Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gebruiker:Franciscus/kladblok
Deze pagina gebruik ik om nieuwe artikelen even op te bergen en te bewerken, vóórdat ik ze als bijdrage op Wikisage zet. Ook kan ik hier enkele geheugensteuntjes kwijt.
Franciscus 4 feb 2009 14:55 (UTC)
Beschreibung SAND Maurice Masques et bouffons 07.jpg
Italiano: Scaramuccia Deutsch: Scaramuz Datum 1860(1860)
Quelle SAND Maurice. Masques et bouffons (Comedie Italienne). Paris, Michel Levy Freres, 1860
Urheber Maurice Sand
- 2 2/ 9 + 5/ 9 = 2 7/ 9
128 4/ 7 0
Franciscus 20 jul 2009 13:33 (UTC)
Wat onderga je, als je als je als bezoeker in een museum op de vloer een groot aantal blinkende staven ziet liggen? De een zal er even naar kijken, er geen raad mee weten en verder lopen. De ander zal wat meer belangstelling tonen en op onderzoek uitgaan. Het is in ieder geval zó, dat deze uitstalling je niet geheel onverschillig laat, en dat tenminste je nieuwsgierigheid wordt gewekt, met de achterliggende gedachte, dat hier iets bijzonders aan de hand is.
Vloersculptuur
Dit werk – een indrukwekkend vloersculptuur - is door de Amerikaan Walter De Maria in 1984 gemaakt in opdracht van Museum Boymans – Van Beuningen in Rotterdam.
Het werk bestaat uit 75 gepolijste roestvast stalen staven, die in rijen op de vloer zijn neergelegd en die elk precies een meter lang zijn.
Bij een eerste verkenning valt je onmiddellijk op, dat de heldere en gelijkmatige opbouw van de vloersculptuur bij iedere verandering van standpunt een nieuw beeld oplevert.
In de rangschikking op de vloer blijkt een strikte ordening te heersen, die
zich pas na enig zoeken en nadenken prijsgeeft. Het blijkt, dat - beginnend met een rij van drie driehoekige staven – het sculptuur eindigt in een rij van twaalf - bijna ronde - twaalfhoekige staven. Alle rijen staven zijn dus opgebouwd uit steeds oplopende regelmatige veelhoeken 1).
In deze rangschikking liggen er dus tien rijen in een bijbehorend patroon, waarbij dus - naarmate de rijen opschuiven – het aantal facetten van de staven stijgt, waardoor steeds meer de vorm van een cirkel wordt benaderd.
De lengte van een meter is aanwezig in de gehele opstelling: ook de evenwijdige rijen bevinden zich steeds op een meter van elkaar.
1) Regelmatige veelhoeken zijn tweedimensionale meetkundige figuren, bestaande uit een eindig aantal lijnstukken ( zijden ) die alle dezelfde lengte hebben, en waarvan alle hoeken even groot zijn.
Herhaling
De kracht van het kunstwerk zit voor een deel in de herhaling, met steeds een subtiele toevoeging. De herhaling heeft hier betrekking op:
- dezelfde lengte van de staven
- de toevoeging per rij van een zijde van de veelhoek
- de uitbreiding per rij van het aantal staven
- dezelfde onderlinge afstanden tussen de rijen
Vanuit een geheel andere kunstvorm - de muziek - kan van dit sculptuur - wat betreft herhaling - een vergelijking worden gemaakt met de Boléro van Maurice Ravel, of met Le Bœuf sur le toit van Darius Milhaud.
De Boléro bestaat uit twee afwisselende thema's, elk van zestien maten, die telkens door andere instrumenten worden gespeeld. Beide maten worden 9 keer letterlijk herhaald. Na twee inleidende maten door de kleine trom wordt het eerste thema ingezet door een enkele fluit, waarna langzamerhand het gehele orkest gaat meedoen.
In 1919 keerde Darius Milhaud - na een langdurig verblijf in Brazilië - terug naar Parijs en schreef zijn zeer bekend geworden Le Bœuf sur le toit ( De os op het dak ). Deze titel is afkomstig van een oud volkswijsje, dat Milhaud tijdens het carnaval in Rio de Janeiro hoorde.
