Gebruiker:Franciscus/kladblok

Deze pagina gebruik ik om nieuwe artikelen even op te bergen en te bewerken, vóórdat ik ze als bijdrage op Wikisage zet. Ook kan ik hier enkele geheugensteuntjes kwijt.
Franciscus 4 feb 2009 14:55 (UTC)

Edward Elgar omstreeks 1925

>> Paul Dukas ( 1865 - 1935 ) >

Beschreibung SAND Maurice Masques et bouffons 07.jpg

Italiano: Scaramuccia Deutsch: Scaramuz Datum 1860(1860)

Quelle SAND Maurice. Masques et bouffons (Comedie Italienne). Paris, Michel Levy Freres, 1860

Urheber Maurice Sand

1. 2 ²/ ₉ + ⁵/ ₉ = 2 ⁷/ ₉

Franciscus 20 jul 2009 13:33 (UTC)

Nulmeridiaan

Een meridiaan is in de aardrijkskunde een halve cirkel op het aardoppervlak tussen de noordpool en de zuidpool.
De Franse geleerden hadden het hart van Parijs als plek uitgekozen waar via Duinkerken een meridiaan naar Barcelona en verder liep en deze meridiaan de Nulmediaan genoemd.

• De keuze van de nulmeridiaan is lange tijd omstreden geweest. In het verleden zijn er dan ook nogal wat meridianen als nulmeridiaan aangenomen, waaronder die door belangrijke steden als Parijs, Rome, Kopenhagen, Jeruzalem en Sint Petersburg. Uiteindelijk is in oktober 1884 de meridiaan die door het Koninklijk Observatorium Greenwich loopt, als dé internationaal geldende Nulmeridiaan gekozen op de Internationale Meridiaanconferentie. Van de aanwezige landen stemden alleen Brazilië en Frankrijk tegen.
• Frankrijk heeft zijn eigen nulmeridiaan nooit echt willen opgeven. Na eeuwen van Frans-Britse oorlogen werd de komst van de nulmeridiaan van Greenwich beschouwd als een onverdedigbare en onomkeerbare Britse cartografische invasie van het eigen grondgebied. Maar onder grote druk van de andere landen zag Frankrijk zich toch gedwongen met de rest van de wereld de Greenwich-meridiaan als universele nulmeridiaan te aanvaarden. Frankrijk accepteerde de nulmeridiaan van Greenwich echter pas officieel in 1911.
• Op de landkaarten van Michelin, is de nulmediaan die over Parijs loopt tot ongeveer 1980 nog steeds aanwezig. Pas later is dit herzien, waardoor Parijs nu op 20 ^o 20 ^, Noorderbreedte ligt ten opzichte van de nulmeridiaan van Greenwich.

• sin α = BC / AB = ½ AB / AB = 0,5

Voor zijde AC wordt de stelling van Pythagoras toegepast, en wel als volgt:

• AC = √ ( AB ) ² – ( BC ) ² = √ ( AB ) ² – ( ½ AB ) ² = √ ¾ (AB) ² = ½ AB√3

Hieruit volgt dan :

• cos α = AC / AB = ½ AB √ 3 / AB = ½ √ 3 ( = 8,66 )

en :

• tg α = BC / AC = ½ AB / ½ AB√3 = 1/3 . √3 = 0,577

Quotiënt	Φ
1 : 1	1
2 : 1	2
3 : 2	1,5
5 : 3	1,67
8 : 5	1,6
13 : 8	1.62500
89 : 55	1,6181818
610 : 377	1,61537135
4181 : 2584	1,61803405
28657 : 17711	1,61803399
196418 : 121393	1,618033989

Franciscus 20 jan 2011 20:52 (CET)

Kurt Weill

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Bestand:Kurt Weill (19...jpg

<<< Kurt Weill ( 19.. ) gefotografeerd door ……………

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Kurt Weill (Dessau (Duitsland), 2 maart 1900 – ……., 4 april 1950) was een Duitse componist die in de eerste helft van de twintigste eeuw een rijk oeuvre aan muziek tot stand bracht. Hij wordt gerekend tot een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de nieuwe en moderne Duitse instrumentale en vocale muziek, als regel bedoeld voor opvoering in de theaters.
Kurt Weill is het meest bekend geworden door zijn werk Die Dreigroschenoper, dat na de premiére in 1928 over de hele wereld een ware triomftocht maakte. Met deze muziek brak Kurt Weill echt goed door en kreeg hij de erkenning die hij verdiende.
Ook later in Frankrijk en Amerika was Kurt Weill een grootheid die de nodige erkenning kreeg met Lady in the Dark, Street Scene, Down in the Valley en nog vele andere innovatieve werken voor het theater.

