Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Op reis in het scriptorium: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Op_reis_in_het_scriptorium&oldid=40376656 10 feb 2014 Gomez4 11 nov 2013)
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Op_reis_in_het_scriptorium&oldid=40681288 Nederduivel)
Regel 45: Regel 45:
Meneer Blanco herinnert zich niets en moet verzorgd worden, maar kan wel nog wat rondstrompelen. In zijn kamer bevindt zich een bureau met stapels papieren. Hij leest erin maar raakt niet wijs uit de fragmenten die hem ter beschikking staan. Hij vraagt zich af wie al die mensen zijn waarover hij leest en wat alle flarden van avonturen te betekenen hebben. Ook moet hij een vervolg en een einde voor hun avonturen bedenken.
Meneer Blanco herinnert zich niets en moet verzorgd worden, maar kan wel nog wat rondstrompelen. In zijn kamer bevindt zich een bureau met stapels papieren. Hij leest erin maar raakt niet wijs uit de fragmenten die hem ter beschikking staan. Hij vraagt zich af wie al die mensen zijn waarover hij leest en wat alle flarden van avonturen te betekenen hebben. Ook moet hij een vervolg en een einde voor hun avonturen bedenken.


== Kennis van het werk van Auster speelt een grote rol ==
== Ontvangst ==
De nevenpersonages die in het boek opduiken komen in eerdere romans van Auster voor. Een beginnende Auster-lezer die deze personages niet kent, begrijpt daardoor niet wie de personages zijn die steeds in de kamer van meneer Blanco opduiken en welke betekenis daarvan uitgaat. Bovendien zijn er ook situaties die verwijzen naar voorgaande boeken, zoals de kamer waarin meneer Blanco opgesloten zit. Geleidelijk aan komt een beginnende Auster-lezer dan ook tot het besef dat hij nooit zal begrijpen waar dit allemaal om draait.
 
Gevorderde Auster-lezers kunnen de inbreng van de nevenpersonages en een aantal situaties wel begrijpen. Hiervoor is het echter nodig om minimaal de [[New York-trilogie]] van Auster te hebben gelezen (daarin introduceerde Auster meneer Blauw, die zich ertoe veroordeeld voelt zijn hele leven in een kamer te zitten lezen, en ook, in het derde deel, de gesloten kamer). Maar het beste is het om alle voorafgaande boeken van Auster te hebben gelezen, want veel personages uit allerlei boeken duiken op, en er zijn ook situaties die herinneringen oproepen.
 
== Postmoderne literatuur ==
Austers werk staat bekend als [[Postmoderne literatuur|postmodernistische literatuur]]. De postmoderne auteur probeert de moeilijke relatie tussen fictie en werkelijkheid weer te geven. Dit is ook hier het geval.
Enkele voorbeelden:
* vermengen van fictie en realiteit: meneer Blanco is in feite Paul Auster zelf.
* [[intertekstualiteit]] is prominent aanwezig door de vele nevenpersonages die in eerder werk van Auster opduiken een rol te laten spelen. De personages uit verhalen die Auster eerder heeft geschreven, bepalen nu zelfs het leven van zijn hoofdpersonage, meneer Blanco.
* in postmoderne literatuur probeert men met allerlei kunstgrepen uit om de algemeen controlerende rol van de [[Vertelperspectief|verteller]] te ondergraven. Hier lopen de schrijver Paul Auster, het hoofdpersonage meneer Blanco, de nevenpersonages en nog een algemene verteller die alles kan zien wat er op de camerabeelden verschijnt (en zichzelf aanduidt als 'we', het gaat dus niet om één persoon) zozeer door elkaar, dat er geen eenduidige verteller meer is.
* geen chronologie: de teksten die meneer Blanco leest, zijn (zonder dat hij dit beseft), een getuigenis, fragmenten die hij de voorbije dagen, weken en zelfs jaren over zichzelf geschreven heeft.
* de postmoderne literatuur ontwijkt vaak op speelse wijze de mogelijkheid tot een betekenis. Hier is er ook niet echt een zoektocht naar een betekenis. De oude man lijdt aan geheugenverlies, zit opgesloten, wordt in de gaten gehouden door camera's (het [[Big Brother (George Orwell)|Big Brother]]-gevoel dat in Amerika zeer sterk is). Personages komen zijn kamer in en uit, maar er zijn niet echt motieven. De lezer komt er ook nooit achter of de medicijnen die meneer Blanco toegediend krijgt ervoor moeten zorgen dat hij aan geheugenverlies lijdt, of juist bedoeld zijn om zijn kwaal binnen de perken te houden. Het gaat vooral om de vertelling, de trage handelingen van meneer Blanco.
 
