Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Van Rossem Tabak, Koffie en Thee: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Van_Rossem_Tabak,_Koffie_en_Thee&oldid=56682390 -b- Q-Star World 7 jul 2020 (Green Switch NL))
 
(Aanvulling)
 
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
De Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. &  A.C. van Rossem is een onderneming, die van oudsher handelde in Tabak, Snuif, Koffie, Thee en Sigaren op het adres: Grootemarkt No. 8. te Rotterdam. De onderneming is opgericht in 1755 en gebruikte een logo met een posthoorn en haar bedrijfsnaam. Op dit merk hebben zij op 28 augustus 1899 een octrooi gekregen en is op papier te zien in het Amsterdam Pipe Museum. Andere gebruikte merknamen, die van Rossem gebruikte zijn: van Rossem's Troost, Schippers Tabak, van Rossem's Matrozenshag, Rotterdam Shag, van Rossem's Bobby-Baai, Javaansche Jongens, van Rossem's Oud Wapen, Boorters Toeback Sigaren, van Rossem's Ster Koffie en Merk: Gekroonde R. Thee-Mélange. Al deze merken zijn te zien in Museum Rotterdam. Tussen 1895 en 1918 gaf van Rossem vier zeldzame plaatjesalbums uit. Drie met de naam van Rossem over Delftstoffen, Nederlandsche Veldbloemen en Onze Tuin. En één met Merk: Gekroonde R. Thee-Mélange uit circa 1908 met Tropische Planten plaatjes. In 1956 kwam pas het vijfde album uit met vliegtuigen. Het laatst kwam in 1960 een klein boekje uit met sluitzegels. Alle informatie over deze zes albums is te vinden bij Archief van Nederlandse Plaatjesalbums. Op de verpakking, emaille reclameborden en posters van "van Rossem's Troost" staat de bekende afbeelding van een dikke man met een Goudse pijp van aardewerk afgebeeld voor een man, die vaststaat in een schandpaal. Opvallend is dat van oudsher de bekendste Goudse pijpen van het merk de Gekroonde R. zijn. In 1696 tot 1735 is dit merk met de Gekroonde R. gebruikt door de weduwe van Reijnier van Leeuwen. Van 1735 tot en met 1749 door David Pijl en in 1755 start van Rossem zijn bedrijf en gebruikt deze naam voor zijn theemelange. In Antwerpen is een archeologische vondst gedaan van een object met een Merk met een Gekroonde R. , de datering is 1649-1650. De bedrijven in koloniale waren beleefden in die tijden (Gouden Eeuw) hoogtij dagen. Door de uitvinding van de stoommachine vond er een herbeleving plaats en rond de eeuwwisseling van 1900 groeiden van Rossem Tabak, Koffie en Thee samen met van Nelle Tabak, Koffie en Thee uit tot populaire Rotterdamse internationale merken. In alle grote havenplaatsen ter wereld waren hun merken te vinden. Van Rossem speelde hierop in en kwam op de markt met het merk Matrozenshag.  
<!--[[Bestand:Reclamebord met man aan schandpaal met “van Rossem´s troost”, objectnr 90517.JPG|miniatuur|Kartonnen Poster: met man aan schandpaal met "van Rossem´s troost"]]
[[Bestand:Rond blik met los deksel, Van Rossem’s Matrozenshag, blauw, lichtblauw en goudkleurig, objectnr 77201-A-B.JPG|miniatuur|Verpakking in blik: Van Rossem's Matrozenshag,blauw, lichtblauw en goudkleurig]]
[[Bestand:Enamel billboard Theemelange Merk R. De Gekroonde R.jpg|alt=|miniatuur|Emaille Reclamebord: theemelange merk De Gekroonde R]]-->
De '''J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek''' was een Nederlandse onderneming die handelde in [[tabak]], [[snuif]], [[koffie]], [[theeplant|thee]] en [[Sigaar|sigaren]]. Het bedrijf was gevestigd in Rotterdam.


