Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Timur Shah Durrani: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Timur_Shah_Durrani&action=edit&oldid=59064163 28 mei 2021 Noehtahir 20 mei 2020 vert wpen)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Timur_Shah_Durrani&oldid=59312489 12 jun 2021 ‎ Noehtahir)
 
Regel 6: Regel 6:
| echtgenoot I        =  
| echtgenoot I        =  
| opvolger            = [[Zaman Shah Durrani]]
| opvolger            = [[Zaman Shah Durrani]]
| spouse 1            = [[Gauhar-un-Nissa Begum]] <br /> [[Maryam Begum]] <br /> [[Gauhar Shad Begum]] <br />  
| spouse 1            = [[Gauhar-un-Nissa Begum]] <br /> [[Maryam Begum]] <br /> [[Gauhar Shad Begum]] <br />
[[Ayesha Durrani]]
[[Ayesha Durrani]]
| onderschrift        = Timur Shah Durrani
| onderschrift        = Timur Shah Durrani
Regel 24: Regel 24:
}}
}}


'''Timur Shah Durrani''', ([[Pasjtoe]], [[Perzisch]], [[Urdu]], [[Arabisch]] تیمور شاہ درانى ) ([[Mashhad]], [[1748]] — [[Kabul (stad)|Kabul]], [[18 mei]] [[1793]]) was de tweede heerser van het [[Durraniden|Durrani-rijk]], van 16 oktober 1772 tot aan zijn dood in 1793. Hij was een etnische [[Pathanen|Pasjtoen]] en was het tweede kind en de oudste zoon van [[Ahmad Shah Durrani]].
'''Timur Shah Durrani''', ([[Pasjtoe]], [[Perzisch]], [[Urdu]], [[Arabisch]] تیمور شاہ درانى ) ([[Mashhad]], [[1748]] — [[Kabul (stad)|Kabul]], [[18 mei]] [[1793]]) was de tweede heerser van het [[Durraniden|Durrani-rijk]], van 16 oktober 1772 tot aan zijn dood in 1793. Hij was een [[Pathanen|Pasjtoen]] en het tweede kind en oudste zoon van [[Ahmad Shah Durrani]].


== Biografie ==
== Biografie ==
[[Bestand:Coin of Timur Shah Durrani (as Nizam of the Punjab), minted in Lahore, dated 1757-1758.jpg|alt= Munt van Timur Shah Durrani als Nizam van de Punjab, geslagen in Lahore, gedateerd 1757/8|miniatuur|Munt van Timur Shah Durrani als gouverneur van Punjab, geslagen in [[Lahore]], gedateerd 1757/8]]
Timur Shah werd geboren in 1748 en trouwde met de dochter van [[Alamgir II]]. Als huwelijksgeschenk kreeg hij de stad [[Sirhind-Fategarh|Sirhind]]. Hij werd in 1757 op negenjarige leeftijd door zijn vader [[Ahmad Shah Durrani]] benoemd tot [[gouverneur]] van [[Punjab (gebied)|Punjab]], [[Jammu en Kasjmir (gebied)|Kasjmir]] en het district [[Sirhind-Fategarh|Sirhind]]. Ahmad Shah Durrani had Toryal Khan Afridi aangesteld om Timur Shah Durrani les te geven in paardrijden en zwaardvechten. Ook had hij de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en bescherming van Timur Shah Durrani, dus bleef hij de hele dag bij Timur Shah Durrani in het koninklijk paleis.


[[Bestand:Coin of Timur Shah Durrani (as Nizam of the Punjab), minted in Lahore, dated 1757-1758.jpg|alt= Munt van Timur Shah Durrani als Nizam van de Punjab, geslagen in Lahore, gedateerd 1757/8|miniatuur|Munt van Timur Shah Durrani als Nizam van Punjab, geslagen in [[Lahore]], gedateerd 1757/8]]
Toen Timur Shah Abdali in 1772 zijn vader opvolgde, beveiligde hij net als zijn vader [[Afghanistan]] zodat niemand Afghanistan kon binnenvallen. Hij stond bekend om zijn gebruik van het [[Bala Hisar-fort|Bala Hisar Fort]] in [[Pesjawar|Peshawar]], als de winterhoofdstad van het [[Durraniden|Durrani-rijk]].
Timur Shah werd geboren in 1748 en kwam snel aan de macht door te trouwen met de dochter van de [[Grootmogol|Mughal]]-keizer [[Alamgir II]].


