Tsedaka

Tsedaka (of Tzedaqa enz.) is een Hebreeuws woord (צדקה, in het Nederlands-Jiddisch tsedoke) dat in het jodendom verwijst naar het gebod om aan behoeftigen te geven. Tsedaka is afgeleid van tsedek, wat in Bijbels Hebreeuws rechtvaardigheid betekent. Het wordt meestal vertaald als ’liefdadigheid’, hoewel tsedaka, anders dan liefdadigheid, geen vrijwillig geven is, maar een religieuze verplichting. De verplichting tot het rechtvaardig verdelen van gelden en het nemen van sociale verantwoordelijkheid voor behoeftigen. Als richtlijn gaat men uit van 10 procent van het verkregen loon/geld dat aan een liefdadig doel gegeven dient te worden.

Hoewel het geven zelf een gebod is, bepaalde Maimonides dat er acht legitieme niveaus zijn waarop de tsedaka-verplichting kan worden ingevuld. Deze staan in de volgorde van het meest verheven tot het meest elementaire niveau:

1. werk verstrekken aan een arm persoon (of de persoon geld lenen om een zaak te starten) zodat deze niet meer van tsedaka of liefdadigheid afhankelijk is.
2. anoniem geven aan een onbekende ontvanger.
3. anoniem geven aan een bekende ontvanger.
4. publiekelijk geven aan een onbekende ontvanger.
5. publiekelijk geven aan een bekende ontvanger, voor het wordt verzocht.
6. publiekelijk voldoende geven aan een bekende ontvanger, nadat het wordt verzocht.
7. publiekelijk onvoldoende geven aan een bekende ontvanger, maar gewillig.
8. publiekelijk ongewillig geven aan een bekende ontvanger.

Zie ook

• Jom Kipoer
• Poerim
• Rosj Hasjana

Jodendom