Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Webbrowser

Uit Wikisage
Versie door Rodejong (overleg | bijdragen) op 3 jan 2012 om 08:17 (http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Webbrowser&oldid=28901644)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De browser Mozilla Firefox.

Een webbrowser (ook wel (internet)browser of bladerprogramma genoemd) is een computerprogramma om webpagina's te bekijken. Populaire browsers zijn Internet Explorer, Mozilla Firefox, Safari, Opera en Google Chrome. Minder bekende, alternatieve browsers zijn Flock, Camino, Konqueror, ChromePlus, Lunascape en Seamonkey. Het gebruik van een browser is in de volksmond synoniem aan surfen op het internet. Een webbrowser kan zijn opgenomen in een internet suite.

Webbrowser

Een browser zet webpagina's, die door een webserver zijn aangeleverd, om in een voor mensen leesbare vorm. Vaste elementen van een webpagina zijn verschillende soorten opmaak van tekst, plaatjes en links naar andere webpagina's. Deze links kunnen worden gebruikt om naar andere pagina's te surfen. Er zijn webbrowsers die dergelijke documenten voorlezen, andere zetten ze om in puntjes op een braillemachine, maar de meeste browserinstallaties geven een webpagina weer op een computerscherm en kunnen ook animaties en geluid weergeven. Sommige webbrowsers zijn geïntegreerde pakketten, waarin bijvoorbeeld ook een e-mailclient en een Usenetclient zitten. Vrijwel alle browsers hebben de mogelijkheid om weblocaties op te slaan (bladwijzers), bestanden te downloaden, een geschiedenis bij te houden van waar de gebruiker geweest is en om verschillende soorten media weer te geven. Sommige browsers voegen hier nog andere dingen aan toe zoals meerdere tabbladen, pop-up blockers, advertentiefiltering en automatisch zoeken op een zoekmachine.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van het internet voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Het marktaandeel van webbbrowsers.

██ Internet Explorer

██ Mozilla Firefox

██ Google Chrome

██ Safari

██ Opera

██ Overige

Evolutie van het marktaandeel van webbrowsers volgens StatCounter.

De eerste browser heette WorldWideWeb en werd geschreven door de uitvinder van het world wide web, Sir Tim Berners-Lee in 1990 en geïntroduceerd aan zijn collega's bij CERN in maart 1991.[1] De eerste echt populaire browser was NCSA Mosaic, een grafische browser die oorspronkelijk alleen werkte op het Unix-platform, maar al snel ook op Apple Macintosh en Windows. Versie 1.0 kwam uit in 1993. Marc Andreessen, de leider van het Mosaic-team, nam ontslag om zijn eigen bedrijf op te kunnen gaan richten: Netscape Communications Corporation.

In 1994 kwam de eerste versie van de Netscape Navigator uit en nam al snel in populariteit toe. Microsoft reageerde hierop door zelf een browser te kopen van het bedrijf Spyglass Inc. en deze te gaan ontwikkelen onder de naam Microsoft Internet Explorer (IE). Dit startte de zogenaamde browseroorlog.

In de strijd om de meeste gebruikers werden er veel nieuwe technologieën bedacht door beide bedrijven. Doordat de uitbreidingen niet werkten in de browser van de concurrent had dit tot gevolg dat veel webpagina's maar in één van beide programma's goed werkten. Vanaf versie 3.0 van beide programma's begon Microsoft toch langzamerhand de overhand te krijgen, omdat haar browser zich beter aan de standaarden hield en doordat deze over meer functies beschikte. In 1998 eindigde de oorlog omdat het duidelijk was dat Microsofts sterke stijging niet meer te stoppen was. Dit kwam grotendeels doordat Microsoft haar browser bij Windows inbouwde. In de jaren daarna vergrootte Microsoft haar marktaandeel tot meer dan 95 %.

Om het tij te keren maakte Netscape haar browser open source. Na enkele moeilijke jaren resulteerde dit in 2002 in de Mozilla Suite. Ook splitste er zich in dat jaar een onderdeel vanaf dat later Mozilla Firefox zou worden. In 2004 werd de 1.0-versie van Firefox uitgebracht. Deze werd snel populairder en voor het eerst in jaren was er een daling in het marktaandeel van IE te zien.

Standaarden en protocollen

Er wordt getracht browsers aan de standaarden van de standaardorganisatie voor het world wide web, W3C, te laten voldoen. Helaas slagen de meeste browsers niet volledig in het foutloos implementeren van deze standaarden. Het gevolg is dat veel webpagina's code bevatten om in verschillende browsers toch vergelijkbare lay-out en functionaliteit te bieden. Soms wordt er browser sniffing gebruikt om te detecteren welke browser gebruikt wordt, soms conditional comments (Internet Explorer gebruikt deze techniek) of zogenaamde CSS-filters (doorgaans "CSS hacks" genaamd).

Iedere browser maakt gebruik van het HTTP (HyperText Transfer Protocol) en van HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) om te communiceren met de server. Veel browsers bieden tevens voorzieningen om gebruik te maken van het FTP-protocol of P2P- en IRC-protocollen zoals het door Opera ondersteunde BitTorrent-protocol. "Resources" (pagina's, afbeeldingen, video's etc.) op het internet worden aangegeven door een URL (Uniform Resource Locator), een type URI (Uniform Resource Identifier). Dit is te zien aan het eerste gedeelte van de URL, http://nl.wikipedia.org bijvoorbeeld. Webpagina's worden opgemaakt in HTML of XHTML, vaak in combinatie met CSS. Deze informatie wordt vervolgens verwerkt door de render-engine van de browser om zo de pagina weer te geven. In een pagina zijn vaak afbeeldingen te vinden, meestal worden de types PNG, JPEG of GIF gebruikt.

Zie ook

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Web browsers op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

rel=nofollow
rel=nofollow