Hij ontving de stad [[Sirhind-Fategarh|Sirhind]] als huwelijksgeschenk en werd later in 1757 op negenjarige leeftijd door zijn vader [[Ahmad Shah Durrani]] benoemd tot [[gouverneur]] van [[Punjab (gebied)|Punjab]], [[Jammu en Kasjmir (gebied)|Kasjmir]] en het district [[Sirhind-Fategarh|Sirhind]], van mei 1757 tot april 1758. Ahmad Shah Durrani had [[Toryal Khan Afridi]], de oudste zoon van de bevelhebber van zijn leger en zijn meest betrouwbare soldaat [[Awalmir Khan Afridi]], aangesteld om Timur Shah Durrani les te geven in paardrijden en zwaardvechten. Toryal Khan Afridi had ook de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en bescherming van Timur Shah Durrani, dus bleef hij de hele dag bij Timur Shah Durrani in het koninklijk paleis. Timur Shah Durrani werd later verslagen door de [[Baba Deep Singh]] in de [[slag bij Gohalwar]] ([[Amritsar (stad)|Amritsar]], 1757).
Tijdens zijn regering begon het [[Durraniden|Durrani-rijk]] te krimpen. In een poging om te vluchten van de ontevreden Pasjtoen-stammen verplaatste hij de hoofdstad van [[Kandahar (stad)|Kandahar]] naar [[Kabul (stad)|Kabul]] en koos [[Pesjawar|Peshawar]] in 1776 als de winterhoofdstad.


De [[Sikh|Sikhs]], bijgestaan door [[Adina Beg Khan]], gouverneur van de [[Jullundur Doab]], en [[Raghunath Rao]] die het [[Maratharijk|Maratha-rijk]] leidde, dreven Timur Shah en [[Jahan]] uit Punjab en stelden hun eigen regering onder Adina in.  
In 1776 dwong Timur Shah zijn oom Abdul Qadir Khan Durrani Afghanistan te verlaten. Abdul verliet Afghanistan en stuurde zijn familie naar Akora Khattak, in het huidige [[Khyber-Pakhtunkhwa|Khyber Pakhtunkhwa]]. Zelf ging hij naar [[Damascus]] ([[Syrië]]), waar Abdul Qadir Khan Durrani stierf in 1781.


Toen Timur Shah Abdali in 1772 zijn vader opvolgde, beveiligde hij net als zijn vader [[Afghanistan]] zodat niemand Afghanistan kon binnenvallen. Hij stond bekend om zijn gebruik van het [[Bala Hisar Fort]] in [[Pesjawar|Peshawar]], als de winterhoofdstad van het [[Durraniden|Durrani-rijk]].
Hij verloor [[Multan]] van de [[Sikh|Sikhs]] in 1780, zijn troepen versloegen vervolgens de Sikhs bij [[Fort Rohtas]], en beveiligde vervolgens [[Bahawalpur|Bhawalpur]] en [[Jammu en Kasjmir (gebied)|Kasjmir]].
 
Tijdens zijn regering begon het [[Durraniden|Durrani-rijk]] te krimpen. In een poging om weg te gaan van de ontevreden Pasjtoen-stammen verplaatste hij de hoofdstad van [[Kandahar (stad)|Kandahar]] naar [[Kabul (stad)|Kabul]] en koos [[Pesjawar|Peshawar]] in 1776 als de winterhoofdstad. Zijn hof bleef beïnvloed door de [[Perzische cultuur]] en hij raakte afhankelijk van de [[Kizilbasj]]-lijfwacht voor zijn persoonlijke bescherming.
 
In 1776 dwong Timur Shah zijn oom [[Abdul Qadir Khan Durrani]] Afghanistan te verlaten. Abdul verliet Afghanistan en stuurde zijn familie inclusief zijn vrouw Zarnaab Bibi, zussen Azer Khela en Unaar Khela, broer Saifullah Khan Durrani, neefjes Mohammad Umer Durrani, Basheer Ahmad Khan Durrani en Shams ur Rehman Durrani en twee zonen, Faizullah Khan Durrani en Abdullah Khan Durrani naar Akora Khattak, in het huidige [[Khyber-Pakhtunkhwa|Khyber Pakhtunkhwa]]. Zelf ging hij naar [[Damascus]] ([[Syrië]]), waar Abdul Qadir Khan Durrani stierf in 1781.
 
