Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Landhuis Karpata: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Landhuis_Karpata&oldid=43179213 Vrheid 31 jan 2015) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Landhuis_Karpata&oldid=43213062 De Geo 3 feb 2015) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[ | '''Landhuis Karpata''' is een oud landhuis nabij [[Rincon (Bonaire)|Rincon]] op het noordelijk deel van [[Bonaire]], aan de kustweg vlakbij het Gotomeer. Het staat op de gelijknamige plantage Karpata, die oorspronkelijk Borneo heette. Landhuis Karpata wordt door de lokale bevolking ''Kas Grandi'' (groot huis) genoemd. Het vervallen landhuis is [[cultuurhistorisch erfgoed]]. Het grenst aan het [[Washington Slagbaai National Park]] en het [[Bonaire National Marine Park]]. | ||
==Geschiedenis== | |||
Het is gebouwd rond | Het landhuis is gebouwd rond 1870 op de plaats waar eerst een klein [[Fort (vesting)|fort]] stond dat diende om de zeeverbinding tussen [[Kralendijk]] en [[Washington Slagbaai National Park|Slagbaai]] te beschermen tegen aanvallen. Van dit fort rest alleen een kanon op de zeebodem nabij het landgoed. Op Karpata werden [[geit]]en gehouden voor [[vlees]] en [[huid]]en. Daarnaast leverde de plantage [[aloë]], [[brazielhout]] en [[houtskool]]. | ||
De | De producten van de plantage werden naar [[Curaçao]] en andere eilanden in de omgeving verscheept door [[zeilschip|zeilschepen]] van de plantage. <ref>[http://www.banboneirubek.com/sites/default/files/beleidsnota-cultuur-bonaire-2010_0.pdf Beleidsnota Cultuur Bonaire blz. 24]</ref> | ||
==Architectuur== | |||
Het okergele landhuis bestaat uit een groot middenblok met aan iedere zijde een paviljoen. Rond de grote patio liggen diverse | Het okergele landhuis bestaat uit een groot middenblok met aan iedere zijde een [[paviljoen (bouwkunst)|paviljoen]]. Rond de grote [[patio]] liggen diverse [[bijgebouw]]en voorzien van een rood [[zadeldak]] met rode [[dakpan]]nen. Links van de ingang bevindt zich een kleine [[kalkoven]] die tot begin jaren vijftig in gebruik was om [[Koraal (zoölogie)|koraalsteen]] te branden tot [[schelpkalk]]. Bij het landhuis is ook een gerestaureerde aloëoven. Hierin werd het [[sap (plant)|sap]] van de [[aloë vera]] gekookt. Dit sap werd als wondmiddel tegen [[zonnebrand]] en als grondstof voor [[cosmetica]] gebruikt. <ref>http://www.dutchcaribbean.nl/bonaire-landhuis-karpata/</ref> | ||
== | ==Biologisch veldstation== | ||
Met fondsen uit [[Nederland]] is het landhuis in 1980 onder leiding van [[architect]] Fernando Julian [[Restauratie (kunst)|gerestaureerd]]. Daarna werd er een [[ecologie|ecologisch centrum]] in gevestigd dat officieel werd geopend door de toenmalige [[Beatrix der Nederlanden|Koningin Beatrix]]. Landhuis Karpata werd een veldstudiecentrum voor [[wetenschappelijk onderzoek]] door [[Mariene biologie|marien biologen]] en [[student]]en<ref>[http://www.delpher.nl/nl/kranten/view?identifier=ddd%3A010641956%3Ampeg21%3Aa0099&coll=ddd "Milieu moet voor de toekomst bewaard blijven". (''Interview met de op Bonaire verantwoordelijke ambtenaar voor natuur- en milieubeheer'') in [[Amigoe]] 3 oktober 1987]</ref>. In de jaren '90 is het onderzoekscentrum gesloten. Pogingen om er opnieuw een onderzoeksstation voor de studie van [[koraalrif]]fen te vestigen zijn niet verwezenlijkt<ref>[http://www.bonaireexclusief.nl/algemeen/archief/00000193.shtml "Bonaire krijgt topinstituut voor rifonderzoek". Artikel in [[Antilliaans Dagblad]] 5 oktober 2006, gepubliceerd op website www.bonaireexclusief.nl]</ref>. | |||
== | ==Toekomst== | ||
Nadat het enkele jaren ongebruikt leeg heeft gestaan is het in verval geraakt en is het terrein bijna volledig overwoekerd met onkruid. Het ''[[Openbaar Lichaam]] Bonaire'' wil het landhuis restaureren en heeft een [[toerisme|toeristische]] bestemming voor ogen. <ref>http://www.bonairevandaag.com/restauratie-onderhoud-en-versterking-van-landhuis-karpata.html</ref><ref>http://www.bonaire.nu/2014/08/05/landhuis-karpata-nog-steeds-niet-gerestaureerd/</ref>. | |||
{{Wikidata|}} | |||
{{appendix}} | |||
[[categorie:Bonaire]] | [[categorie:Bonaire]] | ||
Huidige versie van 13 feb 2015 om 22:55
Landhuis Karpata is een oud landhuis nabij Rincon op het noordelijk deel van Bonaire, aan de kustweg vlakbij het Gotomeer. Het staat op de gelijknamige plantage Karpata, die oorspronkelijk Borneo heette. Landhuis Karpata wordt door de lokale bevolking Kas Grandi (groot huis) genoemd. Het vervallen landhuis is cultuurhistorisch erfgoed. Het grenst aan het Washington Slagbaai National Park en het Bonaire National Marine Park.
Geschiedenis
Het landhuis is gebouwd rond 1870 op de plaats waar eerst een klein fort stond dat diende om de zeeverbinding tussen Kralendijk en Slagbaai te beschermen tegen aanvallen. Van dit fort rest alleen een kanon op de zeebodem nabij het landgoed. Op Karpata werden geiten gehouden voor vlees en huiden. Daarnaast leverde de plantage aloë, brazielhout en houtskool. De producten van de plantage werden naar Curaçao en andere eilanden in de omgeving verscheept door zeilschepen van de plantage. [1]
Architectuur
Het okergele landhuis bestaat uit een groot middenblok met aan iedere zijde een paviljoen. Rond de grote patio liggen diverse bijgebouwen voorzien van een rood zadeldak met rode dakpannen. Links van de ingang bevindt zich een kleine kalkoven die tot begin jaren vijftig in gebruik was om koraalsteen te branden tot schelpkalk. Bij het landhuis is ook een gerestaureerde aloëoven. Hierin werd het sap van de aloë vera gekookt. Dit sap werd als wondmiddel tegen zonnebrand en als grondstof voor cosmetica gebruikt. [2]
Biologisch veldstation
Met fondsen uit Nederland is het landhuis in 1980 onder leiding van architect Fernando Julian gerestaureerd. Daarna werd er een ecologisch centrum in gevestigd dat officieel werd geopend door de toenmalige Koningin Beatrix. Landhuis Karpata werd een veldstudiecentrum voor wetenschappelijk onderzoek door marien biologen en studenten[3]. In de jaren '90 is het onderzoekscentrum gesloten. Pogingen om er opnieuw een onderzoeksstation voor de studie van koraalriffen te vestigen zijn niet verwezenlijkt[4].
Toekomst
Nadat het enkele jaren ongebruikt leeg heeft gestaan is het in verval geraakt en is het terrein bijna volledig overwoekerd met onkruid. Het Openbaar Lichaam Bonaire wil het landhuis restaureren en heeft een toeristische bestemming voor ogen. [5][6].
Bronnen, noten en/of referenties
|