Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Toekomst

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De toekomst is de tijd die na het huidige moment komt, en betreft daarom altijd een toekomstvisie of een detail ervan. Een visie op de toekomst van een mens duurt iets minder dan een mensenleven, en is dan ook zo aan te merken voor méér zoniet alle mensen oftewel bijvoorbeeld een tijdspanne van 50 of 70 jaar (gezien 50 jaar een halve eeuw is zal dan een onderverdeling van elke eeuw in 2 x 5 decennia het meest voor de hand liggend zijn. Meestal wordt middels beredeneringen de toekomst omschreven, wat sommigen ook middels begrijpend denken doen. Dit is veelal ook wat mensen ervan weerhoudt überhaupt een perspectief op de toekomst tot stand te brengen, namelijk moet men de toekomst 'begrijpen' in plaats van het beredeneringen toe te dichten. Van alle beredeneringen die in het algemeen gehanteerd worden, liggen de betreffende afzonderlijke begrippen ervan in het verleden. Men kan dus stellen dat mensen over bijvoorbeeld 50 jaar een aanzienlijk groter begrip hebben van alles, en dat door de beredenerende aard van mensen dat is ontstaan middels nieuwe, anderssoortige en veranderde (aangepaste, bijgestelde, onverwachte enz.) beredeneringen. Begrijpelijk zal men hierbij (tevoren) de nadruk moeten leggen op het doorgronden van elk begrip, en moet het toeschrijven van beredeneringen slechts als middel gezien worden om het te kunnen communiceren (spraak, schrift), waar woorden sowieso slechts voor bedoeld zijn. Omschrijft de beredenering niet meer op een juiste manier het betreffende begrip, dan zou dat begrijpenderwijze begrepen worden.

Om van het heden uit te gaan is te begrijpen dat het is verworden door het verleden (tegengestelde van de toekomst). Het verleden is de tijd die voor het heden was. Het snijpunt van verleden en toekomst is het nu. Met name hebben religie en het toepassen van meerdere scenario's niet tot enig toekomstperspectief geleidt.


Religie

Volgens sommige religieuze aannames is de toekomst reeds voor ons bepaald (door een hoger wezen of oerkracht), al dan niet vastgelegd in de sterren. De gangbare wetenschappelijke opinie is echter dat we een zekere invloed kunnen uitoefenen op toekomstige gebeurtenissen. Hoewel de toekomst nog niet bestaat en (in bepaalde mate) onzeker is, kunnen we er wel nuttige uitspraken over doen.

Toepassingen van toekomstscenario's

Met behulp van wiskundige modellen kunnen voorspellingen worden gedaan over bijvoorbeeld verkeer of het milieu. Het is echter belangrijk te onthouden dat modellen weerspiegelingen en vereenvoudigingen zijn van de werkelijkheid.

Als de toekomst onzeker is en de werkelijkheid te complex is om precieze voorspellingen te doen, kan een organisatie toekomstscenario's ontwikkelen: relevante, consistente en plausibele verhalen van mogelijke toekomsten en de paden die daartoe kunnen leiden. Omdat de toekomst niet te voorspellen is, wordt er niet één, maar meerdere toekomstscenario’s ontwikkeld.

Toekomstscenario's geven de principiële uitdagingen waar de organisatie voor staat. Deze vorm van strategieën ontwerpen en toetsen in termen van mogelijke scenario’s staat ook bekend als scenariodenken. Scenario's zijn een multidisciplinair instrument voor visie- en strategie-ontwikkeling. De toekomstbeelden maken organisaties bewust van interne uitdagingen met betrekking tot strategische keuzes dilemma’s) of externe uitdagingen van buiten de organisatie (onzekerheden). De belangrijkste dilemma's of onzekerheden voor de organisatie worden 'drijvende krachten' genoemd en vormen de basis van de scenario's.

De systematiek van scenario’s varieert al naargelang het doel van het traject. De bekendste vorm is het assenkruis waarbij de twee principiële dilemma’s of uitdagingen (drijvende krachten) het raamwerk vormen voor vier scenario’s. Ook bestaat het trilemma waarbij drie scenario’s op basis van drie antagonistische uitdagingen worden geschreven (een nieuwe methode van Shell).

De kracht van de scenariomethode is dat de mensen binnen de organisatie los komen van de 'waan van de dag'. Door het ontwikkelen en bespreken van uitdagende toekomstbeelden wordt de verbeeldingskracht, fantasie en intuïtie aangesproken - niet alleen van medewerkers, maar ook van stakeholders en andere betrokkenen. Door 'terug te redeneren' vanuit de toekomst naar het heden worden kansen, keuzemogelijkheden en daarmee verbonden dilemma's scherper. Het wordt mogelijk een 'robuuste' (toekomstvaste) strategie te ontwikkelen.

De bekendste auteur op het gebied van de scenariomethode is Peter Schwartz die de methode bij Shell heeft ontwikkeld. Internationaal is Kees van der Heijden een absolute scenariogoeroe. In Nederland zijn Paul de Ruijter en Jan Nekkers experts in de toepassing van strategische toekomstscenario's. Marco Snoek en Huib Schwab hebben zich gespecialiseerd in het scenarioleren in het onderwijs. Marjolein van Asselt en Phillip Notten doen wetenschappelijk onderzoek naar nut en noodzaak van het scenariodenken. Toekomstverkenning Online [1] geeft gratis toegang tot Nederlandse toekomstverkenningen en biedt onafhankelijke informatie over toekomstonderzoek .

Sciencefiction

In sciencefiction wordt meestal over de toekomst geschreven en hoe de wereld er dan uitziet. Vaak kan men via een denkbeeldige tijdmachine naar de toekomst reizen.

Zie ook

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Future op Wikimedia Commons