De compositie Le Bœuf sur le toit is geen getrouwe weergave van het volkswijsje, maar is meer een opeenvolging van scènes, geïnspireerd door de oorspronkelijk melodie, en in de trant van de Braziliaanse volksmuziek. In het muziekstuk komt maar liefst 14 keer het hoofdthema terug in de vorm van een rondo, maar steeds in een andere toonzetting.
A Computer Which Will Solve Every Problem in the World
Het project is ontworpen in 1984, voordat computers uitgroeiden tot de allesomvattende apparaten die ze tegenwoordig zijn, en zich meester maakten van dergelijke objecten. Walter De Maria was er zich er natuurlijk van bewust, dat computers in staat zijn vele economische en technische problemen op te kunnen lossen. De badinerende titel: A Computer Which Will Solve Every Problem in the World die hij aan het kunstwerk gaf - in combinatie met de subtiele veranderingen per rij van het vloersculptuur zelf - geeft duidelijk aan, dat voor hem de meest diepgaande antwoorden op problemen - de oplossingen dus - het beste worden benaderd door een verhoogd bewustzijn via waarneming. Dit sluit echter niet uit, dat ook de problemen die zich aandienden bij het opzetten en uitvoeren van de grondsculptuur om een oplossing vroegen.
Is dit kunst?
De grondsculptuur kunst van Walter De Maria wordt gerekend tot het Minimalisme. Het minimalisme is de beeldende kunst heeft zich - vooral in de jaren zestig - vooral in Amerika ontwikkeld. De naam van deze trend geeft goed weer wat hiermee wordt bedoeld, namelijk dat de kunst tot zijn essentie is teruggebracht. Volledig abstract, objectief en vrij van alle verfraaiingen en versierselen. De minimalistische sculpturen meoten het geheel hebben van de directe ervaring die de toeschouwer ondergaat.
Minimalistische kunstenaars bedienden zich in die tijd vaak van materialen als staal, kunststof en buizen.
Ook hier dringt zich natuurlijk de vraag op:
- Maar is dit kunst?
Deze vraag is – zoals dit al heel lang het geval is – niet eenduidig te beatwoorden.
Dat kunst iets bijzonders inhoudt, lijkt niet ter discussie te staan. Veel mensen hebben grote waardering voor de kunst, die soms provocerend is en voorop loopt in het onderzoeken en vergroten van ons bewustzijn.
Er is een heldere uitspraak van de Amerikaanse kunstenaar Robert Irwin, die aangeeft, dat:
- Kunst een continu onderzoek is van - ons op waarneming gebaseerde bewustzijn - en een continue verruiming is van de ons omringende wereld.
Deze uitspraak lijkt geheel van toepassing op het sculptuur van Walter De Maria. We nemen waar en onderzoeken en vergroten ons bewustzijn en het ontdekken van de logica in het patroon en in de opstelling. Verder kun je je afvragen of het betekenis voor ons heeft of dat er een boodschap in zit en of die wordt overgedragen.
Ook op een andere manier kan je over kunst praten en denken. Kunst heeft namelijk een functie in ons leven en het stelt mensen in staat de werkelijkheid waar te nemen, te manipuleren of er op een andere manier mee om te gaan. Kunst kan ook een bron van kennis zijn net als de wetenschap dat is. Elke kunstvorm vergroot ons begrip van de werkelijkheid.
Kunst is ook de beste manier om een andere cultuur te leren begrijpen, en speelt een belangrijke rol in de menselijke communicatie.
Wiskunde
Het zal duidelijk zijn, dat de voorgaande beschouwingen niet uitsluiten, dat bij de opzet van het project berekeningen nodig zijn geweest. Het is natuurlijk duidelijk, dat - als er staven met oplopende regelmatige veelhoeken moeten worden vervaardigd - er enige wiskunde aan te pas moet zijn gekomen.
In de bijgaande tabel is van alle veelhoeken die deel uitmaken van de grondsculptuur de zijde z van alle veelhoeken - uitgedrukt in de omschreven cirkel met straal R - berekend. Ook zijn de hoeken α en de sommen van de hoeken Σ in de tabel opgenomen.
Tabel van de toegepaste regelmatige veelhoeken
| Naam van
de veelhoek |
Hoek van
de regelmatige
|
Som van
de hoeken ( Σ ) |
Lengte zijde z = 2 R sin ( 180 0 / n )
( R = straal van
|
|---|---|---|---|
| Driehoek | 60 0 | 180 0 | 1,73205 • R |
| Vierkant | 90 0 | 360 0 | 1,41442 • R |
| Vijfhoek | 108 0 | 540 0 | 1,17557 • R |
| Zeshoek | 120 0 | 720 0 | 1 • R |
| Zevenhoek | 128,5714 0 | 900 0 | 0,86776 • R |
| Achthoek | 135 0 | 1080 0 | 0,76535 • R |
| Negenhoek | 140 0 | 1260 0 | 0,68404 • R |
| Tienhoek | 144 0 | 1440 0 | 0,61803 • R |
| Elfhoek | 147,2727 0 | 1620 0 | 0,56347 • R |
| Twaalfhoek | 150 0 | 1800 0 | 0,51764 • R |
Opvallend is, dat bij elke veelhoek een stap van 180 0 wordt gezet, waardoor de aanvankelijke 180 0 van de driehoek uitkomt op 1800 0 van de twaalfhoek.
Wiskunde en schoonheid
Wiskunde is een kunst omdat het in zichzelf, ook zonder praktische toepassing mooi en bijzonder genoeg is om te beoefenen. Het is de aantrekkingskracht van orde en eenvoud, die toch verbazingwekkend onbegrijpelijk is.
Wiskunde is in het beste geval kunst om de kunst. Wiskunde gaat over patronen: het herkennen van patronen, je afvragen voor wat voor dingen bepaalde patronen gelden, patronen eventueel in een formule uitdrukken en uiteindelijk – hopelijk – bewijzen dat het patroon een echte wiskundige stelling oplevert, en niet een toevalligheid was. Formules zijn daar wel heel handig bij, ze zijn namelijk een manier om een wiskundige bewering kort op te schrijven of om te communiceren met collega’s.
Die schoonheid van de getallen zie je ook terug ín de kunst. Piet Mondriaan en Theo van Doesburg. Zijn Mathematische composities zijn geniaal. Wegens het wiskundige aspect, de lijnen en verhoudingen, vlakken en contrapunten. Jarenlang had ik de Arithmetische compositie als muurschildering.
Gerenommeerde wiskundigen en wetenschappers kunnen over de schoonheid van de wiskunde aan een leek te tonen. Maar de schoonheid van de wiskunde zit voor hem niet alleen in de zuivere wiskunde, maar ook in de toepassingen ervan. De wiskundige kan zich wel uitleven op de theorie, maar ziet in de toepassing ook direct resultaat.
Juist ook de praktische toepassingen van wiskunde zijn vreugdevol (denk aan bruggen, dynamo's en zelfs computers).
Op de universiteit van Twente stond in april 2011 zelfs de Schoonheid van de wiskunde twee dagen centraal op de campus. Bij de opening van dat congres werd door de voorzitter daarvan deze zin gelanceerd:
- Wiskunde is een taal die net als proza en poëzie weet te bekoren met mooie 'zinnen'.
Als je over wiskunde schrijft, krijg je nogal eens te horen, dat elke formule die je gebruikt in een verhandeling het publiek wegjaagt of halveert. Gelukkig kun je heel goed over wiskunde schrijven zonder formules te gebruiken. Dat is misschien verbazend, maar ook weer niet zo heel raar: formules zijn namelijk niet het allerbelangrijkste, niet waar de wiskunde om draait. Er zijn wiskundigen die een formule vergelijken met bladmuziek. De bladmuziek representeert de muziek, maar het is niet de muziek zelf: je hoort hem niet. Zo is het ook met een formule. Een formule drukt uit wat de wiskundige bewering is die erachter zit, maar de formule is niet waar het echt om draait. In het hoofd van de wiskundige komt de wiskunde pas echt tot leven.
Externe link
- Cynthia Freeland: But Is It Art? An Introduction to Art Theory, Oxford University Press
Nederlandse vertaling:
- Maar is dit kunst? Een inleiding in de kunsttheorie, Uitgeverij Prometheus en Ruth Visser.
Franciscus 30 jun 2011 16:53 (CEST)