Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Busmaterieel van NZH (1967-1987)
Hieronder een overzicht van het autobusmaterieel van het voormalige openbaar vervoerbedrijf NZH te Haarlem in de periode 1967-1987. De bussen zijn ingedeeld bij soort, tijdperk en (waar mogelijk) een aparte vermelding van aanschaf door vorige eigenaren. Nummers tussen haakjes wil zeggen dat de bussen later zijn vernummerd.
 Zie Noord-Zuid-Hollandsche Stoomtramweg-Maatschappij voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Standaard streekbussen
Leyland-bussen
1000-1062 (Leyland-Verheul LVB668)
Tussen 12 oktober 1967 en mei 1968 nam de NZH de eerste 63, in nieuwe gele kleur gestoken, exemplaren in gebruik van de standaard streekbus, een model dat twintig jaar in productie bleef. Zij waren zelfdragend gebouwd met Leyland-componenten en hadden de krachtige O.680-dieselmotor. Tegen goed NZH-gebruik in hadden ze grijze bankjes op gelijkvloerse hoogte waarvan er acht achterstevoren werden geplaatst bij de wielkasten. De NZH trachtte voor dit materieel de bijnaam Gele Rijders ingang te doen vinden, maar dat is niet echt gelukt.
De 1005, 1008 en 1013 werden op 27 en 28 augustus 1980 tijdelijk verhuurd aan CN omdat dat bedrijf door het overnemen van lijndiensten van de NAL en Tensen en het moeten leveren van tourwagens voor een bedevaarttocht naar Frankrijk onvoldoende lijnbussen beschikbaar had. Ze reden in volledige NZH uitmonstering en met een klein bordje met CN op lijn 5.
In april 1983 begon de afvoer; de 1002, 1014 en de 1020 werden als eerste naar de sloper gebracht. De laatste exemplaren gingen in 1985 buiten dienst. De 1000, die jarenlang dienst deed als lesbus, werd aan het NZH-Vervoermuseum geschonken. Later kreeg hij achterdeuren van een Den Oudsten-bus. In 2009 nam de 1000 in Amsterdam een videoclip op met zangeres Monique Smit.
998, 999 (Leyland-Verheul LVB668)
In 1968 en 1969 nam de NHADO twee standaards in dienst onder de nummers 15 (oorspronkelijk Verheuls prototype voor dit busmodel) en 16. Bij de overgang naar de NACO in 1971 werden ze tot 998 en 999 (dus voor de identieke 1000-1062) vernummerd. Vanaf 1972 droeg dit tweetal de NZH-logo's. In 1982 gingen ze buiten dienst; de 998 ging nog drie jaar door als magazijnwagen en stond deze permanent in de zgn. 'sloophoek' aan de NZH-vestiging Leidsevaart te Haarlem, de 999 werd in januari 1983 afgevoerd.
2000-2003, 2004-2014 (Leyland-Den Oudsten LOB)
Vanaf 1969 ging ook Den Oudsten standaard streekbussen bouwen omdat Verheul zich niet naar de wensen van de NS-bedrijven kon schikken. De NACO nam vijftien exemplaren in dienst die in de speciaal voor de Leylands gereserveerde 2000-reeks werden genummerd. De 2000-2003 waren crème-blauw ten behoeve van de Marken Express en hadden een smalle achteruitstap die achter de achteras van deze 4 wagens was geplaatst; de 2004-2014 waren streekgeel en hadden de gewone middendeur. De 2014 werd al na drie maanden afgevoerd met brandschade. Enige tijd na de overgang naar de NZH werden de 2000-2003 geel geschilderd.
De 2005, 2006, 2008 en de 2009 werden in juli 1985 afgevoerd.
2039-2042 (Leyland-Den Oudsten LOB)
In 1969-70 leverde Den Oudsten twaalf proefbussen met nieuwe Leyland-motoren aan de NBM (2031-2034), Zuidooster (2035-2038) en de NZH (2039-2042). De oneven nummers, die rond de jaarwisseling geleverd werden, hadden andere motoren dan de even exemplaren, die in de zomer van 1970 kwamen. Ook werden diverse typen transmissie uitgeprobeerd. Deze bussen hadden een ander interieur dan de vorige standaard streekbussen, waarbij het donkergrijs was vervangen door rood. Vergeleken met de O.680-motoren van de andere LVB's/LOB's presteerden de 2039-2042 matig; daarom kregen deze bussen later in de jaren zeventig O.600-motoren van gesloopte bolramers. Vervolgens verhuisden de 2039-2042 van Haarlem naar Waterland waar ze vooral spitsdiensten gingen rijden op de lijnen naar Amsterdam.
2043-2052, 2118-2122 (Leyland-Den Oudsten LOB)
In 1970 en 1971 kreeg er NACO wederom vijftien standaards bij; de 2043-2052 en de 2118-2122 verschilden van hun voorgangers door de grotere zijruiten waardoor de kleinere passagiers meer uitzicht hadden. De 2118-2122 kwamen in dienst nadat Den Oudsten door het uitbranden van de Verheul-fabriek de voornaamste bouwer werd van de standaard streekbus. Zij hadden een nieuw interieur met rode bankjes, maar nog zonder hoofdsteun en op gelijkvloerse hoogte. De 2043 en de 2044 waren crème-blauw ten behoeve van de Marken Express, maar werden na de overgang naar NZH geel geschilderd. De achteruitstap bevond zich, in tegenstelling tot de serie 2000-2003, bij deze wagens op de normale plek (voor de achteras).
In 1985-87 werden beide series afgevoerd.
2301-2314 (Leyland-Den Oudsten LOB)
Afgezien van de overname van de NACO-bussen duurde het na de 2039-2042 tot oktober 1973 voordat er weer een serie Leyland-standaards kwam. De 2301-2314 waren echter de laatste, want in navolging van GTW besloot de NZH om prijs-, service- en kwaliteitsredenen alleen nog maar DAFs aan te schaffen. Ook andere bedrijven volgden dit voorbeeld. De 2301-2314 hadden rode vooruitrijdende plateaubankjes met hoofdsteun zoals de DAF-serie 6900 die al eerder gekregen had.
In 1987 werd de serie (2303 uitgezonderd) afgevoerd. De 2312 werd via CAB aan Safaripark Beekse Bergen verkocht; samen met andere afgezwaaide Leylands deed hij vanaf mei 1987 dienst als zebrageschilderde safaribus en bereikte op die manier de respectabele leeftijd van 25 jaar. De 2312 werd eind 1998 aan Milot Reizen verkocht waar hij echter z'n waterloo vond.
Korte Leyland bussen
5611-5613, 5649, 5650 (Leyland/Den Oudsten LOK)
In 1971 kwam er een 10 meterversie van de standaard streekbus met smalle middendeur en gelijkvloerse CSA 1-bankjes. De AODH schafte in 1973 (5611-5613) en 1976 (5649, 5650) vijf Leylands aan voor het stadsnet van Den Helder. Het onderhoud van de LOK-jes vond plaats bij de NZH dat in 1982 de AODH overnam en de bussen (minus rode band) vnl. bleef inzetten op het stadsvervoer van Den Helder. Daarnaast verschenen ze ook af en toe op de stadsdienst van Alkmaar. Na de afvoer van de 2301-2314 waren dit de laatste Leylands bij NZH.
Na buitendienststelling kon de 5612 worden vastgelegd in een nieuw jasje en met een richtingfilm van CN. De 5612 kwam in handen van een particulier die hem tot camper verbouwde. De 5649 is nu in het bezit van boomkwekerij Westerkwartier te Niebert en is recent aan de voorzijde geheel gerestaureerd.(2014) Er wordt nog mee gereden op de openbare weg. Op 24 januari 1996. In 2002 werd hij door de SP gebruikt voor een verkiezingsspotje met Bob Fosko als zingende chauffeur. De 5650 werd aan een particulier verkocht die hem tot eendeurscamper verbouwde.
DAF-bussen
6934-6942, 6943-6948, 6959-6963 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1971-72 kwamen de eerste twintig DAFs; vijftien voor de NZH, vijf voor de NACO. In tegenstelling tot de zelfdragende Leyland-series waren deze op chassis gebouwd, en wel het type dat later de erkende bijnaamgever werd voor de standaard streekbus. De 6934-6942 werden in 1971 geleverd, de 6943-6948 en de 6959-6963 in 1972; ze hadden het nieuwe interieur met vooruitrijdende plateaubankjes en de lijnfilm boven de bestuurder in plaats van ernaast. De hele serie werd als eerste voorzien van een cijferfilm welke uit drie delen bestond, zodat lijnnummers tot 999 mogelijk waren. Dit was nodig omdat er door de overname van de NACO driecijferige lijnnummers werden ingevoerd. De 6959-6963 kregen al na een kleine drie maanden het NZH-logo opgeplakt en bleven vanuit Alkmaar rijden.
