Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Panchen lama

Uit Wikisage
Versie door Mendelo (overleg | bijdragen) op 15 okt 2016 om 10:51
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Panchen Lama Tib.: pan chen bla ma; ook: Penchen Rinpoche, Tib.: pan chen rin po che) is de titel van een belangrijke lijn van trülku in de gelug-orde van het Tibetaans boeddhisme. De panchen lama geldt als de op één na hoogste trülku (tulku) van de gelugpa en wordt traditioneel gezien als een emanatie van de „Boeddha van het onmetelijke licht” Amitabha.

Oorsprong

Vele lama’s worden in het vajrayana-boeddhisme gezien als wezens die beslisten gereïncarneerd te worden om andere wezens te helpen op het pad naar verlichting. Zulke lama’s worden „trülku” genoemd.

De „panchen lama’s” kwamen in Tibet op in de 17e eeuw. De titel is samengesteld uit het Sanskriet paṇḍita (geleerde) en het Tibetaans chen-po (groot), en betekent groot geleerd goeroe. De titel houdt verband met de belangrijke en gerespecteerde boeddhistische leraar Lobsang Choekyi Gyeltshen, die abt was van het klooster Trashilhünpo. Lobsang Choekyi Gyeltshen gaf de vierde dalai lama Yoenten Gyatsho de boeddhistische monniksgelofte en was de leraar van de vijfde dalai lama Ngawang Lobsang Gyatsho. Nadat Lobsang Choekyi Gyeltshen op 92-jarige leeftijd overleed, liet de vijfde dalai lama zoeken naar de reïncarnatie van zijn leraar, die hij panchen lama noemde. Het was zijn bedoeling dat de panchen lama zijn spiritueel werk in Tibet zou voortzetten. Sindsdien is de panchen lama een belangrijke autoriteit bij het erkennen van een nieuwe dalai lama, zoals ook de dalai lama een belangrijke autoriteit is bij het vaststellen wie de actuele panchen lama is.

Aangezien drie vroegere Tibetaanse geleerden met terugwerkende kracht als incarnaties van de panchen lama erkend werden, wordt Lobsang Choekyi Gyeltshen als de vierde panchen lama geteld.

In het begin van de 20e eeuw zag een groot deel van de Tibetanen niet de dalai lama maar de panchen lama als hun opperste heerser in wereldlijk en geestelijk opzicht.[1]

De huidige panchen lama is omstreden, aangezien de door de 14e dalai lama erkende 11e panchen lama Gendün Choekyi Nyima ontvoerd werd.[2]

Verwijzingen

rel=nofollow
 
rel=nofollow