Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Altajs
| Altajs (Алтай тили Altaj tili) | ||
| Gesproken in |  Rusland  Mongolië  China
| |
| Sprekers | 67.900 | |
| Taalfamilie |
| |
| Alfabet | Cyrillisch | |
| Officiële status | ||
| Officieel in | Altaj | |
| Taalcodes | ||
| ISO 639-2(B) | tut | |
| ISO 639-3 | atv / alt | |
| SIL | AVR | |
Het Altajs (Алтай тили, Altaj tili) is een taal behorende tot de familie der Turkse talen. Het is de officiële taal van de deelrepubliek Altaj in Rusland en vormt de taal van de Altaj. De taal werd tot 1948 Ojrot genoemd. Ongeveer 67.900 personen spreken de taal.
Wegens de geïsoleerde positie in het Altajgebergte en het contact met de naburige talen, wordt de indeling van het Altajs bij de Turkse talen dikwijls ter discussie gesteld. Door de geografische nabijheid van de talen Sjor en Chakas, klasseren sommigen het Altajs in een Noord-Turkse subgroep.
Omwille van bepaalde gelijkenissen met het Kirgizisch, wordt het Altjas ook geklasseerd bij de Kyptsjaktalen.
Het Altajs wordt vooral gesproken in de deelrepubliek Altaj (zuidelijk Altaj) en in de kraj Altaj (noordelijk Altajs).
De taal is samen met het Russisch de officiële taal in de deelrepubliek Altaj. De officiële taal is gebaseerd op het zuidelijk dialect, dat gesproken wordt door de Altaj-kiži. De laatste jaren verspreidde het zich ook in het noorden van de deelrepubliek.
Klanken
De klank van het Altajs verschilt erg van dialect tot dialect.
Medeklinkers
| Bilabiaal | Dentaal | Alveolaar | Palataal | Velaar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Plosieven | [p]? | [b]? | [t]? | [d]? | [c]? | [ɟ]? | [k]? | [ɡ]? | ||
| Nasalen | m | n | ŋ | |||||||
| Fricatieven | s | z | [ʃ]? | [ʒ]? | x | [ɣ]? | ||||
| Flappen | [ɾ]? | |||||||||
| Approximant | j | |||||||||
| Laterale approximanten |
l | |||||||||
Klinkers
Er zijn 8 klinkers in het Altajs. Ze kunnen lang of kort zijn.
| Kort | Lang | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Gesloten | Open | Gesloten | Open | ||
| Front | Unrounded | i | e | iː | eː |
| Rounded | y | ø | yː | øː | |
| Back | Unrounded | [ɯ]? | a | [ɯː]? | aː |
| Rounded | u | o | uː | oː | |
Ortografie en alfabet
De taal werd in 1928-1938 geschreven in het Latijns alfabet en gebruikt het Cyrillisch alfabet (met toevoeging van 4 extra letters: Јј, Ҥҥ, Ӧӧ, Ӱӱ) sinds 1938.
Morfologie en syntaxis
Voornaamwoorden
Het Altajs heeft 6 persoonlijke voornaamwoorden:
| Enkelvoud | Meervoud | ||
|---|---|---|---|
| Altajs (transliteratie) | Nederlands | Altajs (transliteratie) | Nederlands |
| мен (men) | ik | бис (bis) | wij |
| сен (sen) | jij (enkelv.) | слер (sler) | U (meerv., formeel) |
| ол (ol) | hij/zij/het | олор (olor) | zij |
De voornaamwoorden verschillen erg van dialect tot dialect. Als voorbeeld, de volgende de voornaamwoorden in het "Qumandin ".
| Enkelvoud | Meervoud | ||
|---|---|---|---|
| Altajs (transliteratie) | Nederlands | Altajs (transliteratie) | Nederlands |
| мен (men) | ik | пис (pis) | wij |
| сен (sen) | jij (enkelv.) | снер (sner) | U (meerv., formeel) |
| ол (ol) | hij/zij/het | анар (anar) | zij |
Externe links
Etnologisch rapport voor het noordelijk Altajs Ethologisch rapport voor het zuidelijk Altajs Altajs alfabet
| Turkse talen |
|---|
|