== Stijl ==
De oude man meneer Blanco leeft langzaam, bedachtzaam, en ieder van zijn handelingen wordt tot in detail beschreven. Deze combinatie brengt dromerigheid en rust teweeg, de stijl die Auster populair maakte in Amerika.
Meneer Blanco leeft echter met angsten en schuldgevoelens, die beklemmend werken en de rust verstoren.
 
== Schrijversblok ==
Toen dit boek uitkwam, reageerden veel critici en lezers negatief of ontgoocheld.
Toen dit boek uitkwam, reageerden veel critici en lezers negatief of ontgoocheld.
Zo schrijft Erwin Tommissen in een recensie voor ''Cutting Edge''<ref>[http://www.cuttingedge.be/boekenstrips/paul-auster-op-reis-het-scriptorium Paul Auster, 'Op reis in het scriptorium'], ''Cutting Edge'', 7 november 2006, bespreking door Erwin Tommissen</ref> dat de beklemmende sfeer die een zinnenprikkelend genot veroorzaakt veel meer aanwezig is in andere boeken van Auster dan in dit boek. Volgens hem is dit eveneens het geval met verrassende plotwendingen, die in dit boek ontbreken. En de intertekstualiteit, het opduiken van de nevenpersonages, vindt Tommissen wel een aardige kunstgreep, maar niet meer dan dat, want Auster slaagt er hier niet in om deze personages tot leven te wekken. Het had een echte meerwaarde kunnen opleveren om oude getrouwe personages met elkaar in contact te brengen, maar dat komt er niet echt van.
Zo schrijft Erwin Tommissen in een recensie voor ''Cutting Edge''<ref>[http://www.cuttingedge.be/boekenstrips/paul-auster-op-reis-het-scriptorium Paul Auster, 'Op reis in het scriptorium'], ''Cutting Edge'', 7 november 2006, bespreking door Erwin Tommissen</ref> dat de beklemmende sfeer die een zinnenprikkelend genot veroorzaakt veel meer aanwezig is in andere boeken van Auster dan in dit boek. Volgens hem is dit eveneens het geval met verrassende plotwendingen, die in dit boek ontbreken. En de intertekstualiteit, het opduiken van de nevenpersonages, vindt Tommissen wel een aardige kunstgreep, maar niet meer dan dat, want Auster slaagt er hier niet in om deze personages tot leven te wekken. Het had een echte meerwaarde kunnen opleveren om oude getrouwe personages met elkaar in contact te brengen, maar dat komt er niet echt van.

Versie van 2 mrt 2014 08:12

Op reis in het scriptorium
Oorspronkelijke titel Travels in the Scriptorium
Auteur(s) Paul Auster
Vertaler Ton Heuvelmans
Kaftontwerper Studio Ron van Roon
Taal Nederlands
Oorspronkelijke taal Engels
Reeks/serie
Onderwerp Postmoderne roman
Genre Literatuur
Uitgever De Arbeiderspers
Oorspronkelijke uitgever Henry Holt and Company
Uitgegeven 2006
Medium print
Pagina's 148
ISBN-code 90 295 6435 0
rel=nofollow

Op reis in het scriptorium is een roman geschreven door de Amerikaanse auteur Paul Auster (1947).

