Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Venlose peperkoek: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Venlose_peperkoek&oldid=55848135 15 mrt 2020 PeterKeijsers 14 jan 2014)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Venlose_peperkoek&oldid=66133515 13 okt 2023 ‎ Thieu1972 Gouw)
Regel 1: Regel 1:
'''Venlose peperkoek''' is een variant op de bekende [[ontbijtkoek]], afkomstig uit de stad [[Venlo (stad)|Venlo]].
De '''Venlose peperkoek''' was afkomstig uit de [[Nederland|Nederlandse]] stad [[Venlo (stad)|Venlo]]. De [[Ontbijtkoek|peperkoek]] bevatte honing, [[sukade]], suiker, [[kruidnagel]] en [[Amandel (noot)|amandelen]] en werd gebakken van [[Rogge (graan)|roggemeel]].<ref name=":1">{{Citeer web |url=https://www.delocht.nl/venloosche-peperkoek/ |titel=Venloosche Peperkoek |datum=2020-06-04 |bezochtdatum=2023-10-13 |werk=Openluchtmuseum de Locht |taal=nl-NL}}</ref>


Volgens de Venlose stadsrekeningen wordt er in 1452 melding gemaakt van de koek, als [[Adolf van Egmont|Adlof van Gelre]] bij zijn terugkomst van het Heilige Graf door de stad Venlo wordt getrakteerd op de koek. In die tijd was het volgens bronnen een gebruik, dat hoge gasten op Venlose peperkoek werden getrakteerd.
Reeds in de [[middeleeuwen]] was het traditie dat de [[Magistraat|stadsmagistraat]] van Venlo peperhoek aanbood aan hoge gasten. In de stadsrekeningen van 1452 wordt bijvoorbeeld melding gemaakt van een 'peperkoicke' die hertog [[Adolf van Egmont|Adolf van Gelre]] bij zijn terugkomst van het [[Heilig Grafkerk|Heilige Graf]] kreeg aangeboden. In 1627 kreeg de echtgenote van de graaf Van Bergh zes koeken geschonken.<ref name=":0">{{Citeer web |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010992956:mpeg21:a0081 |titel=De oprechte Venlosche peperkoek |datum=4 januari 1032 |werk=Limburger koerier |uitgever=Delpher}}</ref> Deze traditie werd ook in 1960 gevolgd toen burgemeester Gou een peperkoek aanbood aan [[Beatrix der Nederlanden|prinses Beatrix]] bij haar bezoek aan de stad.<ref>{{Citeer web |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010875553:mpeg21:a0222 |titel=Lachende Kroonprinses en gul Limburg vonden elkaar |datum=7 mei 1960 |werk=de Volkskrant |uitgever=Delpher}}</ref>


Aan het begin van de [[18e eeuw]] werd de koek geëxporteerd, bijvoorbeeld naar [[Nederlands Indië]]. In de [[19e eeuw]] bevond zich bij de [[Maaspoort (Venlo)|Maaspoort]] een bakkerij met de naam ''In den Venlooschen Peperkoek''. In 1871 stopte de familie met de bakkerij.
In 1662 werd een peperkoek van 24 pond aan de weeskinderen geschonken en in 1670 gaf de stad een peperkoek aan de kinderen van Mons Goris vanwege de viering van [[Sinterklaasfeest|Sint Nicolaas]].<ref name=":0" />


In 1834 bood de pastoor van de [[Grote of Sint-Martinuskerk (Venlo)|Sint-Martinuskerk]] eveneens een peperkoek aan de abt van Averbode aan.<ref>[https://web.archive.org/web/20140116080659/http://archief.venlo.nl/ikzoek/archieven/Paginas/Zoeken.aspx?mivast=120&mizig=210&miadt=120&miaet=1&micode=450&minr=1098877&miview=inv3&milang=nl&mialg= Gemeentearchief Venlo]</ref>
Eind 17e eeuw kwam het bakken van peperkoek in gevaar vanwege de hoge belastingen, onder andere op honing. Ook moest de koek worden gewogen bij de [[waag]] en dat was voor bakkers dikwijls een belemmering. Het product bracht daarom weinig op en het aantal bakkers daalde.<ref name=":0" />
a
Begin 18e eeuw vond er nog export plaats naar [[Nederlands-Indië]].