Reeds begin jaren 80 werd de 6935 als eerste wagen geexporteerd naar Ghana in Afrika. Een monteur van de NZH ging mee om in Afrika te kunnen instrueren hoe deze wagen (technisch) te onderhouden.
Diverse exemplaren, waaronder de 6943-6945, kregen begin jaren 80 een nieuwe grille en dito deuren.
In 1986 begon de afvoer: van de 6944 werd het front afgezaagd en staat dit tot op de dag van vandaag nog altijd tegen de gevel van het NZH-Bedrijfsmuseum aan de Leidsevaart te Haarlem. De 6934 ging in juli naar de sloper. De 6943 werd in maart 1987 bij CAB ingeleverd. De 6959-6963 gingen in 1987-88 buiten dienst. De 6940 en de 6962 traden in 1990 in dienst van het Portugese bedrijf Barraqueiro; eerst onder de nummers 169 en 170, en vanaf 1993 als 83 en 84. In 1997 werden ze op 25-/26-jarige leeftijd gesloopt.
6903-6925, 6877-6890, 6821-6840 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1972-73 kwamen er drie series van in totaal 57 DAFs waarbij de lijnfilm weer naast de bestuurder zat.
De 6915-6917 arriveerden op 14 oktober in Leiden maar begonnen hun eerste anderhalf jaar vanuit Voorburg.
De 6839 en 6840 waren lesbussen in de regio Haarlem. Laatstgenoemde vertrok later naar Alkmaar waar hij, nog meer dan de 6839, ook in de normale dienst werd ingezet.
De 6880 werd al in 1975 onherstelbaar afgevoerd voor sloop. Deze wagen werd in juli van dat jaar op een dijk nabij Edam door een tegemoetkomende motorrijder aangereden. De motor schoof hierbij onder de bus en vatte vlam. Hierdoor vatte uiteindelijk ook de bus vlam en brandde deze totaal uit. De wagen werd naar de NZH-vestiging te Haarlem overgebracht waarna sloop volgde.
De 6903-6925 verhuisden in 1980 naar Waterland, waar er een aantal een jaar later bij de grote revisiebeurt een nieuwe grille kregen.
De overige wagens gingen in de periode 1986-90 buiten dienst; de 6903, 6905-6907 en een volledig vergeelde 6920 werden in 1987 bij CAB ingeleverd. Vele exemplaren kwamen in België terecht. De 6907 (voorzien van moderne platte DAF-letters) begon een tweede leven bij NAM in Harderwijk als de bontkleurige 76.
De 6920 en de 6826 traden in 1991 in dienst van het Portugese Mota onder de nummers 245 en 294; in 1993 werden ze doorvernummerd tot 209 en 221.
De 6833 werd in 1988 verkocht aan de AMZ die toen zelf al geen streekvervoer meer exploiteerde, maar nog wel enkele lijndiensten reed in opdracht van ZWN. Voorzien van gele schortplaten, een witte pet en het nummer 295 haalde de 6833 een diensttijd van twintig jaar. In 2006 werd een foto uit zijn AMZ-tijd gebruikt voor de dvd-uitgave van de film Peter en de vliegende autobus waarin de 6833 overigens niet heeft gespeeld (wel de 6294 van CN).
De 6882 en 6887 werden verbouwd tot Infobus met geplakte zijruiten in de NZH Travel-kleuren.
Ook de 6888 hield het langer uit dan zijn seriegenoten. Deze bus werd door het CAB te Utrecht verbouwd tot 1 deurs wagen en kwam bij de NZH terug in vrijwel nieuwe staat. De bus werd nadien benut als Computerbus. De wagen kon door bedrijven worden gehuurd als mobiel computerlokaal. Thans is dit een museumbus.
De 6884 werd aan NS verkocht en gebruikt als rijdend instructielokaal voor het door NS gaan gebruiken van zgn. telerail.
De 6915 werd aan het NZH-Vervoermuseum geschonken en in de CN-garage in Aalsmeer geplaatst. Daar werd hij bijna in brand gestoken door vandalen. In 2002 ging de 6915 naar de Stichting Veteraan Autobussen, die hem tijdelijk onderbracht bij Pijnacker. Het is de bedoeling dat hij wordt teruggebracht in zijn oorspronkelijke staat.
6122-6135, 6136-6161 (500-510; DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1974-75 kwamen twee series van in totaal 40 bussen in dienst. De 6122-6135 (juli-augustus 1974) en de 6136-6161 (oktober-november 1974; maart-april 1975). De 6136-6161 hadden de nieuwe grille zonder (grote) DAF-letters. De 6138 had in plaats van de gebruikelijke Wilson pneumo-cyclic een volautomatische versnellingsbak en is daarom altijd vanuit Haarlem ingezet totdat hij aan de FRAM werd verhuurd.
Begin jaren 80 kregen diverse 6122-ers een nieuwe grille.
In januari 1988 werden de 6128, 6129 en de 6149-6157 bij NZH Travel ondergebracht; ze kregen rode logo's en werden in diezelfde kleur vernummerd tot 500-510. Vrij korte tijd, na als 504 (6151) en 508 (6155) bij NZH-Travel te zijn gaan rijden, werden beide wagens al naar Suriname geexporteerd. De 6134, 6123, 6153 en de 6157 traden in 1990 in dienst van Barraqueiro onder de respectievelijke nummers 90, 93, 94, 96; in 1993 werden ze doorvernummerd tot 60, 63, 64 en 66.
In 1991 werden de 6124, 6125, 6130-6132 en de voormalige 6152 (505) en 6156 (509) aan de FRAM verhuurd om het materieeltekort op te vullen dat was ontstaan door een overhaaste verkoop van bussen naar Casablanca, ook de nieuwe thuishaven van de 6135 (vernummerd tot 3046). Daarna belandde de 509 in Utrecht. De 6146 ging in september van dat jaar naar de TET voor ombouw tot witte cabrio-bus met gekleurde driehoeken.
De 6133, 6147, 6163, 6127, 6122 en de 6159 gingen in 1991 naar Portugal onder de Motanummers 240-244 en 294. In 1993 werden ze doorvernummerd tot 204-208 en 222. De 6122 werd in 1997 gesloopt.
De 6148, 6130 en de voormalige 6154 (507) kwamen in 1992 bij NZH-dochter Ezaco terecht verkocht; ze werden wit geschilderd en in genoemde volgorde tot 848-850 vernummerd. Tot 1996 hebben ze scholieren vervoerd. Bij de garagebrand van Alkmaar in januari 1993 gingen elf wagens verloren; 501-503 (ex-6129, 6150, 6151), 505 (ex-6153), 6124, 6125, 6132, 6141, 6145, 6158 en 6160. Daarna resteerden de 6126, de voormalige 6128 (500) en de 6131 die datzelfde jaar nog werden afgevoerd. De rest was intussen uitgeweken naar Roemenië, Nigeria, Suriname en Marokko waar de 6161 het Casablanca-nummer 3053 kreeg.
De 6146 ging vanuit de TET in 1996 naar Oostnet en in mei 1999 naar Connexxion om daar in januari 2000 te worden afgevoerd.
De voormalige 6130 ontsnapte aan de slopershamer.
8000-8019, 8020-8039 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1975 kwamen werderom twee series in dienst van in totaal 40 bussen. De 8000-8019 en de 8020-8039 hadden een ZF-versnellingsbak. Het waren de laatste MB200-streekbussen bij de NZH met vooruitrijdende plateaubankjes.
De 8027, 8029, 8030, 8025 en de 8028 werden in september 1990 aan het GVB verhuurd om een materieeltekort op te vullen en in deze volgorde tot 451-455 vernummerd. Ze werden tien weken lang op spitslijn 44 ingezet. Daarna werden ze aan de ENHABO verhuurd ter vervanging van de laatste Volvo/Jonckheere-wagens en in afwachting van de Maastrichtenaren 4530-4534.
Na beëindiging van de carrière van deze serie in 1990-91 werd de 8028 aan Geulle Thijssen verkocht. Twee andere exemplaren, de 8023 en 8024, werden beschikbaar gesteld voor een aflevering van De Uitdaging. De 8030 emigreerde naar Roemenië en kwam daar diverse landgenoten tegen. Enkele exemplaren hebben nog tijdelijk dienst gedaan bij de TET op de stadsdienst in Enschede en (in hun nadagen) bij de FRAM in Friesland. Dit naar aanleiding van de eerdere verkoop van 40 FRAM bussen (uit de serie 8724-8766) aan het Vervoersbedrijf van Cassablanca.
