Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Du Yan

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Du Yan (杜淹) (overleed in 628), formele naam Graaf Xiang of Anji (安吉襄公), was een kanselier van de Tang-dynastie tijdens de regeringsperiode van keizer Taizong. Zijn beter bekende neef Du Ruhui was ook een kanselier.

Tijdens de Sui-dynastie

De geboortedatum van Du Yan is onbekend, maar wel is bekend dat hij uit Chang'an kwam, de hoofdstad van de Sui-dynastie in de provincie Jingzhao (京兆). Zijn grootvader Du Ye (杜業) was een provinciegouverneur de Noordelijke Zhou-dynastie, een staat die voor de Sui-dynastie aan de macht was. Zijn vader Du Zheng (杜徵) was de gouverneur van een commanderij tijdens de Noordelijke Zhou-dynastie.[1] Tijdens zijn jeugd stond Du Yan bekend om zijn retorische talent, en samen met zijn vriend van dezelfde commanderij, Wei Fusi (韋福嗣), discussieerde hij veelvuldig, waarna de twee onder andere tot de conclusie kwamen dat keizer Wen voormalige kluizenaars begunstigde. Daarom trokken ze naar de berg Taibai (in het Qinling gebergte), om een reputatie als kluizenaar te verwerven, iets waarvan zij hoopten dat het hun latere carrières kon bevoordelen. Maar keizer Wen kwam daar achter, en werd boos op de twee, en verbande ze ten zuiden van de rivier de Jangtsekiang.

Later, na een officieel pardon, kon Du Yan terugkeren naar Chang’an. Gao Xiaoji (高孝基), een ambtenaar uit de provincie Yong, schreef een aanbeveling voor hem, en Yan werd een lage keizerlijke ambtenaar. Tegen het eind van de regeringsperiode van keizer Wen’s zoon, keizer Yang, was hij een plaatsvervangend keizerlijke censor.

Dienst onder Wang Shichong

In 619 was de Sui-dynastie ernstig verzwakt door natuurrampen en opstanden in het rijk. Keizer Yang werd in 618 vermoord door een van zijn eigen generaals, Wang Shichong, die daarna de oostelijke hoofdstad Luoyang in handen kreeg, en een nieuwe staat genaamd Zheng stichtte. Wang stelde Du Yan aan als minister van burgerlijke diensten en stelde een groot vertrouwen in hem. Ondertussen was Du Yan’s neef Du Ruhui een belangrijke adviseur aan het hof van Li Shimin, de zoon van de rebellerende Li Yuan, geworden, en een voorname generaal. Du Ruhui’s oudere broer (wiens naam onbekend is) en jongere broer Du Chuke (杜楚客) verbleven echter in Luoyang, onder Zheng heerschappij. Du Yan had een slechte relatie met zijn neven, en besloot om een aantal stappen tegen hen te ondernemen. Hij uitte een valse beschuldiging tegen hen en Wang Shichong executeerde Du Ruhui’s oudere broer en zette Du Chuke gevangen. Du Chuke kwam bijna om van de honger maar overleefde zijn gevangenschap.

In 621 belegerde Li Shimin Luoyang, en nadat hij Wang’s bondgenoot Dou Jiande, de heerser van het Xia-rijk, in de Slag bij Hulao versloeg, ontnam hij Wang daarmee diens laatste hoop op redding, waarna hij zich overgaf. Li Shimin spaarde het leven van Wang, maar executeerde een aantal hoge ambtenaren. Ook Du Yan was daarvoor in aanmerking gekomen. Du Chuke, de jongere broer van Du Ruhui, vroeg hem om een goed woordje te doen voor Du Yan bij Li Shimin, maar Du Ruhui weigerde dat in eerste instantie. Du Chuke stelde daarna dat Du Yan, ook al was hij verantwoordelijk voor de dood van de oudere broer van Du Ruhui, hij nog steeds familie was. Du Ruhui gaf zich toen gewonnen en zorgde ervoor dat Du Yan’s leven gespaard werd.

Tijdens de regering van keizer Gaozu

Du Yan werd blijkbaar een lagere ambtenaar in de keizerlijke administratie, maar werd niet gepromoveerd. Op een gegeven moment overwoog Yan om zijn ontslag te nemen en zich aan te sluiten bij het personeel van Li Shimin’s oudere broer Li Jiancheng – de kroonprins. Ondertussen was er een intense rivaliteit ontstaan tussen Li Shimin en Li Jiancheng. De ambtenaar die ging over burgerzaken, Feng Deyi, berichtte dit echter door aan Li Shimin’s hoofdstrateeg, Fang Xuanling. Deze was bang dat, wetende dat Du intelligent was en strategisch kon denken, als Du zich aansloot bij Li Jiancheng, dat slecht was voor Li Shimin’s partij. Daarom overtuigde hij Li Shimin om Du bij zijn staf te voegen, en Du ging daarmee akkoord.

In 624 was er een incident waarbij keizer Gaozu ontdekte dat Li Jiancheng, tegen zijn wetgeving in, meer soldaten voor zijn wacht had gerekruteerd (waarschijnlijk als bescherming tegen Li Shimin). De keizer was uiterst ontstemd hierover en gaf Li Jiancheng huisarrest. Hij overwoog even om Li Shimin kroonprins te maken, in plaats van Li Jiancheng. De commandant van Li Jiancheng’s wacht, Yang Wen’gan, kwam uit angst daarvoor in opstand. Li Shimin en de andere generaals versloegen en doodden hem echter snel. Ondertussen hadden enkele concubines van keizer Gaozu samen met een jongere broer van Li Shimin, Li Yuanji, de keizer al weer over gehaald om Li Shimin geen kroonprins te maken (dit omdat Li Yuanji zich aan de kant van Li Jiancheng schaarde). Keizer Gaozu liet zich overhalen, en gaf Wang Gui, een lid van Li Jiancheng’s personeel, en twee van Li Shimin’s stafleden – Du Yan en Wei Ting – de schuld van het opjutten van beide broers om elkaar te bestrijden. Hij verbande de drie stafleden naar Xi, in het huidige Sichuan. Li Shimin gaf Du nog een substantieel bedrag goud mee, omdat hij geloofde dat hij onschuldig was.