Eerste ontwikkelingen

Door het rijke culturele klimaat dat heerste in het joodse gezin werden zijn talenten al vroeg gestimuleerd. Zijn vader was cantor in de synagoge en was goed thuis in de muziek. Ook bezocht hij samen met zijn ouders geregeld veel concerten en de plaatselijke opera. Deze ervaring was samen met muziek maken in de huiselijke kring de basis voor Weills muzikale belangstelling.
Kurt Weill begon met componeren toen hij 10 jaar oud was, hoewel hij toen nog geen echte muzieklessen had gevolgd. Wel was hij intussen bezig met de studie piano en compositie bij de componist en docent Albert Bing. Om ervaring op te doen en om wat te verdienen, trad Weill toen hij 15 jaar oud was op als begeleider van liederavonden.
In 1919 werd hij répétiteur aan het Friederich-Theater.in Lüdensdorf en ging hij muzieklessen volgen aan de Berlijnse Hochschule für Musik in Berlijn De componist en docent Engelbert Humperdinck werd zijn leraar compositie. Dit academische onderwijs opleiding beviel hem maar matig, en Kurt Weill hield het daardoor maar twee semesters uit.
Op zijn verdere omzwervingen ontmoette hij de componist en pianist Ferruccio Busoni - een beroemde componist en pedagoog - die masterclasses in compositie gaf. Deze nam hem vier jaar lang onder zijn hoede en bekwaamde hem verder in de muziek, maar kon hem geen contrapunt bijbrengen.
Van Busoni leerde Weill zijn eigen en andermans muziek te waarderen, want, zoals hij zelf zei: 'De lessen waren een onderlinge uitwisseling van ideeën in de beste zin van het woord, zonder poging om mensen tot een mening te forceren.' Onder zijn leiding schreef hij een strijkkwartet en een vioolconcert.
Het gemis aan inzicht in contrapunt werd later goedgemaakt door lessen bij Philipp Jarnach te volgen.
In 1924 kreeg Kurt Weill grote bekendheid door zijn liedercyclus Frauentanz voor sopraan en kwintet.
In 1921 schreef Weill zijn eerste symfonie en in 1925 zijn eerste opera, Der Protagonist (de hoofdrolspeler). Hoewel dit werk redelijk succesvol was, nam Weill al bij de première in 1927 volledig afstand van deze opera.

Berlijn

In de jaren '20 was Berlijn het centrum van de wereld, de stad waar alles gebeurde, waar grote kunstenaars uit heel Europa bijeen kwamen. Berlijn was een stad met een bijna grotere aantrekkingskracht dan Parijs. Nieuwe bouwstijlen en belangrijke kunststromingen volgden elkaar snel op. Spannende jaren waarin niemand zich de tijd gunde zich ergens over te verbazen. Ook de invloeden uit Amerika werden snel omgezet in nieuwe ideeën en stromingen. Voor Amerikanen was Berlijn een kosmopolitische stad waar ze door geldontwáarding van de Duitse mark – na de Eerste Wereldoorlog - voor een dollar een riant bestaan konden leiden. Zij brachten ook de jazz mee naar Europa.
Kurt Weill, die al een tijd in Berlijn woonde, werd een grote fan van onder andere Louis Armstrong en liet zich door de jazz beïnvloeden. Komische noot hierbij is, dat juist. Louis Armstrong later op trompet een bewerking speelde van Mackie Messer (Mack the Knife ) uit Die Dreigroschenoper.
Voor Kurt Weill leverde dit nieuwe denken ongekende mogelijkheden op en hij nam afstand van zijn traditionele manier van componeren In een brief aan zijn ouders schrijft Kurt Weill: Dit zijn de jaren, waarin een kunstenaar steeds op een kruitvat zit. Waarin ongebruikte energie explosief ontladen wordt. Waarin verhoogde overgevoeligheid een constante spanning en opwinding veroorzaakt.

