Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Albertus Magnus: verschil tussen versies
(-/-) |
(→Werken) |
||
| (9 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Albertus Magnus''' (ook ''Albertus de Grote'', ''Albertus Teutonicus'', ''Albertus Coloniensis'' of ''Albert von Lauingen'' genoemd) ([[Lauingen (Donau)]], [[Zwaben (landstreek)|Zwaben]], ca. [[1200]] – [[Keulen]], [[15 november]] [[1280]]) was een [[Duitsland|Duitse]] geleerde en bisschop. | [[Bestand:AlbertusMagnus.jpg|thumb|''Albertus Magnus'', [[fresco (schilderterm)|fresco]] van [[Tommaso da Modena]], Treviso, Italië (1352).]] | ||
'''Albertus Magnus''' (ook ''Albertus de Grote'', ''Albertus Teutonicus'', ''Albertus Coloniensis'' of ''Albert von Lauingen'' genoemd) ([[Lauingen (Donau)]], [[Zwaben (landstreek)|Zwaben]], {{nowrap|ca. [[1200]]}} – [[Keulen]], {{nowrap|[[15 november]] [[1280]]}}) was een [[Duitsland|Duitse]] geleerde en bisschop. | |||
Als erkenning voor zijn grote kennis op alle wetenschapsgebieden werd Albertus Magnus ''Doctor Universalis'' genoemd. | Als erkenning voor zijn grote kennis op alle wetenschapsgebieden werd Albertus Magnus ''Doctor Universalis'' genoemd. | ||
== Leven == | == Leven == | ||
[[Bestand:Albertus Magnus Painting by Joos van Gent.jpeg|thumb|left|Schilderij van [[Justus van Gent|Joos (Justus) van Gent]], [[Urbino]], omstreeks [[1475]]]] | |||
[[Bestand:Albertus Magnus-Denkmal.jpg|thumb|left|Albertus Magnus-gedenkteken aan de Universiteit Keulen]] | |||
Albertus werd rond 1200 in [[Lauingen]] geboren als de oudste zoon van Markward von Lauingen, die mogelijk deel uitmaakte van de lagere [[dienstadel]] van [[Hohenstaufen]]. | Albertus werd rond 1200 in [[Lauingen]] geboren als de oudste zoon van Markward von Lauingen, die mogelijk deel uitmaakte van de lagere [[dienstadel]] van [[Hohenstaufen]]. | ||
Over zijn vroegste jeugd is niet veel bekend. De eerste bekende gegevens zijn uit het jaar 1222, toen hij bij een oom in Venetië en Padua woonde. Vanaf het volgende jaar ging hij naar de [[universiteit van Padua]] om de [[Zeven vrije kunsten|vrije kunsten]] te studeren. Hij was onder de indruk van de preken van [[Jordanus van Saksen]], die [[Dominicus Guzman]], de stichter van de orde van de dominicanen, als overste opvolgde. Reeds in 1223 trad Albertus in bij de [[dominicanen]] in Padua. Hij vervolgde zijn theologiestudie in Padua en [[Bologna (stad)|Bologna]]. Zijn eerste theologische werken waren commentaren op [[pseudo-Dionysius|pseudo-Dionysius de Areopagiet]]. | Over zijn vroegste jeugd is niet veel bekend. De eerste bekende gegevens zijn uit het jaar 1222, toen hij bij een oom in Venetië en Padua woonde. Vanaf het volgende jaar ging hij naar de [[universiteit van Padua]] om de [[Zeven vrije kunsten|vrije kunsten]] te studeren. Hij was onder de indruk van de preken van [[Jordanus van Saksen]], die [[Dominicus Guzman]], de stichter van de orde van de dominicanen, als overste opvolgde. | ||
Vanaf 1228 onderwees hij [[theologie]] in de kloosters te [[Regensburg (stad)|Regensburg]], [[Freiburg im Breisgau|Freiburg]], [[Straatsburg]], [[Hildesheim (stad)|Hildesheim]] en [[Keulen]]. Van Keulen werd Albertus in 1243/44 naar [[Parijs]] gestuurd, waar hij kennismaakte met het gedachtegoed van [[Aristoteles]] en [[ | |||
In Keulen doceerde hij vooral de filosofische en natuurwetenschappelijke werken van Aristoteles en gaf Keulen zo de reputatie van centrum van de wetenschap. Tussen 1254 en 1257 was Albertus provinciaal van de Duitse provincie der dominicanen. In deze tijd hield hij zich onder andere bezig met de verdediging van de dominicanen tegen de aanvallen van de Parijse Faculteit en de fouten in het werk van de Arabische filosoof [[ | Reeds in 1223 trad Albertus in bij de [[dominicanen]] in Padua. Hij vervolgde zijn theologiestudie in Padua en [[Bologna (stad)|Bologna]]. Zijn eerste theologische werken waren commentaren op [[pseudo-Dionysius|pseudo-Dionysius de Areopagiet]]. Vanaf 1228 onderwees hij [[theologie]] in de kloosters te [[Regensburg (stad)|Regensburg]], [[Freiburg im Breisgau|Freiburg]], [[Straatsburg]], [[Hildesheim (stad)|Hildesheim]] en [[Keulen]]. | ||
Deze paus benoemde Albertus in 1260 tot [[bisschop]] van Regensburg. Dit ambt behaagde Albertus niet en nadat [[ | |||
Van Keulen werd Albertus in 1243/44 naar [[Parijs]] gestuurd, waar hij kennismaakte met het gedachtegoed van [[Aristoteles]] en [[Averroes]]. In [[1247]] behaalde hij daar de graad van magister in de theologie en doceerde met veel succes. Onder zijn gehoor was zijn medebroeder [[Thomas van Aquino]], die Albertus in 1248 naar Keulen volgde, waar Albertus de leiding kreeg van het nieuwe Studium Generale van de dominicanen. | |||
In Keulen doceerde hij vooral de filosofische en natuurwetenschappelijke werken van Aristoteles en gaf Keulen zo de reputatie van centrum van de wetenschap. Tussen 1254 en 1257 was Albertus provinciaal van de Duitse provincie der dominicanen. In deze tijd hield hij zich onder andere bezig met de verdediging van de dominicanen tegen de aanvallen van de Parijse Faculteit en de fouten in het werk van de Arabische filosoof [[Averroes]]. Albertus was een vaardig bemiddelaar bij geschillen. Er zijn twintig geschillen bekend waarin hij bemiddelde. Drie conflicten tussen de stad Keulen en de [[aartsbisschop]] van Keulen regelde hij met succes. Paus [[Alexander IV]] riep Albertus in 1256 naar Rome om bij een geschil op te treden. | |||
Deze paus benoemde Albertus in 1260 tot [[bisschop]] van Regensburg. Dit ambt behaagde Albertus niet en nadat paus [[Urbanus VI]] aangetreden was, vroeg hij in 1262 om ontslag. De paus verleende dit en gaf hem de opdracht Duitsland en Bohemen op te roepen tot het houden van een kruistocht (de [[Achtste Kruistocht]]). Tussen 1264 en 1267 leefde en doceerde Albertus in [[Würzburg (stad)|Würzburg]] en Straatsburg. In 1270 keerde hij definitief terug naar Keulen in het klooster van de dominicanen, waar hij de laatste jaren van zijn leven vooral wijdde aan onderricht en studie. In 1274 nam hij deel aan het [[Tweede concilie van Lyon]]. Na de dood van zijn oud-leerling [[Thomas van Aquino]] op [[12 maart]] [[1274]] verdedigde hij diens werk tegen critici. Albertus overleed op [[15 november]] [[1280]]. | |||
== Verering == | == Verering == | ||
Zijn stoffelijke resten bevinden zich in de crypte van het Sankt Andreasklooster te Keulen. In [[1622]] werd Albertus door paus [[Gregorius XV]] zalig verklaard. De [[heiligverklaring]] vond plaats op [[16 december]] [[1931]] door paus [[Pius XI]]. Deze paus benoemde hem tegelijk tot [[kerkleraar]] en [[patroonheilige]] van de [[wetenschap]]. | Zijn stoffelijke resten bevinden zich in de crypte van het Sankt Andreasklooster te Keulen. In [[1622]] werd Albertus door paus [[Gregorius XV]] zalig verklaard. De [[heiligverklaring]] vond plaats op [[16 december]] [[1931]] door paus [[Pius XI]]. Deze paus benoemde hem tegelijk tot [[kerkleraar]] en [[patroonheilige]] van de [[wetenschap]].''Das Grosse Biographische Lexikon der Deutschen'': p. 8: ''Albertus Magnus'', Biografie door prof. dr. Albert Zimmermann | ||
== Werken == | == Werken == | ||
Het is niet eenvoudig om een lijst van Albertus' werken te geven. Al in de late | Het is niet eenvoudig om een lijst van Albertus' werken te geven. Al in de late middeleeuwen verschenen er werken onder zijn naam die echter niet van zijn hand zijn. | ||
{{Verwijzingen|1= | {{Verwijzingen|1= | ||
| Regel 27: | Regel 35: | ||
{{Navigatie middeleeuwse filosofie}} | {{Navigatie middeleeuwse filosofie}} | ||
{{Navigatie Kerkleraren}} | {{Navigatie Kerkleraren}} | ||
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q60059 }} | |||
[[Categorie:Duits filosoof | [[Categorie: Duits filosoof]] | ||
[[Categorie:Duits theoloog | [[Categorie: Duits theoloog]] | ||
[[Categorie:Duits heilige of zalige]] | [[Categorie: Rooms-katholiek theoloog]] | ||
[[Categorie:Heilige in het christendom|Albertus]] | [[Categorie: Duits heilige of zalige]] | ||
[[Categorie:Kerkleraar | [[Categorie: Heilige in het christendom|Albertus]] | ||
[[Categorie:Dominicaan | [[Categorie: Kerkleraar]] | ||
[[Categorie:Filosoof uit de Middeleeuwen | [[Categorie: Dominicaan]] | ||
[[Categorie:Scholastisch filosoof]] | [[Categorie: Filosoof uit de Middeleeuwen]] | ||
[[Categorie:Duits alchemist]] | [[Categorie: Scholastisch filosoof]] | ||
[[Categorie: Duits alchemist]] | |||
[[Categorie:Overleden in 1280]] | |||
Huidige versie van 2 dec 2018 om 13:16
Albertus Magnus (ook Albertus de Grote, Albertus Teutonicus, Albertus Coloniensis of Albert von Lauingen genoemd) (Lauingen (Donau), Zwaben, ca. 1200 – Keulen, 15 november 1280) was een Duitse geleerde en bisschop.
Als erkenning voor zijn grote kennis op alle wetenschapsgebieden werd Albertus Magnus Doctor Universalis genoemd.
Leven
Albertus werd rond 1200 in Lauingen geboren als de oudste zoon van Markward von Lauingen, die mogelijk deel uitmaakte van de lagere dienstadel van Hohenstaufen.
Over zijn vroegste jeugd is niet veel bekend. De eerste bekende gegevens zijn uit het jaar 1222, toen hij bij een oom in Venetië en Padua woonde. Vanaf het volgende jaar ging hij naar de universiteit van Padua om de vrije kunsten te studeren. Hij was onder de indruk van de preken van Jordanus van Saksen, die Dominicus Guzman, de stichter van de orde van de dominicanen, als overste opvolgde.
Reeds in 1223 trad Albertus in bij de dominicanen in Padua. Hij vervolgde zijn theologiestudie in Padua en Bologna. Zijn eerste theologische werken waren commentaren op pseudo-Dionysius de Areopagiet. Vanaf 1228 onderwees hij theologie in de kloosters te Regensburg, Freiburg, Straatsburg, Hildesheim en Keulen.
Van Keulen werd Albertus in 1243/44 naar Parijs gestuurd, waar hij kennismaakte met het gedachtegoed van Aristoteles en Averroes. In 1247 behaalde hij daar de graad van magister in de theologie en doceerde met veel succes. Onder zijn gehoor was zijn medebroeder Thomas van Aquino, die Albertus in 1248 naar Keulen volgde, waar Albertus de leiding kreeg van het nieuwe Studium Generale van de dominicanen.
In Keulen doceerde hij vooral de filosofische en natuurwetenschappelijke werken van Aristoteles en gaf Keulen zo de reputatie van centrum van de wetenschap. Tussen 1254 en 1257 was Albertus provinciaal van de Duitse provincie der dominicanen. In deze tijd hield hij zich onder andere bezig met de verdediging van de dominicanen tegen de aanvallen van de Parijse Faculteit en de fouten in het werk van de Arabische filosoof Averroes. Albertus was een vaardig bemiddelaar bij geschillen. Er zijn twintig geschillen bekend waarin hij bemiddelde. Drie conflicten tussen de stad Keulen en de aartsbisschop van Keulen regelde hij met succes. Paus Alexander IV riep Albertus in 1256 naar Rome om bij een geschil op te treden.
Deze paus benoemde Albertus in 1260 tot bisschop van Regensburg. Dit ambt behaagde Albertus niet en nadat paus Urbanus VI aangetreden was, vroeg hij in 1262 om ontslag. De paus verleende dit en gaf hem de opdracht Duitsland en Bohemen op te roepen tot het houden van een kruistocht (de Achtste Kruistocht). Tussen 1264 en 1267 leefde en doceerde Albertus in Würzburg en Straatsburg. In 1270 keerde hij definitief terug naar Keulen in het klooster van de dominicanen, waar hij de laatste jaren van zijn leven vooral wijdde aan onderricht en studie. In 1274 nam hij deel aan het Tweede concilie van Lyon. Na de dood van zijn oud-leerling Thomas van Aquino op 12 maart 1274 verdedigde hij diens werk tegen critici. Albertus overleed op 15 november 1280.
Verering
Zijn stoffelijke resten bevinden zich in de crypte van het Sankt Andreasklooster te Keulen. In 1622 werd Albertus door paus Gregorius XV zalig verklaard. De heiligverklaring vond plaats op 16 december 1931 door paus Pius XI. Deze paus benoemde hem tegelijk tot kerkleraar en patroonheilige van de wetenschap.Das Grosse Biographische Lexikon der Deutschen: p. 8: Albertus Magnus, Biografie door prof. dr. Albert Zimmermann
Werken
Het is niet eenvoudig om een lijst van Albertus' werken te geven. Al in de late middeleeuwen verschenen er werken onder zijn naam die echter niet van zijn hand zijn.
|
| Filosofen uit de Middeleeuwen en de Renaissance |
|---|
| Kerkleraren |
|---|
|
Albertus de Grote · Alfonsus van Liguori · Ambrosius van Milaan · Anselmus van Canterbury · Antonius van Padua · Athanasius van Alexandrië · Augustinus van Hippo · Basilius de Grote · Beda Venerabilis · Bernardus van Clairvaux · Bonaventura van Bagnoregio · Catharina van Siena · Cyrillus van Jeruzalem · Efrem de Syriër · Franciscus van Sales · Gregorius de Grote · Gregorius van Nazianze · Hiëronymus van Stridon · Hilarius van Poitiers · Isidorus van Sevilla · Johannes Chrysostomus · Johannes Damascenus · Johannes van het Kruis · Laurentius van Brindisi · Leo de Grote · Petrus Canisius · Petrus Chrysologus · Petrus Damiani · Robertus Bellarminus · Theresia van Ávila · Theresia van Lisieux · Thomas van Aquino |
