Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Geheugen (mens): verschil tussen versies
(Nieuwe pagina: Het '''geheugen''' is het vermogen van een mens of dier om informatie te onthouden. Het geheugen is gelokaliseerd in de hersenen. Het omvat drie belangrijke aspecten, namelijk...) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{sjabloon: zijbalk geheugen}} | |||
Het menselijk '''geheugen''' is het vermogen van een [[mens]] om [[informatie]] te onthouden. Het geheugen is gelokaliseerd in de [[hersenen]]. Het kent drie belangrijke functies, namelijk het opslaan, het vasthouden en het terugzoeken van informatie. | |||
==Algemeen== | |||
Er worden doorgaans drie soorten geheugen onderscheiden: | |||
*het zintuiglijk of [[sensorisch geheugen]]; | |||
*het [[korte termijngeheugen]]; | |||
*het [[lange termijngeheugen]]. | |||
Zij corresponderen met afzonderlijke gebieden en processen in de hersenen. | |||
Een mens kan allerlei soorten zaken onthouden, niet alleen teksten, maar bijvoorbeeld ook beelden, geluiden, geuren en gevoelens. | |||
=== | ==Vormen van geheugen== | ||
===Zintuiglijk geheugen=== | |||
Het zintuiglijk geheugen is een verlenging van de zintuigen. Het duurt maar enkele [[seconde]]n. Er wordt zowel newust als onbewust van dit kortstondige geheugen gebruikgemaakt. Zo hebben mensen in meer of mindere mate ook een bepaalde [[alertheid]], die eveneens bewust en onbewust geschied. De klanken van de woorden in een gesprek bijvoorbeeld kunnen worden samengevoegd tot klankenreeksen, maar nog niet tot woorden. De auditieve variant heet [[echoïsch geheugen]] (klankspoor), de visuele variant [[iconisch geheugen]] (beeldspoor). | |||
=== | ===Kortetermijngeheugen=== | ||
De informatie die binnenkomt wordt voor korte tijd (bijvoorbeeld een half uur) bewaard. Een goed voorbeeld is het onthouden van een (niet al te lang) boodschappenlijstje. Soms gebruikt men ook de term [[werkgeheugen (mens)|werkgeheugen]]. Dit omvat o.a. ook het vermogen bepaalde bewerkingen toe te passen op de opgeslagen informatie. | |||
=== | ===Langetermijngeheugen=== | ||
In het langtermijngeheugen blijft de informatie zeer lang behouden. Ook [[kennis]] en [[vaardigheden]] worden tot het langetermijngeheugen gerekend. Drie functies worden onderscheiden. | |||
;Opslaan | |||
Als de informatie die in het kortetermijngeheugen aanwezig is vaak wordt herhaald, wordt deze naar het langetermijngeheugen overgebracht. Dit wordt ook wel [[consolidatie (geheugen)|consolidatie]] genoemd. | |||
;Vasthouden | |||
Informatie die op deze manier is opgeslagen blijft zeer lang bewaard. Geheugenindrukken kunnen wel vervagen, waardoor de informatie moeilijker toegankelijk is. In principe vergeet men meer en meer, naarmate iets langer geleden is. Ook kan oude kennis vervangen worden door nieuwe kennis. | |||
;Terugzoeken | |||
Kennis die in het geheugen is opgeslagen moet ook weer kunnen worden teruggeroepen of opgezocht. We spreken dan van herkennen (recognitie) of herinneren. Bij het terugzoeken in het geheugen worden technieken als [[associatie]] gebruikt. Het geheugen van de mens is niet altijd betrouwbaar. Soms menen mensen zich zaken te herinneren die nooit hebben plaatsgevonden. | |||
Het langetermijngeheugen is op te delen in twee hoofdsoorten, die apart van elkaar zijn opgeslagen worden aangesproken. Kennis die is opgeslagen in het [[declaratief geheugen]] is expliciet aanwezig. Deze kennis (beelden, feiten, gevoelens e.d.) kan worden oproepen in ons [[bewustzijn]]. Kennis opgeslagen in het [[niet-declaratief geheugen]], zoals bepaalde vaardigheden en conditioneringen, is impliciet aanwezig. Men is zich van deze kennis aanvankelijk niet bewust, maar kan zich wel er wel gedeeltelijk of geheel bewust van worden. ''(zie ook : [[Essay:Expliciet versus impliciet]].)'' | |||
==Zie ook== | |||
* [[Beelddenken]] | * [[Beelddenken]] | ||
* [[ | * [[Dementie]] | ||
* [[ | * [[Ezelsbrug]] | ||
* [[Fotografisch geheugen]] | * [[Fotografisch geheugen]] | ||
[[Categorie:Psychologie]] | [[Categorie:Geheugen| ]][[Categorie:Neuropsychologie]] [[Categorie:Psychologie]] | ||
Huidige versie van 8 jul 2010 om 09:30
Het menselijk geheugen is het vermogen van een mens om informatie te onthouden. Het geheugen is gelokaliseerd in de hersenen. Het kent drie belangrijke functies, namelijk het opslaan, het vasthouden en het terugzoeken van informatie.