Hij verzekerde [[Multan]] van de [[Sikh|Sikhs]] in 1780, zijn troepen versloegen vervolgens de Sikhs bij [[Fort Rohtas]], en beveiligde vervolgens [[Bahawalpur|Bhawalpur]] en [[Jammu en Kasjmir (gebied)|Kasjmir]].
 
Tegen 1788 probeerde hij tevergeefs de vlakten van Punjab te doorwaden om zijn zwager, de [[keizer Shah Alam II]], te redden, die blind gemaakt was door een [[eunuch]] Ghulam Qadir. Niet in staat om te slagen, schreef hij een brief aan [[Charles Cornwallis]], 1st Marquess Cornwallis, met het verzoek om dat de [[Britten (volk)|Britten]] de [[Mogolrijk|Mughal-dynastie]] beschermen.


=== Persoonlijk leven en dood ===
=== Persoonlijk leven en dood ===
Timur Shah liet vierentwintig zonen achter. Met de opvolgingsstrijd die volgde op zijn dood begon het proces van ondermijning van het gezag van de Durrani-autoriteit. Onder de uiteindelijke opvolger van Timur Shah, [[Zaman Shah Durrani]], viel het rijk uiteen. In 1797 besloot Shah Zaman, net als zijn vader en grootvader voor hem, om zijn fortuin nieuw leven in te blazen en zijn schatkamers te vullen door een grootschalige invasie van [[Hindoestan (regio)|Hindoestan]] te bevelen.  
Timur Shah liet vierentwintig zonen achter. Met de opvolgingsstrijd die volgde op zijn dood begon het proces van ondermijning van het gezag van de Durrani-autoriteit. Onder de uiteindelijke opvolger van Timur Shah, [[Zaman Shah Durrani]], viel het rijk uiteen. In 1797 besloot Shah Zaman, net als zijn vader en grootvader voor hem, om zijn fortuin nieuw leven in te blazen en zijn schatkamers te vullen door een grootschalige invasie van [[Hindoestan (regio)|Hindoestan]] te bevelen.


Timur Shah was er trots op een man van smaak te zijn. Hij herleefde de [[Formele tuin|formele tuinen]] van het [[Bala Hisar Fort]] in Kabul, voor het eerst aangelegd door de gouverneur van [[Kabul (stad)|Kabul]] van [[Shah Jahan]]. Hierbij werd hij geïnspireerd door zijn oudste vrouw, [[Gauhar-un-Nissa Begum]], een Mughal-prinses, de dochter van keizer Alamgir II, die was opgegroeid in het [[Rode Fort (Delhi)|Rode Fort]] van Delhi met zijn opmerkelijke binnenplaats. Bovendien had hij, net als zijn Mughal-schoonfamilie, talent voor oogverblindende vertoningen, zoals de manier waarop hij zichzelf kleedde en verzorgde. Het conflict tussen zijn zonen [[Mahmud Shah Durrani]], [[Zaman Shah Durrani]] en [[Shah Shuja Durrani]] duurde voort na zijn dood.
Timur Shah was er trots op een man van smaak te zijn. Hij herleefde de [[Formele tuin|formele tuinen]] van het [[Bala Hisar Fort]] in Kabul, voor het eerst aangelegd door de gouverneur van [[Kabul (stad)|Kabul]] van [[Shah Jahan]]. Hierbij werd hij geïnspireerd door zijn oudste vrouw, Gauhar-un-Nissa Begum, een Mughal-prinses, de dochter van keizer Alamgir II, die was opgegroeid in het [[Rode Fort (Delhi)|Rode Fort]] van Delhi met zijn opmerkelijke binnenplaats. Bovendien had hij, net als zijn Mughal-schoonfamilie, talent voor oogverblindende vertoningen, zoals de manier waarop hij zichzelf kleedde en verzorgde. Het conflict tussen zijn zonen [[Mahmud Shah Durrani]], [[Zaman Shah Durrani]] en [[Shah Shuja Durrani]] duurde voort na zijn dood.


Timur Shah stierf in 1793 en werd opgevolgd door zijn vijfde zoon, [[Zaman Shah Durrani]]. Zijn graf bevindt zich in [[Kabul (stad)|Kabul]].
Timur Shah stierf in 1793 en werd opgevolgd door zijn vijfde zoon, [[Zaman Shah Durrani]]. Zijn graf bevindt zich in [[Kabul (stad)|Kabul]].


