Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Danse macabre
| Danse macabre | |
| Componist | Camille Saint-Saëns |
| Soort compositie | symfonisch gedicht |
| Gecomponeerd voor | piccolo, 2 dwarsfluiten, 2 hobo's, 2 klarinetten, 2 fagotten, 4 hoorns, 2 trompetten, 3 trombones, een tuba, pauken, slagwerk, een harp en strijkers |
| Toonsoort | g mineur |
| Opusnummer | 40 |
| Gecomponeerd in | 1874 |
| Première | 24 januari 1875 |
| Duur | ca. 7 minuten |
| Oeuvre | Oeuvre van Camille Saint-Saëns |
 Bezoek ook Dorp Luisterrijk
| |
De Danse macabre is een symfonisch gedicht van de Franse componist Camille Saint-Saëns, (1835-1921). Het werk ging op 24 januari 1875 in première onder Édouard Colonne. Voorloper van het orkestwerk was een lied met pianobegeleiding uit 1872.
De muziek
Het muziekstuk is gebaseerd op het gelijknamige, hieronder in het Nederlands vertaalde, gedicht van Henri Cazalis (1840-1909). 'Danse Macabre' staat voor dodendans. Opvallend in deze compositie is met name het gebruik van de xylofoon, een instrument dat de indruk wekt alsof de muziek wordt uitgevoerd op menselijke schedels.
De compositie opent met twaalf middernachtelijke klokslagen, gespeeld op een harp. De opmaat door cello's en contrabassen introduceren de Dood die de gestorvenen uit hun graven wekt. De dood opent zijn vioolpartituur met een melodie in een verminderde kwint, ook wel duivelsinterval genoemd (G-D-A-Es in plaats van de reguliere vioolstemming G-D-A-E).
Via een thematische opbouw van strijkinstrumenten bereikt het stuk zijn majestuoso: in de verbeelding komen meer en meer doden uit hun graven en beginnen met elkaar te dansen. De arme man danst met de rijke vrouw, de dood kent geen verschillen. Steeds voller en heftiger klinkt de melodie, alsof de skeletten door de wind worden opgejaagd, in het besef dat ze voor zonsopkomst teruggekeerd moeten zijn in hun graven.
Wanneer uiteindelijk de haan kraait, gespeeld op een hobo, is de dans abrupt voorbij en horen we de grafstenen weer dichtvallen. De dood blijft als laatste achter, zittend op een grafzerk, en speelt op zijn viool een afscheidsmelodie.
De Dodendans
Heen en weer, de Dood is in beweging
Raakt een graf met zijn hiel,
De Dood speelt te middernacht een dansdeuntje,
Heen en weer op zijn viool.
De winterwind fluister en somber is de nacht
het gejammer betovert de lindebomen;
De witte skeletten schijnen dwars door de schaduw heen
De luchtstroom danst onder hun grote lijkwaden,
Heen en weer, iedereen is in de weer,
Je hoort het kloppen van de botten van de dansers,
een wulps stel zit op het mos
alsof ze genieten van voorbije genoegens.
Heen en weer, de dood gaat voort
Krassend op zijn schelle instrument.
Een gordijn schuift opzij: de danseres is naakt!
Haar danspartner omhelst haar liefdevol.
De dame is, zegt men, markiezin of barones.
En de groene minnaar een arme wagenmaker -
Jakkes! Zie hoe zij zich overgeeft
Alsof de lomperd een baron was!
Heen en heen, wat een sarabande!
Cirkels van doden geven elkaar een hand!
Heen en heen, in de bende zie je
De koning huppelen bij een boer!
Maar ssst! Plotseling stopt de rondedans,
Ze haasten, ze vluchten, de haan heeft gekraaid
O, de prachtige nacht voor de arme zielen!
En leve de dood en de gelijkheid!
Trivia
- In het Spookslot in de Efteling is rondom dit symfonisch gedicht een complete show gebouwd.
- In de film Shrek the Third wordt het muziekstuk Danse macabre ook gebruikt, namelijk in één van de laatste scènes, tijdens het toneelstuk van Prince Charming.
- Van Walt Disney is een tekenfilm bekend waarin te zien is hoe skeletten muziek maken door met botten op elkaars ruggen en hoofden te slaan.
Zie ook
Externe links
- Partituren gratis van "Danse macabre" op nl.cantorion.org
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Documentariaat De Efteling