Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Federalisme
Federalisme is een staatsvorm waar de macht wordt gedeeld tussen de landelijke overheid en de deelstaten. Aan de verschillende deelstaten wordt vaak veel macht toegekend om binnen het deelstaat veel handelingen uit te kunnen voeren. De landelijke/federale overheid richt zich daardoor vaak alleen op Defensie, buitenlandse zaken, belasting, economie en handel. De bevoegdheden kunnen bij de deelstaten niet worden ontnomen door het landelijke bestuur. De federale staat heeft een gezamenlijke grondwet. Er bestaan ook varianten op federalisme maar de structuur is hetzelfde alleen de bevoegdheidsverdeling verschilt.
Punten
De volgende punten kunnen worden herkent bij federalisme.
. De deelstaten hebben eigen middelen.
. Er zijn altijd minimaal twee soorten rechters (Landelijk en deelstaat).
. Residuaire bevoegdheden zouden aan de deelstaten toegekend worden.
. De meeste federale staten kennen een Grondwettelijk Hof, dat belast is met het toetsen van de grondwettelijkheid van de federale wetten en controleert of de bevoegdheidsverdeling wordt gerespecteerd.
Lijst van landen met federalisme
Noord-Amerika
. Verenigde Staten.
. Canada.
. Mexico
. Saint Kitts en Nevis
Zuid-Amerika
. Venezuela
. Brazilië
. Argentinië
Afrika
. Nigeria
. Sudan
. Zuid-Sudan
. Ethiopië
. Somalië
Europa
. België
. Duitsland
. Zwitserland
. Oostenrijk
. Bosnië en Herzegovina
. Rusland (Europa en Azië)
Azië
. Verenigde Arabische Emiraten
. Irak
. Pakistan
. India
. Nepal
. Maleisië
Mogelijke federale staten
Daarnaast was in theorie ook de Sovjet-Unie een federale staat. Maar in de praktijk vertoonde de Sovjet-Unie geen federalisme maar alleen Socialisme, een dictator en houden de Sovjet-Unie bijna alle macht bij zich.
Het Verenigd Koninkrijk is mogelijk een federale staat. Het komt doordat Schotland veel autonomie heeft met daarbij een eigen parlement en regels. Noord-Ierland en Wales hebben minder autonomie maar het heeft ook een budget bevoegdheid. Engeland fungeert gewoon met een bestuur met invloed op Wales en Noord-Ierland. Het Verenigd Koninkrijk is volledig gezamenlijk als het om Defensie en buitenlandse zaken gaat. De Brexit maakt daarbij invloed op deze gebieden en bestuur.
Eenheidstaat
Een verwant begrip is een eenheidstaat. Een eenheidstaat fungeert gewoon als een politiek geheel en oefent invloed uit op gemeente’s en provincies. Het bestuurlijk geheel bepaalt volledig de bevoegdheden van gemeente,s en provincies. Daardoor kan een eenheidstaat ook alle macht bij zich houden.