1275-1324 (DAF MB200DKDL600/Hainje)
De voorgaande series behoorden tot een landelijke reuzenorder, waaraan nog eens een extra bestelling werd toegevoegd. Omdat Den Oudsten de hoge productie niet aankon, nam Hainje de bouw van een aantal bussen op zich. Dit resulteerde in 150 DAF's; 75 voor Centraal Nederland (1200-1224, 1225-1274), 50 voor NZH (1275-1324) en 25 voor VAD/Flevodienst (1325-1349). De 1275-1307 werden in 1976 geleverd, de 1308-1324 in 1977; ze hadden een Wilson-versnellingsbak en reden voornamelijk op de lijnen naar Amsterdam. Net als de tegelijkertijd geleverde 8053-8072 kregen ze bankjes op gelijkvloerse hoogte. Acht daarvan werden bij de wielen achterstevoren geplaatst, wat misschien niet comfortabel was maar wel bijdroeg aan een snellere passagiersstroming.
Ook de 1301-1303 werden eind 1990 aan de ENHABO verhuurd ter vervanging van de laatste Volvo/Jonckheere-wagens aldaar en in afwachting van de 4530-4534. Alleen de 1302 ging terug naar NZH terwijl de 1301 en de 1303 nog enkele maanden in Zaandam bleven; na de fusie op 24 april 1991 keerden ze weer terug bij hun oorspronkelijke eigenaar.
De 1278 werd na buitendienststelling voorlichtingsbus bij de gemeente Haarlem als zgn. Crimobiel. Later werd de wagen omgeschilderd als politiebus en belandde uiteindelijk op Texel. De 1280 stond bij Berkhof te wachten op wat komen ging, en de 1313 begon bij Ezaco een tweede leven onder het nummer 855.
De 1284 is reeds vroeg in zijn bestaan uitgebrand na, nabij Alkmaar, van de weg te zijn geraakt en in een sloot te zijn terecht gekomen. Gladheid zou de oorzaak zijn geweest. De motor bleef tijdens dit voorval op volle toeren doordraaien waarna deze oververhit raakte, vlam vatte en tevens de carrosserie in lichterlaaie zette. Het wrak werd naar de NZH vestiging te Haarlem overgebracht waarna van hieruit afvoer volgde.
Een groot aantal wagens uit deze serie heeft de brand van januari 1993, welke woedde op het terrein van de NZH-vestiging te Alkmaar, niet overleefd. De wagens stonden destijds 'in opleg' en stonden strak tegen elkaar aan geparkeerd. De één na de ander viel zo aan de vlammen ten prooi.
De 1320 werd aan een reisvervoerder verkocht en ging Midnet-diensten draaien (onder andere op ex-CN-lijn 120 van Utrecht naar Amsterdam Muiderpoort).
De 1317 werd in 1997-98 via Van Vliet Trucks aan Bakoe verkocht.
De 1290 belandde in Szilvesvarad, Hongarije en werd daar tot 307 vernummerd. In 2005 bleek hij nog steeds te bestaan.
8053-8072 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In augustus 1976 kreeg NZH de eerste twintig brede-instaps toegewezen nadat het bezoek kreeg van de CN-Leylands 1604 en 1607.
De 8053-8072 vielen verder op door hun kortere wielbasis en gelijkvloerse bankjes. Later kregen zij een stabalcon in het midden ten koste van vier zitplaatsen.
De 8058 en 8059 werden op 27 en 28 augustus 1980 tijdelijk aan CN verhuurd omdat dit bedrijf door het overnemen van lijndiensten van NAL en Tensen en het leveren van toerwagens voor een bedevaarttocht naar Frankrijk onvoldoende lijnbussen beschikbaar had. Ze behielden hun NZH-identiteit en reden met een klein CN-bordje op lijn 25.
De 8062 heeft de grote brand van januari 1993, die woedde op het garageterrein van de NZH vestiging te Alkmaar, niet overleefd.
Halverwege de jaren 90 gingen ze buiten dienst. De 8059 werd tot cabrio-bus verbouwd, ging mee naar Connexxion en doet nu dienst op Texel. De Bus is momenteel geen eigendom meer van Connexxion.
8171-8184, 8185-8224 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Naar aanleiding van het succes van de 8053-8072 besloot de NZH voortaan brede-instap-DAFs te kopen. In 1977 kwam een vervolgserie van 54 exemplaren in dienst. Bij de serie 8171-8224 werden vanaf de 8205-8224 centraal bediende lijnfilmkasten op achterzijde geïntroduceerd.
De 8197-8201 waren lesbussen; de 8199 kreeg later een handgeschakelde 6-versnellingsbak.
De 8197 werd door de gebiedsruil in 1994 Westnederland-bus om in oktober mee te gaan naar ZWN-OV.
De 8214 werd na z'n buitendienststelling tot cabrio-bus verbouwd. De 8201 ging naar Ezaco als plukbus.
De 8197 werd in 1997 aan Van Vliet Trucks verkocht en ging op 10 april 1998 naar Bakoe.
De 8204 ging in 1999 als oudste dienstvaardige NZH-bus naar Connexxion
8900-8975 (DAF MB200DKDL564/Van Hool)
Omdat Den Oudsten het begin jaren 80 te druk had, nam de overkoepelende vereniging ESO, waartoe de NZH inmiddels behoorde, haar toevlucht tot buitenlandse busbouwers. Voor de Flevodienst werd bij Jonckheere aangeklopt (voor de Volvo-geledes 7850-7869) en ook voor de NZH werd uitgeweken naar België voor een order van 76 bussen bij Van Hool. Een noviteit voor Nederland was dat deze bussen niet handgeschakeld waren, maar een volautomatische Allison versnellingsbak hadden.
De 8900-8975 werden in 1980 geleverd; in 1981-82 kregen ze een stabalkon.
De 8924 verbrandde op 2 februari 1984 vlak bij het Centraal Station in Amsterdam (Prins Hendrikkade/Geldersekade) nadat vandalen de achterbank in brand hadden gestoken.
De 8948 verbrandde in 1993 tijdens de grote brand op het terrein van de NZH garage te Alkmaar.
De 8932 was te zien in een Kerstaflevering van de Surprise Show; een jubilerende chauffeur op de lijn naar Bennebroek werd door Henny Huisman van de bus gehaald. In de 'besneeuwde' studio figureerde een bus met doorlopende voordeurruiten tijdens een Kerstlied op de melodie van Jingle Bells.
Door de gebiedsruil gingen de 8900-8902 en de 8952-8957 in 1994 naar Westnederland om een maand later op de exportlijst te worden gezet. Zes exemplaren, de 8907, 8908, 8910, 8916, 8917 en 8919, gingen in 1995 naar Jonk Cars (oorspronkelijk overgenomen door CN) voor scholierenvervoer en in 1996, en uiteindelijk met dertien anderen, naar CTG waar ze als witgeschilderde 800-en reden en indirect meegingen naar Connexxion.
Diverse exemplaren vertrokken in 1996-97 naar Cuba (waaronder de 8909), Thijssen Geulle en Sypersma. De 8939 werd Interliner Fietsbus, de 8968 leek museumbus te worden maar ging in 2000 alsnog op de exportlijst. De 8970 werd tot cabrio-bus verbouwd en hierbij tevens wit/geel geschilderd. Deze wagen haalde nog de overgang naar Connexxion; in 2003 werd hij eigendom van het NZH-Vervoermuseum.
8806-8845 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Deze wagens kwamen in 1981 in dienst. De 8827 werd in 1993 gesloopt nadat deze wagen was uitgebrand tijdens de grote brand op het garageterrein van de NZH te Alkmaar. Elf exemplaren volgden in 1997. De 8833 werd na een aanrijding in de omgeving van Purmerend, waarbij het totale voorfront werd ingedrukt, eveneens voortijdig afgevoerd. De 8821, 8822, 8824-8826, 8828, 8830-8832, 8836, 8839, 8844 en de 8845 haalden in 1999 de overgang naar Connexxion; de 8820-ers kwamen inmiddels op de ex-Enhabo- en CN-lijnen te rijden. Enkele exemplaren hebben tot 2001 gereden en dus twintig jaar dienst gedaan.
De 8815 werd na buitendienststelling verkocht aan Vermaat te Hellevoetsluis en tot 434 vernummerd.
De 8818-8820 gingen naar Westland Express (Taxi Westland, Monster) in afwachting van de Bova's; de 8818 bleef tot ca. 2001 rijden om vervolgens zijn heil op Cuba te zoeken.
De 8832 werd creme/lichtblauw geschilderd voor dienst als sportbus van de stichting Radius. Deze wagen rijdt nog altijd (juni 2010) door de regio Haarlem, getooid door zijn oorspronkelijke nummer 8832 op de voorzijde.
Inmiddels (augustus 2013) is bovenstaande wagen een keer overgeschilderd (in dezelfde kleurstelling) waarbij het nummer is verdwenen. De wagen is meestal ergens in de Haarlemse Waarderpolder aan te treffen.
1529-1539 (DAF MB200DKDL564/Hainje)
Omdat Den Oudsten weer overbezet was plaatste de ESO in 1982 bij Hainje een bestelling van 27 DAF's (was eigenlijk 25). NZH zou oorspronkelijk negen wagens krijgen (1531-1539), maar omdat CN de 1528-1530 afbestelde werden het er elf (de 1528 ging naar DVM). De 1529-1539 kwamen in dienst vanuit Alkmaar. De 1534 werd na zijn buitendienststelling discobus in Vijverhut.
9333-9341, 9447-9482, 9483-9494 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In 1982-83 kwamen drie series van in totaal 57 exemplaren in dienst.
De 9451 viel op door zijn voordeuren met bredere doorlopende ruiten.
De 9483-9494 introduceerden de gele (in plaats van grijze) schortplaten.
Ze debuteerden in een tijdperk waarin bussen van doorlopende reclamestickers werden voorzien. Zo was de 9481 een van de exemplaren met de tekst 'Wil je met mij dansen ?', en dat was precies wat er op 25 augustus 1986 gebeurde. Uitrukkend vanuit de stalling Beverwijk (naast het af- en aanvoerspoor van de Hoogovens), werd hij aangereden door een NS-dieselloc (2200 serie) die niet door de chauffeur werd opgemerkt. De bus werd gemangeld tussen loc en bovenleidingsportaal en totaal verwrongen uit de strijd kwam. De chauffeur kon de wagen nagenoeg ongedeerd verlaten.
De 9494 werd in 1991 wit overgespoten en met fruit-stickers beplakt ten behoeve van het maken van totaalreclame voor verzekeringsmaatschappij Unive. Bij de overname van CN in 1994 werd een aantal exemplaren, waaronder de groene Parool-bus 9457, aan de materieelverschuiving onderworpen.
Diverse exemplaren, waaronder de 9472 en de 9485, streken neer op Schiphol en werden vernummerd tot 50-ers en 60-ers.
Na de buitendienststelling kwamen de 9334 en de 9341 bij Vermaat terecht onder de respectievelijke nummers 433 en 435; ze voerden lijndiensten uit voor ZWN.
De 9336-9338, 9447-9461, 9463-9469, 9471-9480, 9482-9492 en de 9494 haalden de overgang naar Connexxion.
De 9452 werd na zijn buitendienststelling museumbus bij de MUSA en ging in 2011 over naar NZH vervoermuseum, waar hij is gerestaureerd en thans (september 2013) weer volledig rijvaardig.
De 9490 (van 1994 tot 1999 eigendom van Westnederland/ZWN) was op 1 januari 2003 de laatste van zijn serie. In 2005 werd hij ook de laatste MB200 die in dienst trad van het Safaribuspark Beekse Bergen.
9627-9650, 9718-9741 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Vanaf 1983 werden de standaard-streekbussen met doorlopende voordeurruiten geleverd. NZH nam in 1984 twee series van in totaal 48 exemplaren in dienst. De 9734 werd in 1988 gedeeltelijk tot Frans Hals-bus beschilderd.
De 9630 van lijn 80 raakte op 18 maart 1991 verwikkeld in een kettingbotsing veroorzaakt door tram 782 van lijn 7 die met een remweigering kampte. De 9630 ramde op zijn beurt de vijftien jaar oude CSA 1-wagen 158 van lijn 18 waarna ze allebei werden afgevoerd.
De 9731 (1993) en de 9725 (1994) werden vroegtijdig gesloopt, en door de lijnenruil gingen de 9735-9741 via Westnederland naar ZWN.
De 9627 heeft zijn hele NZH-leven dienst gedaan als lesbus in de regio Haarlem en werd incidenteel ook ingezet op de lijndienst.
In 1999 gingen de resterende exemplaren naar Connexxion.
De 9633 kwam na afvoer in Matanzas, Cuba terecht als de wit-blauwe 888 (met zwarte oogkassen).
Op 1 januari 2003 waren er nog zes exemplaren over; 9627, 9635, 9718, 9724, 9734 en 9736.
9940-9955 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Deze bussen uit 1985 hadden oranje tussenschotten en bruine bankjes. De nooddeur was vervangen door een plastic hamertje bij de middenzijruit met de vermelding 'bij nood raam inslaan'. Aanvankelijk was de serie keurig verdeeld over de diverse NZH-rayons. De 9940-9943 reden vanuit Leiden, de 9944-9947 vanuit Haarlem, de 9948-9951 vanuit Purmerend en de 9952-9955 vanuit Alkmaar. De 9940-9943 kwamen in 1994 in dienst van Westnederland/ZWN en werden vijf jaar later bij Connexxion met hun seriegenoten herenigd. De 9949 kwam door de materieelverschuiving in Zaandam terecht voor dienst op de ex-Enhabo-lijnen. De 9952 eindigde in Hilversum. De 9942 werd na zijn buitendienststelling aan AMZ verkocht. Op 1 januari 2003 waren er nog zeven exemplaren in dienst; 9940, 9943, 9945, 9950, 9952, 9953 en 9955.
3710-3724, 3838-3847 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Eind 1986/begin 1987 kwamen de laatste twee series gewone streekstandaards. De 3710-3716 (waarvan de 3714, 3716, 3717, 3722 en de 3723 in januari 1987 in dienst kwamen) hadden geplakte zijruiten en de 3838-3847 waren proefbussen met witte bankjes. Dat laatste bleek geen succes omdat het vuil sneller zichtbaar was. Later kregen enkele exemplaren rode bankjes uit oudere sloopbussen.
Bij Connexxion schoven de 3838-3847 door naar voormalig CN-gebied; via Amstel III kwamen ze in Nieuwegein en Zeist terecht.
Op 1 januari 2003 waren er nog dertien wagens over; 3712, 3714, 3720, 3722-3724, 3838-3841 en 3843-3845. Hiervan was de 3840 in 2004 op 17-jarige leeftijd de laatste dienstvaardige MB200. Bij Utrecht Centraal kon hij nog als lijn 67 worden vastgelegd; een paar dagen later werd hij door een aanrijding uitgeschakeld.
Korte DAF bussen
6340-6355 (DAF TB160DF530/Den Oudsten)
Ter vervanging van de oude 6300-en en 6700-en bouwde Den Oudsten 30 DAF's (16 voor de NZH, 14 voor de FRAM) op het smallere TB160-chassis (2,20m. tegenover de gebruikelijke 2,50m.) voor dienst op de B-wegen in Noord-Holland en Friesland waar breder materieel niet was toegestaan. De 6340-6355 waren eigenlijk voor de NACO bedoeld en hadden al in 1971 moeten worden geleverd, maar door enorme vertraging kwamen ze pas tussen februari en april 1974 in dienst. Ze waren herkenbaar aan hun grotere grille (de motor stond verticaal naast het chauffeurscompartiment) en platte voorwielvelgen (in plaats van bolle). In feite ging het om een achterhaald concept, dat gebaseerd was op een vrachtautochassis uit de jaren vijftig.
De bussen deden voornamelijk dienst in het landelijke gebied ten oosten en zuiden van Alkmaar (lijn 123 en 125) en in Waterland (lijn 103, 111 via Durgerdam en Uitdam, en 113); ook vielen ze in op de stadsdienst Alkmaar.
In 1985 begon de afvoer; de 6340, 6343, 6348, 6350 en de 6353 werden in maart 1987 bij CAB ingeleverd. Sommige exemplaren wisten aan de sloophamer te ontsnappen en begonnen een nieuw leven in Congo.
6407-6446, 6457-6478 (DAF MB200DKDL500 Clerck/Den Oudsten)
In 1979 introduceerde Den Oudsten de DAF-variant voor de stadsdiensten; deze was herkenbaar aan de beperkte lengte (10.5 m), klapdeuren en bankjes met handgreep. Ter vervanging van de LVS-jes in Haarlem, Leiden en Alkmaar kwamen er twee series van in totaal 62 exemplaren; hierdoor werd NZH de grootste afnemer van dit type. De 6407-6446 (maart 1979) en de 6457-6478 (april 1980) hadden een volautomatische Allison versnellingsbak.
De 6410-6414 werden in april/mei 1989 aan Schiphol verhuurd; ze kregen blauwe strepen en de nummers 50-54. Na hun terugkeer in Haarlem werden ze voorjaar 1990 door de 6416-6426 opgevolgd; deze 11 wagens werden eveneens voorzien van blauwe 'Schiphol'-strepen maar behielden hun eigen nummers.
In 1992 werd de 6438 (oktober) aan een carnavalsvereniging verkocht en werd de 6441 (december) infobus van het CNV.
De 6470 ging in januari 1993 tijdens de grote brand op het garageterrein van de NZH-vestiging te Alkmaar verloren. De 6460 emigreerde in augustus naar Griekenland.
