Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Rechtbank Arnhem

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De Rechtbank Arnhem is één van de 19 rechtbanken in Nederland. De rechtbank in Arnhem behandelt alle zaken in het arrondissement Arnhem. Deze rechtbank wordt geleid door een bestuur, bestaande uit de president (voorzitter), directeur bedrijfsvoering en de sectorvoorzitters.

Bestand:Paleis 2.jpg
Paleis van Justitie in Arnhem met daarvoor het Salomonsoordeel (1958) van Andre Schaller

Geschiedenis

De rechtspraak in Arnhem gaat terug tot het jaar 1233. In dat jaar gaf Otto II, graaf van Gelre en Zutphen, Arnhem stadsprivilege. Het Arnhemse schepengerecht, zoals het gerecht toen werd genoemd, leek veel op die van andere Gelderse steden. Door het schepengerecht werden kwesties binnen het stedelijk gerechts- en bestuursgebied behandeld. Een aantal eeuwen is deze manier van rechtspraak ongewijzigd gebleven.

Vanaf het midden van de vijftiende eeuw besloot de hertog van Gelre om meer permanent in de oude residentie van het Hof van Gelre aan de Markt te gaan wonen. Arnhem had toen twee verschillende rechtscolleges: het stedelijk schepenrecht en de hertogelijke raad, het adviescollege van de hertog in bestuurlijke en juridische aangelegenheden. Vanaf dat moment kreeg Arnhem een meerwaarde binnen het gewest Gelre. In 1543 wordt de hertogelijke raad voortgezet door het Hof van Gelre en Zutphen. De aanwezigheid van beide gerechten zorgt voor een belangrijke economische en sociale impuls voor Arnhem. De schepenbank is vanaf de Middeleeuwen tot aan de opheffing in 1811 gevestigd geweest in het, in vroeg gotische stijl opgetrokken oude stadhuis aan de Markt, wat in 1840 is gesloopt.

Met de komst van de Fransen in 1795 vond een verandering plaats op bestuurlijk en juridisch terrein. Zo werden tal van vernederende rechtsgewoonten, zoals het dragen van strafstenen, het radbraken en het tentoonstellen van lijken aan de galg, afgeschaft. Na 1813, onder het bewind van koning Willem I, trad er een periode van vernieuwing aan maar werden sommige gebruiken zoals het schavot, de beul, geseling en brandmerken weer in ere hersteld. De huidige rechterlijke organisatie kreeg in 1833 gestalte.

Paleis van Justitie

Op de plaats waar nu de marktzijde is van het huidige paleis van justitie begon men in 1833 onder leiding van stadsarchitect Anthony Aytink van Falkenstein met de bouw van een nieuw Paleis van Justitie. Het werd gebouwd in neoclassicistische stijl. Het middengedeelte werd versierd door vier zuilen in Dorische stijl.

Tijdens de slag om Arnhem in september 1944 werd het gerechtsgebouw geheel verwoest. Een fragment van één van de zuilen werd bewaard als herinnering aan de oorlog en vormt nu het Airborne Monument op het Airborneplein. De diverse onderdelen van justitie zijn de jaren daarna gehuisvest geweest in villa's verspreid over de stad.

Op 9 januari 1959 werd de eerste paal in de grond geheid voor de bouw van het nieuwe paleis van justitie. In juni 1963 werd het gebouw officieel in gebruik genomen. Het gebouw lijkt aan de buitenkant qua vorm en maatvoering op het Huis der Provincie aan de zuidzijde van de Markt, dat niet lang daarvoor gereedgekomen was. Vanwege ruimtegebrek werd een aantal diensten op verschillende locaties aan de andere zijde van de Rijn ondergebracht. Er werd een plan ontwikkeld om naast het paleis een gebouw van een zes verdiepingen hoog te bouwen en het paleis zelf te renoveren. Het vernieuwde complex werd op 10 juni 1998 door toenmalige minister Winnie Sorgdrager in gebruik genomen.

In het paleis van justitie zijn naast de rechtbank ook het gerechtshof, het arrondissementsparket en het ressortsparket gevestigd. Voor het paleis staat het beeldhouwwerk Salomonsoordeel uit 1958 gemaakt door André Schaller. Het stond oorspronkelijk op de binnenplaats van het gebouw, maar is na kritiek van Schaller en zijn weduwe in 2004 verplaatst naar de voorzijde.

Organisatie

De rechtbank Arnhem heeft vijf sectoren met elk hun eigen rechtsgebied.

De sectorvoorzitters vormen samen met de president en de directeur bedrijfsvoering het bestuur van de rechtbank.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:
Tekst overgenomen van rechtspraak.nl:Historie van de rechtspraak in Arnhem met expliciete toestemming, zie: rechtspraak.nl:over deze site

rel=nofollow
51° 58' NB, 5° 54' OL