Gebruiker:Franciscus/kladblok

Deze pagina gebruik ik om nieuwe artikelen even op te bergen en te bewerken, vóórdat ik ze als bijdrage op Wikisage zet. Ook kan ik hier enkele geheugensteuntjes kwijt.
Franciscus 4 feb 2009 14:55 (UTC)

Edward Elgar omstreeks 1925

>> Paul Dukas ( 1865 - 1935 ) >

Franciscus 20 jul 2009 13:33 (UTC)

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Gaspard de la nuit

Maurice Ravel aan de piano, omstreeks 1912

Gaspard de la nuit is een driedelig, impressionistisch pianowerk van de Franse componist Maurice Ravel.
Ravel componeerde Gaspard de la nuit in 1908, en is gebaseerd op het gelijknamige prozagedicht van zijn landgenoot Aloysius Bertrand, geschreven in 1842, met als ondertitel: Fantaisie à la manière de Rembrandt et de Callot ¹⁾ .
De premiére van Gaspard de la nuit werd uitgevoerd door de pianist Ricardo Viñes in Parijs op 9 januari 1909.

---

¹⁾ Jacques Callot (Nancy, 1592 - aldaar, 28 maart 1635) was een Franse kunstschilder, tekenaar en graveur.

Bijzonderheden

Het pianostuk is extra bekend geworden door zijn diepgang maar vooral door zijn ongelofelijke moeilijkheid. De geniale Ravel schreef met mateloze precisie dit uiterst lastig te spelen pianostuk. Hij wilde wat dat betreft de Russische componist Mili Balakirev overtreffen, die met zijn pianostuk Islamey een razend ingewikkeld pianowerk had gecomponeerd.
Ondanks de zogenaamde wedijver en ondanks de moeilijk te spelen passages, is Gaspard de la nuit nog altijd een zeer populair stuk muziek. De befaamde pianist Alfred Cortot en de componist Olivier Messiaen, waren grote bewonderaars van dit werk, dat volgens sommigen tot het grootste en belangrijkste pianowerk van de 20^eeeuw moet worden gerekend.
De oorsprong van de naam Gaspard zou volgens onderzoek teruggaan tot het oude Perzië, waar het de betekenis van Koninklijke Schatbewaarder heeft. In deze context zou Gaspard de la nuit dus betekenen : Koninklijke Schatbewaarde van de Nacht.

Opbouw van Gaspard de la nuit

Het driedelige pianostuk bevat de volgende delen:

• Ondine
• Le gibet
• Scarbo

Ondine handelt over een zeemeermin die probeert met onweerstaanbare smeekbeden en gezang voorbijgangers te verleiden om met haar te trouwen en mee te gaan naar haar rijk diep op de bodem van de zee, in een driehoek van water, vuur en aarde. en daar koning te worden van de zee. Ze zingt, dat ze altijd een goed humeur zal bewaren en je nooit verdrietig zal maken.

Op weg naar dat rijk verdwijnt ze plotseling in een wervelwind van van water, de passant verbijsterd achterlatend.

De ondine als half engel, half demon, komt voor in de sprookjes van Grimm en is gebaseerd op oude volksvertellingen.

Het stuk van Ravel bevat technische uitdagingen voor de rechterhand, zoals wilde cadenzen, snelle akkoordwisselingen, glissando's, koraalachtige motieven en veel chromatiek.

Le Gibet ( = de galg ) is een angstaanjagend werk, waarin de luisteraar met verbazing aanschouwt waar hij getuige van is. Er weerklinkt een klok tegen de muren van een stad met aan de horizon het karkas van een gehangene, roodgekleurd door de ondergaande zon. Dit stuk is ondergedompeld is een bleke, maanachtige atmosfeer, aangevuld door een triest klinkende macabere doodsklok.

In Le Gibet wordt de dood plotseling een macabere werkelijkheid voor ons.

Scarbo toont ons een klein vijandig wezen - half trol, half geest - die de mensen in hun slaap stoort en je bang maakt in je eigen huis. Deze duivelse dwerg, die pirouettes maakt, plots verschijnt en weer verdwijnt als het wegkwijnende licht van een kaarsstompje.

In tegenstelling tot het wat statische Le Gibet is Scarbo een wild en beweeglijk stuk. De technische moeilijkheden van het stuk zijn wilde arpeggio’s, zich snel herhalende noten en moeilijke handbewegingen, sprongen en verbindingen van ver uiteengelegen akkoorden.