Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Spel
Een spel is
- een vrijblijvende oefening in vaardigheden, waarbij (al dan niet in samenwerking) een prestatie wordt nagestreefd, en/of de ene deelnemer of ploeg de andere tracht te verslaan, zulks volgens van tevoren bepaalde spelregels (meervoud: spelen);
- het geheel van spelmateriaal en spelregels waarmee de genoemde oefening wordt uitgevoerd (meervoud: spellen).
In iets andere betekenis wordt de term 'spel' (afgeleid van het werkwoord spelen) ook gebezigd (in begrippen als toneelspel, pianospel, vioolspel) als een vorm van activiteit.
Zin van een spel
Een onderliggend, oorspronkelijke doel van een spel is het ontdekken van talent en het ontwikkelen van vaardigheden, in een omgeving waarin men obstakels krijgt te verwerken maar geen of weinig werkelijk gevaar loopt, teneinde deze vaardigheden vervolgens ook buiten het spel te kunnen benutten. Een nevendoel is het kweken van saamhorigheid en onderling vertrouwen.
Andere functies van een spel zijn het verkrijgen van sociale status uit bewondering voor de geleverde prestatie, maar ook het genieten van het spel door de deelnemers alsmede amusement voor de eventuele toeschouwers.
(Games)…bring them comfort and dispel their boredom.[1]
In de loop der tijden heeft de mens een groot aantal verschillende spellen en spelsoorten bedacht.[2]
Maar niet alleen mensen zijn in staat tot het spelen van een spel, doch ook tal van diersoorten.[3]
Informatie
In sommige spellen, zoals halma, beschikt een speler altijd over volledige informatie. In de meeste spellen is dat echter niet het geval, bijvoorbeeld doordat:
- men de hand of andere bezittingen van de andere speler(s) niet kan zien (scrabble, zwartepieten);
- men het doel of de opdracht van de andere speler(s) niet weet (risk, carrière);
- men (de volgorde van) de stapel of een andere voorraad niet kent (Magic: The Gathering, domino);
- algemene informatie (nog) verborgen is, bijvoorbeeld een deel van het bord of de wereld (civilization, Dungeons & Dragons);
- de zetten (mede) worden bepaald door het toeval, zoals een worp met een dobbelsteen (mens erger je niet, monopoly).
Het kan ook voorkomen dat op sommige momenten (een deel van) de informatie volledig is om vervolgens weer verloren te gaan (Scotland Yard, annamaria koekoek).
Bij onvolledige informatie zijn kansrekening en geluk, en soms ook geheugen (memory, babushka) wezenlijke onderdelen van het spel. In sommige spellen is het vergaren van informatie een belangrijk hulpmiddel (bridge, stratego) of zelfs het hoofddoel (cluedo).
Bij volledige informatie is het in theorie mogelijk om met zekerheid de beste zet te bepalen en te weten of men kan winnen. In de praktijk is dat echter alleen in eenvoudige gevallen te doen (boter, kaas en eieren), en soms lukt het zelfs met een computer (nog) niet (schaken, go).
Strategie en tactiek
Bij het spelen van een spel hoort het nemen van besluiten. Alleen in de allereenvoudigste (kinder-)spel(l)en, zoals ganzenbord, of in specifieke situaties, is slechts een enkele zet of actie mogelijk of komt redelijkerwijs slechts een voortzetting in aanmerking.
Bij de besluitvorming kan onderscheid worden gemaakt tussen strategie en tactiek. Strategie is de algemene leidraad die een speler volgt tijdens een spel, en zal tijdens het spel niet of maar weinig veranderen. Enkele belangrijke strategische aspecten zijn opbouw, initiatief en balans. Tactiek is de wijze van handelen bij confrontaties, en kan tijdens een spel veelvuldig wisselen. Tactische elementen zijn bijvoorbeeld uitdagen, verrassen en verwarren.
Een hoge geluksfactor, zoals bij poker, sluit geenszins uit dat strategie en tactiek uiteindelijk de doorslag geven. Ook bij behendigheidsspelen vormen strategie en tactiek een wezenlijk onderdeel van het spel.
Sport en spel
Als een spel amusementswaarde heeft voor toeschouwers, kan het uitgroeien tot een sport, waarbij de spelers zich verenigen in een bond die toernooien en kampioenschappen houdt of sanctioneert.
Zie ook
- Computerspel
- Gezelschapsspel
- Ludologie
- Olympische Spelen
- Spelsoorten
- Speltheorie
- Categorie:Lijst van spellen en spelen
Externe links
| Referenties: |
|