Met de komst van de Van Hools als nieuwe Schipholbussen werden de 6416-6426 overbodig en gingen ze op reserve. Ze kwamen weer in actie toen de BBA door een garagebrand in 's Hertogenbosch met een materieeltekort. De 6421-6426, 6434, 6457, 6420-6416 en de 6413-6409 werden in november/december 1993 verhuurd/verkocht en in deze volgorde tot 610-627 vernummerd. De 6433 werd in eigen beheer gesloopt; het chassie kreeg een 'tweede leven'. De 6431, 6432, 6435-6437, 6439 en de 6440 reden vanuit Leiden en werden in mei 1994 bij Westnederland ondergebracht. De eerste vijf exemplaren hebben het b-vormige logo nooit gedragen want ze werden meteen verkocht; herenigd met de 6407, 6408, 6414, 6428, 6429, 6442-6444, 6446, 6457-6459, 6461, 6462, 6465, 6468 en de 6474-6477 werden ze rood geschilderd voor dienst op de stadslijnen in Marrakech. De 6435 en de eveneens geselecteerde 6445 voelden echter niets voor een Marokkaans avontuur en wisten te ontsnappen; de 6435 werd eigendom van een ongediertebestrijder. De 6430 vertrok naar Portugal. De 6478 werd gesloopt.
De 6439 en de 6440 bleven bij Westnederland en gingen in november 1994 mee naar ZWN-Groep. De 6439 belandde na buitendienststelling bij Citax, Goes onder het nummer 51. De 6440 werd in april via Van Vliet Trucks aan Milot Reizen verhuurd; daarna vertrok hij op 10 april 1998 naar Bakoe.
Toen de BBA in 1995 nieuwe bussen kreeg werden de 6409-6413, 6416-6426, 6434 en de 6467 bedankt voor hun diensten; maar ook hun carrière was nog niet helemaal voorbij; samen met de 6415, 6427, 6463, 6466, 6469, 6471-6473 en soortgenoten van andere bedrijven werden ze bij Berkhof en Nortech opgeknapt (en voorzien van grote DAF-letters en Berkhof-embleem) voor hun emigratie naar Saigon, Vietnam waar VSN een nieuw busbedrijf had opgezet. Diverse exemplaren zijn er inmiddels de dertig gepasseerd.
6447, 6448, 6479, 6480, 6484, 6485 (DAF MB200DKDL500 Clerck/Den Oudsten)
De AODH bestelde zes DOK-jes die in juli 1979 (6447, 6448), juli 1980 (6479, 6480) en januari 1982 (6484, 6485) in dienst kwamen. Bij de overname door NZH verloren ze hun rode band.
De 6447 en de 6448 werden in mei 1994 afgevoerd; ze werden op de boot naar Marrakech gezet als de rood geschilderde 172 en 201. De 6479 en de 6480 werden in maart 1995 afgevoerd; ze emigreerden naar Saigon en kregen daar de nummers 50K1485 en 50K1487.
Nadat de 6484 in februari 1999 aan Citax Midden Zeeland werd verkocht haalde de 6485 als enige de overgang naar Connexxion. Tot medio 2000 reed hij, samen met de 6508-6510, op de Haarlemse stadslijnen.
6508-6510 (DAF MB200DKDL500 Clerck/Den Oudsten)
De AOT nam in april 1984 drie DOK-jes in dienst. Vlak daarna volgde de overgang naar NZH waardoor het aantal exemplaren van dit type op 71 kwam te staan. Later verruilden deze bussen Texel voor de stadsdienst Haarlem
De 6510 bezat aanvankelijk een trekhaak voor een bagage-aanhanger. Hiermee reed de wagen bij grote drukte op Texel. Toen de 6510 werd ingezet in Haarlem, werd de trekhaak verwijderd en een normale achterbumper geplaatst.
De 6508-6510 haalden de overgang naar Connexxion en bleven op de Haarlemse stadslijnen rijden. Op 27 februari 2001 werden ze afgevoerd naar Womy. De 6509 kreeg een vierde eigenaar op Cuba.
Standaard streekbussen van andere bedrijven
| Zie Centraal Nederland en Busmaterieel van Centraal Nederland voor de hoofdartikelen over dit onderwerp. |
CN-bussen
CN verzorgde van 1973 tot 1994 het vervoer in de voormalige gebieden van Maarse & Kroon (vanuit Aalsmeer naar Haarlem, Amsterdam en Utrecht) en NBM (vanuit Utrecht naar Amsterdam, Hilversum en Arnhem). Op 29 mei 1994, een jaar na de aankondiging, werd CN heropgesplitst; NZH nam het voormalig MK-gebied over en werd, door het afstaan van de Zuidelijke regio aan Westnederland, een Noord-Hollands bedrijf. Het voormalig NBM-gebied fuseerde met VAD en WN Nieuwegein tot Midnet.
1604, 1607 (Leyland-Verheul LVB568/Domburg)
In 1971 nam Maarse & Kroon twaalf Leylands in dienst met een vooruitstekende pet, brede voor- en middendeur met afwijkende identieke ruiten (vermoedelijk onderdelen uit een Israëlische bestelling) en rechthoekige achterlichten. De 1601-1612 werden hoofdzakelijk ingezet op de integratielijnen 65 en 66 van Amsterdam naar Amstelveen. Door CN (dat in 1975 ook lijn 67 instelde) werden de 1604 en de 1607 aan de NZH uitgeleend en daarop volgde de bestelling van de 8053-8072. De 1604 werd begin jaren 80 ook uitgeleend aan VAD dat zich tot dan toe verre hield van brede-instaps (Volvo-geledes 7850-7869 uitgezonderd) omdat de vele lange-afstandslijnen daar niet geschikt voor werden bevonden. Na de buitendienststelling in 1984 maakte de 1604 (samen met de 1603) een doorstart als volledig vergeelde infobus om in 1991 te worden afgevoerd. Hij is nu tot camper verbouwd.
8249-8252, 8254-8257, 8379, 8501, 8521-8525, 8527, 8528, 8530-8535, 8537-8541 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Tussen 1978 en 1980 kwamen bij CN de eerste 75 brede-instap-DAF's in dienst (8249-8257, 8379-8403, 8482-8501, 8521-8541). Met uitzondering van de 8379-8403 reden ze allemaal vanuit het voormalig MK-gebied. De 8501 (Amsterdammer met wisseldiensten in Hilversum) werd in 1988 bij schadeherstel tot lila Milka-bus beschilderd. De 8253 ruilde met de 8379 en ook de 8526, 8529 en de 8536 trokken oostwaarts.
In 1992 kregen de vier series blauwe schortplaten, zwarte maskers over de grille, en grotere CN-logo's. Vanwege hun hoge leeftijd kwamen ze niet meer in aanmerking voor een facelift.
De 72 achtergebleven exemplaren gingen in 1994 als oudste CN-bussen naar NZH en de meeste bleven op eigen terrein rijden. De 8501 werd bij afloop van het Milka-contract in het kleurenschema van zijn nieuwe werkgever geschilderd. Een aantal 8521-ers werd gedeeltelijk ontmaskerd en in echte NZH-garages geplaatst.
In 1995 gingen de vier series grotendeels buiten dienst. De 8250 werd in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht (compleet met automaatbal) en leek verzekerd van een museumstatus bij de SOH; vlak voor de overdracht werd hij ontvoerd en aan een particulier verkocht die hem tot camper verbouwde.
De resterende exemplaren zijn nog meegegaan naar Connexxion; ze werden er herenigd met de 8529 en de op de toerafdeling geplaatste 8535 en haalden een diensttijd van 20 jaar.
8676-8681, 8684-8694, 8696, 8697 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In 1981/82 kwam de vijfde serie (8668-8705) in dienst. Midden jaren 80 verloren ze hun extra lijnfilms op de zij- en achterkant om in 1989 te worden gefacelift tot volledig vergeelde Schipholbussen met stoffen interieur (andere bankjes, meer beenruimte, digitaal klokje), vierkante achterlichten en (dubbele) koplampen. De 8695 verbrandde vlak voor zijn behandeling; het karkas heeft nog lange tijd bij CAB in Utrecht gestaan waar op juli 1990 ook de 8668-8670 en de 8672-8675 in vlammen zijn opgegaan.
Bij terugkeer op de gewone lijnen in 1992 werden ze voorzien van blauwe schortplaten en zwarte maskers. Na de overname kwamen onder andere de 8680 en de 8681 tijdelijk vanuit echte NZH-garages te rijden.
9227, 9228, 9235-9238, 9265-9268 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In 1982-83 nam CN de serie 9225-9273 in dienst; in 1990-1991 volgde de facelift tot gemaskerde hogepetbussen met vierkante (dubbele) koplampen en achterlichten, blauwe schortplaten en een blauwgroen interieur met stoffen bankjes en digitaal klokje. Bij de opsplitsing gingen slechts tien bussen naar NZH, de rest (minus de op 7 juli 1990 verbrande Utrechters 9258-9260 en 9262-9264) ging naar Midnet. De 9227, 9228, 9235-9238 en de 9265-9268 bleven grotendeels vanuit hun eigen garages rijden.
De 9235 was in 1996 een van de uitverkorenen om hulpdiensten te gaan draaien in Amersfoort.
Bij Connexxion werd de serie met de Midnetters herenigd en begon de afvoer.