Samenwerking met Bertold Brecht

Kurt Weill leerde in 1927 de theatervernieuwer, schrijver en regisseur Bertolt Brecht kennen, een leeftijdsgenoot. Deze ontmoeting was van essentieel belang voor de ontwikkeling van zijn muziek. In samenwerking met Brecht en geïnspireerd door diens sociaal-kritische opvattingen schiep hij een direct aansprekende vorm van anti~romantisch muziektheater. Deze vorm was gebaseerd op een muzikale stijl waarin elementen ontleend aan onder andere jazz en tango, waren verwerkt. Vanuit hun maatschappelijke betrokkenheid wilden ze de traditionele opera toegankelijk maken voor de gewone arbeider, door onderwerpen te zoeken die actueel waren en aansloten bij de belevingswereld van de gewone mens. Brecht wilde dat bereiken door middel van zijn teksten, maar vooral door zijn andere wijze van spelen, ook wel episch verhalend theater genoemd. Simpel gezegd: de acteur speelt zijn rol niet vanuit inleving, maar hij vertelt over de gebeurtenissen die zijn personage beleeft en de keuzes die hij maakt.
Kurt Weill wilde de opera toegankelijker maken door een nieuw soort opera te creëren in een primitieve vorm. Dit hield een verstrekkende simplificatie van de muziek in. De samenwerking met Bertold Brecht werd niet door iedereen gewaardeerd. De uitgever van Weill’s muziek twijfelde sterk aan de invloed van Brecht. Weill reageerde hierop met de volgende verklaring: De samenwerking van twee zeer productieve mensen kan iets fundamenteel nieuws opleveren. Het lijdt geen twijfel, dat een volkomen nieuwe vorm van theater aan het onstaan is, voor een ander, veel breder publiek en waarvan de werking onvermoed groot zal zijn.

Die Dreigroschenoper

Het bekendste werk van Bertold Brecht en Kurt Weill is die Dreigroschenoper , een haastklus die in 1928 in premiere ging. In datzelfde jaar werd deze opera in 50 verschillende theaters in Duitsland uitgevoerd. Acht verschillende platenfirma's maakten meer dan 20 verschillende plaatopnamen van de opera. De koorts sloeg over naar het buitenland. In vijf jaar tijd werd die Dreigroschenoper 1000 keer uitgevoerd in maar liefst 18 talen. Een ongeëvenaard succes in de geschiedenis van de opera. Ook nu wordt deze opera nog steeds opgevoerd van Nairobi tot Japan, van Moskou tot New York.
Die Dreigroschenoper is een wereldberoemd muziekspektakel geworden en was het eerste grote succes van de samenwerking tussen Bertolt Brecht en Kurt Weil. Het duo schreef voor dit werk ruim twintig sprankelende evergreens, waarvan sommige enprme hits werden. Ondanks de titel is het stuk geen opera maar meer een Singspiel. Dit is toneel met gezongen fragmenten.
De inhoud van die Dreigroschenoper is gebaseerd op het 18 e – eeuwse Beggarsopera van de Engelsman John Gay, waarin voor het eerst gewone mensen op het toneel verschenen. In ndhet libretto, dat Brecht schreef, worden in het achttiende-eeuwse Londen de straten bevolkt door bedelaars, hoeren, oplichters en criminelen. Superboef Mackie Macheath ( Messer ) trouwt stiekem met Polly, de dochter van bedelaarskoning Jeremiah Peachum. Dit lijkt voldoende om Mackie Messer op het schavot te doen belanden, wat echter na allerlei verwikkelingen niet gebeurt. Hij krijgt gratie, een hoge lijfrente en wordt zelfs in de adelstand verheven.
Deze opera - die handelt over de man in de straat en over corruptie, zelfs tot in het politieapparaat - ontketende een ware rage.
De liederen uit die Dreigroschenoper – veel er van gezongen door Lotte Lenya - waren in 1928 grote hits. Vooral het lied van Mackie Messer werd door iedereen gezongen of gefloten.

Und der Haifisch, der hat Zähne,

Und die trägt er im Gesicht,

Und Macheath der hat ein Messer,

Doch das Messer seht man nicht.