Inhoud

Een oude man, meneer Blanco, ontwaakt in een kamer. Overal hangen camera’s en microfoons. Alles wat hij doet of zegt, wordt geregistreerd.

Meneer Blanco weet niet meer wie hij is, kent zijn eigen naam niet, noch zijn verleden. Hij heeft echter wel gevoelens, vooral een grote angst, en ook schuldgevoelens, die hij niet kan plaatsen.

Meneer Blanco vermoedt dat hij opgesloten zit in zijn kamer maar weet het niet zeker. Hij kan niet voor zichzelf zorgen. Als in een rusthuis komt regelmatig een verpleegster binnen om hem te wassen, aan te kleden, te helpen met eten en, belangrijk, medicijnen te geven. Ook andere personages duiken op in zijn kamer.

Meneer Blanco herinnert zich niets en moet verzorgd worden, maar kan wel nog wat rondstrompelen. In zijn kamer bevindt zich een bureau met stapels papieren. Hij leest erin maar raakt niet wijs uit de fragmenten die hem ter beschikking staan. Hij vraagt zich af wie al die mensen zijn waarover hij leest en wat alle flarden van avonturen te betekenen hebben. Ook moet hij een vervolg en een einde voor hun avonturen bedenken.

Ontvangst

Toen dit boek uitkwam, reageerden veel critici en lezers negatief of ontgoocheld. Zo schrijft Erwin Tommissen in een recensie voor Cutting Edge[1] dat de beklemmende sfeer die een zinnenprikkelend genot veroorzaakt veel meer aanwezig is in andere boeken van Auster dan in dit boek. Volgens hem is dit eveneens het geval met verrassende plotwendingen, die in dit boek ontbreken. En de intertekstualiteit, het opduiken van de nevenpersonages, vindt Tommissen wel een aardige kunstgreep, maar niet meer dan dat, want Auster slaagt er hier niet in om deze personages tot leven te wekken. Het had een echte meerwaarde kunnen opleveren om oude getrouwe personages met elkaar in contact te brengen, maar dat komt er niet echt van.

Tijdens een interview dat Paul Auster op 1 juni 2009 had met John Freeman,[2] destijds dienstdoend hoofdredacteur van het literaire tijdschrift Granta Magazine, legt Auster uit hoe dit komt. Haast een uur lang blikt hij in dit interview terug op zijn schrijversbestaan, en wanneer het onderwerp schrijversblok ter sprake komt, vertelt hij hoe het komt dat Op reis in het scriptorium niet hetzelfde niveau haalt als zijn vorige boeken:

“Gedurende mijn schrijversbestaan had ik meestal ideeën voor volgende boeken. Na The Brooklyn Follies, ongeveer vijf jaar geleden, had ik geen ideeën meer. Ik was leeg, en de laatste drie boeken die ik geschreven heb, zijn ontstaan uit een langdurig scheppingsproces tussen de verschillende boeken. Ik dacht dat het afgelopen was met mij, wist niet wat ik nog moest doen, ik was op de dool, werd depressief. Wanneer ik niet aan het werk ben, ben ik... elke dag neurotisch, weet je. Maar deze boeken zijn er nu, ik werk aan een nieuw, dus die zijn er. En toch, ik weet het niet, maar het voelt aan alsof we misschien allemaal op een of ander moment opdrogen. We proberen te bloeien en voor god te spelen, of iets dergelijks.”

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Paul Auster, 'Op reis in het scriptorium', Cutting Edge, 7 november 2006, bespreking door Erwin Tommissen
  2. º Paul Auster: A Conversation With Granta, video van het interview van John Freeman met Paul Auster op FORA.tv. De aangehaalde passage komt uit item 19 van deze video: Dealing with Writer's Block.
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Op_reis_in_het_scriptorium&oldid=137693"