Bron: Museum Rotterdam https://museumrotterdam.nl/?gclid=EAIaIQobChMIrMHhgIG66gIVEOJ3Ch36agz1EAAYASAAEgJsjfD_BwE Amsterdam Pipe Museum
== Geschiedenis ==
Het bedrijf is in 1750 opgericht door Adriaan van Rossem, die geboren is op 15 april 1731 en afkomstig is uit Erichem. <ref>[https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=van+Rossem+200+jaar&coll=ddd&page=1&facets%5Bperiode%5D%5B%5D=1%7C20e_eeuw%7C1950-1959%7C&identifier=ABCDDD:010826506:mpeg21:a0036&resultsidentifier=ABCDDD:010826506:mpeg21:a0036 Rotterdamse tabaksindustrie 200 jaar] Dagblad Trouw (29 juni 1950)</ref> Adriaan van Rossem is twee keer getrouwd geweest. Op 3 mei 1753 met Neeltje Koren en op 14 maart 1756 met Jenneke van Rijn. Adriaan van Rossem vestigde zich als ''Van Rossem's Tabakshandel'' aan de Hoogstraat in Rotterdam.


https://museumnacht.amsterdam/museum/3/amsterdam-pipe-museum/ Archief van Nederlandse Plaatjesalbums
Circa 1800 kwam de bedrijfsleiding in handen van de uiteindelijke naamgevers, Jan van Rossem geboortedatum 9 oktober 1776 te Rotterdam & Adriaan Cornelis  van Rossem geboren op 13 maart 1783 te Pijnacker. Deze twee gingen verder met de bedrijfsnaam ''De Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem''. Het bedrijf verkocht koffie, thee en vooral tabak uit Zuid & Noord-Amerika en uit Nederlands Indië. De klanten bestonden in die tijd vooral uit havenarbeiders, binnenvaartschippers en zeelui. Het bedrijf werd bekend door de z.g. Matrozenshag dat in een puntzakje zat waar het bedrijf zelf patent op had.<br>


https://plaatjesalbums.info/images/pdf/Rossem.pdf Claypipes.nl
In 1903 verhuisde het bedrijf naar de Nieuwe Haven in Rotterdam. Door een aantal overnames ontstond er verdere groei, die zorgde voor de noodzaak van meer bedrijfsruimte. Dit was de reden, dat ook de naastgelegen panden aan de Nieuwe haven en het Groenendaal werden aangekocht. Ook breidde het aantal personeelsleden uit van 50 werknemers in 1903 naar een werknemersbestand van ca 200 mensen in 1940. Op dat moment beschikte het bedrijf over een eigen tabaksfabriek, sorteerderij, branderij voor de koffie, opslag-bewerkingsfaciliteiten voor de theehandel, kistenmakerij, blikfabriek, pakhuizen en transportmiddelen.
Vanwege de langere houdbaarheid startte het bedrijf met de verkoop van shag en tabak in blik, voorzien met een Amerikaans klik-klakdeksel.<br>


https://www.claypipes.nl/merken/letters/r/ DIVA Museum  http://www.divaantwerp.be/nl/collection/zoek-in-de-collectie/s753/mark/gekroonde-r-antwerpen-1649-1650
=== Tweede Wereldoorlog ===
Bij het bombardement op Rotterdam werden de gebouwen van de tabaksfabriek en koffiebranderij van het bedrijf op de Nieuwe Haven en Grootemarkt getroffen en onherstelbaar beschadigd. Wel bleven de pakhuizen in het havengebied, waar de meeste handelsvoorraden opgeslagen waren, ongedeerd. Dankzij deze overgebleven voorraad in de pakhuizen kon het bedrijf blijven bestaan.
=== Na de Tweede Wereldoorlog ===
Op 30 juni 1950 bestond het bedrijf 200 jaar. Dit werd gevierd tegelijkertijd met het veertigjarige jubileum van de heer L. van der Pol, als firmant van het bedrijf.
 
