Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Heteluchtballon

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De heteluchtballon is een transportmiddel waarbij een mand, die plaats biedt aan de passagiers en bagage, opstijgt d.m.v. een met warme lucht (tot 100°C) gevulde ballon en voortbewogen wordt door de wind. In 2004 waren er in Nederland ongeveer 9000 ballonvaarten. Voor het gebruik van heteluchtballonnen gelden een aantal voorschriften zoals de vaarhoogten, het vermijden van gevoelige gebieden en de manier van landen en bergen van de ballon.

De heteluchtballon werd op 4 april 1783 door Joseph en Jacques Montgolfier uitgevonden. Hun ballon was van doek gemaakt en gevoerd met wit papier. Het papier was bestreken met aluin, als brandwerende laag en het werd bijeengehouden met ongeveer 2000 knopen. De ballon was onbemand en overbrugde een afstand van 2 km.

Op 19 september 1783 lieten de gebroeders Montgolfier de eerste ballon met passagiers opstijgen. De vaart van een schaap, een haan en een eend vertrok vanuit Versailles en duurde 8 minuten. De ballon bereikte een maximale hoogte van 500 meter en vloog 3,5 km ver.

Op 21 november 1783 maakten voor het eerst in de geschiedenis twee mensen een luchtreis, namelijk Jean François Pilatre de Rozier en de markies van Arlandes. Het vaartuig bereikte een hoogte van 90 meter. Na 25 minuten landde de ballon veilig 8 km verderop.

Twee jaar later, op 7 januari 1785 steken de Fransman Jean-Pierre Blanchard en de Amerikaan John Jeffries het Kanaal over.

De eerste ballonvaart in Nederland vond plaats op 12 juli 1785, uitgevoerd door Blanchard vanuit paleis Noordeinde in Den Haag. Bij de landing nabij Zevenhuizen werd de ballon door woedende boeren kapot geprikt.

De eerste ballonvaart in Nederland door een Nederlander vond plaats op 29 september 1804 door de Haarlemse fabrikant en instrumentmaker Abraham Hopman. Zijn aanvankelijke mislukte poging leverde hem de bijnaam Abraham Fopman op.

Op 11 augustus 1978 werd de Atlantische Oceaan in 6 dagen per heteluchtballon overgestoken. Gedurende deze tijd werd een afstand van 5000 km afgelegd.

Hoogterecord

De officieel als hoogste geregistreerde vlucht vond plaats op 26 november 2005 door de Indiase zakenman Vijaypat Singhania. Met een 48 meter (160 ft) hoge ballon steeg de 67-jarige man om 06:45 uur (02:15 CET) in Mombai op om ongeveer drie uur later de hoogte van 21.291 m (64997 ft) te bereiken. Hiermee slaagde hij er niet in zijn doel, namelijk 21.336 m (70.000 ft.) te bereiken, maar toch had hij het vorige record, dat in juni 1988 door Per Lindstrand in Plano (Texas) met 19.811 m gevestigd was, duidelijk verbeterd.

Volgens een BBC-verslaggever ter plaatse werd het opstijgen van de ballon voor de recordpoging begeleid door een band, waren er honderden toeschouwers en deed een nationale televisieomroep er verslag van.

De piloot bevond zich in een 560 kg zware aluminium cabine, ongeveer 2,7 bij 1,4 m groot. De cabine stond onder druk en was verwarmd om de piloot tegen de extreem lage druk en temperaturen van -93 °C te beschermen. De ballon omvatte ongeveer 45.500 m³ lucht, die verhit werd door 18 branders die vanuit 3 brandstoftanks gevoed werden. De piloot beschikte over VHF-radio, GPS en een satelliet-telefoon. De ballon was ook voorzien van een mechanisme om in geval van nood met een parachute een noodlanding te kunnen maken.

De vlucht duurde ongeveer 5 uur: drie uur waren nodig om de maximale hoogte te bereiken, de afdaling duurde ongeveer 2 uur. De ballon landde in Panchale in het westen van India.

Landen van een ballon

Het landen van een heteluchtballon is een kritisch proces en kan bemoeilijkt worden als er een harde wind staat. In principe is het landen een proces dat omgekeerd is aan het opstijgen met de ballon. Het voldoet in zijn geheel aan de Wet van Archimedes.

Door de lucht in de ballon minder frekwent op te warmen met de brander koelt de lucht in de ballon af, de uitgezette lucht zal weer gaan krimpen, en daardoor wordt de dichtheid, of ook wel het soortelijk gewicht, van de lucht in de ballon hoger. Hierdoor zal de ballon minder stijgen en op een gegeven moment gaan dalen. Door de brander af en toe even aan te steken, kan de daalsnelheid van de ballon onder controle worden gehouden.

Meestal landen heteluchtballonnen in weilanden, liefst zonder vee, waar ruimte genoeg is om de ballon om te kiepen en de warme lucht te laten weglopen. Daarna wordt de luchtballon opgerold en ingepakt.

Zie ook

Externe Links

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Hot air balloon op Wikimedia Commons