Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Presidium: verschil tussen versies
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Presidium&oldid=21367812) |
("de correcte spelling is" vervangen door meer uitleg over de correcte spelling volgens het Groene Boekje en volgens het Latijn // nog Duits voorbeeld) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Een '''presidium ''' (van het [[Latijn]]se ''praeses'', [[voorzitter]]) is een term voor een besturend orgaan van een organisatie, met name in de politieke sfeer of de studentikoze sfeer. | Een '''presidium ''' (van het [[Latijn]]se ''praeses'', [[voorzitter]]) is een term voor een besturend orgaan van een organisatie, met name in de politieke sfeer of de studentikoze sfeer. | ||
In modern Nederlands wordt dit woord volgens de ''Woordenlijst Nederlandse taal'' correct geschreven als ''presidium''.<ref>Zie [http://woordenlijst.org/zoek/?q=preses preses] en [http://woordenlijst.org/zoek/?q=presidium presidium] in de Woordenlijst Nederlandse taal (het ’Groene Boekje’)</ref> Het woord is ontleend aan het [[Latijn]], waar de correcte spelling ''praesidium'' luidt.<ref>Zie [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=praesesla=latin praeses] en [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=praesidium&la=latin praesidium] op perseus.tufts.edu</ref> In behoudende kringen en in de studentencorpora blijft men ''praeses'' en ''praesidium'' schrijven. | |||
==Politieke sfeer== | ==Politieke sfeer== | ||
===Duitsland=== | ===Duitsland=== | ||
Het Presidium van de Duitse [[Bondsdag]] bestaat uit de President van de Bondsdag en de zes Vice-Presidenten. De benaming | Het Presidium (Duits: ''Präsidium'') van de Duitse [[Bondsdag]] bestaat uit de President van de Bondsdag en de zes Vice-Presidenten. De benaming ''Präsidium'' wordt ook gebruikt voor het bestuur van een rechtbank („''Gerichtspräsidium''”), voor een politiedistrict („''Polizeipräsidium''”). Ook in andere verenigingen of genootschappen heet de voorzittersraad ''Präsidium'' heten, bijvoorbeeld de leiding van een ''Religionsgemeinschaft'', wat in Nederland een ''kerkgenootschap'' heet.<ref>Voorbeeld: {{de}}[http://www.zentralratdjuden.de/de/article/3999.barbara-traub-neues-pr%C3%A4sidiumsmitglied.html ''Barbara Traub neues Präsidiumsmitglied''], website ''Zentralrat der Juden'' (Centrale Raad der Joden)</ref> | ||
===Nederland=== | ===Nederland=== | ||
De Kamers van de [[Nederland]]se [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden|Staten Generaal]] hebben een presidium dat de vergaderingen moet voorbereiden. Ook veel [[gemeenteraden]] en de [[Provinciale Staten]] hebben een presidium. Het presidium stelt de conceptagenda vast en bepaalt soms welke stukken op de discussielijst staan en welke voorstellen hamerstukken zijn die zonder debat worden vastgesteld. Staatssecretaris Bijleveld heeft recent voorstellen gedaan om ook voor gemeenteraden het presidium een wettelijke basis te geven, op welke wijze dit vorm moet krijgen is nog onbekend. | De Kamers van de [[Nederland]]se [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden|Staten Generaal]] hebben een presidium dat de vergaderingen moet voorbereiden. Ook veel [[gemeenteraden]] en de [[Provinciale Staten]] hebben een presidium. Het presidium stelt de conceptagenda vast en bepaalt soms welke stukken op de discussielijst staan en welke voorstellen hamerstukken zijn die zonder debat worden vastgesteld. Staatssecretaris Bijleveld heeft recent voorstellen gedaan om ook voor gemeenteraden het presidium een wettelijke basis te geven, op welke wijze dit vorm moet krijgen is nog onbekend. | ||
===Sovjet-Unie=== | ===Sovjet-Unie=== | ||
In de Sovjet-Unie was het [[Presidium van de Opperste Sovjet]] het dagelijks bestuur van de [[Opperste Sovjet]]. Van 1952 tot 1966 werd ook het [[Politbureau van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie]] | In de Sovjet-Unie was het [[Presidium van de Opperste Sovjet]] het dagelijks bestuur van de [[Opperste Sovjet]]. Van 1952 tot 1966 werd ook het [[Politbureau van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie]] „''Presidium''” genoemd. | ||
==Universiteit Leiden== | ==Universiteit Leiden== | ||
| Regel 17: | Regel 18: | ||
==Het studentenleven== | ==Het studentenleven== | ||
Een presidium (het [[bestuur]]) van een Vlaamse [[studentenvereniging]] of [[studentenclub]] bestaat in hiërarchische volgorde uit: | Een presidium (het [[bestuur]]) van een Vlaamse [[studentenvereniging]] of [[studentenclub]] bestaat in hiërarchische volgorde uit: | ||
* de [[voorzitter]] of ''preses'', afgekort als X en tijdens clubavonden ([[cantus]]sen ed.) aangesproken als [[senior]] | * de [[voorzitter]] of ''preses'' (onder studenten gewoonlijk nog geschreven als ''praeses''), afgekort als X en tijdens clubavonden ([[cantus]]sen ed.) aangesproken als [[senior]] | ||
* de [[vicevoorzitter]] of ''vicepreses'' afgekort als XX | * de [[vicevoorzitter]] of ''vicepreses'' (''vicepraeses'') afgekort als XX | ||
* de [[secretaris]] of ''abactis'', afgekort als XXX | * de [[secretaris]] of ''abactis'', afgekort als XXX | ||
* de [[penningmeester]], ook wel ''[[quaestor]], thesaurier, schatbewaarder'' of ''[[vice fiscus]]'' genoemd, afgekort als XXXX | * de [[penningmeester]], ook wel ''[[quaestor]], thesaurier, schatbewaarder'' of ''[[vice fiscus]]'' genoemd, afgekort als XXXX | ||
| Regel 32: | Regel 33: | ||
*[[Presidium van de Tweede Kamer]] | *[[Presidium van de Tweede Kamer]] | ||
[[Categorie:Studentenvereniging]] | ==Verwijzingen== | ||
[[Categorie:Bestuur]] | {{reflist}} | ||
[[Categorie: Studentenvereniging]] | |||
[[Categorie: Bestuur]] | |||
Huidige versie van 2 mei 2014 om 18:16
Een presidium (van het Latijnse praeses, voorzitter) is een term voor een besturend orgaan van een organisatie, met name in de politieke sfeer of de studentikoze sfeer.
In modern Nederlands wordt dit woord volgens de Woordenlijst Nederlandse taal correct geschreven als presidium.[1] Het woord is ontleend aan het Latijn, waar de correcte spelling praesidium luidt.[2] In behoudende kringen en in de studentencorpora blijft men praeses en praesidium schrijven.
Politieke sfeer
Duitsland
Het Presidium (Duits: Präsidium) van de Duitse Bondsdag bestaat uit de President van de Bondsdag en de zes Vice-Presidenten. De benaming Präsidium wordt ook gebruikt voor het bestuur van een rechtbank („Gerichtspräsidium”), voor een politiedistrict („Polizeipräsidium”). Ook in andere verenigingen of genootschappen heet de voorzittersraad Präsidium heten, bijvoorbeeld de leiding van een Religionsgemeinschaft, wat in Nederland een kerkgenootschap heet.[3]
Nederland
De Kamers van de Nederlandse Staten Generaal hebben een presidium dat de vergaderingen moet voorbereiden. Ook veel gemeenteraden en de Provinciale Staten hebben een presidium. Het presidium stelt de conceptagenda vast en bepaalt soms welke stukken op de discussielijst staan en welke voorstellen hamerstukken zijn die zonder debat worden vastgesteld. Staatssecretaris Bijleveld heeft recent voorstellen gedaan om ook voor gemeenteraden het presidium een wettelijke basis te geven, op welke wijze dit vorm moet krijgen is nog onbekend.
Sovjet-Unie
In de Sovjet-Unie was het Presidium van de Opperste Sovjet het dagelijks bestuur van de Opperste Sovjet. Van 1952 tot 1966 werd ook het Politbureau van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie „Presidium” genoemd.
Universiteit Leiden
De Leidse universiteit heeft als wapenspreuk Praesidium Libertatis. Deze leus herinnert aan de door Willem van Oranje gegeven reden om een universiteit te stichten. Het moest een Bolwerk van de vrijheid zijn. En in deze zin is het woord presidium hier dan ook te verstaan.
Het studentenleven
Een presidium (het bestuur) van een Vlaamse studentenvereniging of studentenclub bestaat in hiërarchische volgorde uit:
- de voorzitter of preses (onder studenten gewoonlijk nog geschreven als praeses), afgekort als X en tijdens clubavonden (cantussen ed.) aangesproken als senior
- de vicevoorzitter of vicepreses (vicepraeses) afgekort als XX
- de secretaris of abactis, afgekort als XXX
- de penningmeester, ook wel quaestor, thesaurier, schatbewaarder of vice fiscus genoemd, afgekort als XXXX
De schachtenmeester, afgekort als SM, behoort in de strikte zin niet tot het presidium. In de praktijk wordt hij echter zeer vaak opgenomen in het bestuur, en staat hij op gelijke rang met de vicevoorzitter.
Andere functies horen in de strikte zin historisch niet tot het presidium. Echter, een aantal van deze functies, zoals zedenmeester, feestpreses, cantor en sportpreses, worden in sommige clubs ook tot het presidium gerekend.
In Nederland wordt het bestuur van een studentencorps meestal senaat of collegium genoemd.
Zie ook
Verwijzingen
- º Zie preses en presidium in de Woordenlijst Nederlandse taal (het ’Groene Boekje’)
- º Zie praeses en praesidium op perseus.tufts.edu
- º Voorbeeld: (de) Barbara Traub neues Präsidiumsmitglied, website Zentralrat der Juden (Centrale Raad der Joden)