een soort van oerknal. Dit zou een straf van God zijn geweest voor de bewoners die er gewoond hebben. Hij vergeleek het gebeuren met de "Sontvloet uit Noachs dagen". Later bleek dat het grote Bourtanger moeras was ontstaan door veenvorming als gevolg van stijgend oppervlaktewater, een proces van eeuwen.[5]
Publicatie
Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene Antiquiteiten Der Provintien en Landen gelegen tusschen de Noord-Zee, de Yssel, Emse en Lippe. Met twaalf etsen van Gerrit van Goedesbergh. Amsterdam 1660,[6] heruitgaven in 1731 (zonder de etsen) en in 1971 (als relatiegeschenk). In 2008 verscheen het boek opnieuw, ditmaal met een inleiding over het boek en de auteur.
- Google ebook
- Johan Piccardt: Korte beschryvinge van eenige vergetene en verborgene antiquiteten der provintien en landen gelegen tusschen de Noord-zee, de Yssel, Emse en Lippe. Waer by gevoeght zijn Annales Drenthiae, … Mitsgaders een korte beschrijvinge der stadt, des casteels, en der heerlickheyt Covorden. gedruckt by Tymon Houthaak, voor Gerrit Van Goedesbergh, 1660 eboek 1eboek 2
- Verhalenbank
Over Johan Piccardt
- M. A. W. Gerding 1997 Johan Picardt (1600-1670): Drenthe's Eerste Geschiedsschrijver Van Gorcum, 1997 - 103 pagina's ISBN 9023233190, 9789023233190
Linken
- Over Korte Beschryvinge van eenige Vergetene en Verborgene
- Grenzen van genezing: gezondheid, ziekte en genezen in Nederland, zestiende tot begin twintigste eeuw
- Encyclopedie Drenthe Online Johan Piccardt
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Johan Picardt op Wikimedia Commons.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Bouwman, W., Dominee klust bij als dokter, 27-07-2009 in Nederlands Dagblad, p. 3.
- º Picardt-hoeve te Rhee
- º Witte wijven; Korte Beschryvinge van eenige vergetene en verborgene Antiquiteten der provincien en landen gelegen tusschen de Noord-Zee, de Yssel, Emse en Lippe. Waer by gevoeght zijn Annales Drenthiae, [Johan Picardt (1660)
- º in gemoderniseerde spelling. p. 66
- º Koeman-Poel, Geeske S. Bourtange: schans in het moeras en Chronique de Bourtange (1983) Uitg. Stubeg, Hoogezand, ISBN 90-6523-011-4
- º In een oplage van 125 stuks.