9436 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In 1983 nam CN ook een serie van negen exemplaren in dienst; de van ZF-versnellingsbak voorziene 9436-9444 vervingen de LOK-jes 5501-5510 op het Hilversumse stadsnet.
Na de facelift tot hogepetbussen en de komst van de Neoplan lagevloerbussen 2031-2055 gingen de 9400-en streekdiensten draaien. De 9436 verhuisde naar Amstel III en ging als enige van z'n serie naar NZH; de rest ging naar Midnet en kreeg daar met de materieelverschuiving te maken.
Dat gold ook voor de 9436 die in Haarlem neerstreek voor inzet op het stadsnet en lijn 140 naar Utrecht; door slijtage kreeg hij later weer rode bankjes.
9584-9599, 9694 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In 1984 waren dit de eerste CN-bussen met doorlopende voordeurruiten en zonder elektronische filmkasten. Bij de facelift met eerdergenoemde kenmerken kwamen alle bussen vanuit het ex-MK-gebied te rijden; de lage vanuit Uithoorn en de hoge vanuit Amsterdam.
Na de overname bleven ze grotendeels op eigen terrein maar bij Connexxion waren de 9584 en de 9585 Haarlemmers geworden. De 9586 werd gesloopt. De 9694 bleef vanuit Amstel III rijden.
9872-9878, 9919-9926, 9988-9996, 9999 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1985 kreeg het voormalig MK-gebied drie series die niet langer een nooddeur hadden. De 9872-9878, 9919-9926 en de 9988-9999 werden in 1989-1991 als eerste gefacelift tot hogepetbussen waarna de 9997 en de 9998 vanuit Utrecht kwamen te rijden. Alleen eerstgenoemde overleefde de garagebrand van 7 juli 1990 en ging als enige van de drie series naar Midnet. De rest bleef bij NZH grotendeels op eigen terrein.
9879-9881, 9887, 9888 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
Vanaf 1985 schafte CN hogepetbussen aan met een luxe interieur; de eerste tien (waarvan de 9880 de 1000e CN-bus) begonnen vanuit het ex-NBM-gebied. Een exemplaar werd ongenummerd gefotografeerd naast een NZH DOK-je (waarschijnlijk de 6457).
Tijdens de facelift-periode werd alleen de buitenkant aangepakt; daarna verhuisden de 9879-9881, 9887 en de 9888 naar het voormalig MK-gebied. De overige vijf, waaronder de tot Berenbosbus beplakte 9886, bleven achter en gingen bij de opsplitsing naar Midnet. Ook de NZH-bussen bleven grotendeels hun eigen terrein trouw.
3758-3761, 3763-3765 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
De 3762 werd in maart 1988 als CN-bus total loss gereden bij een aanrijding in Hoofddorp in de Haarlemmermeer. De wagen werd tussen beide deuren vol geraakt door een vrachtwagen. Wat restte was een extreem kromme bus. Zowel chassis als ook carrosserie bleken onherstelbaar beschadigd waarna sloop volgde.
De facelift van deze serie begon in 1990 met de ombouw van de 3766-3769 tot aardgasbus nadat diverse 3500-en om het leven kwamen bij de Utrechtse garagebrand: dit viertal ging in 1994 naar Midnet.
Oostnet-bussen
9690-9692, 9695, 9696, 9697 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
In de zomer van 1984 nam GSM twaalf bussen in dienst die voor de verandering een gewone middendeur hadden in plaats van de voor dit bedrijf typische achteruitstap; wel hadden ze de groengeruite stoffen bankjes van voorgaande series. Via GVM (1993) kwamen de 9690-9701 in 1997 terecht bij Oostnet (een fusie met TET). Alleen de 9698 en de 9699 werden wit-rood geschilderd, de toenmalige stadsdienst-kleur van Deventer.
Inmiddels waren NZH, Midnet, Oostnet en ZWN samengevoegd tot VSN-1 (voorloper van Connexxion) en ontstond de mogelijkheid om (overbodig geworden) materieel uit te wisselen. In september 1998 gingen de 9690-9692, 9695, 9696 en de 9697 naar NZH; ze behielden hier hun reeds verkregen nieuwe GSM-uiterlijk (geel met blauwe biezen) en gingen met NZH-logo's dienst doen op de lijnen van Amsterdam naar Waterland en Purmerend.
Bij de overgang naar Connexxion kwamen ook de reeds genoemde wit-rode 9698 en 9699 naar Amsterdam; ze hebben enige tijd vanuit Amstel III gereden en schoven vervolgens door naar andere ex-CN-garages met Rhenen als eindstation. De 9698 werd geel geschilderd met zwarte raampartij en witte pet; dus anders dan bij NZH en CN. Op 1 januari 2003 waren alleen nog de 9691 en de 9697 in dienst.
De 9692 rijdt tegenwoordig op Cuba.
AOT-bussen
711-713, 721, 722 (DAF/Jonckheere)
Bij overname van de AOT zaten ook drie bussen van het Jonckheere-model dat ook bij onder meer Enhabo (Volvo-variant) in dienst was. De 711-713, 721 en de 722 hebben het niet lang volgehouden bij NZH.
3738 (DAF MB200DKDL564/Den Oudsten)
Ondanks de overname bleef de naam AOT nog bestaan en werd in 1987 de laatste bus aangeschaft onder deze vlag. Net als de 3710-3716 had de 3738 geplakte zijruiten.
Na de volledige overname in 1990 kwam hij door een materieelverschuiving in Haarlem terecht. Het AOT-logo op de achterkant bleef staan en werd pas in 1999 afgeplakt met een Connexxion-sticker (behalve de aanduiding 'Texel'). De 3738 heeft hier tot aan zijn afvoer bij Connexxion mee rondgereden.
Semitoerbussen
Leyland semitoers
5167-5169 (Leyland-Den Oudsten LOT)
In 1965 ontwikkelde Den Oudsten een semitoerbus met een asymmetrische voorruit. Deze bussen werden speciaal gebouwd ten behoeve van de Amerikaanse reisorganisatie Caravan die een contract had afgesloten met onder andere NBM, NACO, Zuidooster en GADO. Ook de NZH deed mee door in 1966 drie Caravans aan te schaffen. De 5167-5169 hebben het overigens niet lang volgehouden want na een seizoen werden ze verkocht aan Zuidooster (5167, 5168) en TP-Ragom (5169); de NZH had zich inmiddels op het ETN (Eagle) project gestort.
5171, 5172, 5185, 5186 (Leyland-Den Oudsten LOT)
Ook de NACO schafte vier Caravans aan met airco; de 5171, 5172 (1966), 5185 en de 5186 (1967; meer bagageruimte) waren gelijk aan hun NZH-broers. Na de overgang werden ze rond 1974 geel geschilderd. De 5171 werd in de zomer van 1979 afgevoerd met brandschade; de overige drie exemplaren zijn tot begin jaren 80 in dienst gebleven
2980, 2983, 2902, 2903, 2895, 2896 (Leyland-Den Oudsten LOB)
Na de 5100-en kwamen er in 1968/69 (2980, 2983, 2902, 2903) en 1971 (2895, 2896) nog eens zes Caravans bij de NACO. Bij deze bussen, die inmiddels kenmerken van de streekstandaard hadden, werd de achteruitnummering toegepast. De 2980 en de 2983 waren herkenbaar aan de vlakke symmetrische voorruit; laatstgenoemd exemplaar had als enige geen airco. Bij de NZH werden ze in de periode 1980-86 afgevoerd.
2877-2884, 2892, 2893 (Leyland-Den Oudsten LOBT)
In 1969 kwam de semitoerversie van de standaard streekbus die feitelijk een doortrekking was van de Caravan.
In 1970 en 1971 werden er tien exemplaren geleverd in de panorama-uitvoering met knik in het dak en vijfhoekige zijruit; acht voor de NZH (2877-2884) en twee voor de NACO (2892, 2893). De 2877-2884 hebben altijd hun oorspronkelijke front met rechthoekige koplampen en opgeplakt rooster behouden; de 2892 en de 2893 kregen na de overgang een normale grille met ronde koplampen. De 2879 werd in 1978 in Amsterdam bij Europaplein/RAI door GVB-standaard 330 van lijn 8 geramd; voor laatstgenoemde betekende dit einde carrière. Ook de 2881 meldde zich bij CAB voor schadeherstel.
In 1985 ging de serie buiten dienst; op vier exemplaren na (2879, 2881, 2882, 2892) werden ze in april 1986 aan een sloper verkocht. De interieurs werden gebruikt voor de semitoers 6619-6622.
DAF semitoers
6678-6683, 6672-6677 (700-707, 709-711; DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In 1971 werden de eerste DAF-semitoers geleverd aan de GTW; de ESO-bedrijven kwamen vanaf 1974 aan de beurt en konden kiezen uit panorama of non-panorama bussen (dus zonder knik).
De NZH koos voor de 'knikloze' versie en bestelde twaalf bussen (wederom achteruitgenummerd) voor de sneldiensten; de 6678-6683 (smalle instap) kwamen in 1976, de 6672-6677 (brede instap) in 1977.
Vooruitlopend op de oprichting van NZH Travel kregen ze in 1988 een facelift naar het voorbeeld van de 3752 en de 3753; ze werden wit-geel geschilderd met rode logo's, zwarte raampartij en dito masker over de grille.
Achtereenvolgens waren dat de 6672, 6673, 6675, 6678-6682, 6674, 6676 en de 6677; voorzien van ronde koplampen werden ze in deze volgorde tot 700-707, 709-711 vernummerd. De 6683 was ook behandeld maar nog voordat hij ronde koplampen en het nummer 708 kon krijgen werd hij afgevoerd met onherstelbare schade. De 705 (ex-6680) volgde hem in 1989.
De 711 (ex-6677) verbrandde in januari 1993 tijdens de garagebrand van Alkmaar. Vier maanden later werd de 709 (ex-6674) tot cabrio-bus verbouwd; in mei 1996 (exact drie jaar na dato) kreeg hij het nummer 644 om vervolgens dienst te doen bij Bakker, Wormerveer (oktober 1997; als 59) en TCR, Vlissingen (maart 1999; als 46)
Na de buitendienststelling ging de 701 (ex-6673), 703 (ex-6678) en de 710 (ex-6676) in 1994/1995 naar Ezaco; wit geschilderd en vernummerd tot 813, 814 en 816 gingen ze scholieren vervoeren. De 700 (ex-6672) werd datzelfde jaar onderdelenmagazijn. De 702 (ex-6675) en de 706 (ex-6681) werden gesloopt en de 704 (ex-6679) kwam in 1996 in handen van een particulier. De 707 (ex-6682) zocht z'n heil in het buitenland.
3752, 3753 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
In april 1987 kwamen er nog twee semitoers met enkelbladsdeuren; de 3752 en de 3753 introduceerden de NZH Travel-kleuren wit-geel met rood logo en zwart masker over de grille en ronde koplampen (in plaats van rechthoekig). Bij Connexxion haalde de 3753 het jaar 2003.
DAF semitoers met KLM front
6619-6622, 6602-6609 (619-622; DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
Via een vergeefse poging om een nieuw type semitoer te lanceren bouwde Den Oudsten vanaf 1984 bussen gebouwd met een 'hybride' front (niet te verwarren met hybride aandrijving). Zij hadden grotere voorruiten en een soortgelijke grille als de bussen van het KLM-autobusbedrijf. Andere herkenningspunten waren de geplakte zijruiten, enkelbladsdeuren en vierkante achterlichten.
NZH nam in 1985 en 1986 twaalf exemplaren in dienst. De 6619-6622 werden voor de geflopte Rembrandt genummerd en zonder interieur geleverd. Die kregen ze namelijk bij de werkplaats Haarlem Leidsevaart en waren afkomstig van de af te voeren Leylands 2877-2884.
De 6602-6604 werden in het begin van hun carrière aan de BBA/NS verhuurd voor dienst als blauw-geel beplakte Sneltreinbus vanuit Breda en Oosterhout naar Utrecht. Ze bleven daar tot aan de komst van de hogepet-Volvo's 941-944 (ESO-nummers 6738-6741).
De 6619-6622 werden in het najaar van 1990 aan het GVB verhuurd om onder de nummers 596-599 dienst te doen op de 40-er spitslijnen naar het industriegebied Sloterdijk.
De 6606, 6608 en de 6609 hebben de grote garagebrand in Alkmaar niet overleefd.
Bij de overname van CN stroomden er faceliftbussen in met vierkante dubbele koplampen; de 6600-en kregen die ook en werden alsnog voorzien van nieuwe interieurs.
Bij NZH Travel werd het viertal tot 619-622 vernummerd en bij Connexxion Tours weer doorvernummerd .
3646-3653 (DAF MB200DKDL600/Den Oudsten)
Net als de BBA kreeg ook CN een serie semi-volfronts; de 3646-3653 waren speciaal voor de tot sneldienst gepromoveerde lijn 125 aangeschaft. Met de komst van de Bova's gingen ze ook in de rest van het voormalig MK-gebied rijden. Bij NZH kregen ze dubbele koplampen en kwamen een paar exemplaren in Haarlem terecht voor dienst op lijn 140 en het stadsnet.
Gelede bussen
7916-7933 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
De NZH kreeg eind 1982 achttien geledes (7916-7925 in november, 7926-7933 in december) met een afgeschuinde achterkant om het uitzwenken tegen te gaan. Hun bankjes waren voor het merendeel afkomstig uit streekstandaards die een stabalcon hadden gekregen evenals de stempelautomaten. Verder hadden ze, in tegenstelling tot de CN geledes, maar 1 stabalcon (in de aanhanger) in plaats van 2 bij beide uitstapdeuren. Ze reden vooral op de lijnen vanuit Waterland naar Amsterdam. Aanvankelijk waren er 15 geledes besteld (7916-7930) maar doordat de VAD 10 exemplaren afbestelde kreeg de NZH 3 extra geledes (7931-7933).
De 7917 werd begin 1991, vlak voor de fusie, aan de Enhabo verhuurd; daarna kwamen er drie wisselwagens uit Purmerend naar Zaandam.
De 7933 belandde in het Zuiden dat op 29 mei 1994 door gebiedsruil werd afgestaan aan Westnederland; een half jaar later kreeg de 7933 weer een nieuw logo want Westnederland ging op in ZWN.
Eind 1997/begin 1998 gingen er acht exemplaren buiten dienst. De 7918-7920, 7926, 7927 en de 7930 werden in januari 1998 verkocht; de 7916 en de 7930 volgden in april.
De 7920 vertrok naar Cuba als witgeschilderde 12-meterbus (!) met afgeschuinde achterkant en een voordeurhelft met doorlopende ruit. Ook andere bussen, waaronder de Centraal Nederlanders 7949 en 795?, kregen deze behandeling.
Zo bleven negen wagens over (7917, 7921-7925, 7928, 7931, 7932) die meegingen naar Connexxion. De 7917, 7921 en de 7928 reden in Haarlem, de 7924 belandde in Zaandam en de 7928 kwam door de materieelverschuiving in Uithoorn.
De 7921, 7923 en de 7928 werden al in juni naar Womy afgevoerd; de 7917, 7922 (16 november), 7924, 7931 en de 7932 volgden in 2000. De 7925, de enige die in Purmerend was blijven rijden volgde 18 april 2001; hij werd geplukt en drie maanden later naar de sloper gebracht.
De 7933 belandde ondertussen (maart 1998) bij BOVO Tours en werd in 2000 aan het Duivendrechtse touringcarbedrijf Meering verkocht; beklad met graffiti werd hij vooral ingezet voor zwemvervoer.
7988-7997 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
In december 1983 kwam een vervolgserie van tien exemplaren in dienst; de 7988-7997 waren herkenbaar aan hun doorlopende voordeurruiten en gele schortplaten. Met uitzondering van de 7993 haalden ze de overgang naar Connexxion; de 7990 en de 7992 haalden er in mei 2003 een diensttijd van bijna twintig jaar.
7600-7609 (DAF MBG205DKFL530/Den Oudsten-Schenk)
In 1986 stroomde een laatste serie van tien MB205G's in. De 7606 en de 7609 waren in de jaren '90 donkerblauw gekleurde Parool-bussen. Met uitzondering van de 7608 (waarvan het restant in april 2004 werd gesloopt) was de hele serie in dienst tot 2003; de 7603 verhuisde toen van Hoofddorp naar Haarlem.
Gelede bussen van andere bedrijven
CN-geledes
| Zie Busmaterieel van Centraal Nederland (deel 2) en Busmaterieel van VAD voor de hoofdartikelen over dit onderwerp. |
7942-7956 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
Speciaal voor lijn 67 nam CN begin 1983 vijftien geledes in dienst (die overigens op lijn 173 en 174 begonnen); de 7942-7956 bleven deze lijn trouw tot aan de opheffing op 30 november 1990. Daarna schoven ze door naar de 170-er lijnen en werden ze verbouwd tot gesloten instap-bussen. In 1992 kregen ze blauwe schortplaten en een zwart masker.
Na de overname werd een aantal wagens aan de eigen omgeving ontrukt, en met de instroom van de Berkhof-geledes kwam het einde snel in zicht. Vier exemplaren hebben nog net de overgang naar Connexxion gehaald.
7957-7966, 7968-7970, 7972-7976 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
Deze bussen, herkenbaar aan de doorlopende voordeurruiten en de blinde achterfilmkast, werden niet door CN aangeschaft maar door VAD voor dienst op de 150-er lijnen naar Almere. Maar omdat deze bij de opening van de Flevospoorlijn overbodig zouden worden was afgesproken om ze aan CN te verkopen; de 7974-7976 konden er meteen aan de slag om, voorzien van stabalcons en stempelautomaten, het materieeltekort op lijn 67 op te vullen.