De Venlose peperkoek bevatte honing, sucade, suiker, kruidnagel en amandelen.  
Er waren in de 19e eeuw meerdere peperkoekenbakkers in Venlo. In de [[Maasstraat (Venlo)|Maasstraat]] zat Van dan Brand. In de [[Peperstraat (Venlo)|Peperstraat]] - die mogelijk is vernoemd naar de peperboekbakkers<ref name=":1" /> - bevond zich de bakkerij van Jan Frans Opdenoordt. Antoon Willemsen dreef bij de [[Maaspoort (Venlo)|Maaspoort]] en later op de [[Parade (Venlo)|Parade]] een bakkerij met de naam 'In den Venloosche Peperkoek'; hij sloot in 1871 echter zijn bedrijf en beëindigde daarmee een familietraditie die al in de 17e eeuw was begonnen.<ref name=":0" />
 
{{Appendix|1=alles|2=
== Externe link ==
[https://archief.venlo.nl/sites/default/files/inline_files/Venloclopedie_0.pdf 'Peperkoek' in ''Venloclopedie'']
* [http://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=1700&miaet=1&micode=LEM&minr=885478&miview=inv3&milang=nl&mialg= Venlose peperkoek op LEM Historische encyclopedie]
-----
 
{{References}}}}
{{Appendix}}


[[Categorie:Ontbijtkoek]]
[[Categorie:Ontbijtkoek]]
[[Categorie:Cultuur in Venlo]]
[[Categorie:Cultuur in Venlo]]

Versie van 15 okt 2023 22:44

De Venlose peperkoek was afkomstig uit de Nederlandse stad Venlo. De peperkoek bevatte honing, sukade, suiker, kruidnagel en amandelen en werd gebakken van roggemeel.[1]

Reeds in de middeleeuwen was het traditie dat de stadsmagistraat van Venlo peperhoek aanbood aan hoge gasten. In de stadsrekeningen van 1452 wordt bijvoorbeeld melding gemaakt van een 'peperkoicke' die hertog Adolf van Gelre bij zijn terugkomst van het Heilige Graf kreeg aangeboden. In 1627 kreeg de echtgenote van de graaf Van Bergh zes koeken geschonken.[2] Deze traditie werd ook in 1960 gevolgd toen burgemeester Gou een peperkoek aanbood aan prinses Beatrix bij haar bezoek aan de stad.[3]

In 1662 werd een peperkoek van 24 pond aan de weeskinderen geschonken en in 1670 gaf de stad een peperkoek aan de kinderen van Mons Goris vanwege de viering van Sint Nicolaas.[2]

Eind 17e eeuw kwam het bakken van peperkoek in gevaar vanwege de hoge belastingen, onder andere op honing. Ook moest de koek worden gewogen bij de waag en dat was voor bakkers dikwijls een belemmering. Het product bracht daarom weinig op en het aantal bakkers daalde.[2] a Begin 18e eeuw vond er nog export plaats naar Nederlands-Indië.

Er waren in de 19e eeuw meerdere peperkoekenbakkers in Venlo. In de Maasstraat zat Van dan Brand. In de Peperstraat - die mogelijk is vernoemd naar de peperboekbakkers[1] - bevond zich de bakkerij van Jan Frans Opdenoordt. Antoon Willemsen dreef bij de Maaspoort en later op de Parade een bakkerij met de naam 'In den Venloosche Peperkoek'; hij sloot in 1871 echter zijn bedrijf en beëindigde daarmee een familietraditie die al in de 17e eeuw was begonnen.[2]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

'Peperkoek' in Venloclopedie


  1. 1,0 1,1 (nl) Venloosche Peperkoek. Openluchtmuseum de Locht (2020-06-04) Geraadpleegd op 2023-10-13
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 De oprechte Venlosche peperkoek. Limburger koerier. Delpher (4 januari 1032)
  3. º Lachende Kroonprinses en gul Limburg vonden elkaar. de Volkskrant. Delpher (7 mei 1960)
rel=nofollow
rel=nofollow