Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Dagwant: verschil tussen versies
(kopie Dagwand in Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dagwand&oldid=27561011 begonnen door Alexandersam) |
(uitbreiding) |
||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Een '''dagwand''' is een oude [[oppervlaktemaat]]. | Een '''dagwant''', '''dagwand''', of '''dagmaal''' is een oude [[oppervlaktemaat]] uit het [[Brabant]]se matenstelsel. | ||
Dit was de oppervlakte grond die een boer met behulp van een os of trekpaard en een ploeg op één dag kon ploegen en omvatte ongeveer één derde van een hectare of 3300 m². | |||
Een dagwant stond gelijk aan 100 vierkante [[roede (oppervlaktemaat)|roeden]].<ref>Marijke Mooijaart, ''Atlas van Vroegmiddelnederlandse taalvarianten'', 1992</ref> | |||
Een andere bron vermeldt dat een dagwant in Brabant gelijk stond aan 60 vierkante [[roede (oppervlaktemaat)|roeden]] van 20 [[voet (lengtemaat)|voet]].<ref>Jacob Hendrik Hoeufft, ''Proeve van Bredaasch taal-eigen. Of lijst van eenige in de stad en den lande van [[Breda]] gebruikelijke en in sommige oorden van ons vaderland min gewone woorden en spreekwijzen.'' F. P. Sterk, Breda 1836. [http://www.dbnl.org/tekst/hoeu001proe01_01/hoeu001proe01_01_0003.php (op dbnl.org)</ref> De exacte maat van een roede vertoonde regionale verschillen. Zo kon de oppervlakte van een dagwant regionaal schommelen tussen de 3000 en de 3500 m². | |||
In Frankrijk had een dagwerk ook de naam ’journal’; een dagloner was een ’journalier’. | |||
== | Ook een [[bunder (oppervlaktemaat)|bunder]] betekende oorspronkelijk de hoeveelheid land die men op een dag kon bewerken, maar later kwam dit overeen met visser dagwant. | ||
==Voorbeelden== | |||
* Een [[Dendermonde|Dendermondse]] dagwant was 3348,9369 m². | |||
* Een [[Aalst (Oost-Vlaanderen)|Aalsterse]] dagwant was 3030,7456 m². | |||
==Weblinks== | |||
*[http://web.archive.org/web/20070918041518/http://www.aardbol.be/landmeter/oudelandmaten.html Oude landmaten] | *[http://web.archive.org/web/20070918041518/http://www.aardbol.be/landmeter/oudelandmaten.html Oude landmaten] | ||
<references/> | |||
{{Navigatie oude maateenheden}} | {{Navigatie oude maateenheden}} | ||
[[Categorie:Oppervlaktemaat]] | [[Categorie:Oppervlaktemaat]] | ||
[[Categorie:Niet-SI-eenheid]] | [[Categorie:Niet-SI-eenheid]] | ||
Huidige versie van 13 jan 2014 om 10:37
Een dagwant, dagwand, of dagmaal is een oude oppervlaktemaat uit het Brabantse matenstelsel. Dit was de oppervlakte grond die een boer met behulp van een os of trekpaard en een ploeg op één dag kon ploegen en omvatte ongeveer één derde van een hectare of 3300 m².
Een dagwant stond gelijk aan 100 vierkante roeden.[1]
Een andere bron vermeldt dat een dagwant in Brabant gelijk stond aan 60 vierkante roeden van 20 voet.[2] De exacte maat van een roede vertoonde regionale verschillen. Zo kon de oppervlakte van een dagwant regionaal schommelen tussen de 3000 en de 3500 m².
In Frankrijk had een dagwerk ook de naam ’journal’; een dagloner was een ’journalier’.
Ook een bunder betekende oorspronkelijk de hoeveelheid land die men op een dag kon bewerken, maar later kwam dit overeen met visser dagwant.
Voorbeelden
- Een Dendermondse dagwant was 3348,9369 m².
- Een Aalsterse dagwant was 3030,7456 m².
Weblinks
- º Marijke Mooijaart, Atlas van Vroegmiddelnederlandse taalvarianten, 1992
- º Jacob Hendrik Hoeufft, Proeve van Bredaasch taal-eigen. Of lijst van eenige in de stad en den lande van Breda gebruikelijke en in sommige oorden van ons vaderland min gewone woorden en spreekwijzen. F. P. Sterk, Breda 1836. [http://www.dbnl.org/tekst/hoeu001proe01_01/hoeu001proe01_01_0003.php (op dbnl.org)
| Oude maateenheden in België en Nederland |  |
|---|
|
(In Nederland in 1816 vervangen door het Nederlands metriek stelsel)
|