Voor het eerst in de geschiedenis werden er door een opera gebruiksartikelen op de markt gebracht, eigenlijk net zoals tegenwoordig.
Op 14 september 1929 ging de ook die Dreigroschenoper onder de naam Driestuiversopera in Nederland in première. Het Oost Nederlands Toneelgezelschap, dat de opera opvoerde, werd geconfronteerd met heftige discussies over inhoud en vormgeving. Dit voorkwam niet, dat ook in Nederland de Driestuiversopera tot een rage uitgroeide. Nog steeds staat in ons land deze opera op het programma van een paar gezelschappen.
Tot de Tweede Wereldoorlog bezocht heel progressief Nederland jaarlijks de filmversie van W.G.Pabst in de Uitkijk in Amsterdam als ware het een bedevaartplaats. De film, die in 1930 in première ging, kende zowel een Duitse als een Franse versie. De Franse versie werd onder de naam. Quatre sous opera uitgebracht.

Nazitijd

Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam werden de voorstellingen met werk van Kurt Weill en Bertolt Brecht verstoord door nazi's. Al snel volgde een verbod op het uitvoeren en het in bezit hebben van deze stukken. De nazi's noemden deze muziek entartete Musik, wat dus inhield, dat zij het ontaarde muziek vonden.
Brecht en Weill vluchtten weg uit Duitsland en ontmoetten elkaar weer in Frankrijk, waar ze hun laatste gezamenlijke werk maakten: Die sieben Todsünden.
Het uitbreken van de oorlog en, hun steeds verder oplaaiende conflicten maakte verdere samenwerking onmogelijk. Zo werd een belangrijke productieve succesvolle periode afgesloten.
Toen bleek dat Frankrijk niet veilig was, vluchtten ze naar Amerika. Maar ook in Amerika was Bertolt Brecht als maatschappijkritisch kunstenaar niet veilig en werd hij in het midden van de jaren 50 van de vorige eeuwdoor de beruchte waarheidscommissie van senator Joseph McCarthy ondervraagd op communistische sympathiën.
Brecht ging uiteindelijk terug naar Oost Duitsland en leidde daar tot zijn dood (1956) een belangrijk theater-gezelschap, het Berliner Ensemble. Kurt Weill bleef tot zijn dood (1950) in Amerika en schreef daar een aantal succesvolle opera's, waaronder 'Knickerbocker Holiday’, 'Lady in The Dark' en Johnny Johnson'. ln 'Knickerbocker Holiday' komt de beroemde 'September Song' voor. Dit lied is een van de meest gecoverde songs in de periode van 1940 tot 1965.

Manuel de Falla

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Manuel de Falla omstreeks 1920

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Manuel de Falla (Cadiz ( Spanje ), 23 november 1876 – Alta Gracia ( Argentinië ), 14 november 1946) was een Spaanse cpmponist, die ook actief was als dirigent, pianist en musicoloog. In ons land is hij vooral bekend geworden door La vida breve en El sombrero de tres picos.
Manuel de Falla werd geboren in de plaats Cadiz aan de Atlantische kust. Zijn vader - een rijke koopman - was afkomstig uit Valencia en zijn moeder - een goede pianiste - was een Catalaanse.
De eerste pianolessen kreeg hij van zijn moeder en al vroeg traden ze samen op in Cadiz. Na een concertbezoek op zeventienjarige leeftijd besloot hij componist te worden.
De Falla studeerde muziek aan het conservatorium in Madrid bij onder meer de componist en schrijver Felipe Pedrell die hem niet alleen een grondige muzikale opleiding gaf, maar De Falla ook de liefde bijbracht voor de rijke, inheemse volksmuziek. Pedrell wees hem erop, dat ook zijn vroegere leerlingen Isaac Albéniz en Enrique Granados deze richting hadden gekozen. Hierdoor aangewakkerd, ontwikkelde Manuel de Falla een grote kennis van de Spaanse volksmuziek, wat terug te vinden is in zijn composities.

Eerste successen

Om geld bij elkaar te krijgen voor een muziekstudie in Parijs, begon De Falla lichte muziek te schrijven. Helaas lukte het hem op dat moment nog niet zijn wens in vervulling te laten gaan.
In 1903 boekte hij zijn eerste succes met zijn opera La vida breve ( Het korte leven ), dat door de Academia de Bellas Artes werd bekroond. Door het succes met deze opera ontstond grote waardering voor zijn werk. Bovendien won hij later dat jaar een pianoconcours, en werd hij steeds vaker als concertpianist gevraagd.

Verblijf in Parijs

In 1907 koos De Falla het centraler in Europa gelegen Parijs als woonplaats, vol verwachtingen wat en wie hij daar zou ontmoeten. Hij verbleef daar zeven jaar en maakte kennis met Claude Debussy, Gabriel Fauré en Maurice Ravel en raakte bevriend met Paul Dukas die zijn werk zeer bewonderde.
Intussen componeerde hij Quatre pièces Espagnoles ( Vier Spaanse stukken ) - opgedragen aan Isaac Albéniz - en drie symfonische gedichten Noches en los jardines de España ( Nachten in de tuinen van Spanje ). Verder schreef hij daar Siete canciones populares españolas ( Zeven Spaanse liederen ), voor een belangrijk deel gebaseerd op oude Andalusiche volksmuziek.
De Falla kreeg het gedaan, dat enkele composities van hem in Parijs wwerden uitgegeven.
Toen in 1913 zijn opera La vida breve in een Franse vertaling in Nice in première ging, en later ook in Parijs werd opgevoed, werd Manuel de Falla in één klap beroemd. Maar helaas....... brak in 1914 de Eerste Wereldoorlog uit, en dat maakte voor hem een eind aan zijn prachtige tijd in Parijs. Hij raakt al zijn vrienden kwijt: Claude Debussy wordt ziek en overlijdt later. Maurice Ravel gaat in het leger en Strawinsky vertrekt naar Zwitserland.

De Eerste Wereldoorlog en daarna

Tijdens de Eerste Wereldoorlog – die duurde van 1914 tot 1918 – reisde Manuel de Falla terug naar zijn vaderland Spanje en ging bij in Madrid wonen. Hij was nu ook in zijn vaderland een beroemdheid geworden en dat was goed te merken.
Hij componeerde daar zijn meest bekend geworden El Amor Brujo ( De magische liefde als tovenares ). Deze compositie - vol liefde en magische bezweringen - werd opgezet als een ballet met zang, maar heeft vooral als symfonische suite zijn weg naar het grote concertpubliek gevonden. Een muzikaal hoogtepunt in dit werk is de schitterende Danza ritual de Fuego ( Rituele vuurdans ) met een opzwepend ritme met als doel de kwade geesten te verjagen.
Plotseling besluit De Falla een wat vrolijk werk te componeren. Het wordt El sombrero de tres picos ( De driekante steek ). Hoewel het in opzet bedoeld was als een komische opera, werkte De Falla de compositie om als balletmuziek voor Les Ballets Russes van Serge Diagilev. De première in 1919 in Londen was overweldigend, maar helaas kon De Falla er zelf niet bij aanwezig zijn, aangezien zijn moeder plotseling was overleden. Kort daarop verliest hij ook zijn vader. Hij vertrekt uit Madrid en gaat in Granada achter de Pyreneeën wonen.
Manuel de Falle krijgt net als Igor Strawinsky en Erik Satie van een rijke en kunstlievende adellijke dame de opdracht muziek te schrijven bij marionettenspelen. Dit wordt dan El retablo de Maese Pedro ( ........... ), wat een enorm succes had.
In Granada werkte De Falla heel lang aan een muziekstuk voor de vermaarde claveciniste Wanda Landowska die het werk helaas niet kon waarderen.

Spaanse Burgeroorlog

De Spaanse Burgeroorlog, was een gewapend intern conflict tussen republikeinen, communisten, anarchisten en internationale vrijwilligers aan de ene kant en de zogenoemde nationalisten en monarchisten.
Deze burgeroorlog duurde van 1936 tot 1939 en maakte vele slachtoffers.
Manuel de Falla bleef tijdens de burgeroorlog weliswaar in Spanje wonen, maar week in 1939 uit naar Argentinië – aangezien hij niet onder de dictatuur van generaal Franco wilde leven.

Kathedraal in het oude stadsgedeelte van Cádiz