In 1953 kreeg het bedrijf een koninklijk predicaat en mocht het zich '''J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek''' gaan noemen. <ref>[https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?facets%5Bperiode%5D%5B%5D=1%7C20e_eeuw%7C1950-1959%7C&query=van+Rossem+koninklijke+tabaksfabriek&coll=ddd&identifier=KBNRC01:000042712:mpeg21:a0060&resultsidentifier=KBNRC01:000042712:mpeg21:a0060 Praedicaat "Koninklijke" voor tabaksfabriek van Rossem ]Algemeen Handelsblad (29-4-1953)</ref><br>
In 1963 sloot het bedrijf een samenwerkingsovereenkomst met collegabedrijf Gruno uit [[Nijkerk (gemeente)|Nijkerk]]. De productie van tabak werd hierbij overgeheveld van Rotterdam naar Nijkerk. <ref>[https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?facets%5Bperiode%5D%5B%5D=1%7C20e_eeuw%7C1960-1969%7C&query=van+Rossem+koninklijke+tabaksfabriek&coll=ddd&page=1&identifier=ddd:010616554:mpeg21:a0236&resultsidentifier=ddd:010616554:mpeg21:a0236 Van Rossem en Gruno gaan samenwerken] De Leeuwarder Courant (29-5-1963)</ref><br>
Eind [[jaren 1960]] kwamen de aandelen van het bedrijf in handen van houdstermaatschappij [[Douwe Egberts]] dat later de aandelen overdeed aan het Britse [[Rothmans International]]. In 1991 werd de productiefabriek van Gruno/Van Rossem door de eigenaar Rothmans International ondergebracht bij de [[Koninklijke Theodorus Niemeyer BV]] in Groningen.
 
== Merknamen, logo’s en spaarsystemen ==
Het bedrijf bracht een aantal handelsmerken op de markt :
* Oud Wapen
* Ster Koffie
* Theemelange Merk De Gekroonde R
* Poorters Toeback Sigaren
* Van Rossem’s Troost
* Bobby Baai
* Matrozenshag
* Schippers Tabak
* Rotterdam Shag
* Duo Shag<br>
 
Naast vormgeving en merknamen gebruikte het bedrijf ook [[Beeldmerk|logo's]]. Om zich beter te kunnen onderscheiden van de concurrentie bracht het ook vier [[plaatsjesalbums|plaatjesalbums]] uit. Twee onder de handelsnaam Van Rossem over ''Delfstoffen'' en ''Onze Tuin'' en twee van ''Theemelange Merk De Gekroonde R.'', met ''Nederlandse Veldbloemen'' en ''Tropische Planten''. In 1956 ontwikkelde men een serie spaarplaatjes van vliegtuigen zonder album en in 1960 werd in verband met de Olympische spelen een aantal sportplaatjes uitgebracht om in een [[Pocketboek|pocketboekje]] te plakken. Dit boekje, met de naam ''Van Rossem's alles over sport'' is gemaakt door [[F. Bersch]], met tekeningen van [[Louis de Beij]] en voorzien met een voorwoord van [[Jan Cottaar]], in die jaren een bekende sportverslaggever.
 
