Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Het servetje

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bestand:Brede-LilleBrede-napkin.jpg
Een gevouwen servet

't Servetje (letterlievend genootschap)

Oprichting

’t Servetje is een letterlievend genootschap (niet te verwarren met ‘leesgezelschap’), opgericht door een aantal Nijmeegse studenten in 1981. Het ledenbestand wordt gevormd door academici met zeer uiteenlopende achtergrond die elkaar weten te vinden in en rond de Nederlandse literatuur. Nieuwe leden kunnen uitsluitend toetreden op uitnodiging en er vindt een strikte ballotage plaats. Een benoeming als lid is geldig voor het leven.

Inspiratie

Inspiratie werd gevonden in de uitgangspunten van het letterkundig genootschap ‘Oefening Kweekt Kennis’, in 1833 opgericht door Samuel Johannes van den Bergh. Dit werd eveneens aanvankelijk ‘letterlievend’, maar later (1835) ook Letteroefenend’ genoemd. In 1839 ging men over op de aanduiding ‘Letterkundig’en dat is zo gebleven. Het genootschap had ten doel:

Bestand:Samuel Johan van den Bergh.jpg
S.J. van den Bergh (1852)
…’de beoefening en uitbreiding der letterkunde, en dus ook de bevordering van zedelijke beschaving en veredeling van hart en geest. Het Genootschap kiest, tot middelen tot bereiking van dit oogmerk, de onderlinge mededeeling van eigene lettervruchten en beoefening van algemeene letterkunde, terwijl de bemoeiïng met eenig godsdienstig of staatkundig stelsel ten eenenmale uit deszelfs werkzaamheden geweerd wordt.’

Het was sinds 1839 goed gebruik om gasten van ‘Oefening’ die van ver kwamen een late avondmaaltijd aan te bieden, een ceremonie die op een gegeven moment Het Servetje is gaan heten. Het was een maaltijd ‘die in feite geen tafellaken nodig maakte! Men dronk een glas wijn en at daar iets bij …’. Bekende sprekers waren onder meer Jacob van Lennep, Nicolaas Beets, Gerard Keller, Carel Vosmaer, Johannes Kneppelhout en Hendrik Tollens.

De belangstelling voor ‘Oefening’ was in de loop van de twintigste eeuw tanende: per 22 juni 1987 laat Anton Korteweg, hoofdconservator van het Nederlands Letterkundig Museum, de laatste centjes van Oefening - een gulden of veertig - overboeken naar de Stichting Vrienden van het Letterkundig Museum. Niet toevallig is dat het jaar waarin het huidige Servetje in en rond Nijmegen goed op stoom kwam...

Zittingen

De zittingen van ’t Servetje kennen al decennia lang een zelfde opbouw. Bij een van de leden thuis wordt een copieus diner georganiseerd, dit dient te bestaan uit minimaal vijf gangen. Tussen de gangen door worden literaire vertogen gehouden door de daartoe aangewezen leden. Deze hebben betrekking op de boeken die alle leden ter voorbereiding hebben gelezen. Titels worden in overleg gekozen, de voorzitter heeft in dezen echter een beslissende stem. Van tijd tot tijd presenteren leden ook eigen pennen- of lettervruchten in de beste traditie van de Nederlandse rederijkers.

Organisatie

Het genootschap kent naast de voorzitter een vice-voorzitter, een kronikeur/archivaris en diverse muzen. Bij gelegenheden worden ad hoc commissies gevormd.

Lustra

Elk lustrum wordt op passende wijze gevierd op een zorgvuldig geselecteerde locatie binnen het Nederlandse taalgebied. Het is goed gebruik dat bij een lustrum Nederlandstalige schrijvers worden uitgenodigd. Eerder maakten onder meer Stefan Brijs, Paul Mennes en Thomas Verbogt hun opwachting, onder strenge geheimhouding van hetgeen zich binnen de kring afspeelt.

Parafernalia

’t Servetje liet voor alle leden een zilveren (das-)speld in de vorm van een servet ontwerpen en vervaardigen bij de bekende Nijmeegse zilversmid Rudie Arens. Daarnaast werd voor alle leden een persoonlijk ex-libris stempel ontworpen.

Servet in de taal

In de uitdrukking "te klein voor het tafellaken, te groot voor het servet" wordt gerefereerd aan pubers, die wel al een volwassen uiterlijk hebben, maar dat geestelijk nog niet zijn.