Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Anacletus II

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Pietro Pierleoni)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Anacletus II, geboren als Pietro Pierleoni (Rome, ca. 109025 januari 1138) was tegenpaus van 1130 tot aan zijn dood.

Pietro Pierleoni was enigszins ’van joodse afkomst’: zijn vaderlijke overgrootvader Benedictus (misschien Baruch in het Hebreeuws) had zich tot het christendom bekeerd en was met een vrouw van adellijke afkomst getrouwd. Hij werd geboren als zoon van Consul Pier Leoni. Als tweede en ambitieuze zoon was hij voorbestemd voor een carrière in de kerk.

Na zijn studie in Parijs werd Pietro monnik in de beroemde abdij van Cluny. Paus Paschalis II riep hem omstreeks 1112 (bronnen zeggen 1116 of 1106) naar Rome. Hij werd kardinaalpriester van de Santa Maria in Trastevere. In 1121 werd Pierleoni benoemd tot pauselijk gezant in Engeland en Frankrijk.

Op 14 februari 1130 stierf paus Honorius II. Een minderheid van de kardinalen riep ’s ochtends Gregorio de Papareschi uit tot paus Innocentius II. Dit gebeurde echter op een formeel onjuiste wijze, waardoor veel kardinalen Innocentius’ benoeming niet erkenden. Later op dezelfde dag benoemden de kardinalen, nu wel op formeel correcte wijze, Pierleoni tot paus. Pierleoni nam de naam Anacletus II aan, uit het Grieks, met betekenis: „de verkozene” (de uitverkorene).

Beide pausen erkenden de aanstelling van de ander niet en bestreden elkaar.

De pausen bleven beide in Rome. Anacletus probeerde de steun van de bevolking te krijgen door enorme bedragen uit te geven aan giften en uitbundige feesten. De Europese heersers, en vooral keizer Lotarius II, steunden Innocentius II en lieten Anacletus achter met weinig machtige aanhangers. De belangrijkste van hen was de hertog, Willem X van Aquitanië, die tegen het advies van zijn eigen bisschoppen in besloot de tegenpaus te steunen, en de invloedrijke Roger II van Sicilië, wiens titel van ’Koning van Sicilië’ Anacletus kort na zijn beklimming van de pauselijke troon had goedgekeurd.

Door de steun van Roger van Sicilië kreeg Anacletus uiteindelijk de overmacht in Rome, en zag Innocentius zich genoodzaakt naar Pisa en naar Frankrijk uit te wijken. Het leek erop dat Anacletus de strijd om het pausdom gewonnen had. In september 1130 sloot hij een overeenkomst met Rogier II van Sicilië. Ook had hij de steun van Willem X van Aquitanië.

De steun maakte echter dat keizer Lotharius III de kant van Innocentius koos. Bovendien wist Innocentius in Frankrijk de steun van Bernard van Clairvaux te verwerven, op dat moment een van de invloedrijkste mannen binnen de kerk. In oktober 1131 sprak Innocentius de ban uit over Anacletus. Twee jaar later verdreef Lotharius Anacletus uit Rome, waardoor Innocentius zich hier kon vestigen. Als dank voor zijn bemoeienis kroonde Innocentius Lotharius tot keizer. Korte tijd later wist Anacletus Rome echter te heroveren en zag Innocentius zich opnieuw gedwongen te vluchten. Anacletus hield Rome in handen tot zijn dood in 1138.

Bernard overtuigde de meeste aanhangers van Anacletus om na zijn overlijden over te gaan naar de kant van Innocentius om het schisma zo tot een einde te brengen. Innocentius II kon toen terugkeren naar Rome en zonder tegenstand regeren.

Een aantal overgebleven aanhangers van Anacletus benoemden na zijn overlijden Gregorio Conti als opvolger. Deze nam de naam Victor IV aan.

Referentie

Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk

Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
PetrusLinusAnacletus IClemens IEvaristusAlexander ISixtus ITelesforusHyginusPius IAnicetusSoterEleutherusVictor IZefyrinusCalixtus I(Hippolytus)Urbanus IPontianusAnterusFabianusCornelius(Novatianus)Lucius IStefanus ISixtus IIDionysiusFelix IEutychianusCajusMarcellinusMarcellus IEusebiusMiltiadesSilvester IMarcusJulius ILiberius(Felix (II))Damasus I(Ursinus)SiriciusAnastasius IInnocentius IZosimusBonifatius I(Eulalius)Celestinus ISixtus IIILeo IHilariusSimpliciusFelix IIGelasius IAnastasius IISymmachus(Laurentius)HormisdasJohannes IFelix IIIBonifatius II(Dioscurus)Johannes IIAgapetus ISilveriusVigiliusPelagius IJohannes IIIBenedictus IPelagius IIGregorius ISabinianusBonifatius IIIBonifatius IVDeusdedit (Adeodatus I)Bonifatius VHonorius ISeverinusJohannes IVTheodorus IMartinus I(Eugenius I)Eugenius IVitalianusAdeodatus IIDonusAgathoLeo IIBenedictus IIJohannes VConon(Theodorus (II))(Paschalis (I))Sergius IJohannes VIJohannes VIISisinniusConstantinus IGregorius IIGregorius IIIZachariasStefanus (II)Stefanus II (III)Paulus I(Constantinus II)(Filippus)Stefanus III (IV)Hadrianus ILeo IIIStefanus IV (V)Paschalis IEugenius IIValentinusGregorius IV(Johannes (VIII))Sergius IILeo IVBenedictus III(Anastasius (III))Nicolaas IHadrianus IIJohannes VIIIMarinus IHadrianus IIIStefanus V (VI)FormosusBonifatius VIStefanus VI (VII)RomanusTheodorus IIJohannes IXBenedictus IVLeo V(Christoforus)(Sergius III)Sergius IIIAnastasius IIILandoJohannes XLeo VIStefanus VII (VIII)Johannes XILeo VIIStefanus VIII (IX)Marinus IIAgapetus IIJohannes XIILeo VIII(Benedictus V)Johannes XIIIBenedictus VI(Bonifatius VII)Benedictus VIIJohannes XIVJohannes XVGregorius V(Johannes XVI)Silvester IIJohannes XVIIJohannes XVIIISergius IVBenedictus VIII(Gregorius (VI))Johannes XIXBenedictus IXSilvester IIIBenedictus IXGregorius VIClemens IIBenedictus IXDamasus IILeo IXVictor IIStefanus IX(Benedictus X)Nicolaas IIAlexander II(Honorius II)Gregorius VII(Clemens (III))Victor IIIUrbanus IIPaschalis II(Theodoricus)(Albertus)(Silvester (IV))Gelasius II(Gregorius (VIII))Calixtus IIHonorius II(Celestinus (II))Innocentius II(Anacletus II)(Victor (IV) (Gregorius))Celestinus IILucius IIEugenius IIIAnastasius IVHadrianus IVAlexander III(Victor (IV) (Octavianus))(Paschalis (III))(Calixtus (III))(Innocentius (III))Lucius IIIUrbanus IIIGregorius VIIIClemens IIICelestinus IIIInnocentius IIIHonorius IIIGregorius IXCelestinus IVInnocentius IVAlexander IVUrbanus IVClemens IVGregorius XInnocentius VHadrianus VJohannes XXINicolaas IIIMartinus IVHonorius IVNicolaas IVCelestinus VBonifatius VIIIBenedictus XIClemens VJohannes XXII(Nicolaas (V))Benedictus XIIClemens VIInnocentius VIUrbanus VGregorius XIUrbanus VI(Clemens VII van Avignon)Bonifatius IX(Benedictus XIII van Avignon)Innocentius VIIGregorius XII(Alexander V)(Johannes (XXIII))Martinus V(Clemens VIII van Avignon)(Benedictus XIV van Avignon)Eugenius IV(Felix V)Nicolaas VCalixtus IIIPius IIPaulus IISixtus IVInnocentius VIIIAlexander VIPius IIIJulius IILeo XHadrianus VIClemens VIIPaulus IIIJulius IIIMarcellus IIPaulus IVPius IVPius VGregorius XIIISixtus VUrbanus VIIGregorius XIVInnocentius IXClemens VIIILeo XIPaulus VGregorius XVUrbanus VIIIInnocentius XAlexander VIIClemens IXClemens XInnocentius XIAlexander VIIIInnocentius XIIClemens XIInnocentius XIIIBenedictus XIIIClemens XIIBenedictus XIVClemens XIIIClemens XIVPius VIPius VIILeo XIIPius VIIIGregorius XVIPius IXLeo XIIIPius XBenedictus XVPius XIPius XIIJohannes XXIIIPaulus VIJohannes Paulus IJohannes Paulus IIBenedictus XVIFranciscus I