Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Ferdinand Cheval
Ferdinand Cheval (19 april 1836 – 19 augustus 1924) was een Franse postbode die 33 jaren van zijn leven wijdde aan het bouwen van zijn Palais idéal dat beschouwd wordt als een van de opmerkelijkste uitingen van naïeve architectuur.
Leven
Ferdinand Cheval woonde in Châteauneuf-de-Galaure, in het departement Drôme in zuidoost-Frankrijk. Na het overlijden van zijn vader verliet hij de school op dertienjarige leeftijd en werd bakkersleerjongen. In 1856 werd hij bakker in Valence, en in 1859 te Chasselay (in de omgeving van Lyon). Men gaat ervan uit dat de twaalf jaar ervaring met het kneden van deeg hem later beïnvloedde, toen hij zich ontplooide tot ontwerper en beeldend kunstenaar.
In 1858 trouwde hij met Rosalie Revol. Toen zijn eerstgeboren zoon overleed, verliet hij het werk in de bakkerij. Hij ging een tijd aan de slag als een landarbeider tot zijn tweede zoon geboren werd. Op 12 juli 1867 werd hij officieel tot postbode benoemd. Hij bediende achtereenvolgens de postronde te Anneyron, dan Peyrins, daarna Bourg de Toll. In 1869 werd hij op zijn verzoek toegewezen aan Hauterives, een twaalftal kilometer van zijn geboorteplaats, waar hij verantwoordelijk was voor de postronde van van Hauterives tot Tersanne, een route van ongeveer 33 kilometer te voet.
Tijdens zijn lange postronden mijmerde hij over het bouwen van een „feeëriek paleis”. Pas decennia later zou hij beginnen deze dromen in werkelijkheid om te zetten.
Na het overlijden van zijn eerste echtgenote, hertrouwde hij in 1878 met Claire Philomena Richaud, die wat eigendom meebracht ter waarde van twee werkjaren als postbode. Ze verwierven een stuk land in Hauterives.
Bouw van het Palais Idéal
Cheval begon in april 1879 met de bouw van een monument, dat hij later de naam Palais Idéal gaf. Zoals hij vertelde, struikelde hij op een dag over een steen met een interessante vorm. De volgende dag keerde hij terug naar die plek en begon er meerdere stenen te verzamelen. De volgende 33 jaar verzamelde hij tijdens zijn dagelijkse postronde stenen.
Met de verzamelde stenen begon hij een fantasiebouwsel samen te stellen door middel van cement, leem en gaas. Vaak werkte hij er ’s nachts aan, bij het licht van een olielamp. Plaatsgenoten beschouwden hem als een dorpsgek.
De eerste twee decennia was Cheval vooral bezig met de buitenmuren. Het paleis is een mix van zeer uiteenlopende stijlen met elementen uit de Bijbel, de hindoeïstische en Egyptischemythologie en uit de natuur, en bevat goden en godinnen, gedichten, inscripties en dieren met soms druipsteenachtige motieven.
In december 1911 schreef hij over zijn werk: „Eenmaal mijn dagelijkse dienst bij de posterijen volbracht, telde tijd niet meer voor mij. Ik had mijn vrije tijd kunnen besteden aan jagen, vissen, biljarten of kaarten. Boven dit alles verkoos ik het verwezenlijken van mijn droom. Mijn monument bestaat uit 1000 kubieke meter metselwerk en heeft me 4000 zakken kalk en cement gekost, oftewel een bedrag van 6000 franken, maar men verzekert mij dat hiermee mijn naam in de herinnering van het nageslacht zal voortleven: dat is vleiend!”
In 1896 ging hij met pensioen. Hij woonde in een villa niet ver van zijn Palais Idéal, en bouwde hieraan verder tot hij het in 1912 voltooide.
Cheval wilde graag bij zijn werk begraven worden met zijn vrouw, maar de Franse autoriteiten verboden dit, waarna hij acht jaar (van 1914 tot 1922) besteedde aan het bouwen van zijn eigen mausoleum op de gemeentelijke begraafplaats in Hauterives. Hij overleed op 19 augustus 1924 op 88-jarige leeftijd, ongeveer een jaar nadat hij zijn mausoleum had voltooid.
Vlak voor zijn dood spraken André Breton en Picasso nog hun bewondering voor hem uit.
In 1969 werd het paleis door André Malraux, de Franse minister van cultuur, erkend als nationaal monument. Het kan dagelijks bezocht worden behalve tijdens de periode van kerst en nieuwjaar.
Trivia
De Nederlandse artiest Spinvis maakte in 2004 een hoorspel: Het hoofd van Ferdinand Cheval.
Weblinks
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ferdinand Cheval op Wikimedia Commons.
Q352434