Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Hogedrukgebied

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een hogedrukgebied ook wel anticycloon genoemd, is een gebied waarin de luchtdruk, relatief ten opzichte van de omgeving, hoog is. In het centrum van het gebied is de druk het hoogste. De lucht komt namelijk van boven naar beneden aangestroomd uit lagedrukgebieden. (Zo stroomt lucht dus driedimensionaal door de dampkring.) In een lagedrukgebied wordt juist een relatief lage barometerstand gemeten.

Een vuistregel voor meteorologen is dat stijgende luchtdruk een weersverbetering aankondigt, terwijl dalende druk tot een weersverslechtering leidt. In de praktijk zal dat echter niet altijd het geval zijn. Dit heeft te maken met de dalende lucht in het hogedrukgebied.

In een hogedrukgebied daalt lucht van grote hoogte naar het aardoppervlak, waarbij de lucht steeds warmer wordt (is adiabatische compressie, zie ook uitleg van tegenovergestelde effect van adiabatische expansie) en dus de relatieve luchtvochtigheid van de lucht steeds verder daalt. Hierdoor is een hogedrukgebied vaak wolkeloos. De zon kan dan overdag de grond opwarmen, waarbij er veel vocht vrij kan komen, bijvoorbeeld boven water of vegetatie. 's Avonds koelt de grond juist sterk af naar het heelal toe (uitstraling), waardoor de relatieve luchtvochtigheid van de lucht sterk stijgt en er 's nachts mist kan ontstaan (zie ook over wolkenvorming).

De wind om een hogedrukgebied draait op het noordelijk halfrond over het aardoppervlak met de wijzers van de klok mee. (Op het zuidelijk halfrond draait die tegen de wijzers van de klok in.) Dit wordt veroorzaakt door de draaiing van de aarde. Zou de aarde stilstaan, zou de wind radiaal vanuit het centrum van het hogedrukgebied naar buiten waaien, omdat de lucht nu eenmaal van hoog naar laag wil (De eerste wet van Buys Ballot). Omdat de aarde echter om de as door de polen draait, stroomt vanwege het corioliseffect de wind spiraalvormig om het centrum (De tweede wet van Buys Ballot). Door deze winden kunnen storingen (koufront of warmtefront) meegevoerd worden, waardoor het weer in het hogedrukgebied verslechtert.

Hogedrukgebieden bewegen veel langzamer over het aardoppervlak dan lagedrukgebieden. Soms staan ze langdurig stil. Als een hogedrukgebied stilstaat boven bijvoorbeeld Noorwegen, voert het in de winter langdurig koude winden uit het oosten over Nederland, terwijl het in de zomer dan over lange periode heet zal zijn.

Symbool

Het symbool voor een hogedrukgebied is de letter H, ze worden op weerkaarten aangegeven om te bepalen waar een hogedrukgebied zich bevindt. Ze worden in de kern van een hogedrukgebied weer gegeven waar de luchtdruk het hoogst is.

Zie ook