Tijdens de regering van keizer Taizong

In 626 kwam de rivaliteit tussen de broers tot uitbarsting. Li Shimin besloot als eerste toe te slaan. Toen Li Jiancheng en Li Yuanji onderweg waren naar het paleis van de keizer, liet hij ze in de hinderlaag lopen bij de Xuanwu poort. Beide broers kwamen om het leven, en Li Shimin intimideerde keizer Gaozu daarna zodanig dat hij hem meteen kroonprins maakte, en de troon opgaf. Li Shimin werd daarna keizer Taizong. Hij riep Du Yan terug uit zijn ballingschap, en promoveerde hem tot keizerlijke censor, en benoemde hem tot Hertog van Anji. Verder kreeg Du de leiding over de oprichting van een ceremonie voor de nieuwe kroonprins, Li Chengqian (de zoon van keizer Taizong), en in 627 benoemde de keizer Du tot minister van burgerzaken. Verder benoemde hij hem tot Canyu Chaozheng (參豫朝政); in feite was Du Yan daarmee kanselier van de Tang-dyanstie. Met deze nieuwe bevoegdheid beval Du meer dan 40 mensen aan als keizerlijke ambtenaar, en veel van hen bleken later loyale onderdanen.

Een bekend gesprek tussen keizer Taizong en Du Yan is opgenomen in het Oude Boek van Tang. Het gesprek ging over Du’s aanbeveling van een lagere keizerlijke ambtenaar, Di Daohuai (邸道懷):

Keizer Taizong vroeg Du, Hoe is Di’s bekwaamdheid? Du antwoordde, Tijdens de dagen van de Sui, diende Di als een assisterende ambtenaar op het ministerie van burgerlijke zaken, en hij was er bekend om zijn integriteit. Toen keizer Yang Jiangdu [in het huidige Yangzhou, Jiangsu, waar de keizer ook omkwam] wilde bezoeken, waren alle hoge ambtenaren gehoorzaam aan de keizer, maar Di, ondanks zijn lage positie, adviseerde tegen het plan. Dat heb ik zelf gezien. Keizer Taizong vroeg, Wat adviseerde jij aan keizer Yang? Du antwoordde, ik zei dat hij moest gaan. Keizer Taizong zei, Een deel van de verantwoordelijkheid van het dienen van de keizer is door eerlijk te zijn zonder iets te verbergen. Jij looft Di, maar waarom gaf jij niet hetzelfde dringende advies? Du antwoordde, Toen bezat ik nog niet zo’n belangrijke positie. Ik wist ook dat zo’n advies niet geaccepteerd zou worden, en dat het voor mij niet erg bevorderlijk was om te sterven. Keizer Taizong antwoordde, Confucius zei dat een zoon die zijn vader altijd gehoorzaamde niet de beste zoon was. Een vader heeft daarom een zoon nodig die hem tegengesteld advies zou geven, en de staat heeft ambtenaren nodig die tegengesteld advies durven te geven. Als jij toen geloofde dat keizer Yang een tiran was, waarom bleef je hem dan dienen? Als je zijn loon accepteerde, dan had je ook de verantwoordelijkheid om hem goed advies te geven. Hij glimlachte toen en zei tegen Du, Toen jij diende onder de Sui, had je een lage functie, en was het misschien gerechtigd je hoofd onder het maaiveld te laten. Maar ten tijde van Wang was je een hoge functionaris, waarom zei je toen niets. Du antwoordde, Dat heb ik gedaan. Hij luisterde gewoon niet naar mij. Keizer Taizong antwoordde, Als Wang deugdzaam geweest was en gedaan had wat goed was, dan was hij niet vernietigd. Als hij een tiran was en tegengesteld advies weigerde, hoe had jij dan rampen kunnen voorkomen? Du kon daar niet op antwoorden. Keizer Taizong zei toen, Nu heb je een hoge positie. Wil je vrijuit spreken? Du antwoordde, Ik ben bereid te sterven. En kijk: toen Baili Xi bij de staat Yu hoorde, werd Yu vernietigd, maar toen hij zich aansloot bij de Qin, werd Qin een grootmacht. Met hem vergelijk ik mij in het geheim. En keizer Taizong lachte.

Tegen die tijd vervulde Du meerdere taken, maar stond er niet om bekend eerlijk te zijn. Hij botste ook vaak met Zhangsun Wuji, iets waar zijn reputatie onder leed. Toen hij op latere leeftijd ziek werd, kwam keizer Taizong hem persoonlijk bezoeken en die belaadde hem met zijde. Du Yan stierf in 628.


Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Deze namen voor Du Yan’s voorouders komen van Du Yan’s biografie in het Old Book of Tang. Zie Old Book of Tang, vol. 66 [1]. Echter conflicteert dit met de biografie van Du Yan’s neef Du Ruhui, in dezelfde volume. Zie Du Ruhui’s artikel voor meer details.
rel=nofollow

Q1567152 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow