Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
SYRIZA: verschil tussen versies
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=SYRIZA&oldid=41740804) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (14 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox politieke partij | {{Infobox politieke partij | ||
| naam = Coalitie van Radicaal-Links | | naam = Coalitie van Radicaal-Links | ||
| afbeelding =SYRIZA logo 2012.svg | | afbeelding =288px-SYRIZA logo 2012.svg.png | ||
| partijleider = [[Alexis Tsipras]] | | partijleider = [[Alexis Tsipras]] | ||
| oprichting = [[2004]] | | oprichting = [[2004]] | ||
| actief in = [[Griekenland]] | | actief in = [[Griekenland]] | ||
| hoofdkantoor = Eleftheriasplein ( | | hoofdkantoor = Eleftheriasplein (Vrijheidsplein; Πλ. Ελευθερίας) 1, [[Athene (stad)|Athene]] | ||
| richting = [[Links (politiek)|Links]] | | richting = [[Links (politiek)|Links]] | ||
| ideologie = [[Democratisch socialisme | | ideologie = [[Democratisch socialisme]] | ||
| zetelnaam1 = [[Parlement van Griekenland]] | | zetelnaam1 = [[Parlement van Griekenland]] | ||
| zetels1 = | | zetels1 = 149 | ||
| zetelstotaal1 = 300 | | zetelstotaal1 = 300 | ||
| zetelnaam2 = [[Europees Parlement]] | | zetelnaam2 = [[Europees Parlement]] | ||
| zetels2 = 6 | | zetels2 = 6 | ||
| zetelstotaal2 = 21 | | zetelstotaal2 = 21 | ||
| zetelnaam3 = | | zetelnaam3 = | ||
| zetels3 = | | zetels3 = | ||
| zetelstotaal3 = | | zetelstotaal3 = | ||
| doelstelling = | | doelstelling = | ||
| kleuren = Geel | | kleuren = Geel | ||
| Regel 25: | Regel 25: | ||
| portaal2 = Griekenland | | portaal2 = Griekenland | ||
}} | }} | ||
De '''Coalitie van Radicaal-Links''', afgekort: '''SYRIZA''', ([[Grieks]]: | De '''Coalitie van Radicaal-Links''', afgekort: '''SYRIZA''', ([[Grieks]]: ΣΥΡΙΖΑ – '''Συ'''νασπισμός '''Ριζ'''οσπαστικής '''Α'''ριστεράς – Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο, ''Synaspismós Rizospastikís Aristerás – Enotikó Koinonikó Métopo'') is een coalitie van verschillende radicaal-[[Links (politiek)|linkse]] [[politieke partij]]en. De coalitie werd opgericht in aanloop naar de Griekse parlementsverkiezingen 2004. De partij wordt geleid door [[Alexis Tsipras]]. | ||
==Geschiedenis== | ==Geschiedenis== | ||
SYRIZA kwam voort uit de samenwerking tussen verschillende linkse politieke organisaties. Zij hadden verschillende historische achtergronden en soms verschillende meningen, maar hadden grotendeels een gemeenschappelijke beschouwing op een aantal thema’s die speelden in Griekenland aan het eind van de jaren negentig van de 20e eeuw, zoals de [[Kosovo-oorlog]], de [[privatisering]] van staatsbedrijven en sociale rechten. De verschillende groepen werkten met elkaar samen in hun verweer tegen neoliberale hervormingen van het pensioenstelsel, de sociale zekerheid en nieuwe anti- | SYRIZA kwam voort uit de samenwerking tussen verschillende linkse politieke organisaties. Zij hadden verschillende historische achtergronden en soms verschillende meningen, maar hadden grotendeels een gemeenschappelijke beschouwing op een aantal thema’s die speelden in Griekenland aan het eind van de jaren negentig van de 20e eeuw, zoals de [[Kosovo-oorlog]], de [[privatisering]] van staatsbedrijven en sociale rechten. De verschillende groepen werkten met elkaar samen in hun verweer tegen neoliberale hervormingen van het pensioenstelsel, de sociale zekerheid en nieuwe anti-terrorismewetten. Ook werkte een groot aantal organisaties samen rondom de internationale demonstraties bij de [[Zevenentwintigste jaarlijkse conferentie van de G8|G8-top]] in [[Genua (stad)|Genua]] in 2001. | ||
Verschillende lokale partijen en organisaties werkten al samen bij de lokale verkiezingen in 2002. In aanloop naar de parlementsverkiezingen in 2004 werd SYRIZA gevormd. De coalitie bestond uit de volgende partijen: [[Synaspismos]] (SYN); [[Neo-Communistisch Ecologisch Links]] (AKOA); [[Internationale Linkse Werkers]] (DEA); en de [[Beweging voor de Vereniging in Actie van Links]] (KEDA) (een afsplitsing van de [[Communistische Partij van Griekenland]]). | Verschillende lokale partijen en organisaties werkten al samen bij de lokale verkiezingen in 2002. In aanloop naar de parlementsverkiezingen in 2004 werd SYRIZA gevormd. De coalitie bestond uit de volgende partijen: [[Synaspismos]] (SYN); [[Neo-Communistisch Ecologisch Links]] (AKOA); [[Internationale Linkse Werkers]] (DEA); en de [[Beweging voor de Vereniging in Actie van Links]] (KEDA) (een afsplitsing van de [[Communistische Partij van Griekenland]]). | ||
Synaspismos was op dat moment de enige partij die leden in het parlement vertegenwoordigd had. Bij de Griekse parlementsverkiezingen in 2004 behaalde de partij 3 | Synaspismos was op dat moment de enige partij die leden in het parlement vertegenwoordigd had. Bij de Griekse parlementsverkiezingen in 2004 behaalde de partij 3,3 procent van de stemmen en daarmee 6 zetels. Al deze zetels werden bezet door leden van Synaspismos. Dat leidde tot zeer veel spanningen binnen de coalitie: de kleinere partijen beschuldigden Synaspismos ervan dat zij zich niet aan de afspraken hielden, omdat geen enkel parlementslid wilde opstappen om plaats te maken voor een parlementslid namens AKOA. Door de spanningen besloot Synaspismos apart mee te doen aan de [[Europese Parlementsverkiezingen 2004|verkiezingen voor]] het [[Europees Parlement]]. Daarbij behaalde ze 1 zetel. De rest van de partijen van de coalitie steunde de [[Feminisme|feministische]] partij ''Vrouwen voor een Ander Europa''. | ||
De ruzie werd eind 2004 beslecht toen de partijen tijdens een congres besloten met elkaar door te gaan. De verhouding werd ook beter tussen de partijen doordat [[Alekos Alavanos]] [[Nikos Konstantopoulos]] opvolgde als voorzitter van Synaspismos. Alavanos stond veel positiever tegenover de coalitie. De partijen werkte nauw samen bij de organisatie van het [[Europees Sociaal Forum]] mei 2006 in [[Athene (stad)|Athene]]. | De ruzie werd eind 2004 beslecht toen de partijen tijdens een congres besloten met elkaar door te gaan. De verhouding werd ook beter tussen de partijen doordat [[Alekos Alavanos]] [[Nikos Konstantopoulos]] opvolgde als voorzitter van Synaspismos. Alavanos stond veel positiever tegenover de coalitie. De partijen werkte nauw samen bij de organisatie van het [[Europees Sociaal Forum]] mei 2006 in [[Athene (stad)|Athene]]. | ||
De partij is niet tegen de | Tegenover de krant ''[[I Kathimerini]]'' verklaarde Tsipras de juridische structuur van de coalitie zodanig te willen wijzigen dat de coalitie (SYRIZA), mits deze de grootste werd, in aanmerking zou komen voor de 50 bonuszetels die in Griekenland de grootste partij krijgt bij verkiezingen.<ref>[http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite1_10239_14/05/2012_442123 Ekathimerini]</ref> | ||
De partij is niet tegen de euro of de Europese Unie, maar wel tegen de bezuinigingen en overige maatregelen opgelegd door de Europese Unie en het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]].<ref>[http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2012/05/13/laatste-poging-tot-griekse-regeringsvorming Dewereldmorgen]</ref> | |||
==Enkele doelstellingen van de partij== | ==Enkele doelstellingen van de partij== | ||
*100.000 nieuwe ambtenaren aannemen om de werkloosheid te verminderen. | *100.000 nieuwe ambtenaren aannemen om de werkloosheid te verminderen. | ||
*Gratis maaltijden voor studenten.<ref>[http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3255324/2012/05/14/EU-wil-Griekenland-in-eurozone-houden.dhtml Volkskrant]</ref> | *Gratis maaltijden voor studenten.<ref>[http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3255324/2012/05/14/EU-wil-Griekenland-in-eurozone-houden.dhtml Volkskrant]</ref> | ||
*Heronderhandeling over de bezuinigingsmaatregelen van de EU en het IMF. <ref>[http://digitaleeditie.nrc.nl/digitaleeditie/NH/2012/4/20120515___/1_04/index.html#page4 NRC Digitale editie]</ref> | *Heronderhandeling over de bezuinigingsmaatregelen van de EU en het IMF.<ref>[http://digitaleeditie.nrc.nl/digitaleeditie/NH/2012/4/20120515___/1_04/index.html#page4 NRC Digitale editie]</ref> | ||
<br>Ondertussen zijn in de aanloop naar de parlementsverkiezing van 2015 de standpunten erg afgevlakt. | |||
==Verkiezingen== | ==Verkiezingen== | ||
| Regel 48: | Regel 50: | ||
Bij de [[Griekse parlementsverkiezingen mei 2012|Griekse parlementsverkiezingen van mei 2012]] behaalde de partij 16,8% van de stemmen en 52 zetels.Omdat het niet mogelijk bleek een regering te vormen volgde er nieuwe verkiezingen. Bij deze [[Griekse parlementsverkiezingen juni 2012|Griekse parlementsverkiezingen van juni 2012]] behaalde de partij 26,89% van de stemmen en 71 zetels. SYRIZA werd hiermee de tweede partij na [[Nea Dimokratia]]. | Bij de [[Griekse parlementsverkiezingen mei 2012|Griekse parlementsverkiezingen van mei 2012]] behaalde de partij 16,8% van de stemmen en 52 zetels.Omdat het niet mogelijk bleek een regering te vormen volgde er nieuwe verkiezingen. Bij deze [[Griekse parlementsverkiezingen juni 2012|Griekse parlementsverkiezingen van juni 2012]] behaalde de partij 26,89% van de stemmen en 71 zetels. SYRIZA werd hiermee de tweede partij na [[Nea Dimokratia]]. | ||
Bij de [[Griekse parlementsverkiezingen 2015|parlementsverkiezingen]] op 25 januari 2015 behaalde SYRIZA149 van de 300 zetels. Tsipras vormde met de [[Onafhankelijke Grieken]] het [[Kabinet-Tsipras (l)]] en werd op 27 januari de premier. Voor het eerst in de Griekse geschiedenis werd er gekozen voor een burgerlijke ceremonie in plaats van een kerkelijke inzegening. Op 20 augustus 2015 bood Tsipras het ontslag van dit kabinet aan nadat 25 parlementsleden opstapte en hun eigen partij, de [[Volkseenheid ]] oprichtte uit onvrede over de manier waarop Alexis Tsipras de onderhandeling van de Griekse regering met haar internationale schuldeisers aanpakte. Tsipras schreef hierop [[Griekse parlementsverkiezingen 2015 (september)|nieuwe verkiezingen]] uit. Na wederom een grote overwinning voor Syriza vormde hij met de onafhankelijke Grieken een regering die op 23 September 2015 het interim-kabinet Vasiliki Thanou-Christofilou opvolgde. Tsipras werd wederom de nieuwe president van het [[Kabinet-Tsipras (ll)]] | |||
== Overzicht verkiezingsuitslagen == | == Overzicht verkiezingsuitslagen == | ||
| Regel 60: | Regel 63: | ||
|- | |- | ||
! [[Griekse parlementsverkiezingen 2004|2004]] | ! [[Griekse parlementsverkiezingen 2004|2004]] | ||
| <center>[[Nikos Konstantopoulos]] | | <center>[[Nikos Konstantopoulos]]</center> | ||
| <center>241.539 | | <center>241.539</center> | ||
| <center>3,26% | | <center>3,26%</center> | ||
| <center>6 | | <center>6</center> | ||
| <center>Oppositie | | <center>Oppositie</center> | ||
|- | |- | ||
! [[Griekse parlementsverkiezingen 2007|2007]] | ! [[Griekse parlementsverkiezingen 2007|2007]] | ||
| <center>[[Alekos Alavanos]] | | <center>[[Alekos Alavanos]]</center> | ||
| <center>361.211 | | <center>361.211</center> | ||
| <center>5,04% | | <center>5,04%</center> | ||
| <center>14 | | <center>14</center> | ||
| <center>Oppositie | | <center>Oppositie</center> | ||
|- | |- | ||
! [[Griekse parlementsverkiezingen 2009|2009]] | ! [[Griekse parlementsverkiezingen 2009|2009]] | ||
| <center>[[Alexis Tsipras]] | | <center>[[Alexis Tsipras]]</center> | ||
| <center>315.627 | | <center>315.627</center> | ||
| <center>4,60% | | <center>4,60%</center> | ||
| <center>13 | | <center>13</center> | ||
| <center>Oppositie | | <center>Oppositie</center> | ||
|- | |- | ||
! [[Griekse parlementsverkiezingen mei 2012|mei 2012]] | ! [[Griekse parlementsverkiezingen mei 2012|mei 2012]] | ||
| <center>[[Alexis Tsipras]] | | <center>[[Alexis Tsipras]]</center> | ||
| <center>1.051.094 | | <center>1.051.094</center> | ||
| <center>16,8% | | <center>16,8%</center> | ||
| <center>52 | | <center>52</center> | ||
| <center>onbeslist, nieuwe verkiezingen in juni | | <center>onbeslist, nieuwe verkiezingen in juni</center> | ||
|- | |- | ||
! [[Griekse parlementsverkiezingen juni 2012|juni 2012]] | ! [[Griekse parlementsverkiezingen juni 2012|juni 2012]] | ||
| <center>[[Alexis Tsipras]] | | <center>[[Alexis Tsipras]]</center> | ||
| <center>1.655.053 | | <center>1.655.053</center> | ||
| <center>26,9% | | <center>26,9%</center> | ||
| <center>71 | | <center>71</center> | ||
| <center>Oppositie | | <center>Oppositie</center> | ||
|- | |||
! [[Griekse parlementsverkiezingen 2015|januari 2015]] | |||
| <center>[[Alexis Tsipras]]</center> | |||
| <center>2.246.064</center> | |||
| <center>36,3%</center> | |||
| <center>149</center> | |||
| <center>Regering</center> | |||
|- | |||
! [[Griekse parlementsverkiezingen 2015 (september)|september 2015]] | |||
| <center>[[Alexis Tsipras]]</center> | |||
| <center>1.925.904</center> | |||
| <center>35,5%</center> | |||
| <center>145</center> | |||
| <center>Regering</center> | |||
|- | |||
|} | |} | ||
{{Navigatie politieke partijen Griekenland}} | {{Navigatie politieke partijen Griekenland}} | ||
Huidige versie van 4 feb 2016 om 21:50
| Coalitie van Radicaal-Links | ||||
| ||||
| Personen | ||||
| Partijleider | Alexis Tsipras | |||
| Mandaten | ||||
| Parlement van Griekenland | 149 / 300
| |||
| Europees Parlement | 6 / 21
| |||
| Geschiedenis | ||||
| Opgericht | 2004 | |||
| Algemene gegevens | ||||
| Actief in | Griekenland | |||
| Hoofdkantoor | Eleftheriasplein (Vrijheidsplein; Πλ. Ελευθερίας) 1, Athene | |||
| Richting | Links | |||
| Ideologie | Democratisch socialisme | |||
| Kleuren | Geel | |||
| Internationale organisatie | Europese Linkse Partij | |||
| Europese fractie | Europees Unitair Links/Noords Groen Links | |||
| Website | http://www.syriza.gr/ | |||
De Coalitie van Radicaal-Links, afgekort: SYRIZA, (Grieks: ΣΥΡΙΖΑ – Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο, Synaspismós Rizospastikís Aristerás – Enotikó Koinonikó Métopo) is een coalitie van verschillende radicaal-linkse politieke partijen. De coalitie werd opgericht in aanloop naar de Griekse parlementsverkiezingen 2004. De partij wordt geleid door Alexis Tsipras.
Geschiedenis
SYRIZA kwam voort uit de samenwerking tussen verschillende linkse politieke organisaties. Zij hadden verschillende historische achtergronden en soms verschillende meningen, maar hadden grotendeels een gemeenschappelijke beschouwing op een aantal thema’s die speelden in Griekenland aan het eind van de jaren negentig van de 20e eeuw, zoals de Kosovo-oorlog, de privatisering van staatsbedrijven en sociale rechten. De verschillende groepen werkten met elkaar samen in hun verweer tegen neoliberale hervormingen van het pensioenstelsel, de sociale zekerheid en nieuwe anti-terrorismewetten. Ook werkte een groot aantal organisaties samen rondom de internationale demonstraties bij de G8-top in Genua in 2001.
Verschillende lokale partijen en organisaties werkten al samen bij de lokale verkiezingen in 2002. In aanloop naar de parlementsverkiezingen in 2004 werd SYRIZA gevormd. De coalitie bestond uit de volgende partijen: Synaspismos (SYN); Neo-Communistisch Ecologisch Links (AKOA); Internationale Linkse Werkers (DEA); en de Beweging voor de Vereniging in Actie van Links (KEDA) (een afsplitsing van de Communistische Partij van Griekenland).
Synaspismos was op dat moment de enige partij die leden in het parlement vertegenwoordigd had. Bij de Griekse parlementsverkiezingen in 2004 behaalde de partij 3,3 procent van de stemmen en daarmee 6 zetels. Al deze zetels werden bezet door leden van Synaspismos. Dat leidde tot zeer veel spanningen binnen de coalitie: de kleinere partijen beschuldigden Synaspismos ervan dat zij zich niet aan de afspraken hielden, omdat geen enkel parlementslid wilde opstappen om plaats te maken voor een parlementslid namens AKOA. Door de spanningen besloot Synaspismos apart mee te doen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement. Daarbij behaalde ze 1 zetel. De rest van de partijen van de coalitie steunde de feministische partij Vrouwen voor een Ander Europa.
De ruzie werd eind 2004 beslecht toen de partijen tijdens een congres besloten met elkaar door te gaan. De verhouding werd ook beter tussen de partijen doordat Alekos Alavanos Nikos Konstantopoulos opvolgde als voorzitter van Synaspismos. Alavanos stond veel positiever tegenover de coalitie. De partijen werkte nauw samen bij de organisatie van het Europees Sociaal Forum mei 2006 in Athene.
Tegenover de krant I Kathimerini verklaarde Tsipras de juridische structuur van de coalitie zodanig te willen wijzigen dat de coalitie (SYRIZA), mits deze de grootste werd, in aanmerking zou komen voor de 50 bonuszetels die in Griekenland de grootste partij krijgt bij verkiezingen.[1]
De partij is niet tegen de euro of de Europese Unie, maar wel tegen de bezuinigingen en overige maatregelen opgelegd door de Europese Unie en het IMF.[2]
Enkele doelstellingen van de partij
- 100.000 nieuwe ambtenaren aannemen om de werkloosheid te verminderen.
- Gratis maaltijden voor studenten.[3]
- Heronderhandeling over de bezuinigingsmaatregelen van de EU en het IMF.[4]
Ondertussen zijn in de aanloop naar de parlementsverkiezing van 2015 de standpunten erg afgevlakt.
Verkiezingen
Bij de parlementsverkiezingen in 2007 was de partij de grote verrassing met 5.04 procent van de stemmen. De partij behaalde daarmee 14 zetels. De coalitie was bij deze verkiezingen ook verder uitgebreid met verschillende kleine linkse groepen zoals de Communistische Organisatie van Griekenland (KOE) en de Milieuactivistische Ecologische Interventie. Bij de parlementsverkiezingen in 2009 bleef de partij vrij stabiel. Zij behaalde 4,6 procent van de stemmen en 13 zetels. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in hetzelfde jaar behaalde de coalitie 1 zetel.
Bij de Griekse parlementsverkiezingen van mei 2012 behaalde de partij 16,8% van de stemmen en 52 zetels.Omdat het niet mogelijk bleek een regering te vormen volgde er nieuwe verkiezingen. Bij deze Griekse parlementsverkiezingen van juni 2012 behaalde de partij 26,89% van de stemmen en 71 zetels. SYRIZA werd hiermee de tweede partij na Nea Dimokratia.
Bij de parlementsverkiezingen op 25 januari 2015 behaalde SYRIZA149 van de 300 zetels. Tsipras vormde met de Onafhankelijke Grieken het Kabinet-Tsipras (l) en werd op 27 januari de premier. Voor het eerst in de Griekse geschiedenis werd er gekozen voor een burgerlijke ceremonie in plaats van een kerkelijke inzegening. Op 20 augustus 2015 bood Tsipras het ontslag van dit kabinet aan nadat 25 parlementsleden opstapte en hun eigen partij, de Volkseenheid oprichtte uit onvrede over de manier waarop Alexis Tsipras de onderhandeling van de Griekse regering met haar internationale schuldeisers aanpakte. Tsipras schreef hierop nieuwe verkiezingen uit. Na wederom een grote overwinning voor Syriza vormde hij met de onafhankelijke Grieken een regering die op 23 September 2015 het interim-kabinet Vasiliki Thanou-Christofilou opvolgde. Tsipras werd wederom de nieuwe president van het Kabinet-Tsipras (ll)
Overzicht verkiezingsuitslagen
| Jaar | Partijleider | Stemmenaantal | Stemmenpercentage | Aantal leden in het Griekse parlement | Positie in het parlement |
|---|---|---|---|---|---|
| 2004 | |||||
| 2007 | |||||
| 2009 | |||||
| mei 2012 | |||||
| juni 2012 | |||||
| januari 2015 | |||||
| september 2015 |
 | Politieke partijen in Griekenland |
|---|
| |||||
| Bronnen, noten en/of referenties
|