== Externe links ==
* {{Citeer web|url=https://stadsarchief.rotterdam.nl/zoek-en-ontdek/stamboom/zoeken-op-personen/?mivast=184&mizig=210&miadt=184&miaet=1&micode=940&minr=43187176&miview=inv2&milang=nl|titel=940 Archief van de Firma J. & A.C. van Rossem te Rotterdam en van leden van de famlies Van Rossem en Van der Pol|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=@StadsarchiefRotterdam|achternaam=|voornaam=|datum=2020-03-21|werk=Stadsarchief Rotterdam|uitgever=|taal=nl}}
* {{Citeer web|url=https://museumrotterdam.nl/|titel=Zoekresultaten voor “Van Rossem's Troost”|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=[[Museum Rotterdam]] - van de stad|uitgever=|taal=nl}}
* {{Citeer web|url=http://pipemuseum.nl/index.php?hm=4&dbm=1&pkl=96&wmod=lijst&startnum=1200&id=25205|titel=Amsterdam Pipe Museum {{!}} Zoeken {{!}} Objectcatalogus|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=Amsterdam Amsterdam Pipe Museum|datum=2016-03-02|werk=http://www.pipemuseum.nl|taal=NL-nl}}
* {{Citeer web|url=https://plaatjesalbums.info/images/pdf/Rossem.pdf|titel=Van Rossem Koffie, Thee, Tabak en Sigaren|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=ANPA – ARCHIEF VAN NEDERLANDSE PLAATJESALBUMS|taal=}}
* {{Citeer web|url=https://geheugen.delpher.nl/nl/geheugen/view?coll=ngvn&identifier=SFA03:SFA022808163|titel=Fabrieken. Tabaksfabriek fa. J. en A.C. v. Rossem (opgericht in 1755), Nieuwe Haven 67, Rotterdam. Foto: arbeiders in de de sorteerderij. Van de tabak wordt o.a. van Rossem's Poorters Toeback en van Rossem's Troost geproduceerd. Nederland 1915. - Het Geheugen|bezochtdatum=2020-07-13|werk=geheugen.delpher.nl}}
<!--Opmaak niet in orde maar ook de inhoud slaat op niks. Van Rossem zal zeker wel encyclopedisch relevant zijn, maar het artikel gaat grotendeels over de collecties in de musea, de plaatjesalbums die ze uitgaven en over kleipijpen met het merk R., dat enkel terzijde iets te maken heeft met Van Rossem. -->
 
 
{{commonscat|Koninklijke Tabaksfabriek J. & A.C. van Rossem}}
{{Bron|bronvermelding= {{References}} }}
{{authority control|TYPE=o|Wikidata=Q97587412}}
[[Categorie:Museum in Nederland]]
[[Categorie:Nederlands bedrijf]]
[[Categorie:Tabak in Nederland]]
[[Categorie:Thee]]
[[Categorie:Koffie]]
[[Categorie:Nederlandse tabaksfabrikant|Rossem]]

Huidige versie van 20 jan 2024 om 13:15

De J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek was een Nederlandse onderneming die handelde in tabak, snuif, koffie, thee en sigaren. Het bedrijf was gevestigd in Rotterdam.

Geschiedenis

Het bedrijf is in 1750 opgericht door Adriaan van Rossem, die geboren is op 15 april 1731 en afkomstig is uit Erichem. [1] Adriaan van Rossem is twee keer getrouwd geweest. Op 3 mei 1753 met Neeltje Koren en op 14 maart 1756 met Jenneke van Rijn. Adriaan van Rossem vestigde zich als Van Rossem's Tabakshandel aan de Hoogstraat in Rotterdam.

Circa 1800 kwam de bedrijfsleiding in handen van de uiteindelijke naamgevers, Jan van Rossem geboortedatum 9 oktober 1776 te Rotterdam & Adriaan Cornelis van Rossem geboren op 13 maart 1783 te Pijnacker. Deze twee gingen verder met de bedrijfsnaam De Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem. Het bedrijf verkocht koffie, thee en vooral tabak uit Zuid & Noord-Amerika en uit Nederlands Indië. De klanten bestonden in die tijd vooral uit havenarbeiders, binnenvaartschippers en zeelui. Het bedrijf werd bekend door de z.g. Matrozenshag dat in een puntzakje zat waar het bedrijf zelf patent op had.

In 1903 verhuisde het bedrijf naar de Nieuwe Haven in Rotterdam. Door een aantal overnames ontstond er verdere groei, die zorgde voor de noodzaak van meer bedrijfsruimte. Dit was de reden, dat ook de naastgelegen panden aan de Nieuwe haven en het Groenendaal werden aangekocht. Ook breidde het aantal personeelsleden uit van 50 werknemers in 1903 naar een werknemersbestand van ca 200 mensen in 1940. Op dat moment beschikte het bedrijf over een eigen tabaksfabriek, sorteerderij, branderij voor de koffie, opslag-bewerkingsfaciliteiten voor de theehandel, kistenmakerij, blikfabriek, pakhuizen en transportmiddelen. Vanwege de langere houdbaarheid startte het bedrijf met de verkoop van shag en tabak in blik, voorzien met een Amerikaans klik-klakdeksel.

Tweede Wereldoorlog

Bij het bombardement op Rotterdam werden de gebouwen van de tabaksfabriek en koffiebranderij van het bedrijf op de Nieuwe Haven en Grootemarkt getroffen en onherstelbaar beschadigd. Wel bleven de pakhuizen in het havengebied, waar de meeste handelsvoorraden opgeslagen waren, ongedeerd. Dankzij deze overgebleven voorraad in de pakhuizen kon het bedrijf blijven bestaan.

Na de Tweede Wereldoorlog

Op 30 juni 1950 bestond het bedrijf 200 jaar. Dit werd gevierd tegelijkertijd met het veertigjarige jubileum van de heer L. van der Pol, als firmant van het bedrijf.

In 1953 kreeg het bedrijf een koninklijk predicaat en mocht het zich J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek gaan noemen. [2]
In 1963 sloot het bedrijf een samenwerkingsovereenkomst met collegabedrijf Gruno uit Nijkerk. De productie van tabak werd hierbij overgeheveld van Rotterdam naar Nijkerk. [3]
Eind jaren 1960 kwamen de aandelen van het bedrijf in handen van houdstermaatschappij Douwe Egberts dat later de aandelen overdeed aan het Britse Rothmans International. In 1991 werd de productiefabriek van Gruno/Van Rossem door de eigenaar Rothmans International ondergebracht bij de Koninklijke Theodorus Niemeyer BV in Groningen.

Merknamen, logo’s en spaarsystemen

Het bedrijf bracht een aantal handelsmerken op de markt :

  • Oud Wapen
  • Ster Koffie
  • Theemelange Merk De Gekroonde R
  • Poorters Toeback Sigaren
  • Van Rossem’s Troost
  • Bobby Baai
  • Matrozenshag
  • Schippers Tabak
  • Rotterdam Shag
  • Duo Shag

Naast vormgeving en merknamen gebruikte het bedrijf ook logo's. Om zich beter te kunnen onderscheiden van de concurrentie bracht het ook vier plaatjesalbums uit. Twee onder de handelsnaam Van Rossem over Delfstoffen en Onze Tuin en twee van Theemelange Merk De Gekroonde R., met Nederlandse Veldbloemen en Tropische Planten. In 1956 ontwikkelde men een serie spaarplaatjes van vliegtuigen zonder album en in 1960 werd in verband met de Olympische spelen een aantal sportplaatjes uitgebracht om in een pocketboekje te plakken. Dit boekje, met de naam Van Rossem's alles over sport is gemaakt door F. Bersch, met tekeningen van Louis de Beij en voorzien met een voorwoord van Jan Cottaar, in die jaren een bekende sportverslaggever.

Externe links


Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Koninklijke Tabaksfabriek J. & A.C. van Rossem op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º Rotterdamse tabaksindustrie 200 jaar Dagblad Trouw (29 juni 1950)
  2. º Praedicaat "Koninklijke" voor tabaksfabriek van Rossem Algemeen Handelsblad (29-4-1953)
  3. º Van Rossem en Gruno gaan samenwerken De Leeuwarder Courant (29-5-1963)
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Van_Rossem_Tabak,_Koffie_en_Thee&oldid=358166"