De rest volgde in 1987 behalve de verbrande 7971 (1984) en de 7967 (1985); de 7957-7966, 7968-7970 en de 7972-7976 werden bij voorziening van eerdergenoemde aanpassingen volledig geel geschilderd (behalve op het dak) en gingen dienst doen op de 170-er lijnen.
In december 1990 werden ze tot gesloten instap-bussen verbouwd en in 1992 kregen ze blauwe schortplaten, zwart masker en vierkante achterlichten. Vlak na de overname werd de 7966 uitgeschakeld door een brandende motor.
Met de instroom van de Volvo/Berkhof-geledes 7160-7174 kwam het einde snel in zicht; de overgebleven exemplaren werden in 1996 aan Midnet verkocht; werderom vanwege een materieeltekort (op lijn 57). In feite was er sprake van een terugkeer naar de vroegere eigenaar aangezien Midnet uit VAD voortkwam.
De 7957, 7962, 7963 en de 7968 hebben de overgang naar Connexxion gehaald.
7610, 7612, 7614, 7616, 7617 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
In september 1986 nam CN tien hogepetgeledes in dienst; net als de Volvo's van VAD waren het tweedeursbussen zonder stabalcons. Ze deden dienst vanuit alle garages en uiteindelijk kwamen de 7610, 7612, 7614, 7616 en de 7617 op de ex-MK-lijnen te rijden. In 1992 kregen ze blauwe schortplaten en een zwart masker.
Na de overgang werd het vijftal naar het Noorden gestuurd om er van zwarte richtingfilms te worden voorzien. In 1999 werden ze bij Connexxion herenigd met de 7611, 7613, 7615, 7618 en de 7619 die vijf jaar lang het Midnet-logo hebben gedragen.
In 2004 werden ze afgevoerd. De 7614 werd pas eind 2008, na jarenlange opslag bij Womy, op de boot naar Cuba gezet; hij kan er nog worden aangetroffen op de lijndienst.
7630-7634 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
In oktober 1987 kwam een vervolgserie van vijf bussen; de 7630-7634 waren weer wel in de driedeursuitvoering met stabalcons. Ze deden dienst op de 170-er lijnen en kregen in 1992 blauwe schortplaten en zwart masker. In de NZH-periode bleven ze op eigen terrein rijden maar na de overgang naar Connexxion kwam daar verandering in.
In 2004 werden ze afgevoerd.
ZWN gelede
7911 (DAF MB200GDKTL530/Den Oudsten-Schenk)
ZWN nam eind 1982/begin 1983 de eerste DAF-geledes (7906-7915) in dienst die nog de normale achterkant hadden. De 7911 werd in mei 1999 aan de NZH verkocht en in Uithoorn geplaatst voor dienst op de 170-er lijnen. Net als zijn achtergebleven broers 7906, 7908 en 7915 haalde hij vlak daarna de overgang naar Connexxion om in oktober 1999 naar Womy te worden afgevoerd.
Gelede semitoerbussen met KLM front
7998, 7999 (DAF MBG205DKTL530/Den Oudsten-Schenk)
In 1987 nam de NZH twee gelede semitoers in dienst in tweedeursuitvoering.
De wagens werden aanvankelijk ingezet t.b.v. een dagelijkse pendel welke destijds bestond tussen Amsterdam en de luchthaven van Brussel. Aldaar kon men met een van de eerste 'lucht-prijsvechters' Euro Skyhop zeer goedkoop van en naar Engeland vliegen. De NZH vervoerde destijds passagiers tussen Amsterdam en Brussel Airport v.v. Ten behoeve van het vervoer van de bagage was achteraan in beide wagens een afgesloten bagageruimte aanwezig. Nadien zijn de wagens ook voor andere doeleinden gebruikt. De bagageruimten uit beide wagens werden toen verwijderd en hier kwamen zitplaatsen voor terug. De wagens zijn enige tijd gebruikt voor de z.g.n. Marken-Express-ritten en verbleven beide toen in de NZH-vestiging van Purmerend. Later werden beide wagens overgeplaatst naar Alkmaar en gebruikt voor de sneldienst (lijn 97) tussen Alkmaar en Leeuwarden. Na de overname van CN in 1994 verschenen ze ook op lijn 170.
Door de komst van de Berkhof 7100'en in 1996 werden de 7998 en de 7999 overbodig en stonden ze vroegtijdig aan de kant bij Womy, totdat bleek dat Midnet te weinig geledes had. Voorzien van ronde koplampen gingen ze naar garage Zeist voor dienst op lijn 50, 57 en 241.
Na de overgang naar Connexxion werd de 7998 als eerste afgevoerd; de 7999 keerde via Ermelo terug naar Purmerend waarna uiteindelijk ook afvoer volgde.
Dorpsbussen
7727-7729, 7744, 7745, 7764 (Mercedes Benz/?)
Vanaf de jaren 70 schaften diverse bedrijven omgebouwde Mercedesbusjes aan die dienst deden als buurt-, bel- of taxibus.
7712-7718 (Mercedes Benz 208/?)
7681, 82 en 7688 (Mercedes Benz 207D)
Engelse proefbussen
3100-3106 (Leyland National 10951/2L)
In 1975 bestelde de NS 25 proefbussen van het type Leyland National; ze waren in het Verenigd Koninkrijk gebouwd en werden keurig verdeeld over NZH (3100-3106), Centraal Nederland (3107-3112), Westnederland (3113-3118) en ZO (3119-3124). De NZH en ZO-bussen verschilden van de rest doordat ze een geel dak hadden (in plaats van wit) en werden in Haarlem geplaatst voor dienst op lijn 2, 4, 71 en 72.
Met hun achterin geplaatste horizontale koploze turbomotor, waren de zogenaamde SRV-wagens niet geliefd bij de technici en chauffeurs, en waarschijnlijk heeft ook dit meegespeeld in de beslissing om alleen nog maar DAF's aan te schaffen.
In 1976 kregen ze een geknikte voorruit om lichtreflectie tegen te gaan, iets waar buitenlandse chauffeurs blijkbaar geen last van hadden.
Waar de Leyland Nationals in eigen land wel aansloegen (daar werden meer dan 7000 exemplaren gebouwd, waarvan de meeste een diensttijd van twintig jaar haalden) werden hun Nederlandse broers al in 1983-85 roemloos afgevoerd.
De Westnederland 3114 kreeg in 1984 de status van 'museumbus' en is sindsdien aanwezig bij het Haags Busmuseum te Den Haag.
B79-bussen
Proefbus
7900 (DAF-Den Oudsten B79)
In 1979 introduceerde Den Oudsten een nieuw bustype; de B79 viel op door de bolle voorruit, grotere filmkast en grille met rechthoekige koplampen. NZH kreeg, zoals vrijwel alle Nederlandse streekvervoerbedrijven, de zelfdragende proefbus 7900 op bezoek, maar deze was geen groot succes. Wegens de hoge kosten kwam de serieproductie nauwelijks van de grond en koos de ESO voorlopig voor voortzetting van de aanschaf van de standaard streekbus.
Midibussen
7029-7033 (Den Oudsten B79-M380\Mercedes-Benz)
Toch bestelde de NZH in 1979 vijf midi-B79-jes met klapdeuren en DOK-bankjes voor het stadsnet van Alkmaar. Dit zelfdragende Den Oudsten-product met Mercedes-componenten was 8 meter lang en werd geacht een handige en wendbare stadsbus te zijn. In de praktijk viel dit type enigszins tegen, zodat er geen vervolgserie is gekomen.
Rond 1980 deden chauffeurs van lijn 54 mee aan Tobbedansen; geüniformeerd en gezeten in een als B79-midi aangeklede tobbe haalden ze de tweede plaats in het eindklassement.
De 7029-7033 werden al in 1989, na tien jaar, bedankt voor hun diensten. Ze werden bij Berkhof donkerblauw geschilderd voor hun tweede levens (onder andere op Kreta). Een exemplaar werd aan Pieper verkocht onder het nummer 701.
Bronvermelding
- Autobuskroniek
- Maandblad Het Openbaar Vervoer
Museumbussen
- NZH Kraanwagen; deze is afkomstig uit het leger en is aangekocht door de NZHVM en is onder andere gebruikt om de oude tramsporen van de NZH uit de grond te takelen. Jaren later is deze overgedragen aan het NZH-Vervoermuseum te Haarlem. Met de restauratie van deze wagen wordt binnenkort begonnen.
- De NZH 9056 is opgenomen in de collectie van Stichting BRAM.
-
Toerwagen, voormalige AOT 5 uit 1966-1967
-
Toerwagen 118 uit het mislukte Eagle-project
Externe links
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Noord-Zuid-Hollandsche Vervoer Maatschappij op Wikimedia Commons.