Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Voogdij Rheintal
| Vogtei Rheintal | |||||
| Onderdeel van het Heilige Roomse Rijk (1296-1602) Onderdeel van het Oude Eedgenootschap (1602-1798) | |||||
| |||||
| |||||
| Kaart | |||||
| Oostelijk Zwitserland in 1798 met de voogdij Rheintal nabij de Bodensee | |||||
| Oostelijk Zwitserland in 1798 met de voogdij Rheintal nabij de Bodensee | |||||
| Algemene gegevens | |||||
| Hoofdstad | Altstätten, Kriessern | ||||
De Voogdij Rheintal was een condominium binnen het Oude Eedgenootschap die bestond van 1491 tot 1798 . Het gebied ligt in de Rijn vallei tussen Hoher Kasten en het Bodenmeer. De belangrijkste steden waren Altstätten en Rheineck. Het gebied hoort tegenwoordig bij het district Rheintal in het kanton Sankt Gallen.
Geschiedenis
Ontstaan
De voogdij ontstond nadat het kanton Appenzell op 17 juni 1405 de slag bij de Stosserpas in de Appenzelleroorlogen had gewonnen en een einde had gemaakt aan de expansie van de Habsburgers, waarmee het kanton Appenzell onafhankelijk werd van de rijksabdij Sankt Gallen. De steden Marbach, Berneck en Altstatten gingen een bondgenootschap aan met Appenzell in de Bond van het meer, die het eerste bondgenootschap in de vallei van de Rijn van Rheineck naar Kriessern Appenzell verloor drie jaar later de slag bij Bregenz waarmee een einde kwam aan zijn hernieuwde onafhankelijkheid van de Habsburgers. In 1424 was de hele Rijnvallei onderdeel van het Graafschap Toggenburg. Na het uitsterven van de graven van Toggenburg heroverde Appenzell de hele Rijnvallei samen met Rheineck tijdens de Oude Oorlog van Zurich in 1445.
In 164 beschermde Appenzell de Rijnvallei tegen claims van de vorstelijke abt van de Rijksabdij van Sankt Gallen door een serie van veldslagen tijdens de kloosterbreuk van Rorschach ("Rorschacher Klosterbruch") wat voor Sankt Gallen de casus belli was die tussen 28 juli 1489 en de lente van 1490 uitbrak. Appenzell werd gedwongen om het bestuur en de bescherming van de Rijnvallei aan de strijdende partijen, de abdij en de vier kantons Glarus, Luzern, Schwyz en Zürich over te dragen. Hiermee kwam de voogdij in de invloedssfeer van het Oude Eedgenootschap als Gemeinde Herrschaft, dat gelijk is aan de bestuursvorm van condominium.
Het volgende jaar traden de the vier Orte gesteund door de kantons Uri, Unterwalden en Zug toe tot het conduminium. Appenzell beheerde de zetel in het parlement in 1500 samen met het kanton Bern. De abt zetelde ook in het parlement in Kriessern.
Reformatie
In 1528 werd in de Rijnvallei de Reformatie doorgevoerd terwijl een katholieke] minderheid in Altstätten, Widnau, Kriessern en Rüthi bleven bestaan. Ondanks de teloorgang van de katholieke hegemonie over Zwitserland en de langdurige religieuze disputen die het Eedgenootschap troffen, werd op 11 augustus 1712 de vrede van Aargau getekend, waardoor de Paritätische Reichsstadt ontstonden waar beide religies voor de wet gelijk waren en naast elkaar konden blijven bestaan.. Dit concept was gewoon in het Heilige Roomse Rijk na de Vrede van Westfalen in 1648.
Onafhankelijkheid
In 1798 verklaarde de voogdij Rheintal zich eenzijdig onafhankelijk van het rijk. In de nasleep van de val van het Oude Eedgenootschap als gevolg van de Franse invasie in Zwitserland. Op 26 maart 1798 kreeg de voogdij door een bijeenkomst van de Landsgemeinde in Altstätten een grondwet en een gekozen vertegenwoordiger Landammann en een raad Landsrat. De onafhankelijkheid duurde niet lang omdat de voogdij Rheintal na een aantal weken in het kanton Säntis (kanton) Sanctis van de Helvetische Republiek gevoegd werd. Een uitzondering waren Rüthi en Lienz, die onderdeel warden van het kanton Linth.
Doordat Napoleon de Mediationsakte van 19 februari 1803 ondertekende, werd de Helvetische republiek en al zijn kantons afgeschaft waardoor het gebied van de vroegere voogdij Rheintal werd herenigd en als district Sankt Gallen. Het district strekte zich uit van Staad to Lienz en de hoofdstad verwisselt maandelijks tussen Altstätten en Rheineck.
| Bronnen, noten en/of referenties
|