Algemeen
Er worden doorgaans drie soorten geheugen onderscheiden:
- het zintuiglijk of sensorisch geheugen;
- het korte termijngeheugen;
- het lange termijngeheugen.
Zij corresponderen met afzonderlijke gebieden en processen in de hersenen.
Een mens kan allerlei soorten zaken onthouden, niet alleen teksten, maar bijvoorbeeld ook beelden, geluiden, geuren en gevoelens.
Vormen van geheugen
Zintuiglijk geheugen
Het zintuiglijk geheugen is een verlenging van de zintuigen. Het duurt maar enkele seconden. Er wordt zowel newust als onbewust van dit kortstondige geheugen gebruikgemaakt. Zo hebben mensen in meer of mindere mate ook een bepaalde alertheid, die eveneens bewust en onbewust geschied. De klanken van de woorden in een gesprek bijvoorbeeld kunnen worden samengevoegd tot klankenreeksen, maar nog niet tot woorden. De auditieve variant heet echoïsch geheugen (klankspoor), de visuele variant iconisch geheugen (beeldspoor).
Kortetermijngeheugen
De informatie die binnenkomt wordt voor korte tijd (bijvoorbeeld een half uur) bewaard. Een goed voorbeeld is het onthouden van een (niet al te lang) boodschappenlijstje. Soms gebruikt men ook de term werkgeheugen. Dit omvat o.a. ook het vermogen bepaalde bewerkingen toe te passen op de opgeslagen informatie.
Langetermijngeheugen
In het langtermijngeheugen blijft de informatie zeer lang behouden. Ook kennis en vaardigheden worden tot het langetermijngeheugen gerekend. Drie functies worden onderscheiden.
- Opslaan
Als de informatie die in het kortetermijngeheugen aanwezig is vaak wordt herhaald, wordt deze naar het langetermijngeheugen overgebracht. Dit wordt ook wel consolidatie genoemd.
- Vasthouden
Informatie die op deze manier is opgeslagen blijft zeer lang bewaard. Geheugenindrukken kunnen wel vervagen, waardoor de informatie moeilijker toegankelijk is. In principe vergeet men meer en meer, naarmate iets langer geleden is. Ook kan oude kennis vervangen worden door nieuwe kennis.
- Terugzoeken
Kennis die in het geheugen is opgeslagen moet ook weer kunnen worden teruggeroepen of opgezocht. We spreken dan van herkennen (recognitie) of herinneren. Bij het terugzoeken in het geheugen worden technieken als associatie gebruikt. Het geheugen van de mens is niet altijd betrouwbaar. Soms menen mensen zich zaken te herinneren die nooit hebben plaatsgevonden.
Het langetermijngeheugen is op te delen in twee hoofdsoorten, die apart van elkaar zijn opgeslagen worden aangesproken. Kennis die is opgeslagen in het declaratief geheugen is expliciet aanwezig. Deze kennis (beelden, feiten, gevoelens e.d.) kan worden oproepen in ons bewustzijn. Kennis opgeslagen in het niet-declaratief geheugen, zoals bepaalde vaardigheden en conditioneringen, is impliciet aanwezig. Men is zich van deze kennis aanvankelijk niet bewust, maar kan zich wel er wel gedeeltelijk of geheel bewust van worden. (zie ook : Essay:Expliciet versus impliciet.)