== Zie ook ==
== Zie ook ==
*[[Durraniden]]
* [[Durraniden]]
*[[Durrani-rijk]]
* [[Durrani-rijk]]


{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Timur Shah Durrani|oldid=956311597|datum=20200512}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Timur Shah Durrani|oldid=956311597|datum=20200512}}
{{References}}
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q167283 }}
[[Categorie:Emir van Afghanistan]]
[[Categorie:Emir van Afghanistan]]
[[Categorie:Afghaans persoon]]
[[Categorie:Afghaans persoon]]

Huidige versie van 16 jun 2021 om 08:17

rel=nofollow

Timur Shah Durrani, (Pasjtoe, Perzisch, Urdu, Arabisch تیمور شاہ درانى ) (Mashhad, 1748Kabul, 18 mei 1793) was de tweede heerser van het Durrani-rijk, van 16 oktober 1772 tot aan zijn dood in 1793. Hij was een Pasjtoen en het tweede kind en oudste zoon van Ahmad Shah Durrani.

Biografie

Munt van Timur Shah Durrani als Nizam van de Punjab, geslagen in Lahore, gedateerd 1757/8
Munt van Timur Shah Durrani als gouverneur van Punjab, geslagen in Lahore, gedateerd 1757/8

Timur Shah werd geboren in 1748 en trouwde met de dochter van Alamgir II. Als huwelijksgeschenk kreeg hij de stad Sirhind. Hij werd in 1757 op negenjarige leeftijd door zijn vader Ahmad Shah Durrani benoemd tot gouverneur van Punjab, Kasjmir en het district Sirhind. Ahmad Shah Durrani had Toryal Khan Afridi aangesteld om Timur Shah Durrani les te geven in paardrijden en zwaardvechten. Ook had hij de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en bescherming van Timur Shah Durrani, dus bleef hij de hele dag bij Timur Shah Durrani in het koninklijk paleis.

Toen Timur Shah Abdali in 1772 zijn vader opvolgde, beveiligde hij net als zijn vader Afghanistan zodat niemand Afghanistan kon binnenvallen. Hij stond bekend om zijn gebruik van het Bala Hisar Fort in Peshawar, als de winterhoofdstad van het Durrani-rijk.

Tijdens zijn regering begon het Durrani-rijk te krimpen. In een poging om te vluchten van de ontevreden Pasjtoen-stammen verplaatste hij de hoofdstad van Kandahar naar Kabul en koos Peshawar in 1776 als de winterhoofdstad.

In 1776 dwong Timur Shah zijn oom Abdul Qadir Khan Durrani Afghanistan te verlaten. Abdul verliet Afghanistan en stuurde zijn familie naar Akora Khattak, in het huidige Khyber Pakhtunkhwa. Zelf ging hij naar Damascus (Syrië), waar Abdul Qadir Khan Durrani stierf in 1781.

Hij verloor Multan van de Sikhs in 1780, zijn troepen versloegen vervolgens de Sikhs bij Fort Rohtas, en beveiligde vervolgens Bhawalpur en Kasjmir.

Persoonlijk leven en dood

Timur Shah liet vierentwintig zonen achter. Met de opvolgingsstrijd die volgde op zijn dood begon het proces van ondermijning van het gezag van de Durrani-autoriteit. Onder de uiteindelijke opvolger van Timur Shah, Zaman Shah Durrani, viel het rijk uiteen. In 1797 besloot Shah Zaman, net als zijn vader en grootvader voor hem, om zijn fortuin nieuw leven in te blazen en zijn schatkamers te vullen door een grootschalige invasie van Hindoestan te bevelen.

Timur Shah was er trots op een man van smaak te zijn. Hij herleefde de formele tuinen van het Bala Hisar Fort in Kabul, voor het eerst aangelegd door de gouverneur van Kabul van Shah Jahan. Hierbij werd hij geïnspireerd door zijn oudste vrouw, Gauhar-un-Nissa Begum, een Mughal-prinses, de dochter van keizer Alamgir II, die was opgegroeid in het Rode Fort van Delhi met zijn opmerkelijke binnenplaats. Bovendien had hij, net als zijn Mughal-schoonfamilie, talent voor oogverblindende vertoningen, zoals de manier waarop hij zichzelf kleedde en verzorgde. Het conflict tussen zijn zonen Mahmud Shah Durrani, Zaman Shah Durrani en Shah Shuja Durrani duurde voort na zijn dood.

Timur Shah stierf in 1793 en werd opgevolgd door zijn vijfde zoon, Zaman Shah Durrani. Zijn graf bevindt zich in Kabul.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow