Wouter-Jan Oosten

Wouter-Jan Oosten (Doetinchem, 1977) is een Nederlandse staatkundige. Hij voltooide de juridisch-politiekwetenschappelijke opleiding aan de Universiteit Leiden, studeerde korte tijd wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde op een bestuurskundig proefschrift aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Auteur

Oosten was redacteur bij enkele tijdschriften. Hij was gedurende 2001-2006 redacteur van Idee, het tijdschrift uitgegeven door het wetenschappelijk bureau van de politieke partij Democraten 66. Eind 2002 raakte hij betrokken bij de oprichting van het Graduate Journal of Social Science, waar hij tot eind 2006 actief bleef. GJSS richt zich op de methodologie van interdisciplinair onderzoek.

Voor met name gebruik in middelbaar en hoger beroepsonderwijs schreef Oosten enkele boeken. Lemma bracht in 2002 zijn eerste boek uit: Politieke theorie ingeleid. Een van de uitgeverijen van Boom bracht eind 2009 de intussen vierde, gewijzigde druk uit van Inleiding bestuurskunde. En ThiemeMeulenhoff publiceerde in 2006 Over ondernemen, Onderneming, omgeving en overheid. Met deze educatieve boeken toont Oosten belangstelling voor politiek, bestuur, organisatie en management. Uit andere publicaties, zijn dissertatie en een aantal artikelen, blijkt Oostens belangstelling voor historische en sociaal-geografische onderwerpen.

Sinds 2003 neemt Oosten bij de Stichting Sociotext als onderzoeker en als schrijver deel aan projecten.

Dissertatie

Oosten promoveerde in 2005 op Ruimte voor een democratische rechtsstaat, Geschakelde sturing bij ruimtelijke investeringen. De Rotterdamse hoogleraar bestuurskunde Geert Teisman was zijn promotor. Het benodigde onderzoek verrichtte Wouter-Jan Oosten aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en bij een instituut van TNO.

Startpunt voor de dissertatie is dat processen van beleidsvorming complex zijn en vaak moeizaam verlopen. Met name op het raakvlak van ruimtelijke ordening en verkeer en vervoer is de spanning tussen belangen, of idealen, voelbaar. Met het proefschrift wordt beleidsvorming in de context van de democratische rechtsstaat geplaatst: ontwikkelingen worden geduid in termen van representatieve democratie en participatieve democratie. Hoe kunnen belangen best worden ingebracht? Via de weg van ‘objectieve’ representatie of via de weg van ‘betrokken’ participatie? Elk op zich schieten de democratiemodellen tekort. En de modellen gaan niet eenvoudig samen. De auteur verkent mogelijkheden om tussen beide modellen te schakelen om zo nieuwe strategieën van legitiem handelen te ontwikkelen.

De uitdagingen op het raakvlak van ruimte en mobiliteit worden in het proefschrift geïllustreerd met twee praktijksituaties. In die situaties wordt de verhouding tussen representatie en participatie geanalyseerd. Het gaat om de herontwikkeling van station Rotterdam Centraal en omgeving en om de regionale ontwikkeling van Gent-Terneuzen. In het analysekader is het werk van onder meer Hannah Arendt en Henri Lefebvre verwerkt.

De situaties tonen dat bij ruimtelijke ontwikkeling meer participatie plaatsvindt, terwijl investeringen in mobiliteit vooral via representatie verlopen. Het laatste model blijkt sterker verankerd. De spanningen en onderlinge samenhang worden zichtbaar en brengen de auteur tot voorstellen voor schakelingen tussen representatie en participatie.

Ruimte voor een democratische rechtsstaat was één van de vijf dissertaties op de shortlist voor de G.A. van Poelje Jaarprijs 2005 die vanuit de Vereniging voor Bestuurskunde wordt toegekend door een jury van vooraanstaande wetenschappers en practitioners.

Loopbaan

Als student werd Oosten actief bij de Jonge Democraten, op lokaal en nationaal niveau. Ook was hij eerst penningmeester en dan voorzitter van een lokaal samenwerkingsverband van verschillende politieke jongerenorganisaties. Later was hij bestuurslid van een koepel van meer verschillende jongerenorganisaties, de Nationale Jongerenraad voor Milieu en Ontwikkeling, en ook een van de leden van het eerste bestuur van de Nationale Jeugdraad. Een persoonlijke, positieve ervaring met de maatschappelijke participatie van jongeren kan hebben bijgedragen aan Oostens waardering voor politieke participatie, en bijvoorbeeld diens bewondering voor het werk van Hannah Arendt.

Na een periode van studie en wetenschappelijk werk kreeg Oosten functies in het openbaar bestuur. Hij werkte voor de griffie van de gemeente Spijkenisse en werd in 2006 griffier van de gemeente Veghel.