Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Walden (kolonie)
Walden was een idealistische landbouwkolonie in Bussum (Noord-Holland), in 1898 opgericht door de schrijver en psychotherapeut Frederik van Eeden, geïnspireerd op het boek Walden or Life in the Woods (1854) van de Amerikaanse schrijver Henry David Thoreau (1817-1862).
Geschiedenis
Frederik van Eeden woonde al enkele jaren met zijn vrouw in Bussum voordat hij het ruige terrein aan de Franse Kampweg in ’t Gooi kocht om er in 1898 een landbouwkolonie naar socialistisch model op te richten. Het was de bedoeling dat dit een gemeenschap zou worden waarin men op een coöperatieve manier zou samenwerken en leven, los van de kapitalistische maatschappij.
In de beginperiode sloten zich slechts enkele jonge intellectuelen aan bij het project, onder wie Willem Cornelis Bauer, Adriaan van Oordt en Nico van Suchtelen. Tegen 1901 was de commune gegroeid tot een veertigtal personen, waarvan ongeveer de helft kinderen.
De bewoners produceerden hun eigen voedsel en goederen en verkochten deze ook aan de buitenwereld. De kolonie omvatte een ’warmoezierderij’ (groententuin), eigen kippen en bijen, een coöperatieve bakkerij (1904)[1] en een chocoladefabriek (1905). De bewoners van Walden waren ook actief met timmerwerk, weven en andere ambachten. Er werd veel waarde gehecht aan kunst, cultuur en persoonlijke ontwikkeling. Van Eeden geloofde dat mensen in een dergelijke omgeving zouden bloeien en hun volledige potentieel zouden bereiken.
In Blaricum en Huizen bestonden soortgelijke kolonies. Dit leidde in 1901 tot de oprichting van de Vereeniging Gemeenschappelijk Grondbezit, een overkoepelend orgaan van coöperatieve productiegemeenschappen. Van Eeden spaarde geen moeite om deze vereniging tot een succes te maken door lezingen te geven en artikelen en brochures te schrijven. Ook probeerde hij aan te sporen tot het ontstaan van gelijkaardige gemeenschappen in Amerika. In North Carolina werd als gevolg van zijn inspanningen de Van Eeden Company opgestart.
In het begin waren er nauwelijks regels, maar vanaf 1903 werden toch enkele statuten van kracht om diegenen die in strijd handelden met de doelen van de vereniging hun lidmaatschap op te zeggen.
Het project kwam voortdurend in de pers met negatieve artikelen. Al gauw kwamen er vele toeristen uit de stad langs, die wilden zien hoe het ging met de schrijver en zijn bonte groep vegetariërs, geheelonthouders, kunstenaars, idealistische arbeiders en psychiatrische patiënten.
Stopzetting
De kolonie Walden had te kampen met een aantal problemen. Van Eeden had het grondstuk te duur gekocht: de zandgrond was niet erg geschikt voor productieve landbouw. Sommige bewoners waren niet bereid de handen uit de mouwen te steken. De in Walden geproduceerde producten konden niet concurreren met goedkopere industriële goederen. Het enige wat geld opbracht was de bakkerij. Na een tijd waren de bakkers het beu dat het door hen verdiende geld in de verlieslijdende kolonie werd gepompt. Zij stapten in 1906 uit de gemeenschap. In 1907 kwam aan het experiment een einde. De bakkerij, die elders werd voortgezet, sloot eind februari 2015 ook de deuren.[2]
De chocoladefabriek, die behoorde tot de Grondslag Gemeenschappelijk grondbezit, was gevestigd in Amersfoort, functioneerde tot ongeveer 1937 en werd in de jaren ’70 gesloopt.[3]
Weblinks
