Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tsitsit: verschil tussen versies
(+) |
(stukje op basis van http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Tzitzit&oldid=509465863) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Tsitsit''' (ook: tzitzit) of (Hebreeuws: {{Heb|ציצית}}), in het meervoud ''tsitiot'', „snoertjes” {{Bijbel/V|SV}}, „kwastjes” {{Bijbel/V|NBG}}, of „gedenkkwasten” {{Bijbel/V|NBV}} zijn de franjeachtige draden die aan de vier hoeken van een kledingstuk worden bevestigd in het jodendom. Ze worden aangebracht aan de rituele joodse gebedsmantel, de [[talliet]], en aan de [[talliet katan]] die voortdurend wordt gedragen. | '''Tsitsit''' (ook: tzitzit) of (Hebreeuws: {{Heb|ציצית}}), in het meervoud ''tsitiot'', „snoertjes” {{Bijbel/V|SV}}, „kwastjes” {{Bijbel/V|NBG}}, of „gedenkkwasten” {{Bijbel/V|NBV}} zijn de franjeachtige draden die aan de vier hoeken van een kledingstuk worden bevestigd in het jodendom. Ze worden aangebracht aan de rituele joodse gebedsmantel, de [[talliet]], en aan de [[talliet katan]] die voortdurend wordt gedragen. | ||
==Beschrijving== | |||
De tsitsiot zijn bundeltjes van lange witte draden uit wol of synthetische stof. Traditioneel worden ze op een bepaalde manier geknoopt. | De tsitsiot zijn bundeltjes van lange witte draden uit wol of synthetische stof. Traditioneel worden ze op een bepaalde manier geknoopt. | ||
| Regel 8: | Regel 9: | ||
==Techelet== | ==Techelet== | ||
Het gebod uit de Mozaïsche Wet schreef oorspronkelijk voor dat een draad in de franje ''techelet'' ({{Heb|תכלת}}) moest zijn. Het woord ''techelet'', dat in de [[Hebreeuwse Bijbel|Tanach]] 48 keer voorkomt, werd in de [[ | Het gebod uit de Mozaïsche Wet schreef oorspronkelijk voor dat een draad in de franje ''techelet'' ({{Heb|תכלת}}) moest zijn. Het woord ''techelet'', dat in de [[Hebreeuwse Bijbel|Tanach]] 48 keer voorkomt, werd in de [[Septuaginta]] vertaald als ''huakínthinos'' ({{Grieks|ὑακίνθινος}}), een soort blauw. In de rabbijnse uitlegging is dit een kleur die gewonnen wordt uit het dier ''chilazon''; volgens de [[Tosefta]] is een andere blauwe kleurstof niet acceptabel. | ||
Aangezien men na verloop van tijd niet meer wist welk dier bedoeld werd met het woord ''chilazon'', kon dit gebod niet meer worden vervuld en liet men de tsitsiot vervolgens geheel in het wit. | |||
===Karaïtisch jodendom=== | |||
De [[Karaïtisch jodendom|Karaïeten]] zien in het woord ''techelet'' gewoon de naam van een blauwe kleur en gebruiken ook nu nog blauw-witte tsitsiot.<ref>{{en}}[http://www.karaite-korner.org/tzitzit.shtml Tzitzit] op website Karaite Corner.</ref> De blauwe draad is altijd uit wol, ongeacht de samenstelling van de andere draden. | |||
==De andere draden== | |||
De andere draden in de tsitsit (alle draden wanneer geen techelet gebruikt wordt) worden beschreven als „wit”. Dit kan letterlijk begrepen worden (zoals [[Mosje Isserles|Rama]]) of in de betekenis dat het dezelfde kleur heeft als het doek ([[Maimonides|Rambam]]). Gewoonlijk is de stof zelf wit zodat er geen vraag opkomt over de kleur van de franjes. De draden kunnen ofwel van wol zijn of van hetzelfde materiaal als de rest van het kledingstuk. Ook hier doen joodse autoriteiten de aanbeveling om het kledingstuk volledig uit wol te maken zodat het in harmonie is met alle zienswijzen. | |||
==Verwijzingen== | ==Verwijzingen== | ||
Versie van 26 sep 2012 15:10
Tsitsit (ook: tzitzit) of (Hebreeuws: ציצית), in het meervoud tsitiot, „snoertjes” (SV), „kwastjes” (NBG), of „gedenkkwasten” (NBV) zijn de franjeachtige draden die aan de vier hoeken van een kledingstuk worden bevestigd in het jodendom. Ze worden aangebracht aan de rituele joodse gebedsmantel, de talliet, en aan de talliet katan die voortdurend wordt gedragen.
Beschrijving
De tsitsiot zijn bundeltjes van lange witte draden uit wol of synthetische stof. Traditioneel worden ze op een bepaalde manier geknoopt.
Aan de vier hoeken van de talliet bevindt zich zo een kwast. Dit om de geboden uit Numeri 15:37-41 en Deuteronomium 22:12 na te volgen, waar staat dat men franjes aan de vier hoeken van het kledingstuk moest aanbrengen en om steeds wanneer men deze kwastjes zag aan Gods geboden herinnerd te worden en deze ook te vervullen. Een gelovige jood wordt ook in zijn talliet begraven. Een van de tsitsiot wordt dan verwijderd als teken dat de overledene geen geboden meer hoeft te onderhouden.
De talliet katan, die gewoonlijk onder de kleding wordt gedragen, herinnert aan een t-shirt, maar is aan de zijkanten open en wordt er enkel door een stuk stof of een draad samengehouden. Op die manier blijft het een rechthoekig kledingstuk en kan worden voorzien van tsitsiot. Men laat de draden zichtbaar hangen. Sommige Asjkenizische laten de franjes bijna tot op de grond hangen.
Techelet
Het gebod uit de Mozaïsche Wet schreef oorspronkelijk voor dat een draad in de franje techelet (תכלת) moest zijn. Het woord techelet, dat in de Tanach 48 keer voorkomt, werd in de Septuaginta vertaald als huakínthinos (ὑακίνθινος), een soort blauw. In de rabbijnse uitlegging is dit een kleur die gewonnen wordt uit het dier chilazon; volgens de Tosefta is een andere blauwe kleurstof niet acceptabel.
Aangezien men na verloop van tijd niet meer wist welk dier bedoeld werd met het woord chilazon, kon dit gebod niet meer worden vervuld en liet men de tsitsiot vervolgens geheel in het wit.
Karaïtisch jodendom
De Karaïeten zien in het woord techelet gewoon de naam van een blauwe kleur en gebruiken ook nu nog blauw-witte tsitsiot.[1] De blauwe draad is altijd uit wol, ongeacht de samenstelling van de andere draden.
De andere draden
De andere draden in de tsitsit (alle draden wanneer geen techelet gebruikt wordt) worden beschreven als „wit”. Dit kan letterlijk begrepen worden (zoals Rama) of in de betekenis dat het dezelfde kleur heeft als het doek (Rambam). Gewoonlijk is de stof zelf wit zodat er geen vraag opkomt over de kleur van de franjes. De draden kunnen ofwel van wol zijn of van hetzelfde materiaal als de rest van het kledingstuk. Ook hier doen joodse autoriteiten de aanbeveling om het kledingstuk volledig uit wol te maken zodat het in harmonie is met alle zienswijzen.