Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Rechtvaardige onder de Volkeren
Rechtvaardige onder de Volkeren of onder de natiën, (Hebreeuws: חסיד אומות העולם – Chassid Oemot ha-Olam) is een eretitel die in Israël wordt verleend aan gojim (niet-Joden) die Joden in de Tweede Wereldoorlog hielpen te ontkomen, onder te duiken en te overleven. De uitdrukking is afkomstig uit de Talmoed. De toekenning gebeurt door de leiding van het Jad Vasjem-instituut, de officiële Israëlische staatsinstelling voor het herdenken van de Joodse slachtoffers van de door Adolf Hitler georganiseerde massamoord op de Joden.
Men noemt de titel ook wel Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan Joden of kortweg Yad Vashem. De decorandus ontvangt een medaille en een oorkonde met de vermelding van zijn of haar naam. Deze naam wordt dan in Jeruzalem in een muur gebeiteld, in een park gewijd aan de „Rechtvaardigen onder de Volkeren”.
Tussen 1953 en 2009 werden over de hele wereld meer dan 22.000 mensen uit 44 landen als ’Rechtvaardige’ door Yad Vashem erkend, waaronder 5.204 Nederlanders en 1.612 Belgen. Na Polen is Nederland daarmee het land met de meeste onderscheidingen. Nederland laat desondanks ook het grootste sterftepercentage zien binnen de Joodse gemeenschap in West-Europa. Niet meer dan zesentwintig procent van de Nederlandse Joden overleefde de Holocaust. Ook na 2009 worden nog altijd mensen als ’Rechtvaardige’ onderscheiden.
In enkele gevallen is de onderscheiding collectief toegekend aan groepen.[1] Bekend zijn o.a. het gehele Deense verzet,[2] het Drentse dorp Nieuwlande[3] en het Franse Le Chambon-sur-Lignon.[4] Verder is de onderscheiding alleen aan individuele personen toegekend. Bekende ’Rechtvaardigen onder de Volkeren’ waren paus Johannes XXIII, koningin Elisabeth van België, prinses in Beieren, prinses Alice van Battenberg, de Zweedse diplomaat Raoul Wallenberg en de Sudetenduitse industrieel Oskar Schindler.
België
(onvolledige lijst)
- Annaert, Petrus & Isabella: onderdak aan Marie Zelieznikas[5]
- Chantraine, Germaine verstopte soms tot 15 joden in haar huis te St-Pieters-Woluwe[6]
- De Win, Jean & Leonie en dochter Mariette: onderdak aan Marie Zelieznikas[7]
- Daman-Scaglione, Jeanne: als hoofd van de school „Nos petits” hielp ze duizenden kinderen onderduiken, begeleidde ze naar hun schuilplaatsen, hielp volwassen vrouwen aan valse papieren en werk als huismeid, en verzamelde inlichtingen over de Duitsers. Haar latere echtgenoot, de literatuurprofessor Aldo Scaglione vernoemt de „The Aldo and Jeanne Scaglione Prize for Comparative Literary Studies” als eerbetoon naar zijn echtgenote.[8]
- Kerkhofs, Louis-Joseph, bisschop van Luik, zette zelf in zijn bisdom onderduiknetwerk voor vervolgde joden op vanaf 1942.
- Maistriau, Robert: stopte samen met twee anderen transport XX waardoor joden konden ontsnappen[9]
- Smeers, Philomène (Zuster Marie-Véronique): verborg de Joodse studentes Simone Suzanne Berman en Ilse Frumer in het klooster[10]
- Thiéry, Armand (priester en emeritus hoogleraar experimentele psychologie aan de Katholieke Universiteit Leuven) te Heverlee-Leuven: vrijlating joodse vrouw Grunia Schicharewitch uit Dossinkazerne in 1944 en onderduikhulp aan andere joden.[11]
Zie ook
Referenties
- º (en) Yadvashem.org
- º (en) Yadvashem.org, zie voetnoot aldaar
- º (en) Yadvashem.org
- º (en) Vadvashem.org
- º Helden krijgen hoogste eer
- º Vijfentwintig Belgen krijgen titel Rechtvaardige der Naties
- º Hoogste Israëlische onderscheiding voor Mariette De Win
- º Portret Jeanne Daman
- º Robert Maistriau
- º Belgische religieuze wordt uitgeroepen tot „Rechtvaardige onder de Naties”
